Laburtzapenen hiztegia Ikurrak, Laburdurak, Siglak 2 HITZAURREA Hizkuntza eroso eta erraz hitz egin eta erabiliko bada, baliabide eta tresna egokiak beharrezkoak dira. Hizkuntzak etengabe aldatzen dira bizirik badaude, eta hortaz, hizkuntza baten modernizazioaren eta eguneratzearen prozesua ez da inoiz amaitzen. Horregatik, hizkuntza elikatu egin behar da, normalizatzeko batetik eta erabiltzaileen beharrei erantzuteko bestetik. Helburu horri jarraituta argitaratzen dugu eskuartean duzun hiztegi hau, zalantzarik gabe, euskararen erabilera erraztuko duena. Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiak, corpus-plangintzari eta euskararen kalitateari dagokienez, Hiztegi Batua amaitu eta argitaratzea, eta datozen urteotarako terminologia-lanaren plangintza egitea agindu zuen (EBPN VI.3.3.a). Hori horrela, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (HPS) EBPNk agindutakoa gauzatzeko, hainbat ekimen jarri zuen martxan: batetik, "EUSKALTERM Euskal Terminologia Banku Publikoa” sortu zuen 2001ean; bestetik, Terminologia Batzordea eratu zuen Euskararen Aholku Batzordearen barruan. EUSKALTERM erabilera publikoko bankua da, Eusko Jaurlaritzak bideratu eta sustatu nahi duen terminologiaren produkzioaren, kudeaketaren eta hedapenaren muina. Banku hori metodologia eta irizpide jakin batzuen arabera eguneratu eta elikatzen da, beti ere Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planak jarraituz. Beraz, EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa etengabe elikatzen eta zabaltzen ari gara Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik IVAPekin lankidetzan, euskal terminologiaren normalizazioari eta zabalkundeari ekin eta eusteko. Terminologia Batzordeari dagokio, bestalde, terminologia-alorrean dauden lehentasunak finkatzea, lan-proposamenak egin, terminologia-lanerako irizpideak ezartzea eta abar. Lan horren guztiaren emaitza da eskuartean duzuen hiztegi hau. Hiztegiak jorratzen duen eremuko erabiltzaileen premiak asetzeko baliagarri izatea nahi genuke, bai eta gure hizkuntzaren normalizazio eta eguneraketaren bidean urrats garrantzitsua ere. Hiztegi hau eta honekin batera argitaratzen ditugun guztiak eguneroko jardunean erabiltzera animatzen zaituztegu guztiok. Vitoria-Gasteiz, 2009ko urriaren 16a Ramon Etxezarreta Aizpuru Hizkuntza Politikarako sailburuordea 3 HIZTEGIARI BURUZKO ARGIBIDEAK Hiztegi hau UZEI Terminologia eta Lexikografia Zentroak egin du EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa (www.euskara.euskadi.net/euskalterm) eguneratzeko eta elikatzeko entitate horrek Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzarekin (HPS) izenpetutako kontratuen barruan. Kontratuok HPSk eta IVAPek finantzatu dituzte, bi erakunde horiek sinatutako hitzarmenen bidez. EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa da Terminologia Batzordeak finkatutako terminologia-lana zabaltzeko ardatza. Aldi berean esan behar da Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planen barruan ezarritako lehentasunen arabera eguneratzen dela Terminologia Banku Publikoa. Euskararen Aholku Batzordeko Terminologia Batzordeak1 euskarazko terminologialanerako finkatu zuen metodologiari jarraituta, hiztegi hau, lehenengoz, hizkuntzalariez eta eremuko adituez osatutako batzorde teknikoak aztertu eta landu zuen, Terminologia Batzordeari behin betiko proposamena luzatzeko. Normalizazioprozesuaren azken urratsa Terminologia Batzordeak onartzea izan da. Beraz, hemen duzue eremu honetako terminologiaren erabiltzaileei Terminologia Batzordeak gomendatzen dien terminologia. Hiztegian erabilitako ponderazio-markak: (4) Termino normalizatua / gomendatua (3) Termino onartua (baina ez lehenetsia, beste bat gomendatzen delako) Hiztegian erabilitako laburtzapenak: eu es fr en euskara español français English Sin. sinonimoa Ik. ikus 1 176/2007 DEKRETUA, urriaren 16koa, Euskararen Aholku Batzordeari buruzkoa 4 Normalizazioa Batzorde teknikoa o Mertxe Olaizola (IVAP) o Miriam Urkia (UZEI) o Gorka Palazio (EHU) o Koordinatzailea: Ruben Remirez (HPS) Terminologia Batzordea o Patxi Baztarrika, Hizkuntza Politikarako sailburuordea o Jon Koldobika Urrutia, IVAPeko zuzendari nagusia o Erramun Osa, EABko idazkaria o Araceli Díaz de Lezana, HPSko ordezkaria o Mertxe Olaizola, IVAPeko ordezkaria o Andoni Sagarna, Euskaltzaindiaren ordezkaria o Iker Etxebeste, UZEIko ordezkaria o Xabier Alberdi, EHUko Euskara Institutuko ordezkaria o Ibon Olaziregi, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren Euskara Zerbitzuaren ordezkaria o Alberto Atxabal, aditua o Joseba Erkizia, aditua o Miel Loinaz, aditua o Asier Larrinaga, aditua o Alfontso Mujika, aditua 5 6 AURKIBIDEA Ikurrak ................................................................................................. 5 Laburdurak............................................................................................ 24 Siglak ................................................................................................... 47 Zerrenda orokorrak ................................................................................ 107 Forma laburtuen aurkibidea ............................................................... 108 Forma osoen aurkibidea .................................................................... 165 Erreferentzia bibliografikoak..................................................................... 223 7 UZEIren lankide izandako adituak Jose Antonio Aduriz Paulo Agirrebaltzategi Kepa Altonaga Antton Elosegi Iker Etxebeste 8 Ikurrak Laburtzapenen Hiztegia 9 1. IKURRAK Ikurra Hitzaren edo sintagmaren idatzizko laburtzapen nazioartekoa, letrak edo/eta zeinu grafikoak erabiliz eratzen dena. Batez ere zientzia-unitateak, monetak, estatuak eta halakoak nazioarteko mailan berdin izendatzeko erabiltzen da. SAILKAPENA 1.1. Astronomia 1.2. Biokimika 1.3. Egoera zibilak eta sexuak 1.4. Meteorologia 1.5. Euskal Herriko herrialdeak 1.6. Munduko aireportuak 1.7. Dibisak 1.8. Hizkuntzak 1.9. Herri-izenak 1.10. Kimika 1.11. Matematika 1.12. Puntu kardinalak 1.13. Zientzia-unitateak Laburtzapenen Hiztegia 10 1.1. Astronomia And Ant Aps Aql Aqr Ari Aur Boo Cae Cam Can Cap Car Cas Cen Cep Cet Cha Cir CMa CMi Col Com CrA CrB Crt Cru Crv CVn Cyg Del Dor Dra Equ Eri For Gem Gru Her Hor Hya Hyi Ind Lac Lep Lib LMi Lup Lyn Vul Andromeda; Hiru Ahizpak Antlia Apus Aquila; Arranoa Aquarius Aries Auriga Bootes; Itzaina Caelum Camelopardalis Cancer Capricornus Carina Cassiopeia Centaurus Cepheus Cetus; Balea Chamaeleon Circinus Canis Major; Izarrora Canis Minor; Xakurra Columba Coma Berenices Corona Australis Corona Borealis Crater Crux Corvus Canes Venatici Cygnus Delphinus Dorado Draco Equuleus Eridanus Fornax Gemini Grus Hercules Horologium Hydra Hydrus Indus Lacerta Lepus Libra Leo Minor Lupus Lynx Vulpes Lyr Men Mic Mon Mus Nor Oct Oph Ori Pav Peg Per Phe Pic PsA Psc Pup Pyx Ret Scl Sco Sct Ser Sex Sge Sgr Tau Tel TrA Tuc UMa UMi Vel Vir Vol Lyra; Bandera Mensa Microscopium Monoceros Musca Norma Octans Ophiuchus Orion Pavo Pegasus; Lau Kantoiak Perseus; Marmaloa Phoenix Pictor Piscis Austrinus Pisces Puppis Pyxis Reticulum Sculptor Scorpius Scutum Serpens Sextans Sagitta Saggitarius Taurus Telescopium Triangulum Australe Tucana Ursa Major; Hartz handia Ursa Minor; Hartz txikia Vela Virgo Volans Laburtzapenen Hiztegia 1.2. Biokimika A Ala Arg Asn Asp C Cys G Gln Glu Gly His Ile Leu Lys Met Phe Pro Ser T Thr Trp Tyr Val adenina alanina arginina asparragina azido aspartiko zitosina zisteina guanina glutamina azido glutamiko glizina; glikokola histidina isoleuzina leuzina lisina metionina fenilanina prolina serina timina treonina triptofano tirosina valina 11 Laburtzapenen Hiztegia 1.3. Egoera zibilak eta sexuak A B D E EG EZ G alarguna banandua dibortziatua emakumezkoa ezkongabea ezkondua gizonezkoa 12 Laburtzapenen Hiztegia 1.4. Meteorologia A Ac As cal Cb con Cu D du e' fib flo fra Ha hum in inc la len mam med neb Ns Nv op pan per pil pra r ra rw Sc spi St str Tf Ti tr tub Tw un unc Uw ve vel vir antizikloi altocomulus; altokumulu altostratus; altostratu calvus cumulonimbus; kumuloninbo congestus cumulus; kumulu depresio duplicatus lurrun-tentsio; lurrun-presio fibratus floccus fractus lurzoruko hezetasun absolutu humilis intortus incus lacunosus lenticularis mamma mediocris nebulosus nimbostratus; ninbostratu ur-lurrunaren frakzio molar opacus pannus perlucidus pileus praecipitatio nahaste-arrazoi radiatus saturazioko nahaste-arrazoia urarekiko stratocumulus; estratokumulu spissatus stratus; estratu stratiformis izozte-puntuko tenperatura termodinamiko termometro izoztuaren tenperatura termodinamiko translucidus tuba termometro bustiaren tenperatura termodinamiko undulatus uncinus aire hezearen urarekiko hezetasun erlatibo vertebratus velum virga 13 Laburtzapenen Hiztegia 1.5. Euskal Herriko herrialdeak AR BIZ EH EUS GIP LAP NA NAB ZU Araba Bizkaia Euskal Herria Euskadi Gipuzkoa Lapurdi Nafarroa Nafarroa Beherea Zuberoa 14 Laburtzapenen Hiztegia 1.6. Munduko aireportuak AMS ATL BCN BIO BIQ BKK BOD CDG DEN DFW DTW EAS EWR FRA HKG HND IAH JFK LAS LAX LGW LHR LPA LYS MAD MCO MIA MRS MSP NRT ORD ORY PEK PHX PMI PNA RNS SEA SFO SIN STL SVQ SXB VIT VLC YYZ Amsterdam Schiphol aireportua Hartsfield - Jackson Atlanta nazioarteko aireportua Bartzelonako aireportua Bilboko aireportua Miarritzeko nazioarteko aireportua Don Muang nazioarteko aireportua Bordeleko aireportua Paris Charles de Gaulle nazioarteko aireportua Denver nazioarteko aireportua Dallas - Fort Worth nazioarteko aireportua Detroit Metropolitan Wayne County aireportua Donostiako aireportua Newark Liberty nazioarteko aireportua Frankfurt nazioarteko aireportua Hong Kong nazioarteko aireportua Tokyo Haneda nazioarteko aireportua George Bush kontinente arteko aireportua John F. Kennedy nazioarteko aireportua Las Vegas McCarran nazioarteko aireportua Los Angeles nazioarteko aireportua London Gatwick aireportua London Heathrow aireportua Las Palmaseko aireportua Lyongo aireportua Madrid - Barajas nazioarteko aireportua Orlando nazioarteko aireportua Miami nazioarteko aireportua Marseillako aireportua Minneapolis - Saint Paul nazioarteko aireportua Tokyo Narita nazioarteko aireportua Chicago O'Hare nazioarteko aireportua Paris Orly aireportua Beijing Capital nazioarteko aireportua Phoenix Sky Harbor nazioarteko aireportua Palma de Mallorca - Son Sant Joan aireportua Iruñeko aireportua Renneseko aireportua Seattle-Tacoma nazioarteko aireportua San Francisco nazioarteko aireportua Changi nazioarteko aireportua Saint Louis Lambert nazioarteko aireportua Sevillako aireportua Estrasburgoko aireportua Gasteizko aireportua Valentziako aireportua Toronto Pearson nazioarteko aireportua 15 Laburtzapenen Hiztegia 16 1.7. Dibisak ADP AED AFA ALL AMD ANG AON ARA ARP ARS ATS AUD AWG AZM BAD BBD BDT BEF BFF BGL BHD BIF BMD BND BOB BOP BRC BRL BRR BSD BTN BWP BYR BZD CAD CDZ CHF CLP CNY COP CRC CUP CVE CYP CZK DEM DJF DKK DOP DZD ECS EEK EGP ERN ESA ETB pezeta dirham emirrerribatuar afgani lek dram florin antillatar kwanza berri austral peso peso argentinar berri txelin austriar dolar australiar florin arubar manat dinar bosniar dolar barbadostar taka franko belgikar CFA franko lev dinar bahraindar franko burundiar dolar bermudatar dolar bruneiar boliviano peso boliviar kruzeiro real kruzeiro real dolar bahamar ngultrum pula errublo bielorrusiar dolar belizetar dolar kanadar zaire berria franko suitzar peso txiletar yuan peso kolonbiar kolon costarrikar peso kubatar eskudo caboverdetar libera zipretar koroa txekiar marko aleman franko djibutiar koroa danimarkar peso dominikar dinar aljeriar sukre koroa libera egiptoar nafka pezeta birr EUR FIM FJD FKP FRF GBP GEL GHC GIP GMD GNS GQE GRD GTQ GWP GYD HKD HNL HRK HTG HUF IDR IEP ILS INR IQD IRR ISK ITL JMD JOD JPY KES KGS KHR KMF KPW KRW KWD KYD KZT LAK LBP LKR LRD LSL LSM LTL LUF LVL LYD MAD MDL MGF MKD MLF euro marko finlandiar dolar fijiar libera falklandar libera libera esterlina lari cedi libera gibraltardar dalasi franko ginear ekwele drakma greziar ketzal peso gineabissautar dolar guyanar dolar hongkongdar lempira kuna gourde forint errupia indonesiar libera irlandar shekel errupia indiar dinar irakiar rial irandar koroa islandiar lira italiar dolar jamaikar dinar jordaniar yen txelin kenyar som riel franko komoretar won won dinar kuwaitar dolar kaimandar tenge kip libera libanoar errupia srilankar dolar liberiar loti maloti litas franko luxenburgotar lat dinar libiar dirham marokoar leu moldaviar franko madagaskartar dinar mazedoniar CFA franko Laburtzapenen Hiztegia MMK MNT MOP MRO MTL MUR MVR MWK MXN MYR MZM NAD NGN NIC NLG NOK NPR NZD OMR PAB PEI PEN PGK PHP PKR PLN PTE PYG QAR ROL RUR RWF SAR SBD SCR SDD SDP SEK SGD SHP SIT SKK SLL SOS SRG STD SVC SYP kyat tugrik pataka ouguiya lira maltar errupia mauriziar rufiyaa kwacha peso berri ringgit metical dolar namibiar naira cordoba florin nederlandar koroa norvegiar errupia nepaldar dolar zeelandaberritar rial omandar balboa inti sol berria kina peso filipinar errupia pakistandar zloty eskudo portuges guarani riyal qatartar leu errublo franko ruandar riyal saudiarabiar dolar salomondar errupia seychelletar dinar sudandar libera sudandar koroa suediar dolar singapurtar libera santahelenar tolar koroa eslovakiar leone txelin somaliar florin surinamdar dobra colon salvadortar libera siriar SZL THB TJR TMM TND TOP TPE TRL TTD TWD TZS UAK UGS USD UYU UZS VEB VND VUV WST XAF XCD XEU XPF YDD YER YUD ZAL ZAR ZMK ZWD 17 lilangeni bath errublo tajikistandar manat turkmenistandar dinar tunisiar pa'anga eskudo timortar lira turkiar dolar trinitatear dolar taiwandar txelin tanzaniar karbonavets txelin ugandar dolar estatubatuar peso uruguaitar sum bolibar dong vatu tala CFA franko dolar ekikaribear ECU CFP franko dinar yemendar riyal yemendar dinar berria rand rand kwacha dolar zimbabwetar Laburtzapenen Hiztegia 18 1.8. Hizkuntzak af am ar as ay az be bg bi bn bo br bs ca cpf; cpe cs cy da de dv el en eo es et eu fa ff fi fo fr ga gd gl gn grc gu ha he hi ho hr ht hu hy id ig is it ja ka kk kl km kn ko afrikaans amharera arabiera assamera aimara azerbaijanera bielorrusiera bulgariera bislama bengalera tibetera bretoiera bosniera katalan kreolera txekiera gales daniera aleman maldivera greko; greziera ingeles esperanto gaztelania; espainiera estoniera euskara persiera fula finlandiera; suomiera faroera frantses gaelera; gaeliko gaelera; gaeliko galego; galiziera guaraniera greko zahar gujaratera hausa hebreera hindi motu kroaziera kreolera hungariera; magyarrera armeniera indonesiera igboera; jorubera islandiera italiera japoniera georgiera; kartveliera kazakhera groenlandiera khmerera kannada koreera ks ku ky la lb ln lo lt lv mg mh mi mk mn mo mr ms mt my na ne nl no nr ny or pa pau pl ps pt qu rm rn ro ru rw sa sd sg si sk sl sm so sq sr ss st sv sw ta te tg th tk kaxmirera kurduera kirgizera latin luxenburgera lingala laosera lituaniera letoniera malgaxe marshallera maoriera mazedoniera mongoliera moldaviera marathera malaysiera maltera birmaniera nauruera nepalera nederlandera norvegiera ndebelera chewera oriya punjabera palauera poloniera paxtuera portuges; portugalera kitxua erretorromaniera kirundi errumaniera errusiera kinyaruanda sanskrito sindhi sango sinhala eslovakiera esloveniera samoera somaliera albaniera serbiera swaziera sothoera suediera swahili tamilera telugu tajikera thailandiera turkmenera Laburtzapenen Hiztegia tl tn to tpi tr ts uk ur uz ve vi wo xh zh zu tagalo tswanera tongera tok pisin turkiera tsongera ukrainera urdu uzbekera vendera vietnamera wolofera xhosera txinera zuluera 19 Laburtzapenen Hiztegia 20 1.9. Herri-izenak AD AE AF AG AL AM AN AO AQ AR AT AU AZ BA BB BD BE BF BG BH BI BJ BM BN BO BR BS BT BW BY BZ CA CD CF CG CH CI CL CM CN CO CR CU CV CY CZ DE DJ DK DM DO DZ EC EE EG EH Andorra Arabiar Emirerri Batuak Afganistan Antigua eta Barbuda Albania Armenia Antillak Angola Antartika Argentina Austria Australia Azerbaijan Bosnia-Herzegovina Barbados Bangladesh Belgika Burkina Faso Bulgaria Bahrain Burundi Benin Bermuda Brunei Bolivia Brasil Bahamak Bhutan Botswana Bielorrusia Belize Kanada Kongoko Errepublika Demokratikoa Afrika Erdiko Errepublika Kongoko Errepublika Suitza Boli Kosta Txile Kamerun Txina Kolonbia Costa Rica Kuba Cabo Verde Zipre Txekia Alemania Djibuti Danimarka Dominika Dominikar Errepublika Aljeria Ekuador Estonia Egipto Mendebaldeko Sahara ER ES ET FI FJ FK FM FO FR GA GB GD GE GF GH GI GL GM GN GP GQ GR GS GT GU GW GY HK HN HR HT HU ID IE IL IN IQ IR IS IT JM JO JP KE KG KH KI KM KN KP KR KW KZ LA LB LC Eritrea Espainia Etiopia Finlandia Fiji Falkland Uharteak; Malvinak Mikronesia Faroe Uharteak Frantzia Gabon Erresuma Batua Grenada Georgia Guyana Frantsesa Ghana Gibraltar Groenlandia Gambia Ginea Guadalupe Ekuatore Ginea Grezia Hegoaldeko Georgiak Guatemala Guam Ginea Bissau Guyana Hong Kong Honduras Kroazia Haiti Hungaria Indonesia Irlanda; Eire Israel India Irak Iran Islandia Italia Jamaika Jordania Japonia Kenya Kirgizistan Kanbodia Kiribati Komoreak Saint Kitts eta Nevis Koreako Herri Errepublika Demokratikoa Koreako Errepublika Kuwait Kazakhstan Laos Libano Santa Luzia Laburtzapenen Hiztegia LI LK LR LS LT LU LV LY MA MC MD MG MH MK ML MM MN MO MP MQ MR MT MU MV MW MX MY MZ NA NC NE NG NI NL NO NP NR NZ OM PA PE PG PH PK PL PM PR PT PW PY QA RE RO RU Liechtenstein Sri Lanka Liberia Lesotho Lituania Luxenburgo Letonia Libia Maroko Monako Moldavia Madagaskar Marshall Uharteak Mazedonia Mali Birmania; Myanmar Mongolia Macau Mariana Uharteak Martinika Mauritania Malta Maurizio Maldivak Malawi Mexiko Malaysia Mozambike Namibia Kaledonia Berria Niger Nigeria Nikaragua Herbehereak Norvegia Nepal Nauru Zeelanda Berria Oman Panama Peru Papua Ginea Berria Filipinak Pakistan Polonia Saint-Pierre eta Mikelune Puerto Rico Portugal Palau Paraguai Qatar Reunion Errumania Errusia RW SA SB SC SD SE SG SH SI SJ SK SL SM SN SO SR ST SV SY SZ TD TG TH TJ TM TN TO TP TR TT TV TW TZ UA UG US UY UZ VA VC VE VG VI VN VU WS YE YU ZA ZM ZW 21 Ruanda Saudi Arabia Salomon Uharteak Seychelleak Sudan Suedia Singapur Santa Helena Eslovenia Svalbard eta Jan Mayen Uharteak Eslovakia Sierra Leona San Marino Senegal Somalia Surinam Sao Tome eta Principe El Salvador Siria Swazilandia Txad Togo Thailandia Tajikistan Turkmenistan Tunisia Tonga Ekialdeko Timor Turkia Trinidad eta Tobago Tuvalu Taiwan Tanzania Ukraina Uganda Ameriketako Estatu Batuak Uruguai Uzbekistan Vatikanoa Saint Vincent eta Grenadinak Venezuela Birjina Uharteak Birjina Uharteak Vietnam Vanuatu Samoa Yemen Jugoslavia Hegoafrika Zambia Zimbabwe Laburtzapenen Hiztegia 22 1.10. Kimika Ac Ag Al Am Ar As At Au B Ba Be Bi Bk Br C Ca Cd Ce Cf Cl Cm Co Cr Cs Cu Dy Er Es Eu F Fe Fm Fr Ga Gd Ge H He Hf Hg Ho I In Ir K Kr La Li Lr Lu Md Mg aktinio zilar aluminio amerizio argon artseniko astato urre boro bario berilio bismuto berkelio bromo karbono kaltzio kadmio zerio kalifornio kloro kurio kobalto kromo zesio kobre disprosio erbio einstenio europio fluor burdina fermio frantzio galio gadolinio germanio hidrogeno helio hafnio merkurio holmio iodo indio iridio potasio kripton lantano litio lawrentzio lutezio mendelebio magnesio Mn Mo N Na Nb Nd Ne Ni No Np O Os P Pa Pb Pd Pm Po Pr Pt Pu Ra Rb Re Rh Rn Ru S Sb Sc Se Si Sm Sn Sr Ta Tb Tc Te Th Ti Tl Tm U V W Xe Y Yb Zn Zr manganeso molibdeno nitrogeno sodio niobio neodimio neon nikel nobelio neptunio oxigeno osmio fosforo protaktinio berun paladio prometio polonio praseodimio platino plutonio radio rubidio renio rodio radon rutenio sufre antimonio eskandio selenio silizio samario eztainu estrontzio tantalo terbio teknezio telurio torio titanio talio tulio uranio banadio wolfram; tungsteno xenon itrio iterbio zink zirkonio Laburtzapenen Hiztegia 1.11. Matematika antilog arc cos arc cosh arc cot arc coth arc sin arc tan arc tanh colog cos cosec cosech cosh cot coth exp ln log m.k.t. sec sin sinh tan tanh z.k.h. antilogaritmo arku kosinu arku kosinu hiperboliko arku kotangente arku kotangente hiperboliko arku sinu arku tangente arku tangente hiperboliko kologaritmo kosinu kosekante kosekante hiperboliko kosinu hiperboliko kotangente kotangente hiperboliko esponentzial logaritmo nepertar logaritmo multiplo komunetako txikien sekante sinu sinu hiperboliko tangente tangente hiperboliko zatitzaile komunetako handien 23 Laburtzapenen Hiztegia 1.12. Puntu kardinalak E ENE; EIE ESE; EH N; I NE; IE NNE; IIE NNW; IIM NW; IM S; H SE; HE SSE; HHE SSW; HHM SW; HM W; M WNW; MIM WSW; MHM ekialde ekialde ipar-ekialde ekialde hego-ekialde iparralde ipar-ekialde iparralde ipar-ekialde iparralde ipar-mendebalde ipar-mendebalde hegoalde hego-ekialde hegoalde hego-ekialde hegoalde hego-mendebalde hego-mendebalde mendebalde mendebalde ipar-mendebalde mendebalde hego-mendebalde 24 Laburtzapenen Hiztegia 25 1.13. Zientzia-unitateak °C °F °R µ µA µF µg µm; µ µs A bira; Ab A Å a a Ah atm b B Bq Btu C c ca cal cd cg Ci cL; cl cm d da dag daL; dal dam daN dB dg dL; dl dm dpi dyn E eV F f fps G G g GB Gb GeV Gy h H h Celsius gradu; gradu zentigradu Fahrenheit gradu Reaumur gradu mikromikroanpere mikrofarad mikrogramo mikrometro; mikra; mikroi mikrosegundo ampere-bira ampere angstrom area attoampere-ordu atmosfera barn bel becquerel unitate termiko britainiar coulomb zentizentiarea kaloria kandela zentigramo curie zentilitro zentimetro dezidekadekagramo dekalitro dekametro dekanewton dezibel dezigramo dezilitro dezimetro puntuak hazbeteko dina exaelektronvolt farad femtomarkoak segundoko gauss gigagramo gigabyte gilbert gigaelektronvolt gray hektohenry ordu ha hg hL; hl hm HP; ZP Hz in J K k kA kb kB kbps kcal keV kG kg kgm kHz kJ kL; kl km kmol kN kp kV kVA kΩ kW L; l lb lm lx M m m Ma mA MB mb mCi MeV mF mg mH MHz min mL; ml mm ms MV mV MΩ MW mW hektarea hektogramo hektolitro hektometro zaldi-potentzia hertz hazbete joule kelvin kilokiloampere kilobit kilobyte kilobitak segundoko kilokaloria kiloelektronvolt kilogauss kilogramo kilogrametro kilohertz kilojoule kilolitro kilometro kilomol kilonewton kilopond; kilogramo-indar kilovolt kilovoltampere kiloohm kilowatt litro libra lumen lux megametro miliMach-en zenbaki miliampere megabyte milibar milicurie megaelektronvolt milifarad miligramo milihenry megahertz minutu mililitro milimetro milisegundo megavolt milivolt megaohm megawatt miliwatt Laburtzapenen Hiztegia Mx n N nF nm; mµ Np P p P Pa PB pF ph pH R rad s S sr St t T T t TB th V VA VAr Ω W Wb y Y yd z Z maxwell nanonewton nanofarad nanometro; milimikra; milimikroi neper petapikopoise pascal pentabyte pikofarad fot hidrogeno-potentzial röntgen radian segundo siemens estereorradian stokes denbora teratesla tona terabyte termia volt voltanpere voltampere erreaktibo ohm watt weber yoktoyottayarda zeptozetta- 26 27 Laburdurak Laburtzapenen Hiztegia 28 2. LABURDURAK Laburdura Hitzaren edo sintagmaren idatzizko laburtzapena, hura osatzen duten letrak murriztuz eratzen dena. SAILKAPENA 2.1. Arruntak 2.2. Bibliako liburuak 2.3. Erlijio-arlokoak 2.4. Hilak eta egunak 2.5. Geografia, toponimia 2.6. Hizkuntzalaritza 2.7. Euskalkiak 2.8. Jakitateak 2.9. Kontinenteak eta herrialdeak 2.10. Katalogazioa 2.11. Musika 2.12. Merkataritza 2.13. Taxonomia 2.14. Tratamenduzko hitzak eta kargu-izenak Laburtzapenen Hiztegia 29 2.1. Arruntak %/guzt. a. a.-k. a.m. a.o. AA abstr. adib. admtz. AE AG ag. ahta. aip. ald. aldib. aldz. of. alf. alt. AN anal. anim. antz. aptu. argk. arr. at. au. at. auton. auton.-erk. AX azal. azk. b. ag. b.b. b.i.s.g. b.o. b.o.b. b.s.b. b/min bak. g. balist. bat. batx. batz. bazk. bid. bik. g. bizt. bol. brig. btz. arr. btz. orok. btz. btzkde. bul. ca. cfr.; cf. ehuneko zati guztizko ale adimen-koefiziente ante meridiem ahalordez adimen artifizial abstraktu adibide administratzaile aurrerapen egokia auzitegi goren agindu ahaldunduta aipamen alderdi aldi baterako aldizkari ofizial alferez altuera auzitegi nagusi analogia animalia antzina apartamentu argazki arrunt atari aurretik atzerako autonomia autonomia-erkidego azken xedapen azalera azken bere aginduz beste bide beste inon sailkatu gabe babes ofizial bukaera onari baldintzatuta baldin eta soilik baldin bira minutuko bakoitirik gabe balistika batailoi batxilergo batzorde bazkide bidaltzaile bikoitirik gabe biztanle bolumen brigada batzar arrunt batzar orokor batzar batzarkide bulego circa confer d. d.g. DB destak. diam. dinam. dip. dptu. e. e.a.; etab. e.b. E.B. e.d. e.g. e.l. e.z. ea. eb.-er. ebol. ED egiazt. elektromag. elk. emak. ent. erak. erd. erk. erm. erref. errep. errest. ertz. ertzz. esk. esp. etc. eusk. exist. ezk. F. Ag. F. Ar. F. D. fol. folk. g.e. g.g.b. g.-hezk. gar. garr. gerr. giz. gn. gob. grab. graf. gzk. h.d. data datarik gabe datu-base destakamentu diametro dinamika diputazio departamentu egun eta abar esate baterako eskuordetzaren bidez ez dagoelako egunik gabe etxeko lan egoera zibil erdialde ebaketa-erreminta eboluzio Errege Dekretu egiaztagiri elektromagnetismo elkarte emakumezko entitate erakunde erdi; erdiko erkidego ermitau erreferentzia errepublika errestaurazio ertzain ertzaintza eskuin; eskuinalde espediente etcetera euskaldun existentzialismo ezker; ezkerralde foru-agindu foru-arau foru-dekretu folio folklore gaur egun gutxi gorabehera gorputz-hezkuntza garaiera garraio gerrillari gizonezko garren gobernu grabatzaile grafiko gizaki hau da Laburtzapenen Hiztegia h.e.d.g. h.e.e.g. h.e.u.g. h.g. h.h. hal. HB hd. hed. herk. hert. HH hi-fi hiruk. hizk. HM HO hr. hr. hur. HZ IB ibid. id. IG ik. g. ikxe. ilustr. ind. inpr. irakask. ird. irdz. IT itz. itzle. oh. itzle. iz. of. izg. izpta. izptz. j. di. j. j.b.i. j.-d. j.e. j.i. j.-prob. jr. jur. K.a. k.i. K.o. KA kal. kalig. kan. kant. kd. kgu. klas. kol. konkr. herririk eta datarik gabe herririk eta egunik gabe herririk eta urterik gabe herririk gabe hitzez hitz halaber hobetu beharra handi hedaduraz herrikoi herritar helduen hezkuntza goi-fidelitate hirukoiztu hizkuntza hipoteka-mailegu herri-ogasun hurrenez hurren hurrengo; hurrengoak herri-zerbitzu ibilgailu berezi ibidem idem ikasgaitasunen garapen ikus gainera ikastetxe ilustrazio industria inprimaki irakaskuntza irudi irudizko igorpen telegrafiko itzulpen itzultzailearen ohar itzultzaile izen ofizial izengoiti izenpetua izenpetzaile jatorrizko deitura jaio jatorrizko benetako izen jaiotza-data jaiotegun jatorrizko izen jaiotza-probintzia junior juridiko Kristo aurreko; Kristo aurretik kristau-izen Kristo ondoko; Kristo ondoren konstituzio-auzitegi kalonje kaligrafia kanon kantitate kode kargu klasiko kolegio konkretu konst. konts. kop. kronol. KS KZ; Kd. Zib. l.g. lab. lanb. land. lank. LD leg. leg.; L. ler. lib. libk. LO LT luz. luzp. m. magnet. mar. max. mbru. min. min. mon. n faktore N.B. nag. nal. o. O. E. o. edo h. e. OA OG oh. ohi. OJ or. orok. os.-eg. P. Ku. p. P.D. p.m. p.m.; p/m P.S. part. PB PK prob. prok. publ. SA sarj. sint. sist. SK sl. sle. 30 konstituzio kontseilu kopuru kronologia komanditazko sozietate Kode Zibil lekurik gabe laburdura lanbide landare lankide lege-dekretu legelari lege lerrokada liburu liburuki lege organiko laguntza teknikoak luzera luzapen mende magnetismo marrazki maximo mahaiburu minimo ministerio moneta zenbakizko faktore nota bene nagusi nazional orri ontzat emana oker edo hutsik ezean ordainketa-agindu ohea eta gosaria ohar ohiko oinarri juridiko orrialde orokor osasun-egoitza posta-kutxa posta posdata; Post Data post meridiem parteak milioika Post Scriptum partikular posta-barruti posta-kode probintzia prokuradore publizitate sozietate anonimo sarjentu sintetiko sistema sozietate kolektibo sail sinatzaile Laburtzapenen Hiztegia SM stua. t. hur. tel. teleg. tex. tld. trenb. u. u.g. udtx. UM unib. unit. v. gr. vel sim. vid.; v. vs XG XI XIg xp. z. z.g. z.p. zab. zbko. zhb. ziurtg. zk.; zenb. ZK; Zig. Kd. zm. ZO ZP; HZ ztua. sozietate mugatu sinatua eta hurrengoak telefono telegrama telex talde trenbide urte urterik gabe udaletxe udalerri-muga unibertsitate unitate verbi gratia vel simile vide versus xedapen gehigarri xedapen iragankor xedapen indargabetzaile xedapen zena zenbakirik gabe zerbitzu publiko zabalera zenbateko zeharbide ziurtagiri zenbaki Zigor Kode zentimo zerga-oinarri herri-zor; zor publiko ziurtatua 31 Laburtzapenen Hiztegia 32 2.2. Bibliako liburuak 1 Erg 1 Jn 1 Ko 1 Kro 1M 1P 1 Sm 1 Tm 1 Ts 2 Erg 2 Jn 2 Ko 2 Kro 2M 2P 2 Sm 2 Tm 2 Ts 3 Jn Ab Ag Am Ap Ba Dn gr Dn Dt Ef Eg Ep Erm Es Esd Est gr Est Ex Ez Flm Flp Ga Gn Hab Has Heb Ir Is Jak Jb Jdt Jkd Jl Jn Jon Erregeak lehen Liburua Joanen lehen Gutuna Korintoarrei lehen Gutuna Kronikak lehen Liburua Makabearrak lehen Liburua Pedroren lehen Gutuna Samuelen lehen Liburua Timoteori lehen Gutuna Tesalonikarrei lehen Gutuna Erregeak bigarren Liburua Joanen bigarren Gutuna Korintoarrei bigarren Gutuna Kronikak bigarren Liburua Makabearrak bigarren Liburua Pedroren bigarren Gutuna Samuelen bigarren Liburua Timoteori bigarren Gutuna Tesalonikarrei bigarren Gutuna Joanen hirugarren Gutuna Abdias Ageo Amos Apokalipsia Baruk Daniel Grekoa Daniel Deuteronomioa Efesoarrei Gutuna Apostoluen Eginak Epaileak Erromatarrei Gutuna Esaera Zaharrak Esdras Ester Grekoa Ester Exodoa Ezekiel Filemoni Gutuna Filipotarrei Gutuna Galaziarrei Gutuna Genesia Habakuk Hasiera Hebertarrei Gutuna Irteera Isaias Jakueren gutuna Job Judit Jakinduria Joel Joanen Ebanjelioa Jonas Jos Jr gt Jr Ju Koh Kol Kt Lb Lk Mi Mk Ml Mt Na Ne Nk Os Rt Sal Si So St Tb Tt Za Zen Josue Jeremiasen Gutuna Jeremias Judasen Gutuna Kohelet Kolosarrei gutuna Kantarik Ederrena Lebitarrena Lukasen Ebanjelioa Mikeas Markosen Ebanjelioa Malakias Mateoren Ebanjelioa Nahum Nehemias Negar Kantak Oseas Rut Salmoak Siraken Jakinduria Sofonias Santiagoren Gutuna Tobit Titori Gutuna Zakarias Zenbakiak Laburtzapenen Hiztegia 2.3. Erlijio-arlokoak A.B. A.M. angl. apost. asz. Bibl. bud. dioz. E.S. ebanj. ekl. el. elizb. entz. Esk. S. eskat. esp. espirit. euk. exg. g.b. hagiog. hind. I.B. I.Z. isl. J.K. jain. jud. K.; Xto. kat. konfuz. kontz. krist. kristol. lib.s. litg. mart. mist. monot. okult. patrist. protest. T.B. T.Z. tao. xint. zoroastr. Ama Birjina Andre Maria anglikanismo apostolu aszetika Biblia budismo diozesi Egoitza Santu ebanjelari eklesiologia eliza elizbarruti entziklika Eskritura Santu eskatologia espiritu espiritismo eukaristia exegesi goian bego; goian beude hagiografia hinduismo Itun Berri Itun Zahar islamismo Jesukristo jainismo judaismo Kristo katolizismo konfuzianismo kontzilio kristautasun kristologia liburu santu liturgia martiri mistika monoteismo okultismo patristika protestantismo Testamentu Berri Testamentu Zahar taoismo xintoismo zoroastrismo 33 Laburtzapenen Hiztegia 2.4. Hilak eta egunak abe. abu. al. api. as. az. aza. eka. ig. ira. lr. mai. mar. og. or. ots. urr. urt. uzt. abendu abuztu astelehen apiril astearte asteazken azaro ekain igande irail larunbat maiatz martxo ostegun ostiral otsail urri urtarril uztail 34 Laburtzapenen Hiztegia 35 2.5. Geografia, toponimia a. A. abelb. aintz. ald. aldr. ar. at. auz. auz.; a. auzob. b. zah. b. bar. bas. basel. behat. bideg. bidez. bil. bir. bizig. bizil. bl. bta. e. e.