HIZTEGIA: EUSKARA-GAZTELANIA Abstinentzia-sindromea Adingabea Agindua Agorpena Aitorpena Akusazio-idazkia Akusazio-printzipioa Aldakuntza oharmenean Aldakuntza psikikoa Aldiuneko delitua Alebosia (maltzurkeria) Analogiaren debekua Anomalia Antolamendu juridikoa Araua, aginduzkoa Araua, baloraziokoa Araua, bigarren mailakoa Araua, debekuzkoa Araua, lehen mailakoa Araua, zehaztapenekoa Araua Arauaren babes-eremua Arduragabekeria Aringarri analogikoa Aringarri oso kualifikatua Arrisku abstraktuko delitua Arrisku zehatzeko delitua Arrisku-delitua Arrisku-harremana Arriskutsutasun kriminala Arriskutsutasun soziala Arriskutsutasuna Asmoz gainditzea (preterintentzionalitatea) Asteburuko atzipenaldia Atipikotasuna Atxikitasuna Atzera eragin eza Atzera eragina Atzera eragiteko debekua Aurrekari penala Aurrezaintza berezia Aurrezaintza orokorra Babesaren printzipioa Baimen(zko) errakuntza Baldintzapeko askatasuna Baldintzapeko kondena Baldintzen baliokidetzaren teoria Barruko joera intentsifikatua duen delitua Bateraezintasuna Bateragarritasuna Beharrizan egoera bidezkotzailea Beharrizan egoera errugabetzailea síndrome de abstinencia menor prescripción-orden agotamiento confesión escrito de acusación principio acusatorio alteración en la percepción alteración psíquica delito instantáneo alebosía prohibición de analogía anomalía ordenamiento jurídico norma imperativa (prescriptiva) norma de valoración norma secundaria norma prohibitiva norma primaria norma de determinación norma ámbito de protección de la norma negligencia atenuante analógico atenuante muy cualificada delito de peligro abstracto delito de peligro concreto delito de peligro relación de riesgo peligrosidad criminal peligrosidad social peligrosidad preterintencionalidad arresto de fin de semana atipicidad inherencia irretroactividad retroactividad prohibición de retroactividad antecedente penal prevención especial prevención general principio de protección error de permisión libertad condicional condena condicional teoría de la equivalencia de condiciones delito de tendencia interna intensificada incompatibilidad compatibilidad estado de necesidad justificante estado de necesidad exculpante Beharrizan egoera estado de necesidad Beldur gaindiezina (menperaezina) miedo insuperable Berezitasun printzipioa principio de especialidad Bermatzailea garante Berme-egoera posición de garante Berrerorlea (birjauslea) reincidente Berrerortzea (birjaustea) reincidencia Bertan behera utzi (abandonatu) desistir Bertan behera uztea (abandonatzea) desistimiento Betiko espetxealdia (presoaldia) prisión perpétua Bi ekintzetako delitu moztua delito cortado de dos actos Bidegabe (zibila, administratiboa…) ilícito (civil, administrativo…) Bidegabetasun tipoa tipo de injusto Bidezkotze-kausa baten egitatezko aurresuposamenduei buruzko errakuntza error sobre los presupuestos de hecho de una causa de justificación Bidezkotze-kausa causa de justificación Bigarren graduko zuzeneko doloa dolo directo de segundo grado Bikariotza-sistema sistema vicarial Birgizarteratze printzipioa principio de resocialización Birgizarteratzea resocialización Birrestradizioa reextradición Bortxaezintasuna inviolabilidad Buru-nahaste iragankorra trastorno mental transitorio Burutu consumar Burutugabeko tipoa tipo de imperfecta realización Burutzea consumación Debeku errakuntza gaindiezina error de prohibición invencible Debeku errakuntza gaindigarria error de prohibición vencible Debeku errakuntza zeharkakoa error de prohibición indirecto Debeku errakuntza zuzenekoa error de prohibición directo Debeku(zko) errakuntza error de prohibición Delitu arrunta delito común Delitu berezia, benetakoa (propioa) delito especial propio Delitu berezia, ez benetakoa (inpropioa) delito especial impropio Delitu berezia delito especial Delitu ezinezkoa (saiakuntza ezegokia) delito imposible (tentativa inidónea) Delitu iraunkorra delito permanente Delitu jarraitua delito continuado Delitu konplexua delito complejo Delitu konposatua delito compuesto Delitu masa delito masa Delitu xinple (bakuna) delito simple Delitua delito Delitugilea, lehendabizikoa delincuente primario Delitugilea, noizbehinkakoa delincuente ocasional Delitugilea, ohikoa delincuente habitual Delitugilea, sineste sendokoa delincuente por convicción Delitugilea delincuente Delitu-pilaketa erreala concurso real de delitos Delitu-pilaketa ideala concurso ideal de delitos Delitu-pilaketa mediala concurso medial de delitos Delitu-pilaketa concurso de delitos Derrigorrezko partaidetza participación necesaria Desenkusa absolbitzailea excusa absolutoria Desgaikuntza berezia inhabilitación especial Doloa dolo Dolozko tipoa tipo doloso Egikaritza-ekintza acto ejecutivo Egilea autor Egilekidetza coautoría Egiletza bitartekoa autoría mediata Egiletza zuzenekoa autoría directa Egiletza autoría Egile-zuzenbide penala derecho penal de autor Eginbehar bat betetzea cumplimiento de un deber Egitate(zko) errakuntza error de hecho Egitatezko suposamendua supuesto de hecho Egitate-zuzenbide penala derecho penal del hecho Egiteagatiko erantzukizuna responsabilidad por el hecho Egite-delitua delito comisivo Egiteko moduak (legez) zehazturik dituen delitua delito de medios determinados Egiteko moduak (legez) zehazturik ez dituen delitua delito resultativo Egoera-delitua delito de estado Egotzezintasunezko kausak causas de inimputabilidad Egotzia imputado Egozgarria imputable Egozgarritasuna imputabilidad Egozpen objektiboa imputación objetiva Egozpen pertsonala imputación personal Egozpen subjektiboa imputación subjetiva Egozpena imputación Egozteko tituluaren batasuna unidad del título de imputación Ekintza bateko delitua delito de una acción Ekintza batzuetako delitua delito de varias acciones Ekintza-gaitzespena (ekintza-desbalioa) desvalor de acción Ekintza (Portaera-Jarduera) acción (comportamiento) Elkarrekikotasun printzipioa principio de reciprocidad Emaitza moztutako delitua delito de resultado cortado Emaitza-delitua delito de resultado Emaitza-gaitzespena (emaitza-desbalioa) desvalor de resultado Emaitzak kualifikatutako delitua delito cualificado por el resultado Enplegu edo kargualdi publikoaren etendura suspensión de empleo o cargo público Epaile-erabakimena arbitrio judicial Erabateko desgaikuntza inhabilitación absoluta Erantsitasun mugatuaren printzipioa principio de la accesoriedad limitada Erantsitasun printzipioa principio de accesoriedad Erantzukizunaren inguruabar aldarazlea circunstancia modificativa de la responsabilidad Erantzukizun zibila responsabilidad civil Erantzukizuna responsabilidad Erdi-egotzezina semi-inimputable Erru (kulpa) inkontzientea culpa inconsciente Erru (kulpa) kontzientea culpa consciente Errua (kulpa) culpa Erruduna culpable Erruduntasun printzipioa principio de culpabilidad Erruduntasuna culpabilidad Errugabea inocente Errugabetzeko kausak causas de exculpación (inculpabilidad) Erruzko (kulpazko) tipoa tipo culposo Erruztatua inculpado, reo Eskubide baten bidezko egikaritza ejercicio legítimo de un derecho Eskuduntza competencia Esku-hartze penala intervención penal Esku-hartze penalaren onura printzipioa principio de utilidad de la intervención penal Espetxealdia (presoaldia) prisión Estali encubrir Estalketa encubrimiento Estaltzailea encubridor Estatu eskatzailea estado peticionario Estatu jasotzailea estado receptor