-m. eg. enp. eraik. erm. erp. nag. erp. zah. erp. err. erreb. errib. errto. eskde. erp. eskde. eskra. etorb. etxag. etxde. etxeb. etxte. f. fk. gal. galtz. gelt. geral. got. harr. kanp. hbru. her. herb. herx. aska autobide abelbide aintzira aldapa aldiri arro ataka auzune auzo auzoberri bide zahar bide barruti baserri baseliza behatoki bidegurutze bidezidor biltegi biribilgune bizigune bizileku bloke benta etxe etxe-multzo egoitza enparantza eraikin ermita errepide nagusi errepide zahar errepide erreka errebal erribera errekasto eskualdeko errepide eskualde eskailera etorbide etxaguntza etxalde etxebizitza etxarte finka fabrika galeria galtzada geltoki geraleku gotorleku harresiz kanpoko hiriburu herri herribide herrixka hirib. hond. i. ib. ibde. ibki. igarob. igob. indal. ingal. ingb. iragb. it. itb. iz. izk. jaits. k. nag. k. kant. kol. korr. ktdu. kx. l. lastb. lorat. lurm. lurs. luzab. m. m.-ad. mail. mgn. mkat. mler. moi. mt. mte. mug. oinrt. p. pab. par. nal. park. nal. park. pas. pasab. pl. pol. prje. ptu. saihb. sak. sakab. sant. sol. solarte. hiribide hondartza irla ibai ibilbide ibiltoki igarobide igobide industrialde ingurualde ingurabide iraganbide iturri iturburu izaro izkina jaitsiera kale nagusi kale; karrika kantoi kolonia korridore kantonamendu kalexka laku lasterbide lorategi lurmutur lursail luzabide mendi mendi-adar mailadi mendigune mendikate mendilerro moila mutur mendate mugarte oinarte putzu pabiloi paradore nazional parke nazional parke paseabide; pasealeku pasabide plaza poligono paraje portu saihesbide sakan sakabanatu santutegi solairu solairuarteko Laburtzapenen Hiztegia t. tr. txab. ub. udal. ur-l. urt. z. zab. zald. zel. zh. zhk. zid. zub. zum. tontor troka txabola ubide udalerri ur-laster urtegi zubi zabalgune zaldibide zelai zeharkako zeharkale zidor zubibide zumardi 36 Laburtzapenen Hiztegia 37 2.6. Hizkuntzalaritza a.b. a.h. a.z. abl. abs. ad. ad.-konpl. adb. adj. adkor. adl. adlag. akt. akus. anton. arg. ark. arrunk. art. arzki. banatz. beh. bz. dat. dekl. dest. det. dial. e. ek. erak. erat. erg. eskl. esr. zah. eusk. ez. fam. fem. g.er. g.g.er. gaitz. gald. gen. ger. goi. h. h.-adl. h.b. h.e. haur. herr. hizt. igaitz. ik. ikor. inf. ins. adiera berri adiera hertsi adiera zabal ablatibo absolutibo; absolutu aditz aditz-konplementu adberbio adjektibo adierazkor adlatibo adizlagun aktibo akusatibo antonimo argot arkaiko arrunkeria artikulu aurrizki banatzaile behe-mailako baiezko datibo deklinabide destinatibo determinatzaile dialekto erabil ekintza erakusle eratorri ergatibo esklamazio esaera zahar euskalki ezezko; ezeztaile familia; familiarki femenino gutxi erabilia gaur gutxi erabilia gaitzesgarri galdetzaile genitibo gerundio goi-mailako hobe hurbiltze-adlatibo hitz berri hitz elkartu haur-hizkera herri-mailako hiztegi iragangaitz ikus iragankor infinitibo inesibo instr. interj. irag. iz. arr. iz. pr. iz. iz.-konpl. izlag. izond. izord. jas. junt. l.-gen. lag. lagtz. lgart. lok. m.-adl. maiusk. mask. mend. minusk. mot. mug. pl. mug. sg. mug. mugg. mugtz. multz. nart. neol. nom. obj. onomat. ord. part. partik. partiz. pas. pei. perf. perp. perts. pl. postpos. pred. sin. sing. soz. subj. subst. tekn. txik. z.a. zah. zehazt. zehaztgb. zenbtz. zehazt. instrumental interjekzio iragan izen arrunt izen propio izen izen-konplementu izenlagun izenondo izenordain jasoa juntagailu leku-genitibo lagun laguntzaile lagunarteko lokailu muga-adlatibo maiuskula maskulino menderagailu minuskula motibatibo mugatu plural mugatu singular mugatu mugagabe mugatzaile multzokari nazioarteko neologismo nominatibo objektu onomatopeia ordinal partitibo partikula partizipio pasibo peioratibo perfektu perpaus pertsona plural postposizio predikatu sinonimo singular soziatibo subjektu substantibo hitz tekniko txikigarri zuzeneko adiera zaharkitu zehaztu zehaztugabe zenbatzaile zehaztu Laburtzapenen Hiztegia zenbtz. zehaztg. zenbtz. zenbatzaile zehaztugabe zenbatzaile 38 Laburtzapenen Hiztegia 2.7. Euskalkiak Bizk. BNaf. Erronk. Gip. Heg. Ipar. Lap. Naf. Zar. Zub. Bizkaiera Behe-nafarrera Erronkariera Gipuzkera Hegoaldea Iparraldea Lapurtera Nafarrera; Goi-nafarrera Zaraitzuera Zuberera 39 Laburtzapenen Hiztegia 40 2.8. Jakitateak Abelazk. Admin. Zuz. Admin. Aeron. Aizk. Akus. Albait. Alj. Alk. Alp. Anat. Anestesiol. Animis. Antr. Antz. Arg. Argit. Arit. Ark. Arkit. Arm. Arr. Arraunk. Art. Ed. Art. Graf. Art. Astrol. Astron. Astronaut. Atl. Autom. Bakter. Barzz. Basog. Beirag. Ber. Biof. Biogeog. Biokim. Biol. BM Bolb. Bot. Box. Dek. Dem. Dermat. Didak. Diet. Diplom. Edafol. Ehiz. Ehung. Ekol. Ekon. Elek. Elektroak. Abelazkuntza Administrazio Zuzenbide Administrazio Aeronautika Aizkolaritza Akustika Albaitaritza Aljebra Alkimia Alpinismo Anatomia Anestesiologia Animismo Antropologia Antzerki Argazkigintza Argiteknia Aritmetika Arkeologia Arkitektura Armagintza Arrantza Arraunketa Arte Ederrak Arte grafikoak Arte Astrologia Astronomia Astronautika Atletismo Automobilismo Bakteriologia Baratzezaintza Basogintza Beiragintza Bertsogintza Biofisika Biogeografia Biokimika Biologia Barne-medikuntza Boleibol Botanika Boxeo Dekorazio Demografia Dermatologia Didaktika Dietetika Diplomatika Edafologia Ehiza Ehungintza Ekologia Ekonomia Elektrizitate Elektroakustika Elektrobiol. Elektrol. Elektrom. Elektron. Elektrorradiol. Elektrost. Elektrotek. Enbriol. Endokr. Enol. Entom. Epistem. Eraik. Erl. Erloj. Erlzz. Erradiol. Erradiot. Erret. Errg. Esgr. Esk. Eskol. Eskub. Eskular. Est. Estat. Estil. Estrat. Etik. Etim. Etnogr. Etnol. Etol. Eusk. Zuz. F. Zuz. Farmakol. Fenol. Fenomenol. Fil. Filat. Filol. Fin. Zuz. Finantz. Fis. atom. Fis. nukl. Fis. Fisiol. Fisiopat. Fitogeog. Fitol. Fitopatol. Fitosoz. Fonet. Fonol. Fut. Garag. Elektrobiologia Elektrologia Elektrometria Elektronika Elektrorradiologia Elektrostatika Elektroteknia Enbriologia Endokrinologia Enologia Entomologia Epistemologia Eraikuntza Erlijioa Erlojugintza Erlezaintza Erradiologia Erradioterapia Erretorika Errugbi Esgrima Eskultura Eskolastika Eskubaloi Eskularrugintza Estetika Estatistika Estilistika Estratigrafia Etika Etimologia Etnografia Etnologia Etologia Euskal Zuzenbide Foru Zuzenbide Farmakologia Fenologia Fenomenologia Filosofia Filatelia Filologia Finantza Zuzenbide Finantzak Fisika atomiko Fisika nuklear Fisika Fisiologia Fisiopatologia Fitogeografia Fitologia Fitopatologia Fitosoziologia Fonetika Fonologia Futbol Garagardogintza Laburtzapenen Hiztegia Geneal. Genet. Geobot. Geod. Geofis. Geogn. Geogr. Geol. Geom. Geomorfol. Gimn. Ginek. Glaziol. Gliziol. Glotod. Gozog. Gram. Halt. Har.-jas. Harg. Hegt. Hazk. Hegtzz. Helmint. Hematol. Her. Kir. Herald. Herm. Hezk. Hidraul. Hidrodin. Hidrogr. Hidrol. Hidrost. Hidrot. Hig. Higrom. Hirgz. Hist. Histaur. Histol. Hizkl. Hock. Homeop. Igelts. Iger. Ikon. Iktiol. Ikus. Inform. Ingen. Irr. Irrtek. Itsas Zi. Itsas. Jak. Jantzig. Jd. Jok. Jost. Jurispr. Kardiol. Kartogr. Kartzinol. Genealogia Genetika Geobotanika Geodesia Geofisika Geognosia Geografia Geologia Geometria Geomorfologia Gimnastika Ginekologia Glaziologia Gliziologia Glotodidaktika Gozogintza Gramatika Halterofilia Harri-jasotze Hargintza Hegazti Hazkuntza Hegaztizaintza Helmintologia Hematologia Herri Kirol Heraldika Hermeneutika Hezkuntza Hidraulika Hidrodinamika Hidrografia Hidrologia Hidrostatika Hidroterapia Higiene Higrometria Hirigintza Historia Historiaurre Histologia Hizkuntzalaritza Hockey Homeopatia Igeltserotza Igeriketa Ikonografia Iktiologia Ikuskizun Informatika Ingeniaritza Irrati Irratiteknia Itsas zientzia Itsasgintza Jakintza Jantzigintza Judo Jokoak Jostuntza Jurisprudentzia Kardiologia Kartografia Kartzinologia Kazet. Kim. Kirg. Kirol. Klimat. Kont. Koreogr. Kosm. Kosmetol. Kriminol. Kriptogr. Kristalogr. Lan Zuz. Larrug. Ling. Liter. Litogr. Log. Logist. Lorezz. Mahastzz. Malakol. Mam. Mar. Mat. Meatz. Med. Mek. Merkat. Zuz. Merkat. Metaf. Metal. Metalogr. Meteorol. Metod. Metr. Metrol. Mikol. Mikrob. Mikroek. Mikrogr. Mil. Miner. Mit. Mor. Morfol. Mus. Nab. Nart. Zuz. Naut. Nekaz. Neur. Neurofis. Neurol. Numism. Obst. Odont. Oftalmol. Oihanlz. Oinet. Opt. ORL Ornitol. 41 Kazetaritza Kimika Kirurgia Kirol Klimatologia Kontabilitate Koreografia Kosmologia Kosmetologia Kriminologia Kriptografia Kristalografia Lan Zuzenbide Larrugintza Linguistika Literatura Litografia Logika Logistika Lorezaintza Mahastizaintza Malakologia Mamalogia Marrazketa Matematika Meatzaritza Medikuntza Mekanika Merkataritza Zuzenbide Merkataritza Metafisika Metalurgia Metalografia Meteorologia Metodologia Metrika Metrologia Mikologia Mikrobiologia Mikroekonomia Mikrografia Arlo militar Mineralogia Mitologia Moral Morfologia Musika Nabigazio Nazioarteko Zuzenbide Nautika Nekazaritza Neurri Neurofisiologia Neurologia Numismatika Obstetrizia Odontologia Oftalmologia Oihanlantza Oinetakogintza Optika Otorrinolaringologia Ornitologia Laburtzapenen Hiztegia Ortogr. Otarg. Ozeanogr. Paleobot. Paleogr. Paleont. Paleoz. Paperg. Parapsikol. Patol. Pedag. Pediatr. Petrogr. Petrokim. Pil. Pint. Pirotek. Pneumol. Poet. Pol. Pros. Psikiatr. Psikol. Saskib. Saskig. Sem. Semiol. Semiot. Serol. Sideromet. Sint. Soziol. Sukald. Taurom. Tb. Teknol. Telegr. Telekom. Teol. Terap. Teratol. Term. Termodin. Termom. Topog. Topon. Toxik. Trig. Txirrind. Urol. Urreg. Zeram. Zerga Zuz. Zeta-hazk. Ortografia Otargintza Ozeanografia Paleobotanika Paleografia Paleontologia Paleozoologia Papergintza Parapsikologia Patologia Pedagogia Pediatria Petrografia Petrokimika Pilota Pintura Piroteknia Pneumologia Poetika Politika Prosodia Psikiatria Psikologia Saskibaloi Saskigintza Semantika Semiologia Semiotika Serologia Siderometalurgia Sintaxi Soziologia Sukaldaritza Tauromakia Telebista Teknologia Telegrafia Telekomunikazio Teologia Terapeutika Teratologia Termika Termodinamika Termometria Topografia Toponimia Toxikologia Trigonometria Txirrindularitza Urologia Urregintza Zeramika Zerga Zuzenbide Zeta-hazkuntza Zez. Ziber. Zientz. Zig. Zuz. Zin. Zineg. Zirk. Zirkl. Zit. Zool. Zootek. Zuhaizl. Zurg. Zuz. Err. Zuz. Hist. Zuz. Kan. Zuz. Orok. Zuz. Pol. Zuz. Proz. Zuz. Zib. Zuz. 42 Zezenketa Zibernetika Zientzia Zigor Zuzenbide Zinema Zinegetika Zirku Zirkulazio Zitologia Zoologia Zooteknia Zuhaizlantza Zurgintza Zuzenbide Erromatar Zuzenbide Historiko; Zuzenbidearen Historia Zuzenbide Kanoniko Zuzenbide Orokor Zuzenbide Politiko Zuzenbide Prozesal Zuzenbide Zibil Zuzenbide Laburtzapenen Hiztegia 2.9. Kontinenteak eta herrialdeak Af. Am. As. EAm. Eur. HAm. IAm. Oz. Afrika Amerika Asia Erdialdeko Amerika Europa Hego Amerika Ipar Amerika Ozeania 43 Laburtzapenen Hiztegia 44 2.10. Katalogazioa a. lib. a.a. a.e.g. aholk. anagr. anast. anon. apok. arg. g. arg. argit. argitp. argtz. oh. argtz. ataur. aur. autogr. az. aztze. barr. berrinp. bibliog. bik. bild. biltz. birmold. birmoldle. cop. diagr. dis. dok. ed. eg. anon. eg. oh. eg. egkide. egok. egokle. egun. ep. eransk.; er. erred. erretr. esk. eskbu. et. al. faks. fasz. gehig. hand. haut. hil. argit. hil. ed. hitz. hitzgile. i.g. ifr. ik. g. aipaturiko liburu aipaturiko artikulu azal eta guzti aholkulari anagrama anastatiko anonimo apokrifo argitaletxerik gabe argitaletxe argitaraldi argitalpen argitaratzailearen ohar argitaratzaile atariaurre aurretiko; aurretikoak autografo azal azaleztatze barruan berrinprimatze bibliografia bikoiztu bilduma biltzaile birmoldatu birmoldatzaile copyright diagrama diseinu dokumentu edizio egile anonimo egilearen ohar egile egilekide egokitu egokitzaile eguneratu epilogo eranskin erredaktore erretratu eskaini eskuizkribu et alii faksimile faszikulu gehigarri handitu hautaketa hilondoko argitaraldi hilondoko edizio hitzaurre hitzaurregile inprimategirik gabe ifrentzu ikus gainera iniz. inp. inpk. interp. irdle. irl. irreg. iruzkg. izenb. jar. jat. argit. jat. ed. jat. izenb. jat. k.-k. kap. kart. kat. mon. kat. sist. kat. koad. kol. konp. koor. kop. L.G. lab. lam. libteg. libx. map. margri. markri. mekan. mold. mono. multigr. neg. op. opusk. ork. osagar. osagb. part. perg. plan. plg. pos. prib. s.a. s.l. s.n. sep. ser. sign. t. tipogr. tipol. inizial inprimategi inprimaketa interprete irudigile irarlan irregular iruzkingile izenburu jarraipen jatorrizko argitaraldi jatorrizko edizio jatorrizko izenburu jatorri; jatorrizko kokapen-kode kapitulu kartoi katalogo monografiko katalogo sistematiko katalogo koaderno kolore konpositore koordinatzaile kopia lege-gordailu laburtu lamina liburutegi liburuxka mapa margolari marrazkilari mekanografiatu moldatzaile monofoniko multigrafiatu negatibo opus opuskulu orkestra osagarri osagabe partitura pergamino plano plegu positibo pribilegio sine anno sine loco sine nomine separata serie signatura tomo tipografia tipologia Laburtzapenen Hiztegia tol. transle. x. xil. zab. zabal. zenbk. zk.dun. zut. tolestu transkribatzaile xafla xilografia zabaldu zabaletara zenbaketa zenbakidun zutabe 45 Laburtzapenen Hiztegia 2.11. Musika accel. adgo affettº agº; agit. allº alltto andnº andte cresc. d.c. decresc. dim. dol. f. f.p. fff.; ff. m.f. m.p. m.v. mor. ott. p. p.f. ppp.; pp. rinf. ritard. riten.; rit. s.t. sf. smorz. sos. sot. voc. stacc. ten. v.s. accelerando adagio affettuoso agitato allegro allegretto andantino andante crescendo da capo decrescendo diminuendo dolce forte forte-piano fortissimo mezzo forte mezzo piano mezza voce morendo ottava piano piano-forte pianissimo rinforzando ritardando ritenuto senza tempo sforzando smorzando sostenuto sottovoce staccato tenuto volti subito 46 Laburtzapenen Hiztegia 47 2.12. Merkataritza A.H. A.T. a.z. A/V ak aktu. az. nag. bku. bul. ter. bul.-zk. d/e dtu. E e.g.t. E/A elkg. enpr. epem. F.I. fra. g. aip. g. fra. g. on. g. tx. g. g.e. g.g. g.i. g.k. g.k.k. g.l. g.o. g.t. gk. gtu. guzt. gz H h.d. i.e. int. % int. k/k; ktu. kte. kap. kfk kia.; ko. kktu. Koop. S. koop. kor. kra. abiadura handia abiadura txikia alde zergagabe ad valorem aurrezki-kutxa aurrekontu azoka nagusi banku bulego terminal bulego-zenbaki datatik egunetara deskontu erreklamatu erregistro gordineko tonak eskari agregatu elkargo enpresa epemuga Fabrikatik Irteeran faktura gure aipamen gure faktura gure onarpen gure txeke gure; geure gure eskutitz gure gutun gure igorpen gure kontu gure kontu korronte gure letra gure ordainduko gure taloi gako gastu guztira gordailu-ziurtagiri hartzeko hartua dut ikusi eta egunetara interes-ehuneko interes kontu korronte kapital kapital finkoaren kontsumo konpainia kontrakontu Kooperatiba Sozietate kooperatiba korritu kontura kred. kred.-ktu. ktu. arr. ktu. kte. zk. ktu. ktu.-zk. KU l. l.a. m.p. merkat.-kd. mgun. mk. n. fra. n. on. n. or. n. n.i. n.k. n.k.k. n.l. n.t. o.z. or. p. gb. p. gd. p. sal. t. t.-kop. tf. bez. tf. orok. tf. tit. erk. tit. transf. Z z. aip. z. fra. z. on. z. or. z. z.g. z.i. z.k. z.k.k. z.l. z.t. zord.-zk. zp kreditu kreditu-kontu kontu arrunt kontu korrontearen zenbaki kontu kontu-zenbaki kontu-unitate letra libreta arrunt mailegu pertsonal merkataritza-kode muga-egun mozkin nire faktura nire onarpen nire ordainduko nire; neure nire igorpen nire kontu nire kontu korronte nire letra nire taloi oinarri zergapegarri ordainduko(a) pisu garbi pisu gordin pisu salmenta taloi taloi-kopuru tarifa berezi tarifa orokor tarifa titular erkide titulu transferentzia zor zure aipamen zure faktura zure onarpen zure ordainduko zure zure gutun zure igorpen zure kontu zure kontu korronte zure letra zure taloi zordun-zenbaki zor publiko Laburtzapenen Hiztegia 2.13. Taxonomia anfib. arakn. artrop. brakiop. briof. brioz. dib. ekinod. fam. fanerog. fil. gastrop. hausn. hegt. infrakl. ints. kl. koadr. krust. narr. ord. ornd. orng. prim. sp. spp. ssp.; subsp. subdib. subfam. subfil. subg. subkl. subord. superfam. superkl. superord. tetrap. var. zefalop. zet. anfibio araknido artrodopo brakiopodo briofito briozoo dibisio ekinodermatu familia fanerogamo filum; phylum gastropodo hausnarkari hegazti infraklase intsektu klase koadrupedo krustazeo narrasti ordena ornodun ornogabe primate espezie espezieak subespezie subdibisio subfamilia subfilum subgenero subklase subordena superfamilia superklase superordena tetrapodo barietate zefalopodo zetazeo 48 Laburtzapenen Hiztegia 49 2.14. Tratamenduzko hitzak eta kargu-izenak a. ag. h. a. ag. a. h. a. s. t. doh. a. s. a. ab. ad. os. admri. ag. ah. ait. alk. am. ag. h. am. ag. am. h. am. an. and. andño. ap. app. jn. app. arg. arp. arpp. asp. azp. b. z. es. b.g. beg. os. bener. bzg. diptu. for. diptu. nag. diptu. dk. doh. enp. erg. ergi. errekt. erret. estim. f.-diptu. fr. G.g.z.l. gn. gotz. gz. ag. idazk. irak. J.g.z.l. jen. jn. erg. h. jn. erg. t. g. aita agurgarri hori aita agurgarri aita hori aita santu txit dohatsu aita santu aita abat adeitasun osoz administrari agurgarri ahizpa aitorle alkate ama agurgarri hori ama agurgarri ama hori ama anaia andre andereño apaiz apezpiku jaun apezpiku argi; argitsu artzapez artzapezpiku aspaldiko auzapez beti zure esaneko besterik gabe begirune osoz beneragarri buruzagi diputatu foral diputatu nagusi diputatu doktore dohatsu enperadore errege erregina errektore erretore estimagarri foru-diputatu frai Goikoak gorde zaitzala luzaro goren gotzain guztiz agurgarri idazkari irakasle Jainkoak gorde zaitzala luzaro jeneral jaun errege hori jaun errege txit garai jn. h. jn. lehend. h. jn. min. h. jn. pres. h. jn. t. a. jn. t. ptu. h. jn. t. ptu. jn. jn./and. kap. kard. kontsri. lehend. liz. mil. min. jen. min. mons. o.b.e. oh. parlri. parr. patr. pres. prez. prob. ptu. S. sb. sbo. sen. ser. Sta. M. sta. stu. t. a. t. ag. t. bik. t. doh. t. g. t. ptu. t. s. t. z. es. Z.g.z.l. zuz. jaun hori jaun lehendakari hori jaun ministro hori jaun presidente hori jaun txit argi jaun txit prestu hori jaun txit prestu jaun jaun/andre kapitain kardinal kontseilari lehendakari lizentziadun militar ministro jeneral ministro monsignore oraingoz besterik ez ohoragarri parlamentari parroko patriarka presidente preziatu probintzial prestu San sailburu sailburuorde senatari serora Santa Maria santa santu txit argi txit agurgarri txit bikain txit dohatsu txit garai txit prestu txit santu txit zure esaneko Zeruak gorde zaitzala luzaro zuzendari 50 Siglak Laburtzapenen Hiztegia 3. SIGLAK Sigla Hitzen hasierako letrekin osatzen den izena, unitate lexikal oso bat osatzen duena. 51 Laburtzapenen Hiztegia AA (Alkoholiko Anonimoak) es AA (Alcohólicos Anonimos) fr AA (Alcooliques Anonymes) en AA (Alcoholics Anonymous) AA (Asuntzionistak: Jasokundeko Agustindarrak) es AA (Religiosos Asuncionistas) fr AA (Religieux Augustins de l'Assomption) AAB (Amnistiaren Aldeko Batzordeak) es GGAA (Gestoras Pro-Amnistía) AAG (aukera anitzeko galdera) es POM (pregunta de opción múltiple) fr QCM (question à choix multiple) en MCQ (Multiple Choice Question) AALA (arte aplikatuak eta lanbide artistikoak) es AAOA (artes aplicadas y oficios artísticos) AB (Abertzaleen Batasuna) AB (administrazio berezi) es AE (administración especial) ABB (Araba Buru Batzarra) ABEE (aldi baterako enpresa-elkarte) es UTE (unión temporal de empresas) ABFT (arrantza bideratzeko finantza-tresna) es IFOP (instrumento financiero de orientación de la pesca) fr IFOP (instrument financier d'orientation de la pêche) en FIFG (Financial Instrument for Fisheries Guidance) ABK (Autodeterminazioaren Biltzarrak) abk armak (arma atomiko, biologiko eta kimikoak) es armas abq (armas atómicas, biológicas y químicas) fr armes abc (armes atomiques, biologiques et chimiques) en abc weapons (Atomic, Biological and Chemical Weapons) ABLE (aldi baterako laneko enpresa) es ETT (empresa de trabajo temporal) fr ETT (entreprise de travail temporaire) en THC (Temporary Help Contractor) ABO (azterketa-batzorde ofizial) es ABO (comisión oficial de exámenes) ABS (blokeoaren kontrako sistema) es ABS (sistema anti bloqueo de frenos) fr ABS (système anti-blocage) en ABS (Anti-Blocking System) ABU (anestesia ondoko bizkorketarako unitate) es URPA (unidad de reanimación postanestésica) 52 Laburtzapenen Hiztegia ACB (Saskibaloi Kluben Elkartea) es ACB (Asociación Clubes de Baloncesto) ACTH (hormona adrenokortikotrofiko) es ACTH (hormona adrenocorticotrófica) fr ACTH (hormone adrénocorticotrope) en ACTH (Adrenocorticotropic Hormone) ADECU (Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Elkartea) es ADECU (Asociación de Defensa de los Consumidores y Usuarios) ADG (Ekintza Demokratiko Guyanarra) fr ADG (Action Démocratique Guyanaise) en ADG (Guianese Democratic Action) ADH (hormona antidiuretiko) es ADH (hormona antidiurética) fr ADH (hormone antidiurétique) en ADH (Antidiuretic Hormone) ADP (adenosina difosfato) es ADP (adenosindifosfato) fr ADP (adénosine diphosphate; diphosphate d'adénosine) en ADP (Adenosine Diphosphate) ADSL (abonatu-linea digital asimetriko) es ADSL (línea de subscripción asimétrica digital; línea de abonado digital asimétrica) fr ADSL (ligne d'abonné numérique à débit asymétrique; ligne numérique à paire asymétrique) en ADSL (Asymmetrical Digital Subscriber Line) AE (autonomia-estatutu) es EA (estatuto de autonomía) AEB (Afrikar Estatuen Batasuna) es UEA (Unión de Estados Africanos) fr UEA (Union des États Africains) en UAS (Union of African States) AEB (Ameriketako Estatu Batuak) es EEUU (Estados Unidos de América) en USA (United States of America) AEB (Espainiako Bankuen Elkartea) es AEB (Asociación Española de la Banca) AECE (Espainiako Merkataritza Elektronikoko Elkartea) es AECE (Asociación Española de Comercio Electrónico) AED (Arrasate Euskaldun Dezagun) AEE (Amerikako Estatuen Erakundea) es OEA (Organización de los Estados Americanos) fr OEA (Organisation des États Américains) en OAS (Organization of American States) AEK (Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea) es AEK (Coordinadora de Alfabetización y Euskaldunización) fr AEK (Coordination d'Alphabétisation et d'Apprentissage de la Langue Basque) en AEK (Association for Basque Language Alfabetizing & Learning) 53 Laburtzapenen Hiztegia AENA (Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa) es AENA (Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea) AENOR (Espainiako Normalizazio Erakundea) es AENOR (Asociación Española de Normalización y Certificación) fr AENOR (Organisation Espagnole de Normalisation) en AENOR (Spanish Association of Certification and Normalization) AES (Abokatu Euskaldunen Sindikatua) AFB (Frantziako Bankuen Elkartea) fr AFB (Association Française des Banques) AFBE (aktibo finantzarioen bitartekarien elkarte) es AIAF (asociación de intermediarios de activos financieros) AFNOR (Frantziako Normalizazio Erakundea) es AFNOR (Asociación Francesa de Normalización) fr AFNOR (Association Française de Normalisation) en AFNOR (French Association of Normalization) AGF (Frantziako Aseguru Orokorrak) fr AGF (Assurances Générales de la France) AHO (irakasle aholkulari) es CON (profesor consultor) AHT (abiadura handiko tren) es TAV (tren de alta velocidad) fr TGV (train à grande vitesse) en HST (High-Speed Train) AI (Amnistia Internazionala) es AI (Amnistía Internacional) fr AI (Amnesty International) en AI (Amnesty International) AIF (Arabako Ikastolen Federakundea) AIKP (azpisarearekiko independente den konbergentzia-protokolo) es SNICP (protocolo de convergencia independiente de la subred) en SNICP (SubNetwork Independent Convergency Protocol) AIZ (atzerritarraren identifikazio-zenbaki) es NIE (número de identificación de extranjero) AJA (antolakuntza- eta jarduera-araudi) es ROF (reglamento de organización y funcionamiento) AK (aurrezki-kutxa) es CA (caja de ahorros) AKOB (Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak) es ACP (Países de África, Caribe y Pacífico) fr ACP (Pays d'Afrique, des Caraïbes et du Pacifique) en ACP (African, Caribbean and Pacific Countries) ALABA (Armen Arloko Lankidetzako Antolakunde Bateratua) es OCCAR (Organización Conjunta de Cooperación en Materia de Armamento) 54 Laburtzapenen Hiztegia 55 fr OCCAR (Organisation Conjointe de Coopération en Matière d'Armement) en OCCAR (Organisation for Joint Cooperation on Armaments) ALET (administrazioko langileen euskarazko trebakuntza) es ALET (capacitación en euskera del personal de la administración) ALHAO (Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala) es BOTHA (Boletín Oficial del Territorio Histórico de Alava) ALO (Aurrekontu Lege Orokor) es LGP (Ley General Presupuestaria) AME (arriskuko material espezifikoak) es MER (materiales específicos de riesgo) fr MRS (matériaux à risque spécifiés) en SRM (Specified Risk Materials) AMIA (ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak) es DAFO (debilidades, amenazas, fortalezas y oportunidades) fr FFPM (forces, faiblesses, possibilités, menaces) en SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats) AMKP (azpisarearen mendekotasuna duen konbergentzia-protokolo) es SNDCP (protocolo de convergencia dependiente de la subred) en SNDCP (SubNetwork Dependent Convergence Protocol) AMMF (Andre Mariaren Misiolari Frantziskotarrak) es FMM (Franciscanas Misioneras de María) fr FF.MM.M. (Franciscaines Missionnaires de Marie) AMP (adenosina monofosfato) es AMP (adenosina monofosfato) fr AMP (adénosine monophosphate) en AMP (Adenosine Monophosphate) AMSP (azpisarearen mendekotasuna duen sarbide-protokolo) es SNDAP (protocolo de acceso dependiente de la subred) en SNDAP (SubNetwork Dependent Access Protocol) AN (Aliantza Nazionala) es AN (Alianza Nacional) ANC (Afrikar Kongresu Nazionala) es ANC (Congreso Nacional Africano) fr ANC (Congrès National Africain) en ANC (African National Congress) ANC (Korsikako Nazio Batasuna) fr ANC (Accolta Naziunale Corsa) ANPE (Lanpostuetarako Agentzia Nazionala) es ANPE (Agencia Nacional para el Empleo) fr ANPE (Agence Nationale pour l'Emploi) en ANPE (National Agency for Employment) ANZUS (Australia, Zeelanda Berria eta Ameriketako Estatu Batuen arteko Segurtasun Akordio Militarra) es ANZUS (Organización del Tratado de Australia, Nueva Zelanda y los Estados Unidos) fr ANZUS (Traité de Sécurité entre l'Australie, la Nouvelle-Zélande et les États-Unis) en ANZUS (Security Treaty between Australia, New Zealand and the United States of America) Laburtzapenen Hiztegia Apache (adabakizko zerbitzari) en Apache (A PatCHy sErver) APB (arrantza-politika bateratu) es PPC; PCP (política pesquera común; política común de pesca; política pesquera comunitaria) fr PCP (politique commune de la pêche) en CFP (Common Policy on Fisheries and the Sea; Common Fisheries Policy) APEC (Asia eta Ozeano Bareko Elkarlaguntzarako Foroa) es CEAP (Cooperación Económica Asia-Pacífico) fr CEAP (Coopération Économique de l'Asie-Pacifique) en APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation) APRA (Herri Aliantza Iraultzaile Amerikarra) es APRA (Alianza Popular Revolucionaria Americana) fr APRA (Alliance Populaire Révolutionnaire Américaine) en APRA (American Popular Revolutionary Alliance) ARKO (Arrasateko Komunikabideak) ARNm (azido erribonukleiko mezulari) es ARNm (ácido ribonucleico mensajero) fr ARN-m (acide ribonucléique messager) en mRNA (Messenger RNA) ASAL (arnas sindrome akutu larri) es SARS (síndrome agudo respiratorio severo) fr SARS (syndrome d'anomalie respiratoire sévère) en SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) ASCII (informazio-trukerako Amerikako kode estandar) es ASCII (código estándar americano para el intercambio de información) fr ASCII (code standard américain pour l'échange d'information) en ASCII (American Standard Code for Information Interchange) ASEAN (Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea) es ASEAN (Asociación de las Naciones del Sureste Asiático) fr ANASE (Association des Nations de l'Asie du Sud-Est) en ASEAN (Association of South East Asian Nations) ASK (Abertzale Sozialisten Komiteak) ASLE (Euskadiko Lan Sozietateen Taldea) es ASLE (Agrupación de Sociedades Laborales de Euskadi) en ASLE (Association of Worker-Owned Companies of the Basque Country) ASPB (atzerriari eta segurtasunari buruzko politika bateratu) es PESC (política exterior y de seguridad común) fr PESC (politique étrangère et de sécurité commune) en CFSP (Common Foreign and Security Policy) ATB (aduana-tarifa bateratu) es AAC (arancel aduanero común) fr TDC (tarif douanier commun) en CCT (common customs tariff) ATCRB (Ipar Euskal Herriko Garraio Kolektiboko Elkartea) es ATCRB (Asociación de Transporte Colectivo de la Región Vasca) fr ATCRB (Association de Transports en Commun de la Region Basque) 56 Laburtzapenen Hiztegia ATM (transmititzeko modu asinkrono) en ATM (Asynchronous Transfer Mode) ATP (adenosina trifosfato) es ATP (adenosina trifosfato) fr ATP (adénosine triphosphate) en ATP (Adenosine Triphosphate) ATP (Tenislari Profesionalen Elkartea) es ATP (Asociación de Tenistas Profesionales) fr ATP (Association du Tennis Professionnel) en ATP (Association of Tennis Professionals) AuB (Autodeterminaziorako Bilgunea) AuEsZ (aurre-eskuineko zeihar) es OAD (oblicua anterior derecha) fr OAD (oblique antérieure droite) en RAO (Right Anterior Oblique) AuEzZ (aurre-ezkerreko zeihar) es OAI (oblicua anterior izquierda) fr OAG (oblique antérieure gauche) en LAO (Left Anterior Oblique) AUNLU (azienda-unitateak nekazaritzako lurrak ureztatzeari begira) es UGER (unidades de ganado a efectos de riego agrícola) AVI (soinu eta bideo tartekatuak) en AVI (Audio Video Interleave) AVT (Terrorismoaren Biktimen Elkartea) es AVT (Asociación Víctimas del Terrorismo) AZL (administrazio eta zerbitzuetako langileak) es PAS (personal de administración y servicios) AZTI (Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknika Iraskundea) BAE (Bakearen Aldeko Elkartea) es APP (Asociación para la Paz) fr PPP (Partenariat Pour la Paix) en PFP; PfP (Partnership for Peace) BAE (bezeroen arretarako eremu) es AAC (Área de Atención al Cliente) BAFE (barneko farmazialari egoiliar) es FIR (farmacéutico interno residente) BAI (biztanleria aktiboaren inkesta) es EPA (encuesta de la población activa) fr EPA (enquête sur la population active) en LFS (Labor Force Survey) BAK (Bakearen Aldeko Koordinakundea) BAM; BAB (Baiona-Angelu-Miarritze) es BAB (Bayona-Anglet-Biarritz) 57 Laburtzapenen Hiztegia fr BAB (Bayonne-Anglet-Biarritz) en BAB (Bayonne-Anglet-Biarritz) BAME (barruko mediku egoiliar) es MIR (médico interno residente) BAO (Bizkaiko Aldizkari Ofiziala) es BOB (Boletín Oficial de Bizkaia) BAZ (bezeroarentzako arreta-zerbitzu) es SAC (servicio de atención al cliente) fr SAC (service attention au client) en CAS (Customer Attention Service) BBB (Bizkai Buru Batzarra) BBK (Bilbao Bizkaia Kutxa) BBON (balio bereko ondorioa duen neurri) es MEE (medida de efecto equivalente) BBVA (Bilbao Vizcaya Argentaria Bankua) es BBVA (Banco Bilbao Vizcaya Argentaria) BC (Banku Zentrala) es BC (Banco Central) Bcc (ezkutuko kopia) es Cco (copia oculta) fr Cci (copie conforme invisible) en Bcc (Blind Carbon Copy) BEAZ (Bizkaiko Enpresa eta Aurrerapen Zentroa) BEGb (balio erantsi garbi) es VAN (valor añadido neto) fr VAN (valeur ajoutée nette) en NVA (Net Value Added) BEGd (balio erantsi gordin) es VAB (valor añadido bruto) fr VAB (valeur ajoutée brute) en GAV (Gross Added Value) BEZ (balio erantsiaren gaineko zerga) es IVA (impuesto sobre el valor añadido) fr TVA (taxe à la valeur ajoutée) en VAT (Value Added Tax) BFCE (Atzerri Merkataritzarako Frantziako Bankua) fr BFCE (Banque Française du Commerce Extérieur) BGAE (borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakunde) es EPSV (entidad de previsión social voluntaria) BGEB (Berreraikuntza eta Garapeneko Europako Bankua) es BERD (Banco Europeo de Reconstrucción y Desarrollo) fr BERD (Banque Européenne pour la Reconstruction et le Développement) en EBRD (European Bank for Reconstruction and Development) 58 Laburtzapenen Hiztegia BGM (baimendutako gehieneko masa) es MMA (masa máxima autorizada) fr MMA (masse maximale autorisée) en MAM (Maximum Allowed Mass; Maximum Authorized Mass) BI (batxilergo-institutu) es IB (instituto bachillerato) BIE (Bizkaiko Ikastolen Elkartea) es BIE (Federación de Ikastolas de Bizkaia) BIEZ (bibliografia eguneratzeko zerbitzu) es SAB (servicio de actualización bibliográfica) BIMH (makina-tresnaren biurteko) es BIMH (bienal de máquina herramienta) BIRD (Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua) es BIRD (Banco Internacional para la Reconstrucción y el Desarrollo) fr BIRD (Banque Internationale pour la Reconstruction et le Développement) en IBRD (International Bank for Reconstruction and Development) BJA (biztanleria jardueraren arabera) es PRA (población en relación con la actividad) fr PRA (population par rapport à l'activité) en PRA (Population in Relation to Activity) BMHB (Barne Merkatua Harmonizatzeko Bulegoa) es OAMI (Oficina de Armonización del Mercado Interior) fr OHMI (Office de l'Harmonisation dans le Marché Intérieur; Office de l'Harmonisation sur le Marché Intérieur) en OHIM (Office for Harmonization in the Internal Market) BN (Batzar Nagusiak) es JJGG (Juntas Generales) BNG (Bloke Nazionalista Galiziarra) es BNG (Bloque Nacionalista Galego) BNJ (behin-behineko jabe) es PP (Propietario Provisional) BOCE (Espainiako Gorteetako Aldizkari Ofiziala) es BOCE (Boletín Oficial de las Cortes Españolas) BOE (babes ofizialeko etxebizitza) es VPO (vivienda de protección oficial) BOE (Estatuko Aldizkari Ofiziala) es BOE (Boletín Oficial del Estado) BOM (bitarte optiko meteorologiko) es AOM (alcance óptico meteorológico) fr POM (portée optique météorologique) en MOR (Meteorological Optical Range) BOS (Bilboko Orkestra Sinfonikoa) es BOS (Orquesta Sinfónica de Bilbao) 59 Laburtzapenen Hiztegia BPGb (barne-produktu garbi) es PIN (producto interior neto) fr PIN (produit intérieur net) en NDP (Net Domestic Product) BPGd (barne-produktu gordin) es PIB (producto interior bruto) fr PIB (produit intérieur brut) en GDP (Gross Domestic Product) BSCH (Santander Central Hispano Bankua) es BSCH (Banco Santander Central Hispano) BTJ (behin betiko jabe) es PD (Propietario Definitivo) BTP (eraikuntza eta herri-lanak) fr BTP (bâtiments et travaux publics) en BTP (Building and Public Works) BTS (sakelako telefono-deien banagune) es BTS (estación base de telefonía móvil; estación transceptora base) fr BTS (station de base; station de transmission de base) en BTS (Base Transceiver Station) BTT (mendiko bizikleta; lur orotako bizikleta) es BTT (bicicleta de montaña; bicicleta todoterreno) fr VTT (vélo tout terrain; vélo de montagne) en MTB (Mountain Bike) BZ (babes zibil) es PC (protección civil) fr PC (protection civile) en CP (Civil Protection) BZES (banku zentralen Europako sistema) es SEBC (sistema europeo de bancos centrales) fr SEBC (système européen de banques centrales) en ESCB (European System of Central Banks) CAN (Nafarroako Aurrezki Kutxa) es CAN (Caja de Ahorros de Navarra) CANA (Aturri eta Errobiko Nekazari Kooperatiba) fr CANA (Coopérative Agricole de la Nive et de l'Adour) CAP (profesionalen gaitasun-agiri) fr CAP (certificat d'aptitude professionel) CAU (erabiltzailearen laguntza-zentro) es CAU (centro de atención al usuario) en CSC (Customer Service Centre) CC (Kanariar Koalizioa) es CC (Coalición Canaria) Cc (kopia) es Cc (copia) fr Cc (copie conforme) en Cc (Carbon Copy) 60 Laburtzapenen Hiztegia CD (disko trinko) es CD (disco compacto) fr CD (disque compact) en CD (Compact Disc) CDC (Kataluniako Konbergentzia Demokratikoa) es CDC (Convergència Democràtica de Catalunya) CDN (Nafar Demokraten Elkargunea) es CDN (Convergencia de Demócratas de Navarra) CDS (Demokrata Sozialen Zentroa) fr CDS (Centre des Démocrates Sociaux) CDS (Zentro Demokratiko eta Soziala) es CDS (Centro Democrático y Social) CDT (Europar Batasuneko Organoen Itzulpen Zentroa) es CdT (Centro de Traducción de los Órganos de la Unión Europea) fr CdT (Centre de Traduction des Organes de l'Union Européenne) en CdT (Translation Centre for Bodies in the European Union) CEA (Energia Atomikorako Ordezkaritza) fr CEA (Commissariat à l'Énergie Atomique) CEAPAT (Pertsonen Autonomiaren eta Laguntza Teknikoen Estatuko Zentroa) es CEAPAT (Centro Estatal de Autonomía Personal y Ayudas Técnicas) CECA (Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa) es CECA (Confederación Española de Cajas de Ahorros) CEDEFOP (Lanbide Heziketa Garatzeko Europako Zentroa) es CEDEFOP (Centro Europeo de Desarrollo de la Formación Profesional) fr CEDEFOP (Centre Européen pour le Développement de la Formation Professionnelle) en CEDEFOP (European Centre for the Development of Vocational Training) CEEP (Enpresa Publikoen Europako Zentroa) es CEEP (Centro Europeo de las Empresas Públicas) fr CEEP (Centre Européen des Entreprises Publiques) en CEEP (European Centre for Public Enterprise) CEPAL (Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa) es CEPAL (Comisión Económica para la América Latina y el Caribe) fr CEPAL (Commision Économique pour l'Amérique Latine et les Caraïbes) en ECLAC (Economic Commission for Latin America and the Caribbean) CERET (Teknologia Hezkuntzako Eskualdeko Zentroa) es CERET (Centro Regional de Educación Tecnológica) CERN (Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseilua) es CERN (Consejo Europeo para la Investigación Nuclear) fr CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire) en CERN (European Organization for Nuclear Research) CESCE (Esportaziorako Kreditu Aseguruen Espainiako Konpainia) es CESCE (Compañía Española de Seguros de Crédito a la Exportación) CESID (Defentsarako Informazio Zentro Nagusia) es CESID (Centro Superior de Información de la Defensa) 61 Laburtzapenen Hiztegia CEV (Euskadiko Enpresaburuen Bilgunea) es CEV (Círculo de Empresarios Vascos) CFDT (Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa) fr CFDT (Confédération Française Démocratique du Travail) CFI (nazioarteko finantza-korporazio) es CFI (corporación financiera internacional) fr SFI (société financière internationale) en IFC (International Finance Corporation) CG (Koalizio Galiziarra) es CG (Coalición Galega) CGAC (Gaur Egungo Artearen Galiziako Zentroa) es CGAC (Centro Galego de Arte Contemporáneo) CGD (curriculuma garatzeko dekretu) es DDC (decreto de desarrollo curricular) CGPJ (Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia) es CGPJ (Consejo General del Poder Judicial) CGT (Lanaren Konfederazio Orokorra) es CGT (Confederación General del Trabajo) fr CGT (Confédération Générale du Travail) en GCL (General Confederation of Labour) CHE (Ebroko Konfederazio Hidrografikoa) es CHE (Confederación Hidrográfica del Ebro) CIA (Inteligentzia Agentzia Zentrala) es CIA (Agencia Central de Inteligencia) fr CIA (Agence Centrale de Renseignements) en CIA (Central Intelligence Agency) CIRA (Continuity IRA; Real IRA) es CIRA (IRA auténtico) fr CIRA (IRA authentique) en CIRA (Continuity Irish Republican Army) CITES (Arriskuan dauden Espezieen Nazioarteko Salmenta Kontrolatzeko Konbentzioa) es CITES (Convención sobre el Comercio Internacional de Especies Amenazadas de Fauna y Flora Silvestres) fr CITES (Convention sur le Commerce International des Espèces de Faune et de Flore Sauvages Menacées d'Extinction) en CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of the Wild Fauna and Flora) CiU (Convergencia i Unió) es CiU (Convergencia i Unió) CMF (Klaretarrak) es CMF (Claretianos (Misioneros Hijos del Corazón Inmaculado de María)) CNE (curriculuma norbanakoari egokitze) es ACI (adaptación curricular individual) CNEC (Zinemaren Batzorde Nazionala) fr CNEC (Commission Nationale d'Equipement Cinématographique) 62 Laburtzapenen Hiztegia CNJA (Laborari Gazteen Konfederazio Nazionala) es CNJA (Confederación Nacional de Jóvenes Agricultores) fr CNJA (Confédération Nationale des Jeunes Agriculteurs) CNMV (Balore Merkatuaren Batzorde Nazionala) es CNMV (Comisión Nacional del Mercado de Valores) fr CNMV (Commission Nationale du Marché des Valeurs; Commission Nationale de la Bourse) en CNMV (National Commission Market Values; National Commission of the Stock Market) CNT (Lanaren Konfederazio Nazionala) es CNT (Confederación Nacional de Trabajadores) COE (ekintzetarako talde bereziak) es COE (compañías de operaciones especiales) CORDIS (Ikerketa eta Garapeneko Europako Erkidegoko Informazio Zerbitzua) es CORDIS (Servicio de Información sobre Investigación y Desarrollo Comunitarios) fr CORDIS (Service d'Information sur la Recherche et le Développement Communautaires) en CORDIS (Community Research and Development Information Service) CP (Pasiotarrak) es CP (Pasionistas (Congregación de la Pasión)) CR (Teatinoak) es CR (Teatinos (Clérigos Regulares)) CRS (Segurtasun Konpainia Errepublikanoak) es CRS (Compañias Republicanas de Seguridad) fr CRS (Compagnies Républicaines de Sécurité) en CRS (Companies for Republican Security) CSE (curriculumera sartzeko egokitzapen) es AAC (adaptación de acceso al currículo) CSN (Segurtasun Nuklearreko Kontseilua) es CSN (Consejo de Seguridad Nuclear) fr CSN (Conseil de Sécurité Nucléaire) en NSC (Nuclear Security Council) CSSR (Erredentziokoak) es CSSR (Redentoristas (Congregación del Santísimo Redentor)) CSV (Biatoristak) es CSV (Viatorianos (Congregación de los Clérigos de San Viator)) DBH (Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza) es ESO (Educación Secundaria Obligatoria) fr ESO (Education Secondaire Obligatoire; Enseignement Secondaire Obligatoire) en OSE (Obligatory Secondary Education) DC (Demokrazia Kristaua) es DC (Democracia Cristiana) DDMEB (Drogen eta Droga Mendekotasunaren Europako Behatokia) es OEDT (Observatorio Europeo de la Droga y las Toxicomanías) fr OEDT (Observatoire Européen des Drogues et des Toxicomanies) en EMCDDA (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction) DDT (dikloro difenil trikloroetano) es DDT (dicloro-difenil-tricloretano) 63 Laburtzapenen Hiztegia fr DDT (dichlor-diphényl-trichloréthane) en DDT (Dichloro-Diphenyl-Trichloroethane) DEE (Drogak Eragindakoen Elkartea) es DEE (Asociación Afectados por las Drogas) DG (zuzendaritza nagusi) es DG (dirección general) fr DG (direction générale) en DG (Directorate General) DGICYT (Ikerketa, Zientzia eta Teknologiako Zuzendaritza Nagusia) es DGICYT (Dirección General de Investigación, Ciencia y Tecnología) DGT (Trafikoko Zuzendaritza Nagusia) es DGT (Dirección General de Tráfico) DIU; UBG (umetoki barneko gailu) es DIU (dispositivo intrauterino) fr DIU (dispositif intrautérin; dispositif intra-utérin) en IUD (Intrauterine Device) DLEF (Diru Lankidetzako Europako Funtsa) es FECOM (Fondo Europeo de Cooperación Monetaria) fr FECOM (Fonds Européen de Coopération Monétaire) en EMCF (European Monetary Cooperation Fund) DMAIF (Diru Merkatuko Aktiboetako Inbertsio Funtsa) es FIAMM (Fondo de Inversión en Activos del Mercado Monetario) DNA; ADN (azido desoxirribonukleiko) es ADN (ácido desoxirribonucleico) fr ADN (acide désoxyribonucléique) en DNA (Deoxyribonucleic Acid) DNAT (Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala) es DNAT (División Nacional Antiterrorista) fr DNAT (Division Nationale Antiterroriste) en DNAT (National Anti-Terrorist Service) DTS (Dolby teatro sistema) en DTS (Dolby Theatre System) DUP (Ulsterko Alderdi Unionista Demokratikoa) es DUP (Partido Unionista Democrático del Ulster) fr DUP (Parti Unioniste Démocratique) en DUP (Democratic Unionist Party) DVD (disko digital balioaniztun) es DVD (disco digital versátil) fr DVD (disque versatile digital) en DVD (Digital Versatile Disk) DYA (Gelditu eta Lagundu) es DYA (Detente Y Ayuda) EA (Eusko Alkartasuna) EAB (Europako Agiri Bakuna) es AUE (Acta Única Europea) 64 Laburtzapenen Hiztegia fr AUE (Acte Unique Européen) en SEA (Single European Act) EAE (Euskal Autonomia Erkidegoa) es CAV; CAPV (Comunidad Autónoma Vasca) EAE/ANV (Eusko Abertzale Ekintza) es ANV (Acción Nacionalista Vasca) EAEAN (Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusia) es TSJPV (Tribunal Superior de Justicia del País Vasco) EAEE; Euratom (Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa) es CEEA; Euratom (Comunidad Europea de la Energía Atómica) fr CEEA; Euratom (Communauté Européenne de l'Énergie Atomique) en EAEC; Euratom (European Atomic Energy Community) EAEEI (Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna) es TCEEA (Tratado Constitutivo de la Comunidad Europea de la Energía Atómica) EAJ (Euzko Alderdi Jeltzalea) es PNV (Partido Nacionalista Vasco) fr PNB (Parti Nationaliste Basque) EAR (Berreraikuntzarako Europako Agentzia) es EAR (Agencia Europea de Reconstrucción) fr EAR (Agence Européenne pour la Reconstruction) en EAR (European Agency for Reconstruction) EB (Europar Batasuna) es UE (Unión Europea) fr UE (Union Européenne) en EU (European Union) EB (Euskal Batasuna) EB (Ezker Batua) es IU (Izquierda Unida) EBAO (Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala) es DOUE; DO (Diario Oficial de la Unión Europea) fr JOUE; JO (Journal Officiel de l'Union Européenne) en OJEU; OJ (Official Journal of the European Union) EBB (elkarrekiko berme-baltzu) es SGR (sociedad de garantías recíprocas) EBB (Estatu Burujabe Berriak) es NEI (Nuevos Estados Independientes) fr NEI (Nouveaux États Indépendants) en NIS (New Independent States) EBB (Euzkadi Buru Batzarra) EBEN (Europar Batasuneko Estatu Nagusi Militarra) es EMUE (Estado Mayor militar de la Unión Europea) fr EMUE (État Major Militaire de l'Union Européenne) en EUMS (European Union Military Staff) 65 Laburtzapenen Hiztegia EBI (eguneroko batez besteko irabazi) es GMD (ganancia media diaria) fr GMQ (gain moyen quotidien) en ADG (Average Daily Gain) EBI (Europar Batasunaren Ituna) es TUE (Tratado de la Unión Europea) fr TUE (Traité sur l'Union Européenne) en TEU (Treaty on European Union) EBLM (Europar Batasuneko Lantalde Militarra) es CMUE (Comité Militar de la Unión Europea) en EUMC (European Union Military Committee) EBS (Europa barneko sareak) es RTE (redes transeuropeas) fr RTE (réseaux transeuropéens) en TEN (Trans-European Networks) EBZ (Europako Banku Zentrala) es BCE (Banco Central Europeo) fr BCE (Banque Centrale Européenne) en ECB (European Central Bank) ECHO (Europako Erkidegoko Bulego Humanitarioa) es ECHO (Oficina Humanitaria de la Comunidad Europea) fr ECHO (Office Humanitaire de la Communauté Européene) en ECHO (European Community Humanitarian Office) EDA (Europako Diru Akordioa) es AME (Acuerdo Monetario Europeo) fr AME (Accord Monétaire Européen) en EMA (European Monetary Agreement) EDB (Ekonomia eta Diru Batasuna) es UEM (Unión Económica y Monetaria) fr UEM (Union Économique et Monétaire) en EMU (Economic and Monetary Union) EDB (Euskal Dantzarien Biltzarra) EDF (Europako Diru Funtsa) es FME (Fondo Monetario Europeo) fr FME (Fond Monétaire Européen) en EMF (European Monetary Fund) EDF (Frantziako Elektrizitate Konpainia) es EDF (Electricidad de Francia) fr EDF (Electricité de France) en EDF () EDI (Europako Diru Institutua) es IME (Instituto Monetario Europeo) fr IME (Institut Monétaire Européen) en EMI (European Monetary Institute) EDS (Europako Diru Sistema) es SME (Sistema Monetario Europeo) fr SME (Système Monétaire Européen) en EMS (European Monetary System) 66 Laburtzapenen Hiztegia 67 EDTA (azido etilendiamina tetraazetiko) es EDTA (ácido etilenodiaminotetracético) fr EDTA (acide ethylène diamine tétra acétique) en EDTA (Ethylenediamine Tetraacetic Acid) EE (Europako Erkidegoa) es CE (Comunidad Europea) fr CE (Communauté Européenne) en EC (European Community) EE (Euskadiko Ezkerra) EEE (Energiaren Euskal Erakundea) es EVE (Ente Vasco de la Energía) fr EVE (Entité Basque de l'Énergie) en EVE (Basque Energy Board) EEE (Europako Ekonomia Erkidegoa) es CEE (Comunidad Económica Europea) fr CEE (Communauté Économique Européenne) en EEC (Europan Economic Community) EEE (Europako esparru ekonomiko) es EEE (espacio económico europeo) fr EEE (espace économique Européen) en EES (European Economic Space) EEEH (Erdialdeko eta Ekialdeko Europako Herrialdeak) es PECO (Países de Europa Central y Oriental) fr PECO; PECE (Pays de l'Europe Centrale et Orientale; Pays de l'Europe Centrale et de l'Est) en CEEC; CCEE (Central and Eastern European Countries; Countries of Central and Eastern Europe) EEEI (Europako Ekonomia Erkidegoa Eratzeko Ituna) es TCEE (Tratado Constitutivo de la Comunidad Económica Europea) fr Traité Instituant la CEE (Traité Instituant la Communauté Économique Européenne) en EEC Treaty (Treaty Establishing the European Economic Community) EEES (ekonomia eremu esklusibo) es ZEE (zona económica exclusiva) fr ZEE (zone économique exclusive; zone d'exclusivité économique) en EEZ (Exclusive Economic Zone) EEI (Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna) es TCE (Tratado Constitutivo de la Comunidad Europea) fr TICE (Traité Instituant la Communauté Européenne) en TEEC (Treaty Establishing the European Community) EEJA (Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegia) es TJCE (Tribunal de Justicia de las Comunidades Europeas) fr CJCE; CdJCE (Cour de Justice des Communautés Européennes) en ECJ (European Court of Justice) EELAA (Europako Erkidegoetako Lehen Auzialdiko Auzitegia) es TPICE (Tribunal de Primera Instancia de las Comunidades Europeas) fr TPICE (Tribunal de Première Instance des Communautés Européennes) en CFI (Court of First Instance of the European Communities) EEZ (Eskualdeen Europako Zentroa) es CER (Centro Europeo de Regiones) Laburtzapenen Hiztegia fr CER (Centre Européen des Régions) en ECR (European Centre for the Regions) EFA (eragozpen fiskaleko asanblada) es AOF (asamblea de objeción fiscal) EFQM (Kalitatearen Kudeaketarako Europako Fundazioa) es EFQM (Fundación Europea para la Gestión de la Calidad) fr EFQM (Fondation Européenne pour la Gestion de la Qualité) en EFQM (European Foundation for Quality Management) EFSA (Elikagaien Segurtasuneko Europar Agintaritza) es EFSA (Autoridad Europea de Seguridad de Alimentaria) fr EFSA (Autorité Européenne de Sécurité des Aliments) en EFSA (European Food Safety Authority) EFTA (Europako Merkataritza Askeko Elkartea) es AELC; EFTA (Asociación Europea de Libre Comercio) fr AELE (Association Européenne de Libre Échange) en EFTA (European Free Trade Association) EGA (euskararen gaitasun-agiri) es EGA (certificado de aptitud de conocimiento del euskera) EGAF (Europako Garapen Funtsa) es FED (Fondo Europeo de Desarrollo) fr FED (Fonds Européen de Développement) en EDF (European Development Fund) EGEF (Eskualde Garapeneko Europako Funtsa) es FEDER (Fondo Europeo de Desarrollo Regional) fr FEDER (Fonds Européen de Développement Régional) en ERDF (European Regional Development Fund) EGEOBI (Europako Erkidegoko Gaietan Espezializatutako Organoen Biltzarra) es COSAC (Conferencia de Órganos Especializados en Asuntos Europeos) fr COSAC (Conférence des Organes Spécialisés dans les Affaires Communautaires) en COSAC (Conference of European Community Affairs Committees) EGI (Euzko Gaztedia) EGIF (Europako Gizarte Funtsa) es FSE (Fondo Social Europeo) fr FSE (Fonds Social Européen) en ESF (European Social Fund) EGK (Ekonomia eta Gizarte Kontseilua) es CES; ECOSOC (Consejo Económico y Social) fr CES (Conseil Économique et Social) en ESC (Economic and Social Council) EGK (Euskadiko Gazteriaren Kontseilua) es CJE (Consejo de la Juventud de Euskadi) EGL (ekonomia eta gizarte lantalde) es CES (comité económico y social) fr CES (comité économique et social) en ESC (Economic and Social Committee) EGLU (Euskal Gramatika, Lehen Urratsak) 68 Laburtzapenen Hiztegia EGT (erregistro gordineko tona) es TRB (tonelada de registro bruto) fr TRB (tonneau de registre brut) en GRT (Gross Register Ton) EHAA (Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria) es BOPV (Boletín Oficial del País Vasco) EHBE (Euskal Herriak Bere Eskola) EHBE (Euskal Herriko Bertsozaleen Elkartea) EHE (Euskal Herrian Euskaraz) EHEU (Euskal Herriak Euskal Unibertsitatea) EHGAM (Euskal Herriko Gay eta Lesbianen Askapenerako Mugimendua) EHHA (Euskal Herriko Hizkuntz Atlasa) es EHHA (Atlas Lingüístico del País Vasco) fr EHHA (Atlas Linguistique du Pays Basque) EHI (entzumena eta hizkuntza) es ALE (audición y lenguaje) EHIK (Euskal Herriko Ikastolen Elkartea; Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa) EHKB (Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna) es UCE (Unión de Consumidores de Euskadi) EHME (Euskal Herriko Mendizaleen Elkartea) EHNA (Euskal Herriko Naziotasun Aitormena) EHNE (Euskal Herriko Nekazarien Elkartea) es EHNE (Sindicato de Agricultores de Euskal Herria) fr EHNE (Syndicat Agraire Basque) EHP (Europako hezkuntza-proiektu) es PEE (proyecto educativo europeo) EHSF (Euskal Herriko Surf Federazioa) es FVS (Federación Vasca de Surf) EHT (errolda arteko hazkunde-tasa) es TCI (tasa de crecimiento intercensal) EHU (Euskal Herriko Unibertsitatea) es UPV (Universidad del País Vasco) EI (Eusko Ikaskuntza) EIA (Europako Ingurumen Agentzia) es AEMA (Agencia Europea de Medio Ambiente) fr AEE (Agence Européenne pour l'Environnement) en EEA (European Environment Agency) EIB (Europako Inbertsio Bankua) es BEI (Banco Europeo de Inversiones) 69 Laburtzapenen Hiztegia fr BEI (Banque Européenne d'Investissement) en EIB (European Investment Bank) EIE (Europako ikerketa-esparru) es EEI (espacio europeo de investigación) fr EER (espace européen de la recherche) en ERA (European Research Area) EIET (Ekonomia Intereseko Europako Taldea) es AEIE (Agrupación Europea de Interés Económico) fr GEIE (Groupement Européen d'Intérêt Économique) en EEIG (European Economic Interest Grouping) EIF (Europako Inbertsio Funtsa) es FEI (Fondo Europeo de Inversiones) fr FEI (Fonds Européen d'Investissement) en EIF (European Investment Fund) EIN (Enpleguko Institutu Nazionala) es INEM (Instituto Nacional de Empleo) fr INEM (Institut National d'Emploi) en INEM (National Employment Institute) EIN; INE (Estatistikako Institutu Nazionala) es INE (Instituto Nacional de Estadística) fr INS (Institut National de la Statistique) en INE (National Statistics Institute) EIOS (Estatuko interes orokorreko sare) es RIGE (red de interés general del Estado) EITB (Euskal Irrati Telebista) EITE (Eusko Teknologi Ikertegien Elkartea) EIZIE (Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea) es EIZIE (Asociación de Traductores, Correctores e Intérpretes de Lengua Vasca) EJ (Eusko Jaurlaritza) es GV (Gobierno Vasco) fr GB (Gouvernement Basque) en BG (Basque Government) EJABA (ebazpen eta jarraipen batzorde) es EJABA (comisión de resolución y seguimiento) EJIE (Eusko Jaurlaritzaren Informatika Elkartea) es EJIE (Sociedad Informática del Gobierno Vasco) fr EJIE (Societé d'Informatique du Gouvernement Basque) en EJIE (Computer Systems Society of the Basque Government) EJSN (ekonomia-jardueren sailkapen nazional) es CNAE (clasificación nacional de actividades económicas) EK (Europako Kontseilua) es CE (Consejo de Europa) fr CE (Conseil de l'Europe) en CE (Council of Europe) EKA (Euskal Herriko Karlista Alderdia) 70 Laburtzapenen Hiztegia 71 EKE (eskolaz kanpoko ekintzak) es AEE (actividades extraescolares) en OOSA (Out of School Activities) EKE (Euskal Kultur Erakundea) EKGK (Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua) es CSCE (Consejo Superior de Cooperativas de Euskadi) EKKO (Euskal Kulturaren Kontseilu Orokorra) EL (Eskualdeetako Lantaldea) es CDR (Comité de las Regiones) fr CDR (Comité des Régions) en CR; COR (Committee of the Regions) ELA (Euzko Langilleen Alkartasuna) es ELA/STV (Euzko Langilleen Alkartasuna / Solidaridad de Trabajadores Vascos) ELB (Eusko Legebiltzarra) es PV (Parlamento Vasco) ELD (Errege Lege Dekretua) es RDL (Real Decreto Ley) ELE (erkidegoko laguntza-esparru) es MCA (marco comunitario de ayuda; marco comunitario de apoyo) fr CCA (cadre communautaire d'appui) en CSF (Community Support Framework) ELEK (elkarren laguntza ekonomikorako kontseilu) es CAEM; CAME (consejo de ayuda mutua económica; consejo para la asistencia económica mutua) fr CAEM (conseil d'assistance économique mutuelle) en CAME (Council for Mutual Economic Assistance) ELGA (Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea) es OCDE (Organización de Cooperación y Desarrollo Económico) fr OCDE (Organisation de Coopération et de Développement Économique) en OECD (Organisation for Economic Cooperation and Development) ELN (Nazio Askapenerako Armada) es ELN (Ejército de Liberación Nacional) fr ELN (Armée de Libération Nationale) en ELN (National Liberation Army) ELO (Estatuko Lege Organikoa) es LOE (Ley Orgánica del Estado) fr LOE (Loi Organique de l'État) ELOO (Espetxeen Lege Organiko Orokorra) es LOGP (Ley Orgánica General Penitenciaria) EMEA (Sendagaiak Aztertzeko Europako Agentzia) es EMEA; AEEM (Agencia Europea para la Evaluación de Medicamentos) fr EMEA; AEEM (Agence Européenne pour l'Evaluation des Médicaments) en EMEA (European Agency for the Evaluation of Medicinal Products; European Medicines Evaluation Agency) EMK (Euskadiko Mugimendu Komunista) Laburtzapenen Hiztegia EMN (erresonantzia magnetiko nuklear) es RMN (resonancia magnética nuclear) fr RMN (résonance magnétique nucléaire) en NMR (Nuclear Magnetic Resonance) ENA (Administrazio Eskola Nazionala) es ENA (Escuela Nacional de Administración) fr ENA (École Nationale d'Administration) en ENA (French National School of Public Administration) ENA (euskal nortasun-agiri) ENAM (Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua) es MLNV (Movimiento de Liberación Nacional Vasco) fr MLNV (Mouvement de Libération Nationale Basque) en MLNV (Basque National Liberation Movement) ENB (Europako Normalizazio Batzordea) es CEN (Comité Europeo de Normalización) fr CEN (Comité Européen de Normalisation) en CEN; ECS (European Committee for Standardization) ENL (Euskararen Normalizazio Legea) ENZN (Erregistroen eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusia) es DGRN (Dirección General de los Registros y del Notariado) EO (eguneko ospitale) es HD (hospital de día) fr HJ (hôpital de jour) en DH (Day Hospital) EOS (Euskadiko Orkestra Sinfonikoa) es OSE (Orquesta Sinfónica de Euskadi) en BNO (Basque National Orchestra) EP (Europako Parlamentua) es PE (Parlamento Europeo) fr PE (Parlement Européen) en EP (European Parliament) EPEL (Eskuzko Pilota Enpresen Liga) es LEP.M (Liga de Empresas de Pelota a Mano) EPK (Euskadiko Partidu Komunista) es PCE (Partido Comunista de Euskadi) EPL (Europako Politika Lankidetza) es CPE (Cooperación Política Europea) fr CPE (Coopération Politique Européenne) en EPC (European Political Cooperation) EPN (energia-plan nazional) es PEN (plan energético nacional) EPNF (Euskal Pilotaren Nazioarteko Federazioa) es FIPV (Federación Internacional de Pelota Vasca) fr FIPV (Fédération Internationale de Pelote Basque) en FIPV (International Federation of Basque Pelota) 72 Laburtzapenen Hiztegia EPSK (Errefuxiatu eta Presoen Sostengu Komitea) ERC (Kataluniako Ezker Errepublikanoa) es ERC (Esquerra Republicana de Catalunya) ERNE (Ertzainen Nazional Elkartasuna) ESA (Europako Espazio Agentzia) es ESA (Agencia Espacial Europea) fr ESA (Agence Spatiale Européenne) en ESA (European Space Agency) ESAIT (Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea) ESB (Euskal Sozialista Biltzarrea) es PSV (Partido Socialista Vasco) ESIB (Europako Ikasle Elkarteen Batasuna) es ESIB (Unión de Sindicatos de Estudiantes Europeos) fr ESIB (Réseau Europeen des Unions Nationales Etudiantes) en ESIB (The National Unions of Students in Europe) ESJ (Europako sare judizial) es RJE (red judicial europea) fr RJE (réseau judiciaire européen) en EJN (European Judicial Network) ESK (Europako Sindikatuen Konfederazioa) es CES (Confederación Europea de Sindicatos) fr CES (Conféderation Européenne des Syndicats) en ETUC (European Trade Union Confederation) ESK (Ezker Sindikalaren Konbergentzia) es ESK-CUIS (Coordinadora Unitaria de Izquierda Sindical) ESLA (Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea) es OSCE (Organización para la Seguridad y Cooperación en Europa) fr OSCE (Organisation pour la Sécurité et la Coopération en Europe) en OSCE (Organization for Security and Cooperation in Europe) EST (egokitzapen sozialeko teknikari) es TAS (técnico de adaptación social) ET (Eusko Trenbideak) es FFVV (Ferrocarriles Vascos) ETA (Euskadi ta Askatasuna) es ETA (Euskadi y Libertad) fr ETA (Pays Basque et Liberté) en ETA (Basque Homeland and Freedom) ETE (enpresa txiki eta ertainak) es PYME; PYMES (pequeñas y medianas empresas) fr PME (petites et moyennes entreprises) en SME; SMEs (Small and Medium-Sized Enterprises) ETE (Europako Terminologia Elkartea) es AET (Asociación Europea de Terminología) fr AET (Association Européene