Estradizio aktiboa extradición activa Estradizio gubernatiboa extradición gubernativa Estradizio judiziala extradición judicial Estradizio mistoa extradición mixta Estradizio pasiboa extradición pasiva Estradizioa, bidean dagoena extradición en tránsito Estradizioa extradición Ez-egite delitua delito omisivo Ez-egite hutsa omisión pura Ez-egite(zko) tipoa tipo de omisión Ez-egitea omisión Ez-egitearengatiko egitea comisión por omisión Ezinbesteko laguntza cooperación necesaria Ezinbesteko laguntzailea cooperador necesario Ezusteko (ausazko) kasua caso fortuito Funtsezko osagaia (delituarena) elemento esencial (del delito) Galdagarritasuna exigibilidad Garapen-gradua grado de desarrollo Gehiegikeria hedatzailea exceso extensivo Gehiegikeria intentsiboa exceso intensivo Gizabanako arrunta (zuhurra, ertainekoa) persona ideal (prudente, media) Gizartearentzako lana trabajo en beneficio de la comunidad Gizarte-egokitasuna adecuación social Estatu sozial demokratiko eta zuzenbidezkoa estado social y democrático de derecho Gizarte-kaltegarritasuna nocividad (daño) social Gizatartasun printzipioa principio de humanidad Grinaldia estado pasional Gutxieneko zuzenbide penala derecho penal mínimo Hautabide printzipioa principio de alternatividad Heriotz-zigorra pena de muerte Higidura erreflexuak movimientos reflejos Indar jarkiezina fuerza irresistible Induktorea inductor Indukzioa inducción Indultua indulto Inguruabar aldarazle aringarria circunstancia modificativa atenuante Inguruabar aldarazle astungarria circunstancia modificativa agravante Inguruabar aldarazle mistoa (edo bitarikoa) circunstancia modificativa mixta Inkriminazio bikoitzaren printzipioa principio de la doble incriminación Inmunitatea inmunidad Inoizkako doloa (dolo baldintzatua) dolo eventual (dolo condicional) Interpretazio hedatzailea interpretación extensiva Interpretazio murriztailea interpretación restrictiva Isuna ez ordaintzeagatiko erantzukizun pertsonal subsidiarioa responsabilidad personal y subsidiaria por impago de multa Isuna Itsualdia Izaera zatikatu eta subsidiarioa Jarduera soileko delitua Jazartzeko (esesteko) baldintza objektiboak Justizia unibertsalaren printzipioa Kalifikazio-idazkia Kaltea konpontzea Kaltea murriztea Kalteduna Kausalitate-harremana Komunikagarritasuna Konfiantza-abusua Konfiskazioa Konplizitatea (Sopikuntza) Konspirazioa Kontsunzio printzipioa Kontuzko arau (objektibo)aren urrapena Krimena Krimengilea Laidotua Lanbide(zko) arduragabekeria Lege penal osatugabea Lege-pilaketa Legezkotasun printzipioa Lehen graduko zuzeneko doloa Lesio-delitua Lurraldetasun printzipioa Manua Mendekotasun larria Metaketa juridikoa Motibagarritasuna Nagusitasun-abusua Norberaren eskuko delitua Objektu juridikoa Objektu materiala Ofenditua Ohiko erruztatua Oinarrizko tipoa Ondasun juridiko babestua Ondasun juridikoen babes esklusiboaren printzipioa Ondorio juridikoa Ordainketa Osagai akzidentala (delituarena) Partaidea Partaidetza gradua Partaidetza Pertsonalitate printzipioa Premia abstraktua Premia zehatza Premiazkotasun printzipioa Prestamen-ekintza Probokazioa Proportzionaltasun printzipioa Proposamena multa obcecación naturaleza fragmentaria y subsidiaria delito de mera actividad condiciones objetivas de persigibilidad principio de justicia universal escrito de calificación reparación del daño disminución del daño perjudicado relación de causalidad comunicabilidad abuso de confianza comiso complicidad conspiración principio de consunción infracción de la norma (objetiva) de cuidado crimen criminal agraviado negligencia profesional ley penal incompleta concurso de leyes principio de legalidad dolo directo de primer grado