de Terminologie) en EAFT (European Association For Terminology) 73 Laburtzapenen Hiztegia ETIS (Terminologiari buruzko Europako Zerbitzaria) es ETIS (Servidor Europeo de Información sobre Terminología) fr ETIS (Serveur Européen de Terminologie) en ETIS (European Terminology Information Server) ETS (euskal teknologia-sare) es RVT (red vasca de tecnología) ETZO (enpresa-trafikoaren gaineko zerga orokor) es IGTE (impuesto general sobre el tráfico de las empresas) EUD (erizaintzako unibertsitate-diplomadun) es DUE (diplomado universitario en enfermería) EUDEL (Euskadiko Udalen Elkartea) es EUDEL (Asociación de Municipios Vascos) EUDIMA (Euskal Udalerri Intsumituen Mankomunitatea) es EUDIMA (Mancomunidad de Municipios Insumisos Vascos) EUMC (Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Europako Behatokia) es EUMC (Observatorio Europeo de los Fenómenos Racistas y Xenófobos) fr EUMC (Observatoire Européen des Phénomènes Racistes et Xénophobes) en EUMC (European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia) Eurofer (Burdingintzaren Europako Elkartea) es Eurofer (Asociación Europea de la Siderurgia) fr Eurofer (Association Européenne de la Sidérurgie) en Eurofer (European Confederation of Iron and Steel Industries) Eurofound (Bizitzako eta Laneko Baldintzak Hobetzeko Europako Fundazioa) es Eurofound (Fundación Europea para la Mejora de las Condiciones de Vida y de Trabajo) fr Eurofound (Fondation Européenne pour l'Amélioration des Conditions de Vie et de Travail) en Eurofound (European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions) Eurojust (Justizia Lankidetzako Europako Unitatea) es Eurojust (Unidad Europea de Cooperación Judicial) fr Eurojust (Unité de Coopération Judiciaire) en Eurojust (Judicial Cooperation Unit) Europol (Poliziaren Europako Bulegoa) es Europol (Oficina Europea de Policía) fr Europol (Office Européen de Police) en Europol (European Police Office) Eurostat (Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoa) es Eurostat; OECE (Oficina Estadística de la Comunidad Europea) fr Eurostat; OSCE (Office Statistique des Communautés Européennes) en Eurostat; SOEC (Statistical Office of the European Communities) EUSTAT (Euskal Estatistika Erakundea) es IVE (Instituto Vasco de Estadística) EUTG (Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketak) es EUTG (Estudios Universitarios y Técnicos de Gipuzkoa) en EUTG (University of Technical Studies of Gipuzkoa) EZLN (Askapen Nazionaleko Armada Zapatista) es EZLN (Ejército Zapatista de Liberación Nacional) 74 Laburtzapenen Hiztegia fr EZLN (Armée Zapatiste de Libération Nationale) en EZLN (Zapatista Army of National Liberation) EZNK (Elkarte Zientifikoen Nazioarteko Kontseilua) es CIUC (Consejo Internacional de Uniones Científicas) fr CIUS (Conseil International des Unions Scientifiques) en ICSU (International Council of Scientific Unions) FA (foru-aldundi) es DF (diputación foral) FARC (Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak) es FARC (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia) fr FARC (Forces Armées Révolutionnaires de Colombie) en FARC (Revolutionary Armed Forces of Colombia) FBI (Ikerketa Bulego Federala) es FBI (Oficina Federal de Investigación) fr FBI (Bureau Fédéral d'Enquêtes) en FBI (Federal Bureau of Investigation) FEATECE (Euskadiko Traumatismo Kraneo-entzefalikoen eta Hartutako Kalte Zerebralaren Elkarteen Federazioa) es FEATECE (Federacion de Asociaciones de Daño Cerebral Adquirido de Euskadi) FEMP (Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioa) es FEMP (Federación Española de Municipios y Provincias) FEVE (Espainiako Trenbideen Enpresa Publikoa) es FEVE (Ferrocarriles Españoles de Vía Estrecha) FIAC (Amateurren Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa) es FIAC (Federación Internacional de Ciclismo Amateur) fr FIAC (Federation Internationale Amateur de Cyclisme) en FIAC (Federation of Independent Associations for Cycling) FIBA (Nazioarteko Saskibaloi Federazioa) es FIBA (Federación Internacional de Baloncesto Asociado) fr FIBA (Fédération Internationale de Basketball) en FIBA (International Basketball Federation) FICP (Profesionalen Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa) es FICP (Federación Internacional de Ciclismo Profesional) fr FICP (Fédération Internationale du Cyclisme Professionnel) FIE (inbertsio estrategikoetarako funts) es FIE (fondo de inversiones estratégicas) FIFA (Asoziazio Futbolaren Nazioarteko Federazioa) es FIFA (Federación Internacional de Fútbol Asociación) fr FIFA (Fédération Internationale de Football Association) en FIFA (Federation of International Football Association) FINA (Nazioarteko Igeriketa Federazioa) es FINA (Federación Internacional de Natación) fr FINA (Fédération Internationale de Natation) en IFS (International Federation of Swimming) FIRA-AER; FIRA (Nazioarteko Errugbi Amateurraren Federazioa; Europako Errugbi Elkartea) es FIRA-AER (Federación Internacional de Rugby Amateur; Asociación Europea de Rugby) 75 Laburtzapenen Hiztegia 76 fr FIRA-AER (Fédération Internationale de Rugby Amateur; Association Européenne de Rugby) en FIRA-AER (International Amateur Rugby Federation; European Rugby Association) FIV (in vitro ernalketa) es FIV (fecundación in vitro; fertilización in vitro) fr FIV (fécondation in vitro) en FIV (In Vitro Fertilization) FLN (Nazio Askapenerako Frontea) es FLN (Frente de Liberación Nacional) fr FLN (Front de Libération Nationale) en FLN (National Liberation Front) FLNC (Korsikako Nazio Askapen Frontea) es FLNC (Frente de Liberación Nacional Corso) fr FLNC (Front de Libération Nationale Corse) en FLNC (National Liberation Front of Corsica) FLV (Fontes Linguae Vasconum) FMI (Maria Sortzez Garbiaren Alabak (Marianistak)) es FMI (Hijas de María Inmaculada (Marianistas)) fr FMI (Filles de Marie Immaculée (Marianistes)) en FMI (Daughters of Mary Immaculate (Marianists)) FMI (Maria Sortzez Garbiaren Semeak) es FMI (Congregación de Hijos de María Inmaculada (Congregatio Filiorum B.M.V. Immaculatae)) fr FMI (Fils de Marie Immaculée) en FMI (Sons of Mary Immaculate) FMLN (Askapen Nazionalerako Farabundo Marti Frontea) es FMLN (Frente Farabundo Martí para la Liberación Nacional) fr FMLN (Front Farabundo Marti de Libération Nationale) en FMLN (Farabundo Marti National Liberation Front) FMN (flabin mononukleotido) es FMN (mononucleótido de flavina) en FMN (Flavin Mononucleotide) FN (Fronte Nazionala) es FN (Frente Nacional) fr FN (Front National) en FN (National Front) FORCEM (etengabeko prestakuntza kudeatzeko erakunde paritario) es FORCEM (instrumento de gestión paritaria para la formación continua) FPDLP (Palestina Askatzeko Herri Fronte Demokratikoa) es FPDLP (Frente Popular Democrático para la Liberación de Palestina) fr FPDLP (Front Populaire Démocratique pour la Libération de la Palestine) en PDFLP (Popular Democratic Front for the Liberation of Palestine) FPLP (Palestina Askatzeko Herri Frontea) es FPLP (Frente Popular para la Liberación de Palestina) fr FPLP (Front Populaire de Libération de la Palestine) en PFLP (Popular Front for the Liberation of Palestine) FPR (Ruandako Fronte Patriotikoa) es FPR (Frente Patriótico Ruandés) Laburtzapenen Hiztegia fr FPR (Front Patriotique Rwandais) en RPF (Rwandan Patriotic Front) FSC (Kristau Eskoletako Anaiak) es FSC (Hermanos de las Escuelas Cristianas) FSLN (Nazio Askapenerako Fronte Sandinista) es FSLN (Frente Sandinista de Liberación Nacional) fr FSLN (Front Sandiniste de Libération Nationale) en FSLN (Sandinista National Liberation Front) FTP (fitxategiak transferitzeko protokolo) es FTP (protocolo de transferencia de ficheros) fr Protocole FTP (protocole de transfert de fichier) en FTP (File Transfer Protocol) FUT (familia ugariaren txartel) FW (firmware) es FW (soporte lógico inalterable) fr FW (logiciel microprogrammé) en FW (Firmware) G-10 (Hamarreko Taldea) es G-10 (Grupo de los 10; Grupo de los Diez) fr G-10 (Groupe des Dix; Groupe des 10) en G-10 (Group of 10; Group of Ten) G-7 (Zazpiko Taldea) es G-7 (Grupo de los 7; Grupo de los Siete) fr G-7 (Groupe des Sept; Groupe des 7) en G-7 (Group of 7; Group of Seven) GA (garapenerako alde) es ZD (zona de desarrollo) fr DZ (zone de dévelopement) en DZ (Development Zone) GAB (Gobernuen Arteko Biltzarra) es CIG (Conferencia Intergubernamental) fr CIG (Conférence Intergouvernementale) en IGC (Intergovernmental Conference) GAL (Askapenerako Talde Antiterroristak) es GAL (Grupos Antiterroristas de Liberación) fr GAL (Groupes Antiterroristes de Libération) en GAL (Antiterrorist Liberation Groups) GAO (Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala) es BOG (Boletín Oficial de Gipuzkoa) GATS (zerbitzuen merkataritzari buruzko akordio nagusi) es GATS (acuerdo general sobre el comercio de servicios) fr AGCS (accord général sur le commerce des services) en GATS (General Agreement on Trade in Services) GATT (merkataritzari eta aduanako tarifei buruzko akordio nagusi) es GATT (acuerdo general sobre aranceles aduaneros y comercio) fr AGETAC (accord général sur les tarifs douaniers et le commerce) en GATT (General Agreement on Tariffs and Trade) 77 Laburtzapenen Hiztegia GBB (Gipuzko Buru Batzarra) GBE (garapen berezirako eremu) es ADE (área de desarrollo especial) en SDA (Special Development Area) GDM (gutxieneko datu-multzo) es CMD (conjunto mínimo de datos) GE (gizarte-ekintza) es AS (acción social) fr AS (action sociale) en SA (Social Action) GE (guraso-elkarte) es APA (asociación de padres de alumnos) GEEA (Giza Eskubideen Europako Auzitegia) es TEDH (Tribunal Europeo de Derechos Humanos) fr CDH (Cour Européenne des Droits de l'Homme) en ECHR (European Court of Human Rights) GEEH (Giza Eskubideen Europako Hitzarmena) es CEDH (Convenio Europeo de Derechos Humanos) fr CEDH (Convention Européenne des Droits de l'Homme) en ECHR (European Convention on Human Rights) GEF (Guraso Elkarteen Federazioa) es FAPA (Federación de Asociaciones de Padres de Alumnos) GEO (genetikoki eraldatutako organismo (transgeniko)) es OGM (organismo genéticamente modificado (transgénico)) fr OGM (organisme génétiquement modifié) en GMO (Genetically Modified Organism; Genetically Engineered Organism) GEO (Operazio Berezietarako Taldeak) es GEO (Grupos Especiales de Operaciones) GESIN (Gizarte Ekonomia Sustatzeko Institutu Nazionala) es INFES (Instituto Nacional de Fomento de la Economía Social) GGD (gizarteratzeko gutxieneko diru-sarrera) es IMI (ingreso mínimo de inserción) fr RMI (revenu minimum d'insertion) en MII (Minimum Insertion Income) GGKE (Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea) es ONGD (Organización No Gubernamental para el Desarrollo) fr ONGD (Organisation Non Gouvernementale de Développement) en NGDO (Non-Governmental Development Organisation) GGNB (Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea) es CICR (Comité Internacional de la Cruz Roja) fr CICR (Comité International de la Croix-Rouge) en ICRC (International Committee of the Red Cross) GHIN (Gorputz Hezkuntzarako Institutu Nazionala) es INEF (Instituto Nacional de Educación Física) 78 Laburtzapenen Hiztegia GIB (giza immunoeskasiaren birus) es VIH (virus de la inmunodeficiencia humana) fr VIH (virus de l'immunodéficience humaine) en HIV (Human Immunodeficiency Virus) GIE (Gipuzkoako Ikastolen Elkartea) GIF (irudi-trukerako formatu) es GIF (formato de intercambio gráfico) fr GIF (format d'échange graphique) en GIF (Graphics Interchange Format) GILE (Gipuzkoako Irakaskuntzako Langileen Elkartea) es GILE (Asociación de Trabajadores de la Enseñanza de Gipuzkoa) GIS (informazio geografikoko sistema) es GIS (sistema de información geográfica) fr SIG (système d'information géographique) en GIS (Geographic Information System) GITE (gizarte-ikasketetarako talde eragile) es IPES (instituto de promoción de estudios sociales) GJA (globuluen jalkiera-abiadura) es VSG (velocidad de sedimentación globular) fr VSG (vitesse de sédimentation globulaire) en ESR (Sedimentation Rate) GKE (gobernuz kanpoko erakunde) es ONG (organización no gubernamental) fr ONG (organisation non gouvernamentale) en NGO (Non-Governmental Organization) GLIN (Gizarte Laguntzako Institutu Nazionala) es INAS (Instituto Nacional de Asistencia Social) GLL (gizarte-larrialdietarako laguntzak) es AES (ayudas de emergencia social) GMGA (goi-mailako gaitasunak) es AACC (altas capacidades) GMT (Greenwich-ko meridianoaren ordu) es GMT (hora promedio de Greenwich) fr GMT (heure de Greenwich) en GMT (Greenwich Mean Time) GNE (Garapeneko Nazioarteko Elkartea) es AID (Asociación Internacional de Desarrollo) fr AID (Association Internationale de Développement) en AID (International Association of Development) GNO (garapenaren nahaste orokorrak) es TGD (trastornos generalizados del desarrollo) GOT (transaminasa glutamiko-oxalazetiko) es TGO (transaminasa glutámico-oxalacética) fr TGO (transaminase glutamique-oxalacétique) en GOT (Glutamic-Oxaloacetic Transaminase) 79 Laburtzapenen Hiztegia GPRS (pakete bidezko irrati-zerbitzu orokor) en GPRS (General Packet Radio Service) GPS (kokatze-sistema orokor) en GPS (Global Positioning System) GPT (transaminasa glutamiko-pirubiko) es TGP (transaminasa glutámico-pirúvica) fr TGP (transaminase glutamopyruvique) en GPT (Glutamic-Pyruvic Transaminase) GR (ibilbide luze; mendiko ibilbide luze) es GR (sendero de gran recorrido; gran recorrido) fr GR (grande randonée) en GR (Grande Randonée) GRAPO (Urriaren Leheneko Erresistentzia Talde Antifaxistak) es GRAPO (Grupos de Resistencia Antifascista Primero de Octubre) fr GRAPO (Groupe de Résistance Antifasciste du Premier Octobre) en GRAPO (First of October Antifascist Resistance Group) GS (gizarte-segurantza) es SS (seguridad social) fr SS (sécurité sociale) en SS (Social Security) GSDO (Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra) es TGSS (Tesorería General de la Seguridad Social) fr TGSS (Trésorerie Générale de la Sécurité Sociale) GSIN (Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala) es INSS (Instituto Nacional de la Seguridad Social) fr INSS (Institut National de Sécurité Sociale) GSLO (Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra) es LGSS (Ley General de la Seguridad Social) fr LGSS (Loi Générale de la Sécurité Sociale) GUI (irudi-erabiltzailearen interfaze) en GUI (Graphical User Interface) HABE (Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea) es HABE (Instituto de Alfabetización y Reeuskaldunización de Adultos) fr HABE () en HABE (Institute for the Teaching of Basque and Basque Language Literacy to Adults) HAEE (Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea) es IVAP (Instituto Vasco de la Administración Pública) fr IVAP (Institut Basque d'Administration Publique) en IVAP (Basque Institute of Public Administration) HAEI (Herri Administrazioaren Europako Institutua) es IEAP (Instituto Europeo de Administración Pública) fr IEAP (Institut Européen d'Administration Publique) en EIPA (European Institute of Public Administration) HAKL (Herri Administrazioen Kontratuen Legea) es LCAP (Ley de Contratos de las Administraciones Públicas) 80 Laburtzapenen Hiztegia HAPN (hiri-antolamendurako plan nagusi) es PGOU (plan general de ordenación urbana) HAS (hasierako irakaskuntza) es EEII (enseñanzas iniciales) HASI (Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea) es HASI (Partido Socialista Revolucionario Popular) Hb (hemoglobina) es Hb (hemoglobina) fr Hb (hémoglobine) en Hb (Hemoglobin) HB (Herri Batasuna) es HB (Unidad Popular) HBLEM (hezkuntza bereziko langileen euskara maila) HBP (helduarora bideratzeko programa) es TVA (transición a la vida adulta) HDPE (dentsitate altuko polietileno) es PEAD; HDPE (polietileno de alta densidad) fr PEHD; HDPE (polyéthylène haute densité) en HDPE (High Density Polyethylene) HE (Hipoteka Erregelamendua) es RH (Reglamento Hipotecario) HE (hizkuntza-eskakizun) es PL (perfil lingüístico) HEGEFU (Hezkuntza eta Gizarte Ekintzetarako Funtsa) es FEOS (Fondo de Educación y Obras Sociales) HEL (Hiri Errentamenduen Legea) es LAU (Ley de Arrendamientos Urbanos) HEO (hizkuntza-eskola ofizial) es EOI (Escuela Oficial de Idiomas) HETEL (Heziketa Teknikoko Elkartea; Gizarte Ekimenezko Lanbide Heziketako Ikastetxeen Elkartea) es HETEL (Asociación de Centros de Formación Profesional de Euskadi) fr HETEL (Association de Centres de Formation Professionnelle du Pays Basque) en HETEL (Association of Vocational Training Centres of the Basque Country) HEZI (Hezkuntza Zientzien Institutua) es ICE (Instituto de Ciencias de la Educación) HFO (Hirugarrendar Frantziskotarren ordena) es TOR (Terciarios Franciscanos) HH (haur-hezkuntza) es EI (Educación Infantil) HIES (hartutako immunoeskasiaren sindrome) es SIDA (síndrome de inmunodeficiencia adquirida) fr SIDA (syndrome immunodéficitaire acquis) en AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) 81 Laburtzapenen Hiztegia HK (Hirugarrendar Kaputxinoak) es TC (Terciarios Capuchinos) HKEE (Herri Kontuen Euskal Epaitegia) es TVCP (Tribunal Vasco de Cuentas Públicas) HKZ (hartutako kalte zerebral) es DCA (daño cerebral adquirido) HL (Hipoteka Legea) es LH (Ley Hipotecaria) fr LH (Loi Hypothécaire) HNP (hizkuntza naturalaren prozesamendu) es PLN (procesamiento del lenguage natural) fr TLN (traitement du langage naturel) en NLP (Natural Language Processing) HNT (hizkuntza-normalizazioko teknikari) es HNT (técnico de normalización lingüística) HPS (Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza) es VPL (Viceconsejería de Política Lingüística) HTGd (hilkortasun-tasa gordin) es TBM (tasa bruta de mortalidad) fr TBM (taux brut de mortalité) en CDR (Crude Death Rate) HTML (hipertestua markatzeko lengoaia) es HTML (lenguaje de marcado de hipertexto) fr HTML (langage de balisage hypertexte) en HTML (HyperText Markup Language) HZ (Herritarren Zerrenda) I+G (ikerketa eta garapena) es I+D (investigacion y desarrollo) fr R&D (recherche et dévelopement) en R&D (Research and Development) IA (Ikasle Abertzaleak) IAEE (Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa) es CECA (Comunidad Europea del Carbón y del Acero) fr CECA (Communauté Européenne du Charbon et de l'Acier) en ECSC (European Coal and Steel Community) IAEEI (Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna) es TCECA (Tratado Constitutivo de la Comunidad Europea del Carbón y del Acero) fr TCECA (Traité Instituant la Communauté Européenne du Charbon et de l'Acier) en TECSC (Treaty Establishing the European Coal and Steel Community) IALK (Ipar Atlantikoko Lankidetza Kontseilua) es CCAN (Consejo de Cooperación del Atlántico Norte) fr CCNA (Conseil de Coopération Nord-Atlantique) en NACC (North Atlantic Cooperation Council) IAT (ibilgailuen azterketa tekniko) es ITV (inspección técnica de vehículos) 82 Laburtzapenen Hiztegia fr CTV (contrôle technique des véhicules) en MOT (Ministry of Transport Test Certificate) IATA (Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkartea) es IATA (Asociación Internacional de Transporte Aéreo) fr IATA (Association Internationale de Transporte Aérien) en IATA (International Air Transport Association) IBI (irakaskuntza bateratuen ikastetxe) es CEI (centro de enseñanzas integradas) fr CEI (centre d'enseignement intégré) en CIE (Centre for Integrated Education) IBR (behien infekziozko errinotrakeitis) es IBR (rinotraqueitis infecciosa bovina) fr IBR (rhinotrachéite infectieuse des bovins) en IBR (Infectious Bovine Rhinotracheitis) ICES (Itsasoa Ikertzeko Zientzialarien Kontseilua) es ICES (Consejo Internacional para la Exploración del Mar) fr CIEM (Conseil International pour l'Exploration de la Mer) en ICES (International Council for the Exploration of the Sea) ICP (ikastetxearen curriculum-proiektu) es PCC (proyecto curricular de centro) ICV (Euskal Uritarren Egitekoak) es ICV (Iniciativa Ciudadana Vasca) IEHIE (Ipar Euskal Herriko Ikasleen Elkartea) IEPA (ikaslearen erregistro pertsonalaren azalpen) es ERPA (extracto del registro personal del alumno) IFK (identifikazio fiskaleko kode) es CIF (código de identificación fiscal) en CRN (Company Registration Number) IFZ (identifikazio fiskaleko zenbaki) es NIF (número de identificación fiscal) en FIN (Fiscal Identity Number) Ig (immunoglobulina) es Ig (inmunoglobulina) fr Ig (immunoglobuline) en Ig (Immunoglobulin) IGA (irakaskuntzarako gaitasun agiri) es CAP (certificado de aptitud pedagógica) fr CAP (certificat d'aptitude pédagogique) en TC (Teaching Certificate) IGI (irakaskuntzarako gaitasun ikastaro) es CAP (curso de aptitud pedagógica) IGI (Itsasoko Gizarte Institutua) es ISM (Instituto Social de la Marina) IGP (interbentzio-gune partehartzaileak) es NIP (núcleos de intervención participativa) 83 Laburtzapenen Hiztegia IGPB (Informazio Gizarteko Proiektuen Bulegoa) es OPSI (Oficina de Proyectos para la Sociedad de la Información) fr BPSI (Bureau des Projets pour la Société de l'Information) en ISPO (Information Society Project Office) IH (ibilgailu historiko) es VH (vehículo histórico) fr VH (véhicule historique) en HV (Historical Vehicle) IHHL (itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak) es PTU (países y territorios de ultramar) fr PTOM (pays et territoires d'outre-mer) en OCT (Overseas Countries and Territories) IHOBE (Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa) es IHOBE (Sociedad Pública de Gestión Ambiental) IHP (ikastetxearen heziketa-proiektu) es PEC (proyecto educativo de centro) IIS (Interneteko informazio-zerbitzari) en IIS (Internet Information Server) IK (identifikazio-kode) es CI (código de identificación) fr CI (code d'identification) en IC (Identification Code) IK (Iparretarrak) IKA (Ikas eta Ari) IKEI (Ikerkuntzarako Euskal Institutua) es IKEI (Instituto Vasco de Estudios e Investigación) en IKEI (Basque Institute of Studies and Investigation) IKT (informazioaren eta komunikazioaren teknologiak) es TIC (tecnologías de la información y de la comunicación) fr TIC (technologies de l'information et de la communication) en ICT (Information and Communication Technologies) ILP (inbertsioari laguntzeko plan) es PAI (plan de ayuda a la inversión) IM (inferentzia motor) es MI (motor de inferencia) IMAP (Interneko mezuak jasotzeko protokolo) en IMAP (Internet Message Access Protocol) IMO (Nazioarteko Itsas Erakundea) es OMI (Organización Marítima Internacional) fr OMI (Organisation Maritime Internationale) en IMO (International Maritime Organization) IMSERSO (Migrazio eta Gizarte Zerbitzuen Institutua) es IMSERSO (Instituto de Migraciones y Servicios Sociales) 84 Laburtzapenen Hiztegia INI (Industria Institutu Nazionala) es INI (Instituto Nacional de Industria) fr INI (Institut National de l'Industrie) INRA (Frantziako Ikerkuntza Agronomikorako Institutua) es INRA (Instituto Nacional de Investigaciones Agronómicas) fr INRA (Institut National de la Recherche Agronomique) IP (Internet protokolo) es IP (protocolo Internet) fr IP (protocole Internet) en IP (Internet Protocol) IRA (Irlandar Armada Errepublikanoa) es IRA (Ejército Republicano Irlandés) fr IRA (Armée Républicaine Irlandaise) en IRA (Irish Republican Army) IRALE (Irakasleen Alfabetatze Euskalduntzea) es IRALE (Euskaldunización y Alfabetización del Profesorado) IRC (IRC berriketa-zerbitzu) es IRC (charla interactiva Internet) fr IRC (service de bavardage IRC) en IRC (Internet Relay Chat) ISBN (liburuen nazioarteko zenbaki normalizatu) es ISBN (número internacional normalizado para libros) fr ISBN (numéro international normalisé du livre) en ISBN (International Standard Book Number) ISDN (zerbitzu integratuetarako sare digital) es RDSI (red digital de servicios integrados) fr RNIS (réseau numérique à intégration des services) en ISDN (Integrated Services Digital Network) ISEI (Irakaskuntza Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea) es IVEI (Instituto Vasco de Evaluación e Investigación Educativa) ISO (Estandarizaziorako Nazioarteko Erakundea) es ISO (Organizacion Internacional de Normalizacion) fr ISO (Organisation Internationale de Normalisation) en ISO (International Organization for Standardization) ISOC (Internet sozietate) es ISOC (sociedad Internet) fr ISOC (société Internet) en ISOC (Internet Society) ISPA (aurreatxikitzeko egitura-tresna) es ISPA (instrumento estructural de preadhesión) fr ISPA (instrument structurel de pré-adhésion) en ISPA (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession) ISZ (industria-sorkuntzarako zentro) es CCI (centro de creación industrial) IUPAC (Kimika Huts eta Aplikaturako Nazioarteko Batasuna) es IUPAC (Unión Internacional de Química Pura y Aplicada) 85 Laburtzapenen Hiztegia fr UICPA (Union Internationale de Chimie Pure et Appliquée) en IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry) IZ (identifikazio-zenbaki) es NI (número de identificación) IZB (ikerketa-zentro bateratu) es CCI (centro común de investigaciones) fr CCR (centre commun de recherche) en JRC (Joint Research Centre) IZFE (Informatika Zerbitzuen Foru Elkartea) es IZFE (Sociedad Foral de Servicios Informáticos) IZO (identifikazio-zenbaki orokor) es NIG (número de identificación general) IZO (itzultzaile-zerbitzu ofizial) es IZO (servicio oficial de traductores) fr IZO (service officiel des traducteurs) en IZO (Translators Official Service) JAN (justizia-auzitegi nagusi) es TSJ (tribunal superior de justicia) JB (jatorrizko bertsio) es VO (versión original) fr VO (version originale) en OV (Original Version) JBA (jatorrizko bertsioa azpitituluekin) es VOS (versión original subtitulada) fr VOST (version originale sous-titrée) JBA (justizia eta barne-arazoak) es AJI (justicia y asuntos de interior) fr JAI (justice et affaires intérieures) en JHA (Justice and Home Affairs) JDK (jatorri-deitura kontrolatu) es DOC (denominación de origen controlada) fr AOC (appellation d'origine contrôlée) en CDO (Controlled Designation of Origin) JEL (Jaun-goikoa eta Lagi-Zarra) JGOKA (jarduera gogaikarri, osasun-galgarri, kaltegarri eta arriskutsuak) es AMINP (actividades molestas, insalubres, nocivas y peligrosas) JHL (Jabetza Horizontalaren Legea) es LPH (Ley de Propiedad Horizontal) fr LPH (Loi sur la Propriété Horizontale) en HPL (Horizontal Property Law) JPEG (argazkigintzako adituen baterako talde) es JPEG (grupo conjunto de fotógrafos expertos) fr JPEG (groupe mixte d'experts en photographie) en JPEG (Joint Photographic Experts Group) 86 Laburtzapenen Hiztegia KAS (Koordinakunde Abertzale Sozialista) es KAS (Coordinadora Patriótica Socialista; Coordinadora Abertzale Socialista) fr KAS (Coordination Abertzale Socialiste; Coordination Patriotique Socialiste) en KAS (Patriotic Socialist Coordinator; Basque Socialist Coordinator) KEFU (Kooperatiba arteko Elkartasun Funtsa) es FISO (Fondo Intercooperativo de Solidaridad) en ISFO (Inter-cooperative Solidarity Fund) KEM (kontzientzia-eragozpen mugimendu) es MOC (movimiento de objeción de conciencia) fr MOC (mouvement de l'objection de conscience) KEO (kreditu-erakunde ofizial) es EOC (entidad oficial de crédito) KIUB (kontsumitzaileen informaziorako udal bulego) es OMIC (oficina municipal de información al consumidor) KP (kilometro-puntu) es PK (punto kilométrico) fr PK (point kilométrique) en KP (Kilometer Point) KPI (kontsumoko prezioen indize) es IPC (índice de precios al consumo) fr IPC (indice des prix à la consommation) en CPI (Consumer Price Index) KTE (Kultur eta Turismo Ekintzetxea) es CAT (Centro de Atracción y Turismo) KZIT (konbergentzi zona intertropikal) es ZCIT (zona de convergencia intertropical) fr ZCIT (zone de convergence intertropicale) en I.T.C.Z. (Intertropical Convergence Zone) LAA (lehen auzialdiko auzitegi) es TPI (tribunal de primera instancia) fr TPI (tribunal de première instance) en CFI (Court of First Instance) LAA (lurraldearen antolamendurako artezpideak) es DOT (directrices de ordenación territorial) LAAB (langile autonomoen araubide berezi) es RETA (régimen especial de trabajadores autónomos) LAB (Langile Abertzaleen Batzordeak) LAMAE (Latinoamerikako Merkataritza Askearen Elkarte) es ALALC (Asociación Latinoamericana de Libre Comercio) fr ALALC (Association Latino-Américaine de Libre-Commerce) en LAFTA (Latin-American Free Trade Association) LAN (sare lokal) es LAN (red de área local) fr LAN (réseau local) en LAN (Local Area Network) 87 Laburtzapenen Hiztegia LANE (Lanaren Nazioarteko Erakundea) es OIT (Organización Internacional del Trabajo) fr OIT (Organisation Internationale du Travail) en ILO (International Labour Organization) LBEB (Landare Barietateen Erkidegoko Bulegoa) es OCVV (Oficina Comunitaria de Variedades Vegetales) fr OCVV (Office Communautaire des Variétés Végétales) en CPVO (Community Plant Variety Office) LCD (kristal likidozko pantaila) es LCD (pantalla de cristal líquido) fr LCD (écran cristaux liquide) en LCD (Liquid Crystal Display) LDPE (dentsitate baxuko polietileno) es PEBD; LDPE (polietileno de baja densidad) fr PEBD; LDPE (polyéthylène basse densité) en LDPE (Low-Density Polyethylene) LegED (legegintzako errege-dekretu) es RDLeg (real decreto legislativo) LEI (lanerako ezintasun iraunkor) es ILP (incapacidad laboral permanente) LEIg (lanerako ezintasun iragankor) es ILT (incapacidad laboral transitoria) LEL (Landa Errentamenduen Legea) es LAR (Ley de Arrendamientos Rústicos) LES (lanbideen Estatuko sailkapen) es CNO (clasificación nacional de ocupaciones) LESES (Lurzoruaren Ekipamendu eta Sustapeneko Estatu Sozietatea) es SEPES (Sociedad Estatal de Promoción y Equipamiento de Suelo) LG (laneko gaixotasun) es EP (enfermedad profesional) fr MP (maladie professionnelle) en OD (Occupational Disease) LGAL (Lurreko Garraioen Antolamenduari buruzko Legea) es LOTT (Ley de Ordenación de los Transportes Terrestres) LGF (lurraldeko garapen-funts) es FDT (fondo de desarrollo territorial) LGS (lanbide arteko gutxieneko soldata) es SMI (salario mínimo interprofesional) fr SMIG (salaire minimum interprofessionnel garanti) LGZ (lanbide-gaitasunaren ziurtagiri) es CCP (certificado de capacitación profesional) LH (lehen hezkuntza) es EP (educación primaria) fr EP (éducation primaire) en PE (Primary Education) 88 Laburtzapenen Hiztegia LH (lurralde historiko) es TH (territorio histórico) LHI (lanbide-heziketarako ikastetxe) es CIP (centro de iniciación profesional) LHI (lehen hezkuntzako ikastetxe) es CEP (centro de enseñanza Pprimaria) LHK (Lan Harremanen Kontseilua) es CRL (Consejo de Relaciones Laborales) LHL (Lurralde Historikoen Legea) es LTH (Ley de Territorios Históricos) LHLD (Lan Harremanei buruzko Lege Dekretua) es DLRT (Decreto Ley sobre Relaciones de Trabajo) LHPA (Lanbide Heziketa eta Prestakuntzarako Agentzia) es ACFF (Agencia para las Cualificaciones y Formación Profesional) LI (lan-istripu) es AT (accidente de trabajo) fr AT (Aaccident du travail) en WA (Work Accident) LK; CCOO (Langile Batzordeak; Langile Komisioak) es CCOO (Comisiones Obreras) fr CCOO (Commissions Ouvrières) LKI (Liga Komunista Iraultzailea) LL (Lurzoruaren Legea) es LS (Ley del Suelo) LMB (Latinoamerikako Merkatu Batua) es MCLA (Mercado Común Latino Americano) en LACM (Latin American Common Market) LMK (Lanaren Mundu Konfederazioa) es CMT (Confederación Mundial del Trabajo) fr CMT (Confédération Mondiale du Travail) en WCL (World Confederation of Labour) LO (lurralde-ordezkaritza) es DT (delegación territorial) fr DT (délégation territoriale) LOGSE (Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Legea) es LOGSE (Ley de Ordenación General del Sistema Educativo) LPEE (Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea) es OPEP (Organización de Países Exportadores de Petróleo) fr OPEP (Organisation des Pays Exportateurs de Pétrole) en OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries) LPEZ (lan pertsonalaren etekinaren gaineko zerga) es IRTP (impuesto sobre los rendimientos del trabajo personal) 89 Laburtzapenen Hiztegia LPL (Lan Prozedurari buruzko Legea) es LPL (Ley de Procedimiento Laboral) LPO (lanerako prestakuntza eta orientabideak) es FOL (formación y orientación laboral) LPZ (lanpostu-zerrenda) es RPT (relación de puestos de trabajo) LSD (azido lisergikoaren dietilamida) es LSD (dietilamida del ácido lisérgico) fr LSD (diéthylamide de l'acide lysergique) en LSD (Lysergic Acid Diethylamide) LSHIN (Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala) es INSHT (Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo) LSNE (Lege Soziologiako Nazioarteko Erakundea) es IISJ (Instituto Internacional de Sociología Jurídica) fr IISJ (Institut International de Sociologie Juridique) en IISL (International Institute for the Sociology of Law) LSOEA (Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentzia) es AESST (Agencia Europea para la Seguridad y la Salud en el Trabajo) fr AESST (Agence Européenne pour la Sécurité et la Santé au Travail) en EASHW (European Agency for Safety and Health at Work) LSP (xede berezietarako hizkuntzak) es LSP (lenguas de especialidad) fr LSP (langues de spécialité) en LSP (Languages for Specific Purposes) LTB (laguntza teknikoko bulego) es OAT (oficina de asistencia técnica) fr BAT (bureau d'assistance technique) en TAO (Technical Assistance Office) LTP (lanbide teknikoetarako prestakuntza) es EATP (enseñanzas y actividades técnico profesionales) LTZ (laguntza teknikoko zerbitzu) es SAT (servicio de asistencia técnica) fr SAT (service assistance technique) en TAS (Technical Assistance Service) M19 (Apirilaren 19ko Mugimendua) es M19 (Movimiento 19 de Abril) fr M19 (Mouvement du 19 avril) en M19 (April 19th Movement) MA (ministro-agindu) es OM (orden ministerial) fr OM (ordre ministériel) MAB (Merkatu Antolakunde Bateratua) es OCM (Organización Común de Mercado) fr OCM (Organisation Commune de Marché) en CMO; COM (Common Market Organization; Common Organization of the Markets) 90 Laburtzapenen Hiztegia 91 MB (Munduko Bankua) es BM (Banco Mundial) fr BM (Banque Mondiale) en WB (World Bank) MBA (enpresa-zuzendaritzako master) es MBA (master en dirección y administración de empresas) fr MBA (maîtrise en administration des affaires) en MBA (Master in Business Administration) MCC (Mondragon Korporazio Kooperatiboa) es MCC (Mondragón Corporación Cooperativa) ME (mantenu-erdi) es MP (media pensión) fr DP (demi-pension) en HB (Half Board) MEAT (Mendebaldeko Europako Armamentu Taldea) es GAEO (Grupo de Armamento de Europa Occidental) fr GAEO (Groupe d'Armement de l'Europe Occidentale) en WEAG (Western European Armaments Group) MEB (Mendebaldeko Europar Batasuna) es UEO (Unión Europea Occidental; Unión de la Europa Occidental) fr UEO (Union de l'Europe Occidentale) en WEU (Western European Union) MELIN (Europako Erabilera Urriko Hizkuntzen Informazio Sarea) es MELIN () fr MELIN () en MELIN (Minority European Languages Information Network) MFS (Munduko Federazio Sindikala) es FSM (Federación Sindical Mundial) fr FSM (Fédération Sindicale Mondiale) en WFTU (World Federation of Trade Unions) MGA (Mugarik Gabeko Albaitariak) es VSF (Veterinarios Sin Fronteras) fr VSF (Veterinaires Sans Frontieres) MGM (Mugarik Gabeko Medikuak) es MSF (Médicos Sin Fronteras) fr MSF (Médecins Sans Frontières) en DWB (Doctors Without Borders) MIDAS (Eremu Urriko eta Eskualdeko Hizkuntzetan Argitaratzen diren Egunkarien Europako Elkartea) es MIDAS (Asociación Europea de Periódicos en Lenguas Minoritarias) fr MIDAS () en MIDAS (European Association of Daily Newspapers in Minority and Regional Languages) MIME (Internet postako xede anitzeko hedapenak) es MIME (extensiones multipropósito del correo Internet) en MIME (Multi-purpose Internet Mail Extensions) MLIS (Informazio Eleaniztuneko Gizartea) es MLIS (Sociedad de la Información Multilingüe) fr MLIS (Société de l'Information Multilingue) en MLIS (Multilingual Information Society) Laburtzapenen Hiztegia MMA (Munduko Merkataritza Antolakundea) es OMC (Organización Mundial del Comercio) fr OMC (Organisation Mondiale du Commerce) en WTO (World Trade Organization) MME (Munduko Meteorologia Erakundea) es OMM (Organización Meteorológica Mundial) fr OMM (Organisation Météorologique Mondiale) en WMO (World Meteorological Organization) MO (mantenu oso) es PC (pensión completa) fr PC (pension complête) en FB (Full Board) MOS (metal-oxidozko erdieroale) es MOS (metal óxido semiconductor; semiconductor de óxido metálico) en MOS (Metal-Oxide-Semiconductor) MOV (quick time film) en MOV (Quick Time MOVie) MP (merkatuko prezio) es PM (precio de mercado) fr PM (prix du marché) en MP (Market Price) MPB (merkataritza-politika bateratu) es PCC (política comercial común) fr PCC (politique commerciale commune) en CCP (Common Commercial Policy) MSC (Misionistak: Jesusen Bihotz Guztiz Santuaren Misionistak) es MSC (Misioneros del Sagrado Corazón de Jesús) MSSCC (Bihotz Santuen Misiolariak) es MSSCC (Misioneros de los Sagrados Corazones) MTA (Merkatu Tasa Adierazgarria) es TRM (Tipo Representativo de Mercados) fr TRM (Taux Représentatif du Marché) en RMR (Representative Market Rate) MU (Mondragon Unibertsitatea) MUFACE (Estatuko Administrazio Zibileko Funtzionarioen Mutualitatea) es MUFACE (Mutualidad General de Funcionarios Civiles del Estado) MUNPAL (Toki Administrazioaren Aurreikuspeneko Mutualitate Nazionala) es MUNPAL (Mutualidad Nacional de Previsión de la Administración Local) NACE (Europako Erkidegoko ekonomia-jardueren nomenklatura orokor) es NACE (nomenclatura de actividades de la Comunidad Europea) fr NACE (nomenclature des activités économiques dans la Communauté Européenne) en NACE (Nomenclature of Economic Activities in the European Community) NAF (nazioarteko alfabeto fonetiko) es AFI (alfabeto fonético internacional) fr API (alphabet phonétique international) en IPA (International Phonetic Alphabet) 92 Laburtzapenen Hiztegia NAK (Nazioarteko Kooperatiba Aliantza) es ACI (Alianza Cooperativa Internacional) fr ACI (Alliance Coopérative Internationale) en ICA (International Co-operative Alliance) NAN (nortasun-agiri nazional) es DNI (documento nacional de identidad) fr CNI; CIN (carte nationale d'identité; carte d'identité nationale) en NIC (National Identity Card) NAO (Nafarroako Aldizkari Ofiziala) es BON (Boletín Oficial de Navarra) NARIC (Ikasketen Onarpenari buruzko Informazio Zentro Nazionala) es NARIC (Centro Nacional de Información sobre el Reconocimiento Académico) fr NARIC (Centre national d'information sur la reconnaissance académique) en NARIC (National Academic Recognition Information Centre) NASA (Espazio Agentzia) es NASA (Agencia Espacial) fr NASA (Administration Nationale de l'Aéronautique et de l'Espace) en NASA (National Aeronautics and Space Administration) NATO (Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea) es OTAN (Organización del Tratado del Atlántico Norte) fr OTAN (Organisation du Traité de l'Atlantique Nord) en NATO (North Atlantic Treaty Organization) NBB (Napar Buru Batzarra) NBBEF (Nekazaritza Bideratzeko eta Bermatzeko Europako Funtsa) es FEOGA (Fondo Europeo de Orientación y Garantía Agrícola) fr FEOGA (Fonds Européen d'Orientation et de Garantie Agricole) en EAGGF (European Agricultural Guidance and Guarantee Fund) NBE (Nazio Batuen Erakundea) es ONU (Organización de las Naciones Unidas) fr ONU (Organisation des Nations Unies) en UNO (United Nations Organization) NBE (norbera babesteko ekipamendu) es EPI (equipo de protección individual) fr EPP (équipement de protection personnel) en PPE (Personal Protective Equipment) NBIP (Nazio Batuen Ingurumen Programa) es PNUMA (Programa de las Naciones Unidas para el Medio Ambiente) fr PNUE (Programme des Nations Unies pour l'Environnement) en UNEP (United Nations Environment Programme) NBO (Nazioarteko Batzorde Olinpiarra) es COI (Comité Olímpico Internacional) fr CIO (Comité International Olympique) en IOC (International Olympic Committee) NBT (nekazaritzako bihurketa-tasa) es TCA (tipo de conversión agrícola) fr TCA (taux de conversion agricole) en ACR (Agricultural Conversion Rate) 93 Laburtzapenen Hiztegia NDF (Nazioarteko Diru Funtsa) es FMI (Fondo Monetario Internacional) fr FMI (Fonds Monétaire International) en IMF (International Monetary Fund) NEA (Nazioarteko Energi Agentzia) es AIE (Agencia Internacional de la Energía) fr AIE (Agence Internationale de l'Energie) en IEA (International Energy Agency) NEAK (Nekazaritza Ekologikoa Arautzeko Kontseilua) es CRAE (Consejo Regulador de Agricultura Ecológica) fr CRAE (Conseil Régulateur de l'Agriculture Ecologique) en CRAE (Regulatory Council of Ecological Agriculture) NEG (nahitaezkoa ez den gastu) es GNO (gasto no obligatorio) fr DNO (dépense non obligatoire) en NCE (Non-Compulsory Expenditure) NEI (Nazioarteko Estatistika Institutua) es IIE (Instituto Internacional de Estadística) fr IIS (Institut International de Statistique) en ISI (International Statistical Institute) NEZ (norberaren erregistro-zenbaki) es NRP (número de registro personal) NG (nahitaezko gastu) es GO (gasto obligatorio) fr DO (dépense obligatoire) en CE (Compulsory Expenditure) NIHZ (Nekazaritza Ikerketa eta Hobekuntzarako Zentroa) es CIMA (Centro de Investigación y Mejora Agraria) NJAI (Nazioarteko Justizia Auzitegi Iraunkorra) es TPJI (Tribunal Permanente de Justicia Internacional) fr CPJI (Cour Permanente de Justice Internationale) en PCIJ (Permanent Court of International Justice) NMG (Nazioarteko Merkataritza Ganbera) es CCI (Cámara de Comercio Internacional) fr CCI (Chambre de Commerce Internationale) en ICC (International Chamber of Commerce) NOLEGA (normalizazio-legearen garapen) NPAO (Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofiziala) es BOPN (Boletín Oficial del Parlamento de Navarra) NPB (nekazaritzako politika bateratu) es PAC (política agrícola común) fr PAC (politique agricole commune) en CAP (Common Agricultural Policy) NSZ (nerbio-sistema zentral) es SNC (sistema nervioso central) fr SNC (système nerveux central; axe cérébro-spinal) en CNS (Central Nervous System) 94 Laburtzapenen Hiztegia NUP (Nafarroako Unibertsitate Publikoa) es UPNA (Universidad Pública de Navarra) NUTS (estatistikako lurralde-unitateen nomenklatura) es NUTS (nomenclatura de las unidades territoriales estadísticas) fr NUTS (nomenclature des unités territoriales statistiques) en NUTS (Nomenclature of Territorial Statistical Units) O. Carm.; OC (Karmeldarrak) es O. Carm.; OC (Carmelitas) O. Cart. (Kartusiarrak) es O. Cart. (Cartujos) O. Cist.; S. O. Cist. (Zistertarrak) es O. Cist. (Orden Cisterciense) O. de M. (Andre Maria Mesedetakoaren Lagundia; Mesedetakoak) es O. de M. (Mercedarias) OAD (Agustindar Oinutsak) es OAD (Agustinos Descalzos) OBE (operazio aurreko batez besteko egonaldi) es EMP (estancia media preoperatoria) OCD (Karmeldar Oinutsak) es OCD (Carmelitas Descalzos) OCD (oinarrizko curriculum-diseinu) es DCB (diseño curricular base) OCR; OCSO (Trapakoak; Trapa) es OCSO; OCR (Orden Cisterciense de la Estrecha Observancia (Trapenses)) OEH (Orotariko Euskal Hiztegia) es DGV (Diccionario General Vasco) fr DGV (Dictionnaire Général Basque) OEI (osasun-erregistro industrial) es RSI (registro sanitario industrial) fr RSI (registre sanitaire industriel) OFM (Frantziskotarrak) es OFM (Franciscanos (Orden Franciscana de Hermanos Menores)) OFM.Cap. (Kaputxinoak) es OFM.Cap. (Frailes Menores Capuchinos) OFM.Conv. (Komentualak) es OFM.Conv. (Frailes Menores Conventuales) OH (San Joan Jainkoarenaren anaiak) es OH (Hermanos de San Juan de Dios (Orden Hospitalaria de San Juan de Dios)) OHE (objektu hegalari ezezagun) es OVNI (objeto volador no identificado) fr OVNI (objet volant non identifié) en UFO (Unidentified Flying Object) 95 Laburtzapenen Hiztegia OIL; Coreper (Ordezkari Iraunkorren Lantaldea) es Coreper (Comité de Representantes Permanentes) fr Coreper (Comité des Représentants Permanents) en Coreper (Permanent Representatives Committee) OIN (Osasuneko Institutu Nazionala) es INSALUD (Instituto Nacional de la Salud) OLAF (Iruzurraren aurka Borrokatzeko Europako Bulegoa) es OLAF (Oficina Europea de Lucha contra el Fraude) fr OLAF (Office Européen de Lutte Antifraude) en OLAF (European Anti-fraud Office) OLBE (Opera Lagunen Bilboko Elkartea) es ABAO (Asociación Bilbaina de Amigos de la Opera) OLT (osasun-laguntzaile tekniko) es ATS (asistente técnico sanitario) en NA (Nursing Assistant) OLZ (osasun-laguntzako zentro) es CAS (centro de asistencia sanitaria) OME (Osasunaren Mundu Erakundea) es OMS (Organización Mundial de la Salud) fr OMS (Organisation Mondiale de la Santé) en WHO (World Health Organization) OMI (Oblatuak: Maria Sortzez Garbiaren Oblatuak) es OMI (Misioneros Oblatos de María Inmaculada) OMZ (osasun mentaleko zentro) es CSM (centro de salud mental) fr CSM (centre de santé mentale) en MHC (Mental Health Centre) ONCE (Espainiako Itsuen Erakundea) es ONCE (Organización Nacional de Ciegos Españoles) fr ONCE (Organisation Nationale des Aveugles Espagnols) en ONCE (Spanish National Organisation of the Blind) OOE (ordaindu gabeko onarpenen erregistro) es RAI (registro de aceptaciones impagadas) OP (Domingotarrak) es OP (Dominicos (Orden de Hermanos Predicadores)) Op. D. (Opustarrak) es Op. D. (Opusdeistas) OSA (Agustindarrak) es OSA (Agustinos (Orden de San Agustín)) OSB (Beneditarrak) es OSB (Benedictinas; Benedictinos) OTA (ordenagailu bidezko tomografia axial) es TAC (tomografía axial computerizada) fr TAC (tomographie axiale computérisée) en CAT (Computed Axial Tomography) 96 Laburtzapenen Hiztegia OTI (osasun-txartel indibidual) es TIS (tarjeta individual sanitaria) OZS; OGZ (ordezko gizarte-zerbitzu; ordezko zerbitzu sozial) es PSS (prestación social sustitutoria) PAE (Palestina Askatzeko Erakundea) es OLP (Organización para la Liberación de Palestina) fr OLP (Organisation de Libération de la Palestine) en PLO (Palestine Liberation Organization) PAL (fase txandakatzeko linea) es PAL (línea alternando en fase) en PAL (Phase Alternating Line) PAN (Palestinar Aginte Nazionala) es ANP (Autoridad Nacional Palestina) fr ANP (Autorité Nationale Palestinienne) en PNA (Palestinian National Authority) PBT (plangintza batzorde tekniko) es CTP (comisión técnica de planificación) PCC (Kataluniako Komunisten Alderdia) es PCC (Partit dels Comunistes de Catalunya) PCE (Espainiako Alderdi Komunista) es PCE (Partido Comunista de España) PCF (Frantziako Alderdi Komunista) es PCF (Partido Comunista Francés) fr PCF (Parti Communiste Français) en PCF (French Communist Party) PCG (Guadalupeko Alderdi Komunista) es PCG (Partido Comunista de Guadalupe) fr PCG (Parti Communiste Guadeloupeén) en PCG (Guadeloupe Communist Party) PCM (Martinikako Alderdi Komunista) es PCM (Partido Comunista de Martinica) fr PCM (Parti Comuniste Martinique) PCR (polimerasaren kate-erreakzio) es PCR (reacción en cadena de la polimerasa) fr PCR (réaction en chaîne de la polymérase) en PCR (Polymerase Chain Reaction) PCR (Reuniongo Alderdi Komunista) es PCR (Partido Comunista de Reunión) fr PCR (Parti Comuniste Reunion) en PCR (Réunion Communist Party) PDB (programatzeko dokumentu bakar) es DOCUP (documento único de programación) fr DOCUP (document unique de programmation) en SPD (Single Programming Document) PDCA (planifikatu-egin-egiaztatu-doitu) es PDCA (planificar-implantar-evaluar-actuar) 97 Laburtzapenen Hiztegia fr PDCA (planifier-appliquer-vérifier-agir) en PDCA (Plan-Do-Check-Act) PDF (dokumentu garraiagarrien formatu) es PDF (formato de documento portátil) fr PDF (format de document portatif) en PDF (Portable Document Format) PDS (Ezkerraren Alderdi Demokratikoa) es PDS (Partido Democrático de la Izquierda) fr PDS (Parti Démocratique de la Gauche) en PDS (Democratic Party of the Left) PEAZ (pazientearen eta erabiltzailearen arreta-zerbitzu) es SAPU (servicio atención al paciente y usuario) PEF (Prestakuntzako Europako Fundazioa) es FEF (Fundación Europea de Formación) fr FEF (Fondation Européenne pour la Formation) en ETF (European Training Foundation) PEI (pertsonal ez irakasle) es PND (personal no docente) PFEZ (pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga) es IRPF (impuesto sobre la renta de las personas físicas) fr IRPP (impôt sur le revenu des personnes physiques) en IIT (Individual Income Tax) PFL (Profesionalen Futbol Liga) es LFP (Liga de Fútbol Profesional) fr LFP (Ligue de Football Professionel) PGP (oso pribatutasun on) es PGP (privacidad bastante buena) fr PGP (logiciel de chiffrement PGP) en PGP (Pretty Good Privacy) PHP (web-orrialde pertsonalak) en PHP (Personal Home Pages Hypertext Preprocessor) PI (posta bidezko igorpen) es GP (giro postal) fr MP (mandat-poste; virement postal) en PO (Postal Order) PKK (Kurdistango Langileen Alderdia) es PKK (Partido de los Trabajadores de Kurdistán) fr PKK (Parti des Travailleurs du Kurdistan) en PKK (Kurdistan Workers Party) PKL (Prozedura Kriminalaren Legea) es LECrim; LECr (Ley de Enjuiciamiento Criminal) PM (polizia militar) es PM (policía militar) fr PM (police militaire) en MP (Military Police) 98 Laburtzapenen Hiztegia PP (Alderdi Popularra) es PP (Partido Popular) PPDG (Guadalupeko Alderdi Progresista Demokratikoa) fr PPDG (Parti Démocratique Guadeloupéen) PPI (Italiako Alderdi Popularra) es PPI (Partido Popular Italiano) PPI (plano-posizio indikatzaile) en PPI (Plan Position Indicator) PR (ibilbide labur; mendiko ibilbide labur) es PR (sendero de pequeño recorrido; pequeño recorrido) fr PR (petite randonée) en PR (Petite Randonée) PRI (Alderdi Iraultzaile Instituzionala) es PRI (Partido Revolucionario Institucional) PS (Alderdi Sozialista) fr PS (Parti Socialiste) PSE (Euskadiko Alderdi Sozialista) es PSE (Partido Socialista de Euskadi) PSL (Politika eta Segurtasun Lantaldea) es COPS (Comité Político y de Seguridad) fr COPS (Comité Politique et de Sécurité) en PSC (Political and Security Committee) PSN (Nafarroako Alderdi Sozialista) es PSN (Partido Socialista de Navarra) PSOE (Espainiako Alderdi Sozialista Langilea) es PSOE (Partido Socialista Obrero Español) fr PSOE (Parti Socialiste Ouvrier Espagnol) en PSOE (Socialist Party) PSP (publikoarentzako salmenta-prezio) es PVP (precio venta al público) fr PVP (prix de vente publique) en Rp (Retail Price) PSUC (Kataluniako Alderdi Sozialista Batua) es PSUC (Partido Socialista Unificado Catalán) PT (pedagogia terapeutiko) es PT (pedagogía terapéutica) fr PT (pédagogie thérapeutique) PUZ (prozesatzeko unitate zentral) es UCP (unidad central de proceso) fr UCT (unité centrale de traitement) en CPU (Central Processing Unit) PVC (polibinil kloruro) es PVC (cloruro de polivinilo) fr PVC (chlorure de polyvinyle) en PVC (Polyvinyl Chloride) 99 Laburtzapenen Hiztegia 100 PZL (Prozedura Zibilaren Legea) es LEC (Ley de Enjuiciamiento Civil) RENFE (Espainiako Trenbide Sarea) es RENFE (Red Nacional de Ferrocarriles Españoles) REPROM (memoria hil birprogramagarri) es REPROM (memoria sólo lectura reprogramable; memoria muerta reprogramable) fr MEMREP (mémoire morte reprogrammable) en REPROM (Reprogrammable Read-Only Memory) RIEV (Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria) es RIEV (Revista Internacional de Estudios Vascos) fr RIEV (Revue Internationale des Études Basques) RNA; ARN (azido erribonukleiko) es ARN; RNA (ácido ribonucleico) fr RNA; ARN (acide ribonucléique) en RNA (RiboNucleic Acid) RSBAP (Euskalerriaren Adiskideen Elkartea) es RSBAP (Real Sociedad Bascongada de Amigos del País) RSV (Pauldarrak) es RSV (Paulinos) RTF (testu aberastuko formatu) es RTF (formato de texto enriquecido) fr RTF (format texte riche) en RTF (Rich Text Format) RTVE (Espainiako Irrati Telebista) es RTVE (Radio Televisión Española) SA (Sozialista Abertzaleak) SAEGEN (salgai arriskutsuak errepidez garraiatzeko erregelamendu nazional) es TPC (reglamento nacional de transporte de mercancías peligrosas por carretera) SAGAZDE (Garapen Eremuen Kudeaketa SA) es SAGAZDE (S.A. Gestión de Areas y Zonas de Desarrollo) SALO (Sindikatu Askatasunaren Lege Organikoa) es LOLS (Ley Orgánica de Libertad Sindical) SDB (Salestarrak) es SDB (Salesianos (Sociedad de San Francisco de Sales); Salesianas (Sociedad de San Francisco de Sales)) SDEP (segurtasunerako eta defentsarako Europako politika) es PESD (política europea de seguridad y defensa) fr PESD (politique européenne de sécurité et de défense) en ESDP (European Security and Defence Policy) SEA (Arabako Enpresariak) es SEA (Empresarios Alaveses) SEATO (Asia Hego Ekialdeko Tratatuaren Erakundea) es OTASE (Organización del Tratado del Sureste Asiático) Laburtzapenen Hiztegia fr OTASE (Organisation du Traité de l'Asie du Sud-Est) en SEATO (South-East Asia Treaty Organization) SECAM (memoriadun kolore sekuentzial) es SECAM (color secuencial con memoria) fr SECAM (système électronique couleur avec mémoire) en SECAM (Sequential Color with Memory) SEPI (Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea) es SEPI (Sociedad Estatal de Participaciones Industriales) fr SEPI (Société Espagnole de Participation Industrielle) SGAE (Egile eta Editoreen Elkartea) es SGAE (Sociedad General de Autores y Editores) SGML (markatzeko lengoaia orokor estandar) es SGML (lenguaje estandarizado de marcado general) fr SGML (langage standard de balisage généralisé) en SGML (Standard Generalized Markup Language) SHA (suntsipen handiko armak) es ADM (armas de destrucción masiva) fr ADM (armes de destruction massive) en WMD (Weapons of Mass Destruction) SHEE (Soin Hezkuntzako Euskal Erakundea) es IVEF (Instituto Vasco de Educación Física) fr IVEF (Institut Basque d'Education Physique) S-HTTP (hipertestua transferitzeko protokolo seguru) es S-HTTP () fr S-HTTP () en Secure HTTP; S-HTTP (Secure HyperText Transfer Protocol) SHU (sailkapen hamartar unibertsal) es CDU (clasificación decimal universal) fr CDU (classification décimale universelle) en UDC (Universal Decimal Classification) SI; SJ (Jesusen Lagundia; Jesuitak; Josulagunak) es SI (Jesuitas (Compañía de Jesús)) SICA (aurrezki-kutxen elkarkomunikaziorako zerbitzu) es SICA (servicio de intercomunicación de cajas de ahorros) SIS (Schengengo informazio-sistema) es SIS (sistema de información de Schengen) fr SIS (système d'information de Schengen) en SIS (Schengen Information System) SM (Marianistak) es SM (Marianistas (Societas Mariae; Compañía de María)) SM (Maristak: Mariaren Lagunartea) es SM (Padres Maristas) SMS (mezu laburren zerbitzu) es SMS (servicio de mensajes cortos) fr SMS (service de message court) en SMS (Short Message Service) 101 Laburtzapenen Hiztegia SNCP (EAEko baxurako arrantzako produktuak merkaturatzeko sistema normalizatu) es SNCP (sistema normalizado de comercialización de los productos de la pesca de bajura de la CAV) SP (Eskolapioak) es SP (Padres Escolapios) SPD (Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata) es SPD (Partido Socialdemócrata de Alemania) fr SPD (Parti Social-Démocrate d'Allemagne) en SPD (Social Democratic Party of Germany) SPP (Poliziako Sindikatu Profesionala) es SPP (Sindicato Profesional de Policía) SPRI (Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua) es SPRI (Sociedad para la Promoción y Reconversión Industrial) SSP (San Pauloren Jaierazko Elkarte) es SSP (Sociedad de San Pablo) SSS (Sakramentinoak) es SSS (Padres Sacramentinos) STEE-EILAS (Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua) es STEE-EILAS (Sindicato de Trabajadores de la Enseñanza de Euskadi) STG (sexu-transmisiozko gaixotasun) es ETS (enfermedad de transmisión sexual) fr MST (maladie sexuellement transmissible) en STD (Sexually Transmitted Disease) SVCD (super bideo disko trinko) en SVCD (Super Video Compact Disc) SVD (Berbitak: Jainko Hitzaren Misiolariak) es SVD (Misioneros del Verbo Divino) SX (Xabiertarrak) es SX (Javerianos) TAC (urteko harrapaketa-kopuru) es TAC (total admisible de capturas) fr TAC (total admissible des captures) en TAC (Total Allowable Catches) TAIEX (Informazioa eta Laguntza Teknikoa Trukatzeko Bulegoa) es TAIEX (Oficina de Intercambio de Información y de Asistencia Técnica) fr TAIEX () en TAIEX (Technical Assistance Information Exchange Office) TAO (trafiko eta aparkamenduaren ordenamendu) es OTA (ordenación del tráfico y aparcamiento) TAOL (Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legea) es LBRL (Ley de Bases de Régimen Local) TAT (apertzepzio-test tematiko) es TAT (test de apercepción temática) 102 Laburtzapenen Hiztegia 103 fr TAT (test d'aperception thématique) en TAT (Thematic Apperception Test) TAT (Torturaren Aurkako Taldea) es TAT (Organismo Contra la Tortura) fr TAT (Groupe Contre la Torture) en TAT (Group Against Torture) TDCnet (Europako Terminologia Dokumentazio eta Informazioko Zentroen Sarea) es TDCnet (Red Europea de Centros de Documentación e Información en Terminología) fr TDCnet (Réseau Européen de Centres d'Information et de Documentation en Terminologie) en TDCnet (Terminology Documentation Centre Network) TFT (geruza fineko transistore) en TFT (Thin Film Transistor) TIR (nazioarteko errepide-garraio) es TIR (transporte internacional de mercancías) fr TIR (transit international routier) en TIR (International Transit System) TKE (Traineru Kluben Elkartea) es ACT (Asociación de Clubes de Traineras) TMP (talde multiprofesional) es EMP (equipo multiprofesional) TNA (Turismorako Nazioarteko Aliantza) es AIT (Alianza Internacional de Turismo) fr AIT (Alliance Internationale du Tourisme) TNT (trinitrotolueno) es TNT (trinitrotolueno) fr TNT (trinitrotoluène) en TNT (Trinitrotoluene) TOR (Hirugarrendar Erregeladunak) es TOR (Terciarios Franciscanos Regulares) TRIPS (merkataritzarekin lotutako jabetza intelektualaren eskubideei buruzko alderdiak) es TRIPS; ADPIC (aspectos de los derechos de propiedad intelectual relacionados con el comercio) fr ADPIC (aspects des droits de la propriété intellectuelle qui touchent au commerce) en TRIPS (Trade Related aspects of Intellectual Property Rights) TSJN (Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusia) es TSJN (Tribunal Superior de Justicia de Navarra) TTL (transistore transistore logika) en TTL (Transistor Transistor Logic) TTM (truke-tasen mekanismo) es MTC (mecanismo de tipos de cambio) UA (Unidad Alavesa) es UA (Unidad Alavesa) UABP (urte anitzeko bideratze-programa) es POP (programa de orientación plurianual) fr POP (programme d'orientation pluriannuel) en MAGP (Multiannual Guidance Programme) Laburtzapenen Hiztegia UAGA (Arabako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna) es UAGA (Unión de Agricultores y Ganaderos de Alava) UCI (Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna) es UCI (Unión Ciclista Internacional) fr UCI (Union Cycliste Internationale) en UCI (International Cycling Union) UEFA (Europako Futbol Elkarteen Batasuna) es UEFA (Unión Europea de las Asociaciones de Fútbol) fr UEFA (Union des Associations Européennes de Football) en UEFA (Union of European Football Associations) UEMA (Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea) es UEMA (Mancomunidad de Municipios Euskaldunes) fr UEMA (Communauté des Communes Bascophones) en UEMA (Commonwealth of Monolingual Basque Municipalities) UETS (udaletako euskara-teknikarien sare) UEU (Udako Euskal Unibertsitatea) es UEU (Universidad Vasca de Verano) fr UEU (Université Basque d'Été) en UEU (Basque Summer University) UGT (Langileen Batasun Orokorra) es UGT (Unión General de Trabajadores) UHUN; UNED (Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala) es UNED (Universidad Nacional de Educación a Distancia) UIB (unibertsitateko irakasleria-batzorde) es CPU (comisión de profesorado de la universidad) UNESCO (Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea) es UNESCO (Organización de las Naciones Unidas para la Educación, la Ciencia y la Cultura) fr UNESCO (Organisation des Nations Unies pour l'Éducation, la Science et la Culture) en UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) UNICE (Europako Erkidegoko Industrien Batasuna) es UNICE (Unión de las Industrias de la Comunidad Europea) fr UNICE (Union des Industries de la Communauté Européenne) en UNICE (Union of Indutries of the European Community) UNICEF (Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa) es UNICEF (Fondo de las Naciones Unidas para la Infancia) fr FISE (Fonds des Nations Unies pour l'Enfance) en UNICEF (United Nations International Children´s Emergency Fund) UNITA (Angolaren Independentzia Osorako Batasun Nazionala) es UNITA (Unidad Nacional para la Independencia Total de Angola) UOHEI (Urrutiko Oinarrizko Hezkuntzarako Euskal Ikastegia) es CEVEBAD (Centro Vasco de Educación Básica a Distancia) UPF (Frantziaren Aldeko Batasuna) es UPF (Unión por Francia) fr UPF (Union pour la France) en UPF (Union for France) 104 Laburtzapenen Hiztegia UPN (Unión del Pueblo Navarro) es UPN (Unión del Pueblo Navarro) UPU (posta-batasun unibertsal) es UPU (unión postal universal) fr UPU (union postale universelle) en UPU (Universal Postal Union) UTB (urteko tasa baliokide) es TAE (tasa anual equivalente) UTC (denbora unibertsal koordinatu) es UTC (tiempo universal coordinado) fr UTC (temps universel coordonné) en UTC (Universal Time Coordinated) UUP (Ulsterko Alderdi Unionista) es UUP (Partido Unionista del Ulster) fr UUP (Parti Unioniste d'Ulster) en UUP (Ulster Unionist Party) UVF (Ulsterko Boluntarioen Indarra) es UVF (Fuerza de Voluntarios del Ulster) fr UVF (Force Volontaire de l'Ulster) en UVF (Ulster Volunteer Force) VCD (bideo disko trinko) en VCD (Video Compact Disc) VHS (etxeko bideo-sistema) en VHS (Video Home System) VHS (Virtual Hire System) es VHS (sistema de transporte de cinta) fr VHS () en VHS (Virtual Hire System) VRML (errealitate birtuala modelatzeko lengoaia) es VRML (lenguaje de modelación de realidad virtual) fr VRML (langage de modélisation en réalité virtuelle) en VRML (Virtual Reality Modeling Languaje) WTA (Emakumezko Tenislari Profesionalen Elkartea) es WTA (Asociación de Tenistas Femeninas Profesionales) en WTA (Women Tennis Association) WWF (Naturarentzako Mundu Funtsa) es WWF (Fondo Mundial para la Fauna) fr WWF (Fonds Mondial pour la Faune) en WWF (World Wildlife Fund) WWW (mundu zabaleko amaraun) es WWW (telaraña mundial) fr WWW () en WWW (World Wide Web) ZAU (zainketa aringarrietako unitate) es UCP (unidad de cuidados paliativos) fr USP (unité de soins palliatifs) en PCU (Palliative Care Unit) 105 Laburtzapenen Hiztegia ZIG (zereginen ikaskuntzarako gela) es AAT (aula de aprendizaje de tareas) ZIU (zainketa intentsiboetako unitate) es UCI (unidad de cuidados intensivos) en ICU (Intensive Care Unit) ZK; CN (zenbakizko kontrol) es CN (control numérico) fr CN (commande numérique) en NC (Numeric Control) ZKK; CNC (zenbakizko kontrol konputerizatu) es CNC (control numérico computerizado) fr CNC (commande numérique par ordinateur) en CNC (Computer Numerical Control) ZNB (zabalkundea neurtzeko bulego) es OJD (oficina de la justificación de la difusión) ZOK (zerga-oinarri kotizagarri) es BIC (base imponible cotizable) ZON (zerga-oinarri negatibo) es BIN (base imponible negativa) ZOPE (Z objektuak argitaratzeko inguru) en ZOPE (Z Object Publishing Environment) 106 Laburtzapenen Hiztegia 107 Laburtzapenen Hiztegia 108 Zerrenda orokorrak Laburtzapenen Hiztegia Forma laburtuen araberako aurkibidea °C °F °R µ µA µF µg µm; µ µs Å %/guzt. 1 Erg 1 Jn 1 Ko 1 Kro 1M 1P 1 Sm 1 Tm 1 Ts 2 Erg 2 Jn 2 Ko 2 Kro 2M 2P 2 Sm 2 Tm 2 Ts 3 Jn Celsius gradu; gradu zentigradu Fahrenheit gradu Reaumur gradu mikromikroanpere mikrofarad mikrogramo mikrometro; mikra; mikroi mikrosegundo angstrom ehuneko zati guztizko Erregeak lehen Liburua Joanen lehen Gutuna Korintoarrei lehen Gutuna Kronikak lehen Liburua Makabearrak lehen Liburua Pedroren lehen Gutuna Samuelen lehen Liburua Timoteori lehen Gutuna Tesalonikarrei lehen Gutuna Erregeak bigarren Liburua Joanen bigarren Gutuna Korintoarrei bigarren Gutuna Kronikak bigarren Liburua Makabearrak bigarren Liburua Pedroren bigarren Gutuna Samuelen bigarren Liburua Timoteori bigarren Gutuna Tesalonikarrei bigarren Gutuna Joanen hirugarren Gutuna A A A A A a a A bira; Ab A. a. a. a. a. ag. a. ag. h. a. h. a. lib. a. s. a. s. t. doh. a.