delito de lesión principio de territorialidad precepto grave adicción acumulación jurídica motivabilidad abuso de superioridad delito de propia mano objeto jurídico objeto material ofendido reo habitual tipo básico bien jurídico protegido principio de exclusiva protección de bienes jurídicos consecuencia jurídica retribución elemento accidental (del delito) partícipe grado de partcipación participación principio de personalidad necesidad abstracta necesidad concreta principio de necesariedad acto preparatorio provocación principio de proporcionalidad proposición Prozesu-kostuak Saiakuntza bukatua Saiakuntza bukatugabea Saiakuntza ezegokia Saiakuntza irreala Saiakuntza Salbuesle ez-osoa (osatugabea) Salbuesle osoa Salbueslea Salbuetsi Segurtasun-neurri askatasun-gabetzailea Segurtasun-neurria askatasun-gabetzailea ez dena Segurtasun-neurria, delitu aurrekoa Segurtasun-neurria, delitu ondorengoa Segurtasun-neurria Sineskeriazko saiakuntza Sistema bikoitza Sopikuna (konplizea, laguntzaile hutsa) Sopikuntza (konplizitatea) Subjektu aktiboa Subjektu pasiboa (ofenditua, laidotua) Subsidiariotasun printzipioa Tipikotasuna Tipo alternatiboa Tipo errakuntza gaindiezina Tipo errakuntza gaindigarria Tipo inkongruente Tipo kongruente Tipo kualifikatua Tipo mistoa Tipo objektiboa Tipo pribilegiatua Tipo subjektiboa Tipo(zko) errakuntza Topatze-delitua Toxikazio osoa Ultima ratio printzipioa Xedapena Zehaztasun-agindua Zigor abstraktua (oinarrizkoa) Zigor arina Zigor askatasun-gabetzailea ez dena Zigor askatasun-gabetzailea Zigor astuna Zigor erantsia Zigor ez hain astuna Zigor konposatua Zigor lege bitartekoa Zigor legea, aldi baterakoa Zigor legea, mesedegarriagoa Zigor nagusia Zigorgabetasuna Zigorgarritasuna Zigorgarritasun-hutsunea Zigorra (pena) costas procesales tentativa acabada tentativa inacabada tentativa inidónea tentativa irreal tentativa eximente incompleta eximente completa eximente eximir medida de seguridad privativa de libertad medidad de seguridad no privativa de libertad medida de seguridad predelictual medida de seguridad postdelictual medida de seguridad tentativa supersticiosa sistema dual cómplice, cooperador no necesario complicidad, cooperación no necesaria sujeto activo sujeto pasivo (ofendido, agraviado) principio de subsidiariedad tipicidad tipo alternativo error invencible de tipo error vencible de tipo tipo incongruente tipo congruente tipo cualificado tipo mixto tipo objetivo tipo privilegiado tipo subjetivo error de tipo delito de encuentro intoxicación plena principio de ultima ratio disposición mandato de determinación (taxatividad) pena abstracta (base) pena leve pena no privativa de libertad pena privativa de libertad pena grave pena accesoria pena menos grave pena compuesta ley penal intermedia ley penal transitoria (temporal) ley penal más favorable pena principal impunidad punibilidad laguna de punibilidad pena Zigorra, beste eskubide batzuez gabetzekoa Zigorraren ordezpena Zigorraren zehaztapena Zigortzeko ahalmena Zigortzeko baldintza objektiboak Zor den obedientzia Zoroaldia Zuhurtziagabe(keriaz)ko tipoa Zuhurtziagabekeria arina (xinple) Zuhurtziagabekeria astuna (ausartegia) Zuhurtziagabekeria Zuriz eratutako lege penala Zuzenbide konparatua Zuzenbide(zko) errakuntza Zuzenbidekontrakotasuna Zuzenbidekontrakotasunaren kontzientzia pena privativa de otros derechos sustitución de la pena determinación de la pena potestad punitiva condiciones objetivas de punibilidad obediencia debida arrebato tipo imprudente imprudencia leve (simple) imprudencia grave (temeraria) imprudencia ley penal en blanco derecho comparado error de derecho antijuricidad conciencia de la antijuricidad