-k. a.a. alarguna adenina ampere antizikloi area attoampere-bira autobide aita aska ale aita agurgarri aita agurgarri hori aita hori aipaturiko liburu aita santu aita santu txit dohatsu adimen-koefiziente aipaturiko artikulu 109 Laburtzapenen Hiztegia a.b. A.B. a.e.g. a.h. A.H. a.m. A.M. a.o. A.T. a.z. a.z. A/V AA AA AA AAB AAG AALA AB Ab AB ab. ABB abe. ABEE Abelazk. abelb. ABFT ABK abk armak abl. ABLE ABO ABS abs. abstr. ABU abu. Ac Ac ACB accel. ACTH AD ad. ad. os. ad.-konpl. adb. ADECU ADG adgo ADH adib. adj. adkor. adl. adlag. Admin. Admin. Zuz. admri. admtz. ADP ADP adiera berri Ama Birjina azal eta guzti adiera hertsi abiadura handia ante meridiem Andre Maria ahalordez abiadura txikia adiera zabal alde zergagabe ad valorem Alkoholiko Anonimoak adimen artifizial Asuntzionistak: Jasokundeko Agustindarrak Amnistiaren Aldeko Batzordeak aukera anitzeko galdera arte aplikatuak eta lanbide artistikoak administrazio berezi Abdias Abertzaleen Batasuna abat Araba Buru Batzarra abendu aldi baterako enpresa-elkarte Abelazkuntza abelbide arrantza bideratzeko finantza-tresna Autodeterminazioaren Biltzarrak arma atomiko, biologiko eta kimikoak ablatibo aldi baterako laneko enpresa azterketa-batzorde ofizial blokeoaren kontrako sistema absolutibo; absolutu abstraktu anestesia ondoko bizkorketarako unitate abuztu altocomulus; altokumulu aktinio Saskibaloi Kluben Elkartea accelerando hormona adrenokortikotrofiko Andorra aditz adeitasun osoz aditz-konplementu adberbio Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Elkartea Ekintza Demokratiko Guyanarra adagio hormona antidiuretiko adibide adjektibo adierazkor adlatibo adizlagun Administrazio Administrazio Zuzenbide administrari administratzaile adenosina difosfato pezeta 110 Laburtzapenen Hiztegia ADSL AE AE AE AEB AEB AEB AECE AED AED AEE AEK AENA AENOR Aeron. AES AF af Af. AFA AFB AFBE affettº AFNOR agº; agit. AG Ag AG Ag ag. ag. AGF Ah ah. AHO aholk. AHT ahta. AI AIF AIKP aintz. aip. ait. AIZ Aizk. AJA ak AK AKOB akt. aktu. akus. Akus. AL Al al. Ala ALABA Albait. ald. ald. aldib. abonatu-linea digital asimetriko aurrerapen egokia Arabiar Emirerri Batuak autonomia-estatutu Espainiako Bankuen Elkartea Afrikar Estatuen Batasuna Ameriketako Estatu Batuak Espainiako Merkataritza Elektronikoko Elkartea dirham emirrerribatuar Arrasate Euskaldun Dezagun Amerikako Estatuen Erakundea Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa Espainiako Normalizazio Erakundea Aeronautika Abokatu Euskaldunen Sindikatua Afganistan afrikaans Afrika afgani Frantziako Bankuen Elkartea aktibo finantzarioen bitartekarien elkarte affettuoso Frantziako Normalizazio Erakundea agitato auzitegi goren Ageo Antigua eta Barbuda zilar agurgarri agindu Frantziako Aseguru Orokorrak ampere-ordu ahizpa irakasle aholkulari aholkulari abiadura handiko tren ahaldunduta Amnistia Internazionala Arabako Ikastolen Federakundea azpisarearekiko independente den konbergentzia-protokolo aintzira aipamen aitorle atzerritarraren identifikazio-zenbaki Aizkolaritza antolakuntza- eta jarduera-araudi aurrezki-kutxa aurrezki-kutxa Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak aktibo aurrekontu akusatibo Akustika Albania aluminio astelehen alanina Armen Arloko Lankidetzako Antolakunde Bateratua Albaitaritza alderdi aldapa aldi baterako 111 Laburtzapenen Hiztegia aldr. aldz. of. ALET alf. ALHAO Alj. alk. Alk. allº ALL alltto ALO Alp. alt. Am AM Am am am. Am. am. ag. am. ag. h. am. h. AMD AME AMIA AMKP AMMF AMP AMS AMSP AN AN AN an. anagr. anal. anast. Anat. ANC ANC andño. And and. andnº andte Anestesiol. anfib. ANG angl. anim. Animis. anon. ANPE Ant antilog anton. Antr. antz. Antz. ANZUS AO 112 aldiri aldizkari ofizial administrazioko langileen euskarazko trebakuntza alferez Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala Aljebra alkate Alkimia allegro lek allegretto Aurrekontu Lege Orokor Alpinismo altuera amerizio Armenia Amos amharera ama Amerika ama agurgarri ama agurgarri hori ama hori dram arriskuko material espezifikoak ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak azpisarearen mendekotasuna duen konbergentzia-protokolo Andre Mariaren Misiolari Frantziskotarrak adenosina monofosfato Amsterdam Schiphol aireportua azpisarearen mendekotasuna duen sarbide-protokolo Aliantza Nazionala auzitegi nagusi Antillak anaia anagrama analogia anastatiko Anatomia Afrikar Kongresu Nazionala Korsikako Nazio Batasuna andereño Andromeda; Hiru Ahizpak andre andantino andante Anestesiologia anfibio florin antillatar anglikanismo animalia Animismo anonimo Lanpostuetarako Agentzia Nazionala Antlia antilogaritmo antonimo Antropologia antzina Antzerki Australia, Zeelanda Berria eta Ameriketako Estatu Batuen arteko Segurtasun Akordio Militarra Angola Laburtzapenen Hiztegia AON Ap ap. Apache APB APEC api. apok. apost. app. app. jn. APRA Aps aptu. AQ Aql Aqr ar Ar AR AR ar. ARA arakn. arc cos arc cosh arc cot arc coth arc sin arc tan arc tanh Arg arg. Arg. arg. arg. arg. g. argit. Argit. argitp. argk. argtz. argtz. oh. Ari Arit. Ark. ark. Arkit. ARKO Arm. ARNm ARP arp. arpp. arr. Arr. Arraunk. arrunk. ARS Art. art. Art. Ed. Art. Graf. kwanza berri Apokalipsia apaiz adabakizko zerbitzari arrantza-politika bateratu Asia eta Ozeano Bareko Elkarlaguntzarako Foroa apiril apokrifo apostolu apezpiku apezpiku jaun Herri Aliantza Iraultzaile Amerikarra Apus apartamentu Antartika Aquila; Arranoa Aquarius arabiera argon Argentina Araba arro austral araknido arku kosinu arku kosinu hiperboliko arku kotangente arku kotangente hiperboliko arku sinu arku tangente arku tangente hiperboliko arginina argot Argazkigintza argitaletxe argi; argitsu argitaletxerik gabe argitaraldi Argiteknia argitalpen argazki argitaratzaile argitaratzailearen ohar Aries Aritmetika Arkeologia arkaiko Arkitektura Arrasateko Komunikabideak Armagintza azido erribonukleiko mezulari peso artzapez artzapezpiku arrunt Arrantza Arraunketa arrunkeria peso argentinar berri Arte artikulu Arte Ederrak Arte grafikoak 113 Laburtzapenen Hiztegia artrop. arzki. as As As as. As. ASAL ASCII ASEAN ASK ASLE Asn Asp asp. ASPB Astrol. Astron. Astronaut. asz. AT At at. at. ataur. ATB ATCRB ATL Atl. atm ATM ATP ATP ATS AU Au au. at. AuB AUD AuEsZ AuEzZ AUNLU Aur aur. autogr. Autom. auton. auton.-erk. auz. auz.; a. auzob. AVI AVT AWG AX ay AZ az az. az. az. nag. aza. azal. artrodopo aurrizki assamera altostratus; altostratu artseniko astearte Asia arnas sindrome akutu larri informazio-trukerako Amerikako kode estandar Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea Abertzale Sozialisten Komiteak Euskadiko Lan Sozietateen Taldea asparragina azido aspartiko aspaldiko atzerriari eta segurtasunari buruzko politika bateratu Astrologia Astronomia Astronautika aszetika Austria astato atari ataka atariaurre aduana-tarifa bateratu Ipar Euskal Herriko Garraio Kolektiboko Elkartea Hartsfield - Jackson Atlanta nazioarteko aireportua Atletismo atmosfera transmititzeko modu asinkrono adenosina trifosfato Tenislari Profesionalen Elkartea txelin austriar Australia urre aurretik atzerako Autodeterminaziorako Bilgunea dolar australiar aurre-eskuineko zeihar aurre-ezkerreko zeihar azienda-unitateak nekazaritzako lurrak ureztatzeari begira Auriga aurretiko; aurretikoak autografo Automobilismo autonomia autonomia-erkidego auzune auzo auzoberri soinu eta bideo tartekatuak Terrorismoaren Biktimen Elkartea florin arubar azken xedapen aimara Azerbaijan azerbaijanera asteazken azal azoka nagusi azaro azalera 114 Laburtzapenen Hiztegia azk. AZL AZM azp. AZTI aztze. azken administrazio eta zerbitzuetako langileak manat auzapez Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknika Iraskundea azaleztatze B B b B B b. b. ag. b. z. es. b. zah. b.b. b.g. b.i.s.g. b.o. b.o.b. b.s.b. b/min Ba Ba BA BAD BAE BAE BAFE BAI BAK bak. g. Bakter. balist. BAM; BAB BAME banatz. BAO bar. barr. Barzz. bas. basel. Basog. bat. batx. batz. BAZ bazk. BB BBB BBD BBK BBON BBVA BC Bcc BCN BD banandua barn boro bel bide bere aginduz beti zure esaneko bide zahar beste bide besterik gabe beste inon sailkatu gabe babes ofizial bukaera onari baldintzatuta baldin eta soilik baldin bira minutuko Baruk bario Bosnia-Herzegovina dinar bosniar bezeroen arretarako eremu Bakearen Aldeko Elkartea barneko farmazialari egoiliar biztanleria aktiboaren inkesta Bakearen Aldeko Koordinakundea bakoitirik gabe Bakteriologia balistika Baiona-Angelu-Miarritze barruko mediku egoiliar banatzaile Bizkaiko Aldizkari Ofiziala barruti barruan Baratzezaintza baserri baseliza Basogintza batailoi batxilergo batzorde bezeroarentzako arreta-zerbitzu bazkide Barbados Bizkai Buru Batzarra dolar barbadostar Bilbao Bizkaia Kutxa balio bereko ondorioa duen neurri Bilbao Vizcaya Argentaria Bankua Banku Zentrala ezkutuko kopia Bartzelonako aireportua Bangladesh 115 Laburtzapenen Hiztegia BDT Be be BE BEAZ BEF beg. os. BEGb BEGd beh. behat. Beirag. bener. Ber. berrinp. BEZ BF BFCE BFF BG bg BGAE BGEB BGL BGM BH BHD BI bi BI Bi Bibl. bibliog. bid. bideg. bidez. BIE BIEZ BIF bik. bik. g. bil. bild. biltz. BIMH BIO Biof. Biogeog. Biokim. Biol. BIQ bir. BIRD birmold. birmoldle. BIZ bizig. bizil. Bizk. bizt. BJ BJA Bk taka berilio bielorrusiera Belgika Bizkaiko Enpresa eta Aurrerapen Zentroa franko belgikar begirune osoz balio erantsi garbi balio erantsi gordin behe-mailako behatoki Beiragintza beneragarri Bertsogintza berrinprimatze balio erantsiaren gaineko zerga Burkina Faso Atzerri Merkataritzarako Frantziako Bankua CFA franko Bulgaria bulgariera borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakunde Berreraikuntza eta Garapeneko Europako Bankua lev baimendutako gehieneko masa Bahrain dinar bahraindar Burundi bislama batxilergo-institutu bismuto Biblia bibliografia bidaltzaile bidegurutze bidezidor Bizkaiko Ikastolen Elkartea bibliografia eguneratzeko zerbitzu franko burundiar bikoiztu bikoitirik gabe biltegi bilduma biltzaile makina-tresnaren biurteko Bilboko aireportua Biofisika Biogeografia Biokimika Biologia Miarritzeko nazioarteko aireportua biribilgune Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua birmoldatu birmoldatzaile Bizkaia bizigune bizileku Bizkaiera biztanle Benin biztanleria jardueraren arabera berkelio 116 Laburtzapenen Hiztegia BKK bku. bl. BM BM BMD BMHB bn BN BN BNaf. BND BNG BNJ BO bo BOB BOCE BOD BOE BOE bol. Bolb. BOM Boo BOP BOS Bot. Box. BPGb BPGd Bq br BR Br brakiop. BRC brig. briof. brioz. BRL BRR bs BS BSCH BSD BT bta. BTJ BTN BTP BTS BTT Btu btz. btz. arr. btz. orok. btzkde. bud. bul. bul. ter. bul.-zk. BW Don Muang nazioarteko aireportua banku bloke Barne-medikuntza Bermuda dolar bermudatar Barne Merkatua Harmonizatzeko Bulegoa bengalera Batzar Nagusiak Brunei Behe-nafarrera dolar bruneiar Bloke Nazionalista Galiziarra behin-behineko jabe Bolivia tibetera boliviano Espainiako Gorteetako Aldizkari Ofiziala Bordeleko aireportua Estatuko Aldizkari Ofiziala babes ofizialeko etxebizitza bolumen Boleibol bitarte optiko meteorologiko Bootes; Itzaina peso boliviar Bilboko Orkestra Sinfonikoa Botanika Boxeo barne-produktu garbi barne-produktu gordin becquerel bretoiera Brasil bromo brakiopodo kruzeiro brigada briofito briozoo real kruzeiro real bosniera Bahamak Santander Central Hispano Bankua dolar bahamar Bhutan benta behin betiko jabe ngultrum eraikuntza eta herri-lanak sakelako telefono-deien banagune mendiko bizikleta; lur orotako bizikleta unitate termiko britainiar batzar batzar arrunt batzar orokor batzarkide budismo bulego bulego terminal bulego-zenbaki Botswana 117 Laburtzapenen Hiztegia BWP BY BYR BZ BZ bz. BZD BZES bzg. 118 pula Bielorrusia errublo bielorrusiar babes zibil Belize baiezko dolar belizetar banku zentralen Europako sistema buruzagi C C C c C Ca ca ca CA ca. CAD Cae cal cal Cam CAN Can CANA Cap CAP Car Cas CAU Cb Cc CC CD Cd CD cd CDC CDG CDN CDS CDS CDT CDZ Ce CEA CEAPAT CECA CEDEFOP CEEP Cen Cep CEPAL CERET CERN CESCE CESID coulomb karbono zentizitosina kaltzio zentiarea katalan Kanada circa dolar kanadar Caelum calvus kaloria Camelopardalis Nafarroako Aurrezki Kutxa Cancer Aturri eta Errobiko Nekazari Kooperatiba Capricornus profesionalen gaitasun-agiri Carina Cassiopeia erabiltzailearen laguntza-zentro cumulonimbus; kumuloninbo kopia Kanariar Koalizioa Kongoko Errepublika Demokratikoa kadmio disko trinko kandela Kataluniako Konbergentzia Demokratikoa Paris Charles de Gaulle nazioarteko aireportua Nafar Demokraten Elkargunea Demokrata Sozialen Zentroa Zentro Demokratiko eta Soziala Europar Batasuneko Organoen Itzulpen Zentroa zaire berria zerio Energia Atomikorako Ordezkaritza Pertsonen Autonomiaren eta Laguntza Teknikoen Estatuko Zentroa Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa Lanbide Heziketa Garatzeko Europako Zentroa Enpresa Publikoen Europako Zentroa Centaurus Cepheus Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa Teknologia Hezkuntzako Eskualdeko Zentroa Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseilua Esportaziorako Kreditu Aseguruen Espainiako Konpainia Defentsarako Informazio Zentro Nagusia Laburtzapenen Hiztegia Cet CEV Cf CF CFDT CFI cfr.; cf. CG CG cg CGAC CGD CGPJ CGT CH Cha CHE CHF Ci CI CIA Cir CIRA CITES CiU Cl CL cL; cl CLP cm Cm CM CMa CMF CMi CN CNE CNEC CNJA CNMV CNT CNY Co CO COE Col colog Com con COP cop. CORDIS cos cosec cosech cosh cot coth CP cpf; cpe CR 119 Cetus; Balea Euskadiko Enpresaburuen Bilgunea kalifornio Afrika Erdiko Errepublika Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa nazioarteko finantza-korporazio confer Kongoko Errepublika Koalizio Galiziarra zentigramo Gaur Egungo Artearen Galiziako Zentroa curriculuma garatzeko dekretu Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia Lanaren Konfederazio Orokorra Suitza Chamaeleon Ebroko Konfederazio Hidrografikoa franko suitzar curie Boli Kosta Inteligentzia Agentzia Zentrala Circinus Continuity IRA; Real IRA Arriskuan dauden Espezieen Nazioarteko Salmenta Kontrolatzeko Konbentzioa Convergencia i Unió kloro Txile zentilitro peso txiletar zentimetro kurio Kamerun Canis Major; Izarrora Klaretarrak Canis Minor; Xakurra Txina curriculuma norbanakoari egokitze Zinemaren Batzorde Nazionala Laborari Gazteen Konfederazio Nazionala Balore Merkatuaren Batzorde Nazionala Lanaren Konfederazio Nazionala yuan kobalto Kolonbia ekintzetarako talde bereziak Columba kologaritmo Coma Berenices congestus peso kolonbiar copyright Ikerketa eta Garapeneko Europako Erkidegoko Informazio Zerbitzua kosinu kosekante kosekante hiperboliko kosinu hiperboliko kotangente kotangente hiperboliko Pasiotarrak kreolera Costa Rica Laburtzapenen Hiztegia Cr CR CrA CrB CRC cresc. CRS Crt Cru Crv cs Cs CSE CSN CSSR CSV CU Cu Cu CUP CV CVE CVn CY cy Cyg CYP Cys CZ CZK kromo Teatinoak Corona Australis Corona Borealis kolon costarrikar crescendo Segurtasun Konpainia Errepublikanoak Crater Crux Corvus txekiera zesio curriculumera sartzeko egokitzapen Segurtasun Nuklearreko Kontseilua Erredentziokoak Biatoristak Kuba kobre cumulus; kumulu peso kubatar Cabo Verde eskudo caboverdetar Canes Venatici Zipre gales Cygnus libera zipretar zisteina Txekia koroa txekiar D d D D d. d.c. d.g. d/e da da dag daL; dal dam daN dat. DB dB DBH DC DDMEB DDT de DE decresc. DEE Dek. dekl. Del DEM dezidepresio dibortziatua data da capo datarik gabe datatik egunetara dekadaniera dekagramo dekalitro dekametro dekanewton datibo datu-base dezibel Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza Demokrazia Kristaua Drogen eta Droga Mendekotasunaren Europako Behatokia dikloro difenil trikloroetano aleman Alemania decrescendo Drogak Eragindakoen Elkartea Dekorazio deklinabide Delphinus marko aleman 120 Laburtzapenen Hiztegia Dem. DEN Dermat. dest. destak. det. DFW DG dg DGICYT DGT diagr. dial. diam. dib. Didak. Diet. dim. dinam. dioz. dip. Diplom. diptu. diptu. for. diptu. nag. dis. DIU; UBG DJ DJF DK dk. DKK dL; dl DLEF dm DM DMAIF Dn Dn gr DNA; ADN DNAT DO doh. dok. dol. DOP Dor dpi dptu. Dra Dt DTS dtu. DTW du DUP dv DVD Dy DYA dyn DZ DZD Demografia Denver nazioarteko aireportua Dermatologia destinatibo destakamentu determinatzaile Dallas - Fort Worth nazioarteko aireportua zuzendaritza nagusi dezigramo Ikerketa, Zientzia eta Teknologiako Zuzendaritza Nagusia Trafikoko Zuzendaritza Nagusia diagrama dialekto diametro dibisio Didaktika Dietetika diminuendo dinamika diozesi diputazio Diplomatika diputatu diputatu foral diputatu nagusi diseinu umetoki barneko gailu Djibuti franko djibutiar Danimarka doktore koroa danimarkar dezilitro Diru Lankidetzako Europako Funtsa dezimetro Dominika Diru Merkatuko Aktiboetako Inbertsio Funtsa Daniel Daniel Grekoa azido desoxirribonukleiko Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala Dominikar Errepublika dohatsu dokumentu dolce peso dominikar Dorado puntuak hazbeteko departamentu Draco Deuteronomioa Dolby teatro sistema deskontu Detroit Metropolitan Wayne County aireportua duplicatus Ulsterko Alderdi Unionista Demokratikoa maldivera disko digital balioaniztun disprosio Gelditu eta Lagundu dina Aljeria dinar aljeriar 121 Laburtzapenen Hiztegia E E E E E e' e. e. e. e.-m. e.a.; etab. E.B. e.b. e.d. e.g. e.g.t. e.l. E.S. e.z. E/A EA ea. EAB EAE EAE/ANV EAEAN EAEE; Euratom EAEEI EAJ EAm. EAR EAS EB EB EB eb.-er. ebanj. EBAO EBB EBB EBB EBEN EBI EBI EBLM ebol. EBS EBZ EC ECHO ECS ED ed. EDA Edafol. EDB EDB EDF EDF erreklamatu emakumezkoa ekialde exalurrun-tentsio; lurrun-presio etxe egun erabil etxe-multzo eta abar eskuordetzaren bidez esate baterako ez dagoelako egunik gabe erregistro gordineko tonak etxeko lan Egoitza Santu egoera zibil eskari agregatu Eusko Alkartasuna erdialde Europako Agiri Bakuna Euskal Autonomia Erkidegoa Eusko Abertzale Ekintza Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusia Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna Euzko Alderdi Jeltzalea Erdialdeko Amerika Berreraikuntzarako Europako Agentzia Donostiako aireportua Ezker Batua Euskal Batasuna Europar Batasuna ebaketa-erreminta ebanjelari Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala Estatu Burujabe Berriak Euzkadi Buru Batzarra elkarrekiko berme-baltzu Europar Batasuneko Estatu Nagusi Militarra eguneroko batez besteko irabazi Europar Batasunaren Ituna Europar Batasuneko Lantalde Militarra eboluzio Europa barneko sareak Europako Banku Zentrala Ekuador Europako Erkidegoko Bulego Humanitarioa sukre Errege Dekretu edizio Europako Diru Akordioa Edafologia Euskal Dantzarien Biltzarra Ekonomia eta Diru Batasuna Europako Diru Funtsa Frantziako Elektrizitate Konpainia 122 Laburtzapenen Hiztegia EDI EDS EDTA EE EE EE EEE EEE EEE EEEH EEEI EEES EEI EEJA EEK EELAA EEZ Ef EFA EFQM EFSA EFTA EG Eg EG eg. eg. eg. anon. eg. oh. EGA EGAF EGEF EGEOBI EGI egiazt. EGIF EGK EGK egkide. EGL EGLU egok. egokle. EGP EGT egun. EH EH EHAA EHBE EHBE EHE EHEU EHGAM EHHA EHI EHIK Ehiz. EHKB EHME EHNA 123 Europako Diru Institutua Europako Diru Sistema azido etilendiamina tetraazetiko Estonia Europako Erkidegoa Euskadiko Ezkerra Europako Ekonomia Erkidegoa Energiaren Euskal Erakundea Europako esparru ekonomiko Erdialdeko eta Ekialdeko Europako Herrialdeak Europako Ekonomia Erkidegoa Eratzeko Ituna ekonomia eremu esklusibo Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegia koroa Europako Erkidegoetako Lehen Auzialdiko Auzitegia Eskualdeen Europako Zentroa Efesoarrei Gutuna eragozpen fiskaleko asanblada Kalitatearen Kudeaketarako Europako Fundazioa Elikagaien Segurtasuneko Europar Agintaritza Europako Merkataritza Askeko Elkartea Egipto Apostoluen Eginak ezkongabea egoitza egile egile anonimo egilearen ohar euskararen gaitasun-agiri Europako Garapen Funtsa Eskualde Garapeneko Europako Funtsa Europako Erkidegoko Gaietan Espezializatutako Organoen Biltzarra Euzko Gaztedia egiaztagiri Europako Gizarte Funtsa Euskadiko Gazteriaren Kontseilua Ekonomia eta Gizarte Kontseilua egilekide ekonomia eta gizarte lantalde Euskal Gramatika, Lehen Urratsak egokitu egokitzaile libera egiptoar erregistro gordineko tona eguneratu Mendebaldeko Sahara Euskal Herria Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria Euskal Herriko Bertsozaleen Elkartea Euskal Herriak Bere Eskola Euskal Herrian Euskaraz Euskal Herriak Euskal Unibertsitatea Euskal Herriko Gay eta Lesbianen Askapenerako Mugimendua Euskal Herriko Hizkuntz Atlasa entzumena eta hizkuntza Euskal Herriko Ikastolen Elkartea; Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa Ehiza Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna Euskal Herriko Mendizaleen Elkartea Euskal Herriko Naziotasun Aitormena Laburtzapenen Hiztegia EHNE EHP EHSF EHT EHU Ehung. EI EIA EIB EIE EIET EIF EIN EIN; INE EIOS EITB EITE EIZIE EJ EJABA EJIE EJSN EK ek. EKA eka. EKE EKE EKGK ekinod. EKKO ekl. Ekol. Ekon. EL el el. ELA ELB ELD ELE ELEK Elek. Elektroak. Elektrobiol. Elektrol. Elektrom. elektromag. Elektron. Elektrorradiol. Elektrost. Elektrotek. ELGA elizb. elk. elkg. ELN ELO ELOO emak. EMEA EMK EMN Euskal Herriko Nekazarien Elkartea Europako hezkuntza-proiektu Euskal Herriko Surf Federazioa errolda arteko hazkunde-tasa Euskal Herriko Unibertsitatea Ehungintza Eusko Ikaskuntza Europako Ingurumen Agentzia Europako Inbertsio Bankua Europako ikerketa-esparru Ekonomia Intereseko Europako Taldea Europako Inbertsio Funtsa Enpleguko Institutu Nazionala Estatistikako Institutu Nazionala Estatuko interes orokorreko sare Euskal Irrati Telebista Eusko Teknologi Ikertegien Elkartea Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea Eusko Jaurlaritza ebazpen eta jarraipen batzorde Eusko Jaurlaritzaren Informatika Elkartea ekonomia-jardueren sailkapen nazional Europako Kontseilua ekintza Euskal Herriko Karlista Alderdia ekain Euskal Kultur Erakundea eskolaz kanpoko ekintzak Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua ekinodermatu Euskal Kulturaren Kontseilu Orokorra eklesiologia Ekologia Ekonomia Eskualdeetako Lantaldea greko; greziera eliza Euzko Langilleen Alkartasuna Eusko Legebiltzarra Errege Lege Dekretua erkidegoko laguntza-esparru elkarren laguntza ekonomikorako kontseilu Elektrizitate Elektroakustika Elektrobiologia Elektrologia Elektrometria elektromagnetismo Elektronika Elektrorradiologia Elektrostatika Elektroteknia Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea elizbarruti elkarte elkargo Nazio Askapenerako Armada Estatuko Lege Organikoa Espetxeen Lege Organiko Orokorra emakumezko Sendagaiak Aztertzeko Europako Agentzia Euskadiko Mugimendu Komunista erresonantzia magnetiko nuklear 124 Laburtzapenen Hiztegia en ingeles ENA ENA ENAM ENB Enbriol. Endokr. ENE; EIE ENL Enol. enp. enp. enpr. ent. Entom. entz. ENZN eo EO EOS EP Ep ep. EPEL epem. Epistem. EPK EPL EPN EPNF EPSK Equ Er ER eraik. Eraik. erak. erak. eransk.; er. erat. ERC erd. erg. erg. ergi. Eri erk. Erl. Erloj. Erlzz. Erm erm. erm. ERN ERNE erp. erp. nag. erp. zah. err. Erradiol. Erradiot. erreb. erred. Administrazio Eskola Nazionala euskal nortasun-agiri Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua Europako Normalizazio Batzordea Enbriologia Endokrinologia ekialde ipar-ekialde Euskararen Normalizazio Legea Enologia enperadore enparantza enpresa entitate Entomologia entziklika Erregistroen eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusia esperanto eguneko ospitale Euskadiko Orkestra Sinfonikoa Europako Parlamentua Epaileak epilogo Eskuzko Pilota Enpresen Liga epemuga Epistemologia Euskadiko Partidu Komunista Europako Politika Lankidetza energia-plan nazional Euskal Pilotaren Nazioarteko Federazioa Errefuxiatu eta Presoen Sostengu Komitea Equuleus erbio Eritrea eraikin Eraikuntza erakunde erakusle eranskin eratorri Kataluniako Ezker Errepublikanoa erdi; erdiko ergatibo errege erregina Eridanus erkidego Erlijioa Erlojugintza Erlezaintza Erromatarrei Gutuna ermita ermitau nafka Ertzainen Nazional Elkartasuna errepide errepide nagusi errepide zahar erreka Erradiologia Erradioterapia errebal erredaktore 125 Laburtzapenen Hiztegia erref. errekt. errep. errest. erret. Erret. erretr. Errg. errib. Erronk. errto. ertz. ertzz. Es ES es Es ESA ESA ESAIT ESB Esd ESE; EH Esgr. ESIB ESJ ESK ESK esk. Esk. esk. Esk. S. eskat. eskbu. eskde. eskde. erp. eskl. Eskol. eskra. Eskub. Eskular. ESLA esp. esp. espirit. esr. zah. EST Est Est gr Est. Estat. Estil. estim. Estrat. ET et ET et. al. ETA ETB etc. ETE ETE erreferentzia errektore errepublika errestaurazio erretore Erretorika erretratu Errugbi erribera Erronkariera errekasto ertzain ertzaintza Esaera Zaharrak Espainia gaztelania; espainiera einstenio pezeta Europako Espazio Agentzia Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea Euskal Sozialista Biltzarrea Esdras ekialde hego-ekialde Esgrima Europako Ikasle Elkarteen Batasuna Europako sare judizial Europako Sindikatuen Konfederazioa Ezker Sindikalaren Konbergentzia eskuin; eskuinalde Eskultura eskaini Eskritura Santu eskatologia eskuizkribu eskualde eskualdeko errepide esklamazio Eskolastika eskailera Eskubaloi Eskularrugintza Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea espediente espiritu espiritismo esaera zahar egokitzapen sozialeko teknikari Ester Ester Grekoa Estetika Estatistika Estilistika estimagarri Estratigrafia Eusko Trenbideak estoniera Etiopia et alii Euskadi ta Askatasuna birr etcetera enpresa txiki eta ertainak Europako Terminologia Elkartea 126 Laburtzapenen Hiztegia Etik. Etim. ETIS Etnogr. Etnol. Etol. etorb. ETS etxag. etxde. etxeb. etxte. ETZO Eu eu EUD EUDEL EUDIMA euk. EUMC EUR Eur. Eurofer Eurofound Eurojust Europol Eurostat EUS eusk. eusk. Eusk. Zuz. EUSTAT EUTG eV EWR Ex exg. exist. exp EZ Ez ez. ezk. EZLN EZNK Etika Etimologia Terminologiari buruzko Europako Zerbitzaria Etnografia Etnologia Etologia etorbide euskal teknologia-sare etxaguntza etxalde etxebizitza etxarte enpresa-trafikoaren gaineko zerga orokor europio euskara erizaintzako unibertsitate-diplomadun Euskadiko Udalen Elkartea Euskal Udalerri Intsumituen Mankomunitatea eukaristia Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Europako Behatokia euro Europa Burdingintzaren Europako Elkartea Bizitzako eta Laneko Baldintzak Hobetzeko Europako Fundazioa Justizia Lankidetzako Europako Unitatea Poliziaren Europako Bulegoa Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoa Euskadi euskalki euskaldun Euskal Zuzenbide Euskal Estatistika Erakundea Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketak elektronvolt Newark Liberty nazioarteko aireportua Exodoa exegesi existentzialismo esponentzial ezkondua Ezekiel ezezko; ezeztaile ezker; ezkerralde Askapen Nazionaleko Armada Zapatista Elkarte Zientifikoen Nazioarteko Kontseilua F F f F f. f. F. Ag. F. Ar. F. D. F. Zuz. f.-diptu. F.I. f.p. FA 127 farad femtofluor finka forte foru-agindu foru-arau foru-dekretu Foru Zuzenbide foru-diputatu Fabrikatik Irteeran forte-piano foru-aldundi Laburtzapenen Hiztegia fa faks. fam. fam. fanerog. FARC Farmakol. fasz. FBI Fe FEATECE fem. FEMP Fenol. Fenomenol. FEVE ff fff.; ff. FI fi FIAC fib FIBA FICP FIE FIFA fil. Fil. Filat. Filol. FIM Fin. Zuz. FINA Finantz. FIRA-AER; FIRA Fis. Fis. atom. Fis. nukl. Fisiol. Fisiopat. Fitogeog. Fitol. Fitopatol. Fitosoz. FIV FJ FJD FK fk. FKP Flm FLN FLNC flo Flp FLV Fm FM FMI FMI FMLN persiera faksimile familia familia; familiarki fanerogamo Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak Farmakologia faszikulu Ikerketa Bulego Federala burdina Euskadiko Traumatismo Kraneo-entzefalikoen eta Hartutako Kalte Zerebralaren Elkarteen Federazioa femenino Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioa Fenologia Fenomenologia Espainiako Trenbideen Enpresa Publikoa fula fortissimo Finlandia finlandiera; suomiera Amateurren Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa fibratus Nazioarteko Saskibaloi Federazioa Profesionalen Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa inbertsio estrategikoetarako funts Asoziazio Futbolaren Nazioarteko Federazioa filum; phylum Filosofia Filatelia Filologia marko finlandiar Finantza Zuzenbide Nazioarteko Igeriketa Federazioa Finantzak Nazioarteko Errugbi Amateurraren Federazioa; Europako Errugbi Elkartea Fisika Fisika atomiko Fisika nuklear Fisiologia Fisiopatologia Fitogeografia Fitologia Fitopatologia Fitosoziologia in vitro ernalketa Fiji dolar fijiar Falkland Uharteak; Malvinak fabrika libera falklandar Filemoni Gutuna Nazio Askapenerako Frontea Korsikako Nazio Askapen Frontea floccus Filipotarrei Gutuna Fontes Linguae Vasconum fermio Mikronesia Maria Sortzez Garbiaren Semeak Maria Sortzez Garbiaren Alabak (Marianistak) Askapen Nazionalerako Farabundo Marti Frontea 128 Laburtzapenen Hiztegia FMN FN FO fo fol. folk. Fonet. Fonol. For FORCEM FPDLP FPLP FPR fps FR Fr fr fr. FRA fra fra. FRF FSC FSLN FTP FUT Fut. FW flabin mononukleotido Fronte Nazionala Faroe Uharteak faroera folio folklore Fonetika Fonologia Fornax etengabeko prestakuntza kudeatzeko erakunde paritario Palestina Askatzeko Herri Fronte Demokratikoa Palestina Askatzeko Herri Frontea Ruandako Fronte Patriotikoa markoak segundoko Frantzia frantzio frantses frai Frankfurt nazioarteko aireportua fractus faktura libera Kristau Eskoletako Anaiak Nazio Askapenerako Fronte Sandinista fitxategiak transferitzeko protokolo familia ugariaren txartel Futbol firmware G g G G G G G-10 G-7 g. g. aip. g. fra. g. on. g. tx. g.-hezk. g.b. g.e. g.e. g.er. g.g. g.g.b. g.g.er. G.g.z.l. g.i. g.k. g.k.k. g.l. g.o. g.t. GA ga Ga gramo gigaguanina gauss gizonezkoa Hamarreko Taldea Zazpiko Taldea gure; geure gure aipamen gure faktura gure onarpen gure txeke gorputz-hezkuntza goian bego; goian beude gaur egun gure eskutitz gutxi erabilia gure gutun gutxi gorabehera gaur gutxi erabilia Goikoak gorde zaitzala luzaro gure igorpen gure kontu gure kontu korronte gure letra gure ordainduko gure taloi garapenerako alde gaelera; gaeliko Galaziarrei Gutuna 129 Laburtzapenen Hiztegia Ga GA GAB gaitz. GAL gal. gald. galtz. GAO gar. Garag. garr. gastrop. GATS GATT Gb GB GB GBB GBE GBP Gd GD gd GDM GE GE GE Ge GEEA GEEH GEF gehig. GEL gelt. Gem gen. Geneal. Genet. GEO GEO Geobot. Geod. Geofis. Geogn. Geogr. Geol. Geom. Geomorfol. ger. geral. gerr. GESIN GeV GF GGD GGKE GGNB GH GHC GHIN GI GIB galio Gabon Gobernuen Arteko Biltzarra gaitzesgarri Askapenerako Talde Antiterroristak galeria galdetzaile galtzada Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala garaiera Garagardogintza garraio gastropodo zerbitzuen merkataritzari buruzko akordio nagusi merkataritzari eta aduanako tarifei buruzko akordio nagusi gilbert Erresuma Batua gigabyte Gipuzko Buru Batzarra garapen berezirako eremu libera esterlina gadolinio Grenada gaelera; gaeliko gutxieneko datu-multzo Georgia guraso-elkarte gizarte-ekintza germanio Giza Eskubideen Europako Auzitegia Giza Eskubideen Europako Hitzarmena Guraso Elkarteen Federazioa gehigarri lari geltoki Gemini genitibo Genealogia Genetika Operazio Berezietarako Taldeak genetikoki eraldatutako organismo (transgeniko) Geobotanika Geodesia Geofisika Geognosia Geografia Geologia Geometria Geomorfologia gerundio geraleku gerrillari Gizarte Ekonomia Sustatzeko Institutu Nazionala gigaelektronvolt Guyana Frantsesa gizarteratzeko gutxieneko diru-sarrera Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea Ghana cedi Gorputz Hezkuntzarako Institutu Nazionala Gibraltar giza immunoeskasiaren birus 130 Laburtzapenen Hiztegia GIE GIF GILE Gimn. Ginek. GIP GIP Gip. GIS GITE giz. GJA gk. GKE GL gl Glaziol. GLIN Gliziol. GLL Gln Glotod. Glu Gly GM GMD GMGA GMT gn Gn GN gn. gn. GNE GNO GNS gob. goi. GOT got. gotz. Gozog. GP GPRS GPS GPT GQ GQE GR GR grab. graf. Gram. GRAPO grc GRD Gru GS GS GSDO GSIN GSLO GT Gipuzkoako Ikastolen Elkartea irudi-trukerako formatu Gipuzkoako Irakaskuntzako Langileen Elkartea Gimnastika Ginekologia Gipuzkoa libera gibraltardar Gipuzkera informazio geografikoko sistema gizarte-ikasketetarako talde eragile gizonezko globuluen jalkiera-abiadura gako gobernuz kanpoko erakunde Groenlandia galego; galiziera Glaziologia Gizarte Laguntzako Institutu Nazionala Gliziologia gizarte-larrialdietarako laguntzak glutamina Glotodidaktika azido glutamiko glizina; glikokola Gambia dalasi goi-mailako gaitasunak Greenwich-ko meridianoaren ordu guaraniera Genesia Ginea garren goren Garapeneko Nazioarteko Elkartea garapenaren nahaste orokorrak franko ginear gobernu goi-mailako transaminasa glutamiko-oxalazetiko gotorleku gotzain Gozogintza Guadalupe pakete bidezko irrati-zerbitzu orokor kokatze-sistema orokor transaminasa glutamiko-pirubiko Ekuatore Ginea ekwele ibilbide luze; mendiko ibilbide luze Grezia grabatzaile grafiko Gramatika Urriaren Leheneko Erresistentzia Talde Antifaxistak greko zahar drakma greziar Grus gizarte-segurantza Hegoaldeko Georgiak Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra Guatemala 131 Laburtzapenen Hiztegia GTQ gtu. gu GU GUI guzt. GW GWP GY Gy GYD gz gz. ag. gzk. ketzal gastu gujaratera Guam irudi-erabiltzailearen interfaze guztira Ginea Bissau peso gineabissautar Guyana gray dolar guyanar gordailu-ziurtagiri guztiz agurgarri gizaki H h H H H h h. h.-adl. h.b. h.d. h.d. h.e. h.e.d.g. h.e.e.g. h.e.u.g. h.g. h.h. ha Ha ha Hab HABE HAEE HAEI hagiog. HAKL hal. Halt. HAm. hand. HAPN Har.-jas. Harg. harr. kanp. HAS Has HASI haur. hausn. haut. HB Hb HB HBLEM HBP ordu hidrogeno henry hartzeko hektohobe hurbiltze-adlatibo hitz berri hau da hartua dut hitz elkartu herririk eta datarik gabe herririk eta egunik gabe herririk eta urterik gabe herririk gabe hitzez hitz hektarea lurzoruko hezetasun absolutu hausa Habakuk Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea Herri Administrazioaren Europako Institutua hagiografia Herri Administrazioen Kontratuen Legea halaber Halterofilia Hego Amerika handitu hiri-antolamendurako plan nagusi Harri-jasotze Hargintza harresiz kanpoko hasierako irakaskuntza Hasiera Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea haur-hizkera hausnarkari hautaketa Herri Batasuna hemoglobina hobetu beharra hezkuntza bereziko langileen euskara maila helduarora bideratzeko programa 132 Laburtzapenen Hiztegia hbru. hd. HDPE he HE He HE Heb hed. Heg. HEGEFU hegt. Hegt. Hazk. Hegtzz. HEL Helmint. Hematol. HEO Her her. Her. Kir. Herald. herb. herk. Herm. herr. hert. herx. HETEL HEZI Hezk. Hf HFO hg Hg HH HH hi hi-fi Hidraul. Hidrodin. Hidrogr. Hidrol. Hidrost. Hidrot. HIES Hig. Higrom. hil. argit. hil. ed. hind. Hirgz. hirib. hiruk. His Hist. Histaur. Histol. hitz. hitzgile. hizk. Hizkl. hiriburu handi dentsitate altuko polietileno hebreera hizkuntza-eskakizun helio Hipoteka Erregelamendua Hebertarrei Gutuna hedaduraz Hegoaldea Hezkuntza eta Gizarte Ekintzetarako Funtsa hegazti Hegazti Hazkuntza Hegaztizaintza Hiri Errentamenduen Legea Helmintologia Hematologia hizkuntza-eskola ofizial Hercules herri Herri Kirol Heraldika herribide herrikoi Hermeneutika herri-mailako herritar herrixka Heziketa Teknikoko Elkartea; Gizarte Ekimenezko Lanbide Heziketako Ikastetxeen Elkartea Hezkuntza Zientzien Institutua Hezkuntza hafnio Hirugarrendar Frantziskotarren ordena hektogramo merkurio haur-hezkuntza helduen hezkuntza hindi goi-fidelitate Hidraulika Hidrodinamika Hidrografia Hidrologia Hidrostatika Hidroterapia hartutako immunoeskasiaren sindrome Higiene Higrometria hilondoko argitaraldi hilondoko edizio hinduismo Hirigintza hiribide hirukoiztu histidina Historia Historiaurre Histologia hitzaurre hitzaurregile hizkuntza Hizkuntzalaritza 133 Laburtzapenen Hiztegia hizt. HK HK HKD HKEE HKG HKZ HL hL; hl HM hm HN HND HNL HNP HNT Ho ho HO Hock. Homeop. hond. Hor HP; ZP HPS hr HR hr. hr. HRK HT ht HTG HTGd HTML HU hu HUF hum hur. hy Hya Hyi HZ HZ Hz 134 hiztegi Hirugarrendar Kaputxinoak Hong Kong dolar hongkongdar Herri Kontuen Euskal Epaitegia Hong Kong nazioarteko aireportua hartutako kalte zerebral Hipoteka Legea hektolitro hipoteka-mailegu hektometro Honduras Tokyo Haneda nazioarteko aireportua lempira hizkuntza naturalaren prozesamendu hizkuntza-normalizazioko teknikari holmio motu herri-ogasun Hockey Homeopatia hondartza Horologium zaldi-potentzia Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza kroaziera Kroazia hurrenez hurren kuna Haiti kreolera gourde hilkortasun-tasa gordin hipertestua markatzeko lengoaia Hungaria hungariera; magyarrera forint humilis hurrengo; hurrengoak armeniera Hydra Hydrus Herritarren Zerrenda herri-zerbitzu hertz I I I+G i. I.B. i.e. i.g. I.Z. IA IAEE IAEEI IAH IALK IAm. iodo ikerketa eta garapena irla Itun Berri ikusi eta egunetara inprimategirik gabe Itun Zahar Ikasle Abertzaleak Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna George Bush kontinente arteko aireportua Ipar Atlantikoko Lankidetza Kontseilua Ipar Amerika Laburtzapenen Hiztegia IAT IATA IB ib. ibde. IBI ibid. ibki. IBR ICES ICP ICV id ID id. idazk. IDR IE IEHIE IEP IEPA IFK ifr. IFZ Ig ig IG ig. IGA igaitz. igarob. Igelts. Iger. IGI IGI igob. IGP IGPB IH IHHL IHOBE IHP IIS IK IK ik. ik. g. ik. g. IKA IKEI Ikon. ikor. IKT Iktiol. Ikus. ikxe. IL Ile ILP ILS ilustr. IM IMAP ibilgailuen azterketa tekniko Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkartea ibilgailu berezi ibai ibilbide irakaskuntza bateratuen ikastetxe ibidem ibiltoki behien infekziozko errinotrakeitis Itsasoa Ikertzeko Zientzialarien Kontseilua ikastetxearen curriculum-proiektu Euskal Uritarren Egitekoak indonesiera Indonesia idem idazkari errupia indonesiar Irlanda; Eire Ipar Euskal Herriko Ikasleen Elkartea libera irlandar ikaslearen erregistro pertsonalaren azalpen identifikazio fiskaleko kode ifrentzu identifikazio fiskaleko zenbaki immunoglobulina igboera; jorubera ikasgaitasunen garapen igande irakaskuntzarako gaitasun agiri iragangaitz igarobide Igeltserotza Igeriketa irakaskuntzarako gaitasun ikastaro Itsasoko Gizarte Institutua igobide interbentzio-gune partehartzaileak Informazio Gizarteko Proiektuen Bulegoa ibilgailu historiko itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa ikastetxearen heziketa-proiektu Interneteko informazio-zerbitzari Iparretarrak identifikazio-kode ikus ikus gainera ikus gainera Ikas eta Ari Ikerkuntzarako Euskal Institutua Ikonografia iragankor informazioaren eta komunikazioaren teknologiak Iktiologia Ikuskizun ikastetxe Israel isoleuzina inbertsioari laguntzeko plan shekel ilustrazio inferentzia motor Interneko mezuak jasotzeko protokolo 135 Laburtzapenen Hiztegia IMO IMSERSO In in in IN inc Ind ind. indal. inf. Inform. infrakl. ingal. ingb. Ingen. INI iniz. inp. inpk. inpr. INR INRA ins. instr. int. int. % interj. interp. ints. IP Ipar. IQ IQD IR Ir Ir IRA ira. irag. iragb. irak. irakask. IRALE IRC ird. irdle. irdz. irl. IRR Irr. irreg. Irrtek. iruzkg. Is IS is ISBN ISDN ISEI ISK isl. ISO Nazioarteko Itsas Erakundea Migrazio eta Gizarte Zerbitzuen Institutua indio intortus hazbete India incus Indus industria industrialde infinitibo Informatika infraklase ingurualde ingurabide Ingeniaritza Industria Institutu Nazionala inizial inprimategi inprimaketa inprimaki errupia indiar Frantziako Ikerkuntza Agronomikorako Institutua inesibo instrumental interes interes-ehuneko interjekzio interprete intsektu Internet protokolo Iparraldea Irak dinar irakiar Iran Irteera iridio Irlandar Armada Errepublikanoa irail iragan iraganbide irakasle irakaskuntza Irakasleen Alfabetatze Euskalduntzea IRC berriketa-zerbitzu irudi irudigile irudizko irarlan rial irandar Irrati irregular Irratiteknia iruzkingile Isaias Islandia islandiera liburuen nazioarteko zenbaki normalizatu zerbitzu integratuetarako sare digital Irakaskuntza Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea koroa islandiar islamismo Estandarizaziorako Nazioarteko Erakundea 136 Laburtzapenen Hiztegia ISOC ISPA ISZ it IT IT it. itb. ITL Itsas Zi. Itsas. itz. itzle. itzle. oh. IUPAC IZ iz. iz. iz. arr. iz. of. iz. pr. iz.-konpl. IZB izenb. IZFE izg. izk. izlag. IZO IZO izond. izord. izpta. izptz. Internet sozietate aurreatxikitzeko egitura-tresna industria-sorkuntzarako zentro italiera Italia igorpen telegrafiko iturri iturburu lira italiar Itsas zientzia Itsasgintza itzulpen itzultzaile itzultzailearen ohar Kimika Huts eta Aplikaturako Nazioarteko Batasuna identifikazio-zenbaki izaro izen izen arrunt izen ofizial izen propio izen-konplementu ikerketa-zentro bateratu izenburu Informatika Zerbitzuen Foru Elkartea izengoiti izkina izenlagun itzultzaile-zerbitzu ofizial identifikazio-zenbaki orokor izenondo izenordain izenpetua izenpetzaile J J j. j. di. j.-d. j.-prob. j.b.i. j.e. J.g.z.l. j.i. J.K. ja jain. jaits. Jak Jak. JAN Jantzig. jar. jas. jat. jat. argit. jat. ed. jat. izenb. Jb joule jaio jatorrizko deitura jaiotza-data jaiotza-probintzia jatorrizko benetako izen jaiotegun Jainkoak gorde zaitzala luzaro jatorrizko izen Jesukristo japoniera jainismo jaitsiera Jakueren gutuna Jakintza justizia-auzitegi nagusi Jantzigintza jarraipen jasoa jatorri; jatorrizko jatorrizko argitaraldi jatorrizko edizio jatorrizko izenburu Job 137 Laburtzapenen Hiztegia JB JBA JBA Jd. JDK Jdt JEL jen. JFK JGOKA JHL Jkd Jl JM JMD Jn jn. jn. erg. h. jn. erg. t. g. jn. h. jn. lehend. h. jn. min. h. jn. pres. h. jn. t. a. jn. t. ptu. jn. t. ptu. h. jn./and. JO JOD Jok. Jon Jos Jost. JP JPEG JPY Jr Jr gt jr. Ju jud. junt. jur. Jurispr. jatorrizko bertsio jatorrizko bertsioa azpitituluekin justizia eta barne-arazoak Judo jatorri-deitura kontrolatu Judit Jaun-goikoa eta Lagi-Zarra jeneral John F. Kennedy nazioarteko aireportua jarduera gogaikarri, osasun-galgarri, kaltegarri eta arriskutsuak Jabetza Horizontalaren Legea Jakinduria Joel Jamaika dolar jamaikar Joanen Ebanjelioa jaun jaun errege hori jaun errege txit garai jaun hori jaun lehendakari hori jaun ministro hori jaun presidente hori jaun txit argi jaun txit prestu jaun txit prestu hori jaun/andre Jordania dinar jordaniar Jokoak Jonas Josue Jostuntza Japonia argazkigintzako adituen baterako talde yen Jeremias Jeremiasen Gutuna junior Judasen Gutuna judaismo juntagailu juridiko Jurisprudentzia K k K K k. k. nag. k.-k. K.; Xto. K.a. k.i. K.o. k/k; ktu. kte. kA KA ka 138 kilopotasio kelvin kale; karrika kale nagusi kokapen-kode Kristo Kristo aurreko; Kristo aurretik kristau-izen Kristo ondoko; Kristo ondoren kontu korronte kiloampere konstituzio-auzitegi georgiera; kartveliera Laburtzapenen Hiztegia kal. kalig. kan. kant. kant. kap. kap. kap. kard. Kardiol. kart. Kartogr. Kartzinol. KAS kat. kat. kat. mon. kat. sist. Kazet. kB kb kbps kcal kd. KE KEFU KEM KEO KES keV kfk kg KG kG kgm KGS kgu. KH KHR kHz KI kia.; ko. Kim. Kirg. Kirol. KIUB kJ kk kktu. kl kl. kL; kl klas. Klimat. KM km km KMF kmol KN kn kN ko kalonje kaligrafia kanon kantoi kantitate kapitulu kapitain kapital kardinal Kardiologia kartoi Kartografia Kartzinologia Koordinakunde Abertzale Sozialista katalogo katolizismo katalogo monografiko katalogo sistematiko Kazetaritza kilobyte kilobit kilobitak segundoko kilokaloria kode Kenya Kooperatiba arteko Elkartasun Funtsa kontzientzia-eragozpen mugimendu kreditu-erakunde ofizial txelin kenyar kiloelektronvolt kapital finkoaren kontsumo kilogramo Kirgizistan kilogauss kilogrametro som kargu Kanbodia riel kilohertz Kiribati konpainia Kimika Kirurgia Kirol kontsumitzaileen informaziorako udal bulego kilojoule kazakhera kontrakontu groenlandiera klase kilolitro klasiko Klimatologia Komoreak khmerera kilometro franko komoretar kilomol Saint Kitts eta Nevis kannada kilonewton koreera 139 Laburtzapenen Hiztegia koad. koadr. Koh Kol kol. kol. kol. konfuz. konkr. konp. konst. Kont. konts. kontsri. kontz. koop. Koop. S. koor. kop. kop. kor. Koreogr. korr. Kosm. Kosmetol. KP kp KP KPI KPW Kr KR kra. kred. kred.-ktu. Kriminol. Kriptogr. krist. Kristalogr. kristol. kronol. krust. KRW KS ks Kt ktdu. KTE ktu. ktu. arr. ktu. kte. zk. ktu.-zk. KU ku kV kVA KW kW kΩ KWD kx. ky KYD koaderno koadrupedo Kohelet Kolosarrei gutuna kolonia kolegio kolore konfuzianismo konkretu konpositore konstituzio Kontabilitate kontseilu kontseilari kontzilio kooperatiba Kooperatiba Sozietate koordinatzaile kopuru kopia korritu Koreografia korridore Kosmologia Kosmetologia kilometro-puntu kilopond; kilogramo-indar Koreako Herri Errepublika Demokratikoa kontsumoko prezioen indize won kripton Koreako Errepublika kontura kreditu kreditu-kontu Kriminologia Kriptografia kristautasun Kristalografia kristologia kronologia krustazeo won komanditazko sozietate kaxmirera Kantarik Ederrena kantonamendu Kultur eta Turismo Ekintzetxea kontu kontu arrunt kontu korrontearen zenbaki kontu-zenbaki kontu-unitate kurduera kilovolt kilovoltampere Kuwait kilowatt kiloohm dinar kuwaitar kalexka kirgizera dolar kaimandar 140 Laburtzapenen Hiztegia KZ KZ; Kd. Zib. KZIT KZT Kazakhstan Kode Zibil konbergentzi zona intertropikal tenge L l. l. l.-gen. l.a. L.G. l.g. L; l La la la LA LAA LAA LAAB LAB lab. lab. Lac lag. lagtz. LAK lam. LAMAE LAN Lan Zuz. lanb. land. LANE lank. LAP Lap. Larrug. LAS lastb. LAX LB lb Lb lb LBEB LBP LC LCD LD LDPE leg. leg.; L. LegED lehend. LEI LEIg LEL len Lep laku letra leku-genitibo libreta arrunt lege-gordailu lekurik gabe litro lantano lacunosus latin Laos lehen auzialdiko auzitegi lurraldearen antolamendurako artezpideak langile autonomoen araubide berezi Langile Abertzaleen Batzordeak laburdura laburtu Lacerta lagun laguntzaile kip lamina Latinoamerikako Merkataritza Askearen Elkarte sare lokal Lan Zuzenbide lanbide landare Lanaren Nazioarteko Erakundea lankide Lapurdi Lapurtera Larrugintza Las Vegas McCarran nazioarteko aireportua lasterbide Los Angeles nazioarteko aireportua Libano libra Lebitarrena luxenburgera Landare Barietateen Erkidegoko Bulegoa libera libanoar Santa Luzia kristal likidozko pantaila lege-dekretu dentsitate baxuko polietileno legelari lege legegintzako errege-dekretu lehendakari lanerako ezintasun iraunkor lanerako ezintasun iragankor Landa Errentamenduen Legea lenticularis Lepus 141 Laburtzapenen Hiztegia ler. LES LESES Leu LG LGAL lgart. LGF LGS LGW LGZ LH LH LHI LHI LHK LHL LHLD LHPA LHR LI LI Li Lib lib. lib.s. libk. libteg. libx. Ling. Liter. litg. Litogr. liz. Lk LK LK; CCOO LKI LKR LL lm LMB LMi LMK ln ln LO lo LO log Log. Logist. LOGSE lok. lorat. Lorezz. LPA LPEE LPEZ LPL LPO LPZ Lr lerrokada lanbideen Estatuko sailkapen Lurzoruaren Ekipamendu eta Sustapeneko Estatu Sozietatea leuzina laneko gaixotasun Lurreko Garraioen Antolamenduari buruzko Legea lagunarteko lurraldeko garapen-funts lanbide arteko gutxieneko soldata London Gatwick aireportua lanbide-gaitasunaren ziurtagiri lurralde historiko lehen hezkuntza lehen hezkuntzako ikastetxe lanbide-heziketarako ikastetxe Lan Harremanen Kontseilua Lurralde Historikoen Legea Lan Harremanei buruzko Lege Dekretua Lanbide Heziketa eta Prestakuntzarako Agentzia London Heathrow aireportua lan-istripu Liechtenstein litio Libra liburu liburu santu liburuki liburutegi liburuxka Linguistika Literatura liturgia Litografia lizentziadun Lukasen Ebanjelioa Sri Lanka Langile Batzordeak; Langile Komisioak Liga Komunista Iraultzailea errupia srilankar Lurzoruaren Legea lumen Latinoamerikako Merkatu Batua Leo Minor Lanaren Mundu Konfederazioa lingala logaritmo nepertar lege organiko laosera lurralde-ordezkaritza logaritmo Logika Logistika Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Legea lokailu lorategi Lorezaintza Las Palmaseko aireportua Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea lan pertsonalaren etekinaren gaineko zerga Lan Prozedurari buruzko Legea lanerako prestakuntza eta orientabideak lanpostu-zerrenda lawrentzio 142 Laburtzapenen Hiztegia LR lr. LRD LS LSD LSHIN LSL LSM LSNE LSOEA LSP lt LT LT LTB LTL LTP LTZ Lu LU LUF Lup lurm. lurs. luz. luzab. luzp. LV lv LVL lx LY LYD Lyn Lyr LYS Lys Liberia larunbat dolar liberiar Lesotho azido lisergikoaren dietilamida Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala loti maloti Lege Soziologiako Nazioarteko Erakundea Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentzia xede berezietarako hizkuntzak lituaniera Lituania laguntza teknikoak laguntza teknikoko bulego litas lanbide teknikoetarako prestakuntza laguntza teknikoko zerbitzu lutezio Luxenburgo franko luxenburgotar Lupus lurmutur lursail luzera luzabide luzapen Letonia letoniera lat lux Libia dinar libiar Lynx Lyra; Bandera Lyongo aireportua lisina M M m m m. m. m.-ad. m.-adl. m.f. m.k.t. m.p. m.p. m.v. M19 MA Ma MA mA MAB MAD MAD magnet. megamilimetro mende mendi mendi-adar muga-adlatibo mezzo forte multiplo komunetako txikien mezzo piano mailegu pertsonal mezza voce Apirilaren 19ko Mugimendua ministro-agindu Mach-en zenbaki Maroko miliampere Merkatu Antolakunde Bateratua dirham marokoar Madrid - Barajas nazioarteko aireportua magnetismo 143 Laburtzapenen Hiztegia Mahastzz. mai. mail. maiusk. Malakol. mam Mam. map. mar. mar. Mar. margri. markri. mart. mask. Mat. max. MB MB mb MBA mbru. MC MCC mCi MCO MD Md MDL ME MEAT Meatz. MEB med Med. Mek. mekan. MELIN Men mend. Merkat. Merkat. Zuz. merkat.-kd. Met Metaf. Metal. Metalogr. Meteorol. Metod. Metr. Metrol. MeV mF MFS MG mg mg Mg MGA MGF MGM mgn. mgun. Mahastizaintza maiatz mailadi maiuskula Malakologia mamma Mamalogia mapa marrazki martxo Marrazketa margolari marrazkilari martiri maskulino Matematika maximo megabyte Munduko Bankua milibar enpresa-zuzendaritzako master mahaiburu Monako Mondragon Korporazio Kooperatiboa milicurie Orlando nazioarteko aireportua Moldavia mendelebio leu moldaviar mantenu-erdi Mendebaldeko Europako Armamentu Taldea Meatzaritza Mendebaldeko Europar Batasuna mediocris Medikuntza Mekanika mekanografiatu Europako Erabilera Urriko Hizkuntzen Informazio Sarea Mensa menderagailu Merkataritza Merkataritza Zuzenbide merkataritza-kode metionina Metafisika Metalurgia Metalografia Meteorologia Metodologia Metrika Metrologia megaelektronvolt milifarad Munduko Federazio Sindikala Madagaskar malgaxe miligramo magnesio Mugarik Gabeko Albaitariak franko madagaskartar Mugarik Gabeko Medikuak mendigune muga-egun 144 Laburtzapenen Hiztegia MH mh mH MHz Mi mi MIA Mic MIDAS Mikol. Mikrob. Mikroek. Mikrogr. Mil. mil. MIME min min. min. min. min. jen. Miner. minusk. mist. Mit. MK Mk mk mk. mkat. MKD ML Ml mL; ml mler. MLF MLIS MM mm MMA MME MMK MN mn Mn MNT mo MO Mo MO moi. mold. Mon mon. mono. monot. mons. MOP mor. Mor. Morfol. MOS 145 Marshall Uharteak marshallera milihenry megahertz Mikeas maoriera Miami nazioarteko aireportua Microscopium Eremu Urriko eta Eskualdeko Hizkuntzetan Argitaratzen diren Egunkarien Europako Elkartea Mikologia Mikrobiologia Mikroekonomia Mikrografia Arlo militar militar Internet postako xede anitzeko hedapenak minutu ministro minimo ministerio ministro jeneral Mineralogia minuskula mistika Mitologia Mazedonia Markosen Ebanjelioa mazedoniera mozkin mendikate dinar mazedoniar Mali Malakias mililitro mendilerro CFA franko Informazio Eleaniztuneko Gizartea Birmania; Myanmar milimetro Munduko Merkataritza Antolakundea Munduko Meteorologia Erakundea kyat Mongolia mongoliera manganeso tugrik moldaviera mantenu oso molibdeno Macau moila moldatzaile Monoceros moneta monofoniko monoteismo monsignore pataka morendo Moral Morfologia metal-oxidozko erdieroale Laburtzapenen Hiztegia mot. MOV MP MP MPB MQ mr MR MRO MRS ms ms MSC MSP MSSCC Mt mt MT mt. MTA mte. MTL MU MU MUFACE mug. mug. mug. pl. mug. sg. mugg. mugtz. multigr. multz. MUNPAL MUR Mus Mus. mV MV MV MVR MW MΩ mW MW MWK Mx MX MXN MY my MYR MZ MZM motibatibo quick time film Mariana Uharteak merkatuko prezio merkataritza-politika bateratu Martinika marathera Mauritania ouguiya Marseillako aireportua milisegundo malaysiera Misionistak: Jesusen Bihotz Guztiz Santuaren Misionistak Minneapolis - Saint Paul nazioarteko aireportua Bihotz Santuen Misiolariak Mateoren Ebanjelioa maltera Malta mutur Merkatu Tasa Adierazgarria mendate lira maltar Maurizio Mondragon Unibertsitatea Estatuko Administrazio Zibileko Funtzionarioen Mutualitatea mugarte mugatu mugatu plural mugatu singular mugagabe mugatzaile multigrafiatu multzokari Toki Administrazioaren Aurreikuspeneko Mutualitate Nazionala errupia mauriziar Musca Musika milivolt Maldivak megavolt rufiyaa Malawi megaohm miliwatt megawatt kwacha maxwell Mexiko peso berri Malaysia birmaniera ringgit Mozambike metical N N N n n faktore 146 nitrogeno newton nanozenbakizko faktore Laburtzapenen Hiztegia n. n. fra. n. on. n. or. N.B. n.i. n.k. n.k.k. n.l. n.t. N; I Na NA NA Na na NAB Nab. NACE NAD NAF Naf. nag. NAK nal. NAN NAO NARIC narr. nart. Nart. Zuz. NASA NATO Naut. Nb NBB NBBEF NBE NBE NBIP NBO NBT NC Nd NDF NE ne Ne Ne NE; IE NEA NEAK neb NEG neg. NEI Nekaz. neol. Neur. Neurofis. Neurol. NEZ nF 147 nire; neure nire faktura nire onarpen nire ordainduko nota bene nire igorpen nire kontu nire kontu korronte nire letra nire taloi iparralde Nahum Namibia Nafarroa sodio nauruera Nafarroa Beherea Nabigazio Europako Erkidegoko ekonomia-jardueren nomenklatura orokor dolar namibiar nazioarteko alfabeto fonetiko Nafarrera; Goi-nafarrera nagusi Nazioarteko Kooperatiba Aliantza nazional nortasun-agiri nazional Nafarroako Aldizkari Ofiziala Ikasketen Onarpenari buruzko Informazio Zentro Nazionala narrasti nazioarteko Nazioarteko Zuzenbide Espazio Agentzia Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea Nautika niobio Napar Buru Batzarra Nekazaritza Bideratzeko eta Bermatzeko Europako Funtsa Nazio Batuen Erakundea norbera babesteko ekipamendu Nazio Batuen Ingurumen Programa Nazioarteko Batzorde Olinpiarra nekazaritzako bihurketa-tasa Kaledonia Berria neodimio Nazioarteko Diru Funtsa Niger nepalera Nehemias neon ipar-ekialde Nazioarteko Energi Agentzia Nekazaritza Ekologikoa Arautzeko Kontseilua nebulosus nahitaezkoa ez den gastu negatibo Nazioarteko Estatistika Institutua Nekazaritza neologismo Neurri Neurofisiologia Neurologia norberaren erregistro-zenbaki nanofarad Laburtzapenen Hiztegia NG NG NGN NI Ni NIC NIHZ NJAI Nk nl NL NLG nm; mµ NMG NNE; IIE NNW; IIM NO No no NOK NOLEGA nom. Nor NP Np Np NPAO NPB NPR nr NR NRT Ns NSZ Numism. NUP NUTS Nv NW; IM ny NZ NZD nahitaezko gastu Nigeria naira Nikaragua nikel cordoba Nekazaritza Ikerketa eta Hobekuntzarako Zentroa Nazioarteko Justizia Auzitegi Iraunkorra Negar Kantak nederlandera Herbehereak florin nederlandar nanometro; milimikra; milimikroi Nazioarteko Merkataritza Ganbera iparralde ipar-ekialde iparralde ipar-mendebalde Norvegia nobelio norvegiera koroa norvegiar normalizazio-legearen garapen nominatibo Norma Nepal neper neptunio Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofiziala nekazaritzako politika bateratu errupia nepaldar ndebelera Nauru Tokyo Narita nazioarteko aireportua nimbostratus; ninbostratu nerbio-sistema zentral Numismatika Nafarroako Unibertsitate Publikoa estatistikako lurralde-unitateen nomenklatura ur-lurrunaren frakzio molar ipar-mendebalde chewera Zeelanda Berria dolar zeelandaberritar O O o. O. Carm.; OC O. Cart. O. Cist.; S. O. Cist. O. de M. O. E. o. edo h. e. o.b.e. o.z. OA OAD OBE obj. Obst. OCD oxigeno orri Karmeldarrak Kartusiarrak Zistertarrak Andre Maria Mesedetakoaren Lagundia; Mesedetakoak ontzat emana oker edo hutsik ezean oraingoz besterik ez oinarri zergapegarri ordainketa-agindu Agustindar Oinutsak operazio aurreko batez besteko egonaldi objektu Obstetrizia oinarrizko curriculum-diseinu 148 Laburtzapenen Hiztegia OCD OCR; OCSO Oct Odont. OEH OEI OFM OFM.Cap. OFM.Conv. Oftalmol. OG og. OH oh. oh. OHE ohi. Oihanlz. OIL; Coreper OIN Oinet. oinrt. OJ okult. OLAF OLBE OLT OLZ OM OME OMI OMR OMZ ONCE onomat. OOE op OP op. Op. D. Oph Opt. opusk. or or. or. or. ORD ord. ord. Ori ork. ORL ornd. orng. Ornitol. orok. Ortogr. ORY Os Os os.-eg. OSA Karmeldar Oinutsak Trapakoak; Trapa Octans Odontologia Orotariko Euskal Hiztegia osasun-erregistro industrial Frantziskotarrak Kaputxinoak Komentualak Oftalmologia ohea eta gosaria ostegun San Joan Jainkoarenaren anaiak ohoragarri ohar objektu hegalari ezezagun ohiko Oihanlantza Ordezkari Iraunkorren Lantaldea Osasuneko Institutu Nazionala Oinetakogintza oinarte oinarri juridiko okultismo Iruzurraren aurka Borrokatzeko Europako Bulegoa Opera Lagunen Bilboko Elkartea osasun-laguntzaile tekniko osasun-laguntzako zentro Oman Osasunaren Mundu Erakundea Oblatuak: Maria Sortzez Garbiaren Oblatuak rial omandar osasun mentaleko zentro Espainiako Itsuen Erakundea onomatopeia ordaindu gabeko onarpenen erregistro opacus Domingotarrak opus Opustarrak Ophiuchus Optika opuskulu oriya ordainduko(a) ostiral orrialde Chicago O'Hare nazioarteko aireportua ordena ordinal Orion orkestra Otorrinolaringologia ornodun ornogabe Ornitologia orokor Ortografia Paris Orly aireportua osmio Oseas osasun-egoitza Agustindarrak 149 Laburtzapenen Hiztegia osagar. osagb. OSB OTA Otarg. OTI ots. ott. Oz. Ozeanogr. OZS; OGZ osagarri osagabe Beneditarrak ordenagailu bidezko tomografia axial Otargintza osasun-txartel indibidual otsail ottava Ozeania Ozeanografia ordezko gizarte-zerbitzu; ordezko zerbitzu sozial P p P P P p. p. p. p. p. gb. p. gd. P. Ku. P.D. p.f. p.m. p.m.; p/m P.S. Pa PA Pa pa PAB pab. PAE PAL Paleobot. Paleogr. Paleont. Paleoz. PAN pan Paperg. par. nal. Parapsikol. park. park. nal. parlri. parr. part. part. part. partik. partiz. pas. pas. pasab. Patol. pikopetapoise fosforo putzu pisu posta piano pisu garbi pisu gordin posta-kutxa posdata; Post Data piano-forte post meridiem parteak milioika Post Scriptum pascal Panama protaktinio punjabera balboa pabiloi Palestina Askatzeko Erakundea fase txandakatzeko linea Paleobotanika Paleografia Paleontologia Paleozoologia Palestinar Aginte Nazionala pannus Papergintza paradore nazional Parapsikologia parke parke nazional parlamentari parroko partitibo partikular partitura partikula partizipio paseabide; pasealeku pasibo pasabide Patologia 150 Laburtzapenen Hiztegia patr. patrist. pau Pav PB Pb PB PBT PCC PCE PCF PCG PCM PCR PCR Pd PDB PDCA PDF PDS PE PEAZ Pedag. Pediatr. PEF Peg PEI PEI pei. PEK PEN Per per perf. perg. perp. perts. Petrogr. Petrokim. pF PFEZ PFL PG PGK PGP pH ph PH Phe Phe PHP PHP PHX PI Pic pil Pil. Pint. Pirotek. PK PK PKK PKL patriarka patristika palauera Pavo posta-barruti berun pentabyte plangintza batzorde tekniko Kataluniako Komunisten Alderdia Espainiako Alderdi Komunista Frantziako Alderdi Komunista Guadalupeko Alderdi Komunista Martinikako Alderdi Komunista Reuniongo Alderdi Komunista polimerasaren kate-erreakzio paladio programatzeko dokumentu bakar planifikatu-egin-egiaztatu-doitu dokumentu garraiagarrien formatu Ezkerraren Alderdi Demokratikoa Peru pazientearen eta erabiltzailearen arreta-zerbitzu Pedagogia Pediatria Prestakuntzako Europako Fundazioa Pegasus; Lau Kantoiak inti pertsonal ez irakasle peioratibo Beijing Capital nazioarteko aireportua sol berria Perseus; Marmaloa perlucidus perfektu pergamino perpaus pertsona Petrografia Petrokimika pikofarad pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga Profesionalen Futbol Liga Papua Ginea Berria kina oso pribatutasun on hidrogeno-potentzial fot Filipinak fenilanina Phoenix web-orrialde pertsonalak peso filipinar Phoenix Sky Harbor nazioarteko aireportua posta bidezko igorpen Pictor pileus Pilota Pintura Piroteknia posta-kode Pakistan Kurdistango Langileen Alderdia Prozedura Kriminalaren Legea 151 Laburtzapenen Hiztegia PKR PL pl pl. pl. plan. plg. PLN PM PM Pm PMI PNA Pneumol. Po Poet. pol. Pol. pos. postpos. PP PPDG PPI PPI ppp.; pp. PR Pr PR pra pred. pres. prez. PRI prib. prim. prje. Pro prob. prob. prok. Pros. protest. PS ps PsA Psc PSE Psikiatr. Psikol. PSL PSN PSOE PSP PSUC pt Pt PT PT PTE ptu. ptu. Pu publ. errupia pakistandar Polonia poloniera plural plaza plano plegu zloty Saint-Pierre eta Mikelune polizia militar prometio Palma de Mallorca - Son Sant Joan aireportua Iruñeko aireportua Pneumologia polonio Poetika poligono Politika positibo postposizio Alderdi Popularra Guadalupeko Alderdi Progresista Demokratikoa plano-posizio indikatzaile Italiako Alderdi Popularra pianissimo Puerto Rico praseodimio ibilbide labur; mendiko ibilbide labur praecipitatio predikatu presidente preziatu Alderdi Iraultzaile Instituzionala pribilegio primate paraje prolina probintzia probintzial prokuradore Prosodia protestantismo Alderdi Sozialista paxtuera Piscis Austrinus Pisces Euskadiko Alderdi Sozialista Psikiatria Psikologia Politika eta Segurtasun Lantaldea Nafarroako Alderdi Sozialista Espainiako Alderdi Sozialista Langilea publikoarentzako salmenta-prezio Kataluniako Alderdi Sozialista Batua portuges; portugalera platino Portugal pedagogia terapeutiko eskudo portuges portu prestu plutonio publizitate 152 Laburtzapenen Hiztegia Pup PUZ PVC PW PY PYG Pyx PZL Puppis prozesatzeko unitate zentral polibinil kloruro Palau Paraguai guarani Pyxis Prozedura Zibilaren Legea Q QA QAR qu Qatar riyal qatartar kitxua R r R ra Ra rad Rb RE Re RENFE REPROM Ret Rh RIEV rinf. ritard. riten.; rit. rm rn Rn RNA; ARN RNS ro RO ROL RSBAP RSV Rt RTF RTVE Ru ru RU RUR RW rw rw RWF nahaste-arrazoi röntgen radiatus radio radian rubidio Reunion renio Espainiako Trenbide Sarea memoria hil birprogramagarri Reticulum rodio Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria rinforzando ritardando ritenuto erretorromaniera kirundi radon azido erribonukleiko Renneseko aireportua errumaniera Errumania leu Euskalerriaren Adiskideen Elkartea Pauldarrak Rut testu aberastuko formatu Espainiako Irrati Telebista rutenio errusiera Errusia errublo Ruanda saturazioko nahaste-arrazoia urarekiko kinyaruanda franko ruandar S S S siemens sufre 153 Laburtzapenen Hiztegia s S-HTTP S. s.a. s.l. s.n. s.t. S; H sa SA SA SA SAEGEN SAGAZDE saihb. sak. sakab. Sal sal. SALO sant. SAR sarj. Saskib. Saskig. SB Sb sb. SBD sbo. SC Sc Sc Scl Sco SCR Sct SD sd SDB SDD SDEP SDP SE Se SE; HE SEA SEA SEATO sec SECAM SEK Sem. Semiol. Semiot. sen. sep. SEPI Ser Ser ser. ser. segundo hipertestua transferitzeko protokolo seguru San sine anno sine loco sine nomine senza tempo hegoalde sanskrito Sozialista Abertzaleak Saudi Arabia sozietate anonimo salgai arriskutsuak errepidez garraiatzeko erregelamendu nazional Garapen Eremuen Kudeaketa SA saihesbide sakan sakabanatu Salmoak salmenta Sindikatu Askatasunaren Lege Organikoa santutegi riyal saudiarabiar sarjentu Saskibaloi Saskigintza Salomon Uharteak antimonio sailburu dolar salomondar sailburuorde Seychelleak stratocumulus; estratokumulu eskandio Sculptor Scorpius errupia seychelletar Scutum Sudan sindhi Salestarrak dinar sudandar segurtasunerako eta defentsarako Europako politika libera sudandar Suedia selenio hego-ekialde Arabako Enpresariak Seattle-Tacoma nazioarteko aireportua Asia Hego Ekialdeko Tratatuaren Erakundea sekante memoriadun kolore sekuentzial koroa suediar Semantika Semiologia Semiotika senatari separata Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea Serpens serina serie serora 154 Laburtzapenen Hiztegia Serol. Sex sf. SFO SG sg SGAE SGD Sge SGML Sgr SH SHA SHEE SHP SHU SI Si Si si SI; SJ SICA Sideromet. sign. SIN sin sin. sing. sinh sint. Sint. SIS sist. SIT SJ SK SK sk SKK sl SL sl. sle. SLL Sm sm SM SM SM SM smorz. SMS Sn SN SNCP so So SO sol. solarte. SOS sos. 155 Serologia Sextans sforzando San Francisco nazioarteko aireportua Singapur sango Egile eta Editoreen Elkartea dolar singapurtar Sagitta markatzeko lengoaia orokor estandar Saggitarius Santa Helena suntsipen handiko armak Soin Hezkuntzako Euskal Erakundea libera santahelenar sailkapen hamartar unibertsal Eslovenia silizio Siraken Jakinduria sinhala Jesusen Lagundia; Jesuitak; Josulagunak aurrezki-kutxen elkarkomunikaziorako zerbitzu Siderometalurgia signatura Changi nazioarteko aireportua sinu sinonimo singular sinu hiperboliko sintetiko Sintaxi Schengengo informazio-sistema sistema tolar Svalbard eta Jan Mayen Uharteak sozietate kolektibo Eslovakia eslovakiera koroa eslovakiar esloveniera Sierra Leona sail sinatzaile leone samario samoera Maristak: Mariaren Lagunartea Marianistak sozietate mugatu San Marino smorzando mezu laburren zerbitzu eztainu Senegal EAEko baxurako arrantzako produktuak merkaturatzeko sistema normalizatu somaliera Sofonias Somalia solairu solairuarteko txelin somaliar sostenuto Laburtzapenen Hiztegia sot. voc. soz. Soziol. SP sp. SPD spi SPP spp. SPRI sq sr Sr sr SR SRG ss SSE; HHE SSP ssp.; subsp. SSS SSW; HHM St St ST st St sta. Sta. M. stacc. STD STEE-EILAS STG STL str stu. stua. subdib. subfam. subfil. subg. subj. subkl. subord. subst. Sukald. superfam. superkl. superord. sv SV SVC SVCD SVD SVQ sw SW; HM SX SXB SY SYP SZ SZL sottovoce soziatibo Soziologia Eskolapioak espezie Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata spissatus Poliziako Sindikatu Profesionala espezieak Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua albaniera estereorradian estrontzio serbiera Surinam florin surinamdar swaziera hegoalde hego-ekialde San Pauloren Jaierazko Elkarte subespezie Sakramentinoak hegoalde hego-mendebalde stratus; estratu Santiagoren Gutuna Sao Tome eta Principe sothoera stokes santa Santa Maria staccato dobra Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua sexu-transmisiozko gaixotasun Saint Louis Lambert nazioarteko aireportua stratiformis santu sinatua subdibisio subfamilia subfilum subgenero subjektu subklase subordena substantibo Sukaldaritza superfamilia superklase superordena suediera El Salvador colon salvadortar super bideo disko trinko Berbitak: Jainko Hitzaren Misiolariak Sevillako aireportua swahili hego-mendebalde Xabiertarrak Estrasburgoko aireportua Siria libera siriar Swazilandia lilangeni 156 Laburtzapenen Hiztegia T T T t T t t. t. t. t. t. a. t. ag. t. bik. t. doh. t. g. t. hur. t. ptu. t. s. t.-kop. T.B. T.Z. Ta ta TAC TAIEX tan tanh TAO tao. TAOL TAT TAT Tau Taurom. TB Tb Tb Tb. Tc TD TDCnet te Te tekn. Teknol. Tel tel. teleg. Telegr. Telekom. ten. Teol. Terap. Teratol. Term. Termodin. Termom. tetrap. tesla timina denbora teratona txit tomo taloi tontor txit argi txit agurgarri txit bikain txit dohatsu txit garai eta hurrengoak txit prestu txit santu taloi-kopuru Testamentu Berri Testamentu Zahar tantalo tamilera urteko harrapaketa-kopuru Informazioa eta Laguntza Teknikoa Trukatzeko Bulegoa tangente tangente hiperboliko trafiko eta aparkamenduaren ordenamendu taoismo Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legea apertzepzio-test tematiko Torturaren Aurkako Taldea Taurus Tauromakia terabyte terbio Tobit Telebista teknezio Txad Europako Terminologia Dokumentazio eta Informazioko Zentroen Sarea telugu telurio hitz tekniko Teknologia Telescopium telefono telegrama Telegrafia Telekomunikazio tenuto Teologia Terapeutika Teratologia Termika Termodinamika Termometria tetrapodo 157 Laburtzapenen Hiztegia tex. Tf tf. tf. bez. tf. orok. TFT tg TG th TH Th th THB Thr Ti Ti tipogr. tipol. TIR tit. tit. erk. TJ TJR tk TKE Tl tl tld. Tm TM TMM TMP TN tn TNA TND TNT to TO tol. TOP Topog. Topon. TOR Toxik. TP TPE tpi TR tr tr tr. TrA transf. transle. trenb. Trig. TRIPS TRL Trp ts TSJN telex izozte-puntuko tenperatura termodinamiko tarifa tarifa berezi tarifa orokor geruza fineko transistore tajikera Togo thailandiera Thailandia torio termia bath treonina titanio termometro izoztuaren tenperatura termodinamiko tipografia tipologia nazioarteko errepide-garraio titulu titular erkide Tajikistan errublo tajikistandar turkmenera Traineru Kluben Elkartea talio tagalo talde tulio Turkmenistan manat turkmenistandar talde multiprofesional Tunisia tswanera Turismorako Nazioarteko Aliantza dinar tunisiar trinitrotolueno tongera Tonga tolestu pa'anga Topografia Toponimia Hirugarrendar Erregeladunak Toxikologia Ekialdeko Timor eskudo timortar tok pisin Turkia translucidus turkiera troka Triangulum Australe transferentzia transkribatzaile trenbide Trigonometria merkataritzarekin lotutako jabetza intelektualaren eskubideei buruzko alderdiak lira turkiar triptofano tsongera Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusia 158 Laburtzapenen Hiztegia Tt TT TTD TTL TTM tub Tuc TV TW Tw TWD txab. txik. Txirrind. Tyr TZ TZS Titori Gutuna Trinidad eta Tobago dolar trinitatear transistore transistore logika truke-tasen mekanismo tuba Tucana Tuvalu Taiwan termometro bustiaren tenperatura termodinamiko dolar taiwandar txabola txikigarri Txirrindularitza tirosina Tanzania txelin tanzaniar U U u. u.g. UA UA UABP UAGA UAK ub. UCI udal. udtx. UEFA UEMA UETS UEU UG UGS UGT UHUN; UNED UIB uk UM UMa UMi un unc UNESCO unib. UNICE UNICEF unit. UNITA UOHEI UPF UPN UPU ur ur-l. Urol. urr. uranio urte urterik gabe Unidad Alavesa Ukraina urte anitzeko bideratze-programa Arabako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna karbonavets ubide Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna udalerri udaletxe Europako Futbol Elkarteen Batasuna Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea udaletako euskara-teknikarien sare Udako Euskal Unibertsitatea Uganda txelin ugandar Langileen Batasun Orokorra Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala unibertsitateko irakasleria-batzorde ukrainera udalerri-muga Ursa Major; Hartz handia Ursa Minor; Hartz txikia undulatus uncinus Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea unibertsitate Europako Erkidegoko Industrien Batasuna Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa unitate Angolaren Independentzia Osorako Batasun Nazionala Urrutiko Oinarrizko Hezkuntzarako Euskal Ikastegia Frantziaren Aldeko Batasuna Unión del Pueblo Navarro posta-batasun unibertsal urdu ur-laster Urologia urri 159 Laburtzapenen Hiztegia Urreg. urt. urt. US USD UTB UTC UUP UVF Uw UY UYU UZ uz UZS uzt. uztail Urregintza urtegi urtarril Ameriketako Estatu Batuak dolar estatubatuar urteko tasa baliokide denbora unibertsal koordinatu Ulsterko Alderdi Unionista Ulsterko Boluntarioen Indarra aire hezearen urarekiko hezetasun erlatibo Uruguai peso uruguaitar Uzbekistan uzbekera sum V V V v. gr. v.s. VA VA Val VAr var. VC VCD VE ve ve VEB Vel vel vel sim. VG VHS VHS vi VI vid.; v. vir Vir VIT VLC VN VND Vol VRML vs VU Vul VUV banadio volt verbi gratia volti subito Vatikanoa voltanpere valina voltampere erreaktibo barietate Saint Vincent eta Grenadinak bideo disko trinko Venezuela vendera vertebratus bolibar Vela velum vel simile Birjina Uharteak Virtual Hire System etxeko bideo-sistema vietnamera Birjina Uharteak vide virga Virgo Gasteizko aireportua Valentziako aireportua Vietnam dong Volans errealitate birtuala modelatzeko lengoaia versus Vanuatu Vulpes vatu W W Ω W W; M watt ohm wolfram; tungsteno mendebalde 160 Laburtzapenen Hiztegia Wb WNW; MIM wo WS WST WSW; MHM WTA WWF WWW weber mendebalde ipar-mendebalde wolofera Samoa tala mendebalde hego-mendebalde Emakumezko Tenislari Profesionalen Elkartea Naturarentzako Mundu Funtsa mundu zabaleko amaraun X x. XAF XCD Xe XEU XG xh XI XIg xil. xint. xp. XPF xafla CFA franko dolar ekikaribear xenon ECU xedapen gehigarri xhosera xedapen iragankor xedapen indargabetzaile xilografia xintoismo xedapen CFP franko Y Y Y y Yb yd YDD YE YER YU YUD YYZ itrio yottayoktoiterbio yarda dinar yemendar Yemen riyal yemendar Jugoslavia dinar berria Toronto Pearson nazioarteko aireportua Z Z Z z z. z. z. z. aip. z. es. z. fra. z. on. z. or. z.a. z.g. z.g. Z.g.z.l. zettazor zeptozure zubi zena zure aipamen zure esaneko zure faktura zure onarpen zure ordainduko zuzeneko adiera zenbakirik gabe zure gutun Zeruak gorde zaitzala luzaro 161 Laburtzapenen Hiztegia z.i. z.k. z.k.h. z.k.k. z.l. z.p. z.t. ZA Za zab. zab. zab. zabal. zah. ZAL zald. ZAR Zar. ZAU zbko. zefalop. zehazt. zehaztgb. zel. Zen zenbk. zenbtz. zenbtz. zehazt. zenbtz. zehaztg. Zeram. Zerga Zuz. zet. Zeta-hazk. Zez. zh zh. zhb. zhk. Ziber. zid. Zientz. ZIG Zig. Zuz. Zin. Zineg. Zirk. Zirkl. Zit. ZIU ziurtg. zk.; zenb. zk.dun. ZK; CN ZK; Zig. Kd. ZKK; CNC ZM zm. ZMK Zn ZNB ZO ZOK ZON zure igorpen zure kontu zatitzaile komunetako handien zure kontu korronte zure letra zerbitzu publiko zure taloi Hegoafrika Zakarias zabalera zabaldu zabalgune zabaletara zaharkitu rand zaldibide rand Zaraitzuera zainketa aringarrietako unitate zenbateko zefalopodo zehaztu zehaztugabe zelai Zenbakiak zenbaketa zenbatzaile zenbatzaile zehaztu zenbatzaile zehaztugabe Zeramika Zerga Zuzenbide zetazeo Zeta-hazkuntza Zezenketa txinera zeharkako zeharbide zeharkale Zibernetika zidor Zientzia zereginen ikaskuntzarako gela Zigor Zuzenbide Zinema Zinegetika Zirku Zirkulazio Zitologia zainketa intentsiboetako unitate ziurtagiri zenbaki zenbakidun zenbakizko kontrol Zigor Kode zenbakizko kontrol konputerizatu Zambia zentimo kwacha zink zabalkundea neurtzeko bulego zerga-oinarri zerga-oinarri kotizagarri zerga-oinarri negatibo 162 Laburtzapenen Hiztegia Zool. Zootek. ZOPE zord.-zk. zoroastr. zp ZP; HZ Zr ztua. zu ZU zub. Zub. Zuhaizl. zum. Zurg. zut. zuz. Zuz. Zuz. Err. Zuz. Hist. Zuz. Kan. Zuz. Orok. Zuz. Pol. Zuz. Proz. Zuz. Zib. ZW ZWD Zoologia Zooteknia Z objektuak argitaratzeko inguru zordun-zenbaki zoroastrismo zor publiko herri-zor; zor publiko zirkonio ziurtatua zuluera Zuberoa zubibide Zuberera Zuhaizlantza zumardi Zurgintza zutabe zuzendari Zuzenbide Zuzenbide Erromatar Zuzenbide Historiko; Zuzenbidearen Historia Zuzenbide Kanoniko Zuzenbide Orokor Zuzenbide Politiko Zuzenbide Prozesal Zuzenbide Zibil Zimbabwe dolar zimbabwetar 163 Laburtzapenen Hiztegia 164 Forma osoen araberako aurkibidea A abat Abdias Abelazkuntza abelbide abendu Abertzale Sozialisten Komiteak Abertzaleen Batasuna abiadura handia abiadura handiko tren abiadura txikia ablatibo Abokatu Euskaldunen Sindikatua abonatu-linea digital asimetriko absolutibo; absolutu abstraktu abuztu accelerando ad valorem adabakizko zerbitzari adagio adberbio adeitasun osoz adenina adenosina difosfato adenosina monofosfato adenosina trifosfato adibide adiera berri adiera hertsi adiera zabal adierazkor adimen artifizial adimen-koefiziente aditz aditz-konplementu adizlagun adjektibo adlatibo administrari administratzaile Administrazio administrazio berezi Administrazio Eskola Nazionala administrazio eta zerbitzuetako langileak Administrazio Zuzenbide administrazioko langileen euskarazko trebakuntza aduana-tarifa bateratu Aeronautika affettuoso afgani ab. Ab Abelazk. abelb. abe. ASK AB A.H. AHT A.T. abl. AES ADSL abs. abstr. abu. accel. A/V Apache adgo adb. ad. os. A ADP AMP ATP adib. a.b. a.h. a.z. adkor. AA a.-k. ad. ad.-konpl. adlag. adj. adl. admri. admtz. Admin. AB ENA AZL Admin. Zuz. ALET ATB Aeron. affettº AFA Laburtzapenen Hiztegia Afganistan Afrika Afrika Erdiko Errepublika afrikaans Afrikako, Karibeko eta Ozeano Bareko Herrialdeak Afrikar Estatuen Batasuna Afrikar Kongresu Nazionala Ageo agindu agitato agurgarri Agustindar Oinutsak Agustindarrak ahaldunduta ahalordez ahizpa aholkulari ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak aimara aintzira aipamen aipaturiko artikulu aipaturiko liburu aire hezearen urarekiko hezetasun erlatibo Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkartea aita aita agurgarri aita agurgarri hori aita hori aita santu aita santu txit dohatsu aitorle Aizkolaritza aktibo aktibo finantzarioen bitartekarien elkarte aktinio akusatibo Akustika alanina alarguna Albaitaritza Albania albaniera aldapa alde zergagabe alderdi Alderdi Iraultzaile Instituzionala Alderdi Popularra Alderdi Sozialista aldi baterako aldi baterako enpresa-elkarte aldi baterako laneko enpresa aldiri aldizkari ofizial ale aleman Alemania Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea alferez Aliantza Nazionala Aljebra Aljeria 165 AF Af. CF af AKOB AEB ANC Ag ag. agº; agit. ag. OAD OSA ahta. a.o. ah. aholk. AMIA ay aintz. aip. a.a. a. lib. Uw IATA a. a. ag. a. ag. h. a. h. a. s. a. s. t. doh. ait. Aizk. akt. AFBE Ac akus. Akus. Ala A Albait. AL sq ald. a.z. ald. PRI PP PS aldib. ABEE ABLE aldr. aldz. of. a. de DE SPD AEK alf. AN Alj. DZ Laburtzapenen Hiztegia alkate Alkimia Alkoholiko Anonimoak allegretto allegro Alpinismo altocomulus; altokumulu altostratus; altostratu altuera aluminio ama ama agurgarri ama agurgarri hori Ama Birjina ama hori Amateurren Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa Amerika Amerikako Estatuen Erakundea Ameriketako Estatu Batuak Ameriketako Estatu Batuak amerizio amharera Amnistia Internazionala Amnistiaren Aldeko Batzordeak Amos ampere ampere-bira ampere-ordu Amsterdam Schiphol aireportua anagrama anaia analogia anastatiko Anatomia andante andantino andereño Andorra andre Andre Maria Andre Maria Mesedetakoaren Lagundia; Mesedetakoak Andre Mariaren Misiolari Frantziskotarrak Andromeda; Hiru Ahizpak anestesia ondoko bizkorketarako unitate Anestesiologia anfibio anglikanismo Angola Angolaren Independentzia Osorako Batasun Nazionala angstrom animalia Animismo anonimo Antartika ante meridiem Antigua eta Barbuda Antillak antilogaritmo antimonio antizikloi Antlia antolakuntza- eta jarduera-araudi antonimo 166 alk. Alk. AA alltto allº Alp. Ac As alt. Al am. am. ag. am. ag. h. A.B. am. h. FIAC Am. AEE US AEB Am am AI AAB Am A A bira; Ab Ah AMS anagr. an. anal. anast. Anat. andte andnº andño. AD and. A.M. O. de M. AMMF And ABU Anestesiol. anfib. angl. AO UNITA Å anim. Animis. anon. AQ a.m. AG AN antilog Sb A Ant AJA anton. Laburtzapenen Hiztegia Antropologia Antzerki antzina apaiz apartamentu apertzepzio-test tematiko apezpiku apezpiku jaun apiril Apirilaren 19ko Mugimendua Apokalipsia apokrifo apostolu Apostoluen Eginak Apus Aquarius Aquila; Arranoa Araba Araba Buru Batzarra Arabako Enpresariak Arabako Ikastolen Federakundea Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala Arabako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna Arabiar Emirerri Batuak arabiera araknido area argazki Argazkigintza argazkigintzako adituen baterako talde Argentina argi; argitsu arginina argitaletxe argitaletxerik gabe argitalpen argitaraldi argitaratzaile argitaratzailearen ohar Argiteknia argon argot Aries Aritmetika arkaiko Arkeologia Arkitektura arku kosinu arku kosinu hiperboliko arku kotangente arku kotangente hiperboliko arku sinu arku tangente arku tangente hiperboliko Arlo militar arma atomiko, biologiko eta kimikoak Armagintza Armen Arloko Lankidetzako Antolakunde Bateratua Armenia armeniera arnas sindrome akutu larri Arrantza arrantza bideratzeko finantza-tresna 167 Antr. Antz. antz. ap. aptu. TAT app. app. jn. api. M19 Ap apok. apost. Eg Aps Aqr Aql AR ABB SEA AIF ALHAO UAGA AE ar arakn. a argk. Arg. JPEG AR arg. Arg arg. arg. g. argitp. argit. argtz. argtz. oh. Argit. Ar arg. Ari Arit. ark. Ark. Arkit. arc cos arc cosh arc cot arc coth arc sin arc tan arc tanh Mil. abk armak Arm. ALABA AM hy ASAL Arr. ABFT Laburtzapenen Hiztegia arrantza-politika bateratu Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknika Iraskundea Arrasate Euskaldun Dezagun Arrasateko Komunikabideak Arraunketa Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Europako Behatokia Arriskuan dauden Espezieen Nazioarteko Salmenta Kontrolatzeko Konbentzioa arriskuko material espezifikoak arro arrunkeria arrunt Arte arte aplikatuak eta lanbide artistikoak Arte Ederrak Arte grafikoak artikulu artrodopo artseniko artzapez artzapezpiku Asia Asia eta Ozeano Bareko Elkarlaguntzarako Foroa Asia Hego Ekialdeko Tratatuaren Erakundea aska Askapen Nazionaleko Armada Zapatista Askapen Nazionalerako Farabundo Marti Frontea Askapenerako Talde Antiterroristak Asoziazio Futbolaren Nazioarteko Federazioa aspaldiko asparragina assamera astato astearte asteazken astelehen Astrologia Astronautika Astronomia Asuntzionistak: Jasokundeko Agustindarrak aszetika ataka atari atariaurre Atletismo atmosfera attoAturri eta Errobiko Nekazari Kooperatiba Atzerri Merkataritzarako Frantziako Bankua atzerriari eta segurtasunari buruzko politika bateratu atzerritarraren identifikazio-zenbaki aukera anitzeko galdera Auriga aurre-eskuineko zeihar aurre-ezkerreko zeihar aurreatxikitzeko egitura-tresna aurrekontu Aurrekontu Lege Orokor aurrerapen egokia aurretik atzerako aurretiko; aurretikoak aurrezki-kutxa aurrezki-kutxa 168 APB AZTI AED ARKO Arraunk. EUMC CITES AME ar. arrunk. arr. Art. AALA Art. Ed. Art. Graf. art. artrop. As arp. arpp. As. APEC SEATO a. EZLN FMLN GAL FIFA asp. Asn as At as. az. al. Astrol. Astronaut. Astron. AA asz. at. at. ataur. Atl. atm a CANA BFCE ASPB AIZ AAG Aur AuEsZ AuEzZ ISPA aktu. ALO AE au. at. aur. ak AK Laburtzapenen Hiztegia aurrezki-kutxen elkarkomunikaziorako zerbitzu aurrizki austral Australia Australia, Zeelanda Berria eta Ameriketako Estatu Batuen arteko Segurtasun Akordio Militarra Austria autobide Autodeterminazioaren Biltzarrak Autodeterminaziorako Bilgunea autografo Automobilismo autonomia autonomia-erkidego autonomia-estatutu auzapez auzitegi goren auzitegi nagusi auzo auzoberri auzune azal azal eta guzti azalera azaleztatze azaro Azerbaijan azerbaijanera azido aspartiko azido desoxirribonukleiko azido erribonukleiko azido erribonukleiko mezulari azido etilendiamina tetraazetiko azido glutamiko azido lisergikoaren dietilamida azienda-unitateak nekazaritzako lurrak ureztatzeari begira azken azken xedapen azoka nagusi azpisarearekiko independente den konbergentzia-protokolo azpisarearen mendekotasuna duen konbergentzia-protokolo azpisarearen mendekotasuna duen sarbide-protokolo azterketa-batzorde ofizial 169 SICA arzki. ARA AU ANZUS AT A. ABK AuB autogr. Autom. auton. auton.-erk. AE azp. AG AN auz.; a. auzob. auz. az. a.e.g. azal. aztze. aza. AZ az Asp DNA; ADN RNA; ARN ARNm EDTA Glu LSD AUNLU azk. AX az. nag. AIKP AMKP AMSP ABO B babes ofizial babes ofizialeko etxebizitza babes zibil Bahamak Bahrain baiezko baimendutako gehieneko masa Baiona-Angelu-Miarritze Bakearen Aldeko Elkartea Bakearen Aldeko Koordinakundea bakoitirik gabe Bakteriologia balboa baldin eta soilik baldin b.o. BOE BZ BS BH bz. BGM BAM; BAB BAE BAK bak. g. Bakter. PAB b.s.b. Laburtzapenen Hiztegia balio bereko ondorioa duen neurri balio erantsi garbi balio erantsi gordin balio erantsiaren gaineko zerga balistika Balore Merkatuaren Batzorde Nazionala banadio banandua banatzaile Bangladesh banku Banku Zentrala banku zentralen Europako sistema Baratzezaintza Barbados barietate bario barn Barne Merkatua Harmonizatzeko Bulegoa Barne-medikuntza barne-produktu garbi barne-produktu gordin barneko farmazialari egoiliar barruan barruko mediku egoiliar barruti Bartzelonako aireportua Baruk baseliza baserri Basogintza batailoi bath batxilergo batxilergo-institutu batzar batzar arrunt Batzar Nagusiak batzar orokor batzarkide batzorde bazkide becquerel begirune osoz behatoki behe-mailako Behe-nafarrera behien infekziozko errinotrakeitis behin betiko jabe behin-behineko jabe Beijing Capital nazioarteko aireportua Beiragintza bel Belgika Belize Beneditarrak beneragarri bengalera Benin benta Berbitak: Jainko Hitzaren Misiolariak bere aginduz berilio 170 BBON BEGb BEGd BEZ balist. CNMV V B banatz. BD bku. BC BZES Barzz. BB var. Ba b BMHB BM BPGb BPGd BAFE barr. BAME bar. BCN Ba basel. bas. Basog. bat. THB batx. BI btz. btz. arr. BN btz. orok. btzkde. batz. bazk. Bq beg. os. behat. beh. BNaf. IBR BTJ BNJ PEK Beirag. B BE BZ OSB bener. bn BJ bta. SVD b. ag. Be Laburtzapenen Hiztegia berkelio Bermuda Berreraikuntza eta Garapeneko Europako Bankua Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua Berreraikuntzarako Europako Agentzia berrinprimatze Bertsogintza berun beste bide beste inon sailkatu gabe besterik gabe beti zure esaneko bezeroarentzako arreta-zerbitzu bezeroen arretarako eremu Bhutan Biatoristak Biblia bibliografia bibliografia eguneratzeko zerbitzu bidaltzaile bide bide zahar bidegurutze bideo disko trinko bidezidor Bielorrusia bielorrusiera Bihotz Santuen Misiolariak bikoitirik gabe bikoiztu Bilbao Bizkaia Kutxa Bilbao Vizcaya Argentaria Bankua Bilboko aireportua Bilboko Orkestra Sinfonikoa bilduma biltegi biltzaile Biofisika Biogeografia Biokimika Biologia bira minutuko biribilgune Birjina Uharteak Birjina Uharteak Birmania; Myanmar birmaniera birmoldatu birmoldatzaile birr bislama bismuto bitarte optiko meteorologiko bizigune bizileku Bizitzako eta Laneko Baldintzak Hobetzeko Europako Fundazioa Bizkai Buru Batzarra Bizkaia Bizkaiera Bizkaiko Aldizkari Ofiziala Bizkaiko Enpresa eta Aurrerapen Zentroa Bizkaiko Ikastolen Elkartea biztanle 171 Bk BM BGEB BIRD EAR berrinp. Ber. Pb b.b. b.i.s.g. b.g. b. z. es. BAZ BAE BT CSV Bibl. bibliog. BIEZ bid. b. b. zah. bideg. VCD bidez. BY be MSSCC bik. g. bik. BBK BBVA BIO BOS bild. bil. biltz. Biof. Biogeog. Biokim. Biol. b/min bir. VI VG MM my birmold. birmoldle. ETB bi Bi BOM bizig. bizil. Eurofound BBB BIZ Bizk. BAO BEAZ BIE bizt. Laburtzapenen Hiztegia biztanleria aktiboaren inkesta biztanleria jardueraren arabera bloke Bloke Nazionalista Galiziarra blokeoaren kontrako sistema Boleibol Boli Kosta bolibar Bolivia boliviano bolumen Bootes; Itzaina Bordeleko aireportua boro borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakunde Bosnia-Herzegovina bosniera Botanika Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia Botswana Boxeo brakiopodo Brasil bretoiera brigada briofito briozoo bromo Brunei budismo bukaera onari baldintzatuta bulego bulego terminal bulego-zenbaki Bulgaria bulgariera burdina Burdingintzaren Europako Elkartea Burkina Faso Burundi buruzagi 172 BAI BJA bl. BNG ABS Bolb. CI VEB BO BOB bol. Boo BOD B BGAE BA bs Bot. CGPJ BW Box. brakiop. BR br brig. briof. brioz. Br BN bud. b.o.b. bul. bul. ter. bul.-zk. BG bg Fe Eurofer BF BI bzg. C Cabo Verde Caelum calvus Camelopardalis Cancer Canes Venatici Canis Major; Izarrora Canis Minor; Xakurra Capricornus Carina Cassiopeia cedi Celsius gradu; gradu zentigradu Centaurus Cepheus Cetus; Balea CFA franko CV Cae cal Cam Can CVn CMa CMi Cap Car Cas GHC °C Cen Cep Cet XAF Laburtzapenen Hiztegia CFA franko CFA franko CFP franko Chamaeleon Changi nazioarteko aireportua chewera Chicago O'Hare nazioarteko aireportua circa Circinus colon salvadortar Columba Coma Berenices confer congestus Continuity IRA; Real IRA Convergencia i Unió copyright cordoba Corona Australis Corona Borealis Corvus Costa Rica coulomb Crater crescendo Crux cumulonimbus; kumuloninbo cumulus; kumulu curie curriculuma garatzeko dekretu curriculuma norbanakoari egokitze curriculumera sartzeko egokitzapen Cygnus 173 MLF BFF XPF Cha SIN ny ORD ca. Cir SVC Col Com cfr.; cf. con CIRA CiU cop. NIC CrA CrB Crv CR C Crt cresc. Cru Cb Cu Ci CGD CNE CSE Cyg D da capo dalasi Dallas - Fort Worth nazioarteko aireportua Daniel Daniel Grekoa daniera Danimarka data datarik gabe datatik egunetara datibo datu-base decrescendo Defentsarako Informazio Zentro Nagusia dekadekagramo dekalitro dekametro dekanewton deklinabide Dekorazio Delphinus Demografia Demokrata Sozialen Zentroa d.c. GMD DFW Dn Dn gr da DK d. d.g. d/e dat. DB decresc. CESID da dag daL; dal dam daN dekl. Dek. Del Dem. CDS Laburtzapenen Hiztegia Demokrazia Kristaua denbora denbora unibertsal koordinatu dentsitate altuko polietileno dentsitate baxuko polietileno Denver nazioarteko aireportua departamentu depresio Dermatologia Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza deskontu destakamentu destinatibo determinatzaile Detroit Metropolitan Wayne County aireportua Deuteronomioa dezidezibel dezigramo dezilitro dezimetro diagrama dialekto diametro dibisio dibortziatua Didaktika Dietetika dikloro difenil trikloroetano diminuendo dina dinamika dinar aljeriar dinar bahraindar dinar berria dinar bosniar dinar irakiar dinar jordaniar dinar kuwaitar dinar libiar dinar mazedoniar dinar sudandar dinar tunisiar dinar yemendar diozesi Diplomatika diputatu diputatu foral diputatu nagusi diputazio dirham emirrerribatuar dirham marokoar Diru Lankidetzako Europako Funtsa Diru Merkatuko Aktiboetako Inbertsio Funtsa diseinu disko digital balioaniztun disko trinko disprosio Djibuti dobra dohatsu doktore dokumentu 174 DC t UTC HDPE LDPE DEN dptu. D Dermat. DBH dtu. destak. dest. det. DTW Dt d dB dg dL; dl dm diagr. dial. diam. dib. D Didak. Diet. DDT dim. dyn dinam. DZD BHD YUD BAD IQD JOD KWD LYD MKD SDD TND YDD dioz. Diplom. diptu. diptu. for. diptu. nag. dip. AED MAD DLEF DMAIF dis. DVD CD Dy DJ STD doh. dk. dok. Laburtzapenen Hiztegia dokumentu garraiagarrien formatu dolar australiar dolar bahamar dolar barbadostar dolar belizetar dolar bermudatar dolar bruneiar dolar ekikaribear dolar estatubatuar dolar fijiar dolar guyanar dolar hongkongdar dolar jamaikar dolar kaimandar dolar kanadar dolar liberiar dolar namibiar dolar salomondar dolar singapurtar dolar taiwandar dolar trinitatear dolar zeelandaberritar dolar zimbabwetar Dolby teatro sistema dolce Domingotarrak Dominika Dominikar Errepublika Don Muang nazioarteko aireportua dong Donostiako aireportua Dorado Draco drakma greziar dram Drogak Eragindakoen Elkartea Drogen eta Droga Mendekotasunaren Europako Behatokia duplicatus 175 PDF AUD BSD BBD BZD BMD BND XCD USD FJD GYD HKD JMD KYD CAD LRD NAD SBD SGD TWD TTD NZD ZWD DTS dol. OP DM DO BKK VND EAS Dor Dra GRD AMD DEE DDMEB du E EAEko baxurako arrantzako produktuak merkaturatzeko sistema normalizatu ebaketa-erreminta ebanjelari ebazpen eta jarraipen batzorde eboluzio Ebroko Konfederazio Hidrografikoa ECU Edafologia edizio Efesoarrei Gutuna egiaztagiri egile egile anonimo Egile eta Editoreen Elkartea egilearen ohar egilekide Egipto egoera zibil egoitza SNCP eb.-er. ebanj. EJABA ebol. CHE XEU Edafol. ed. Ef egiazt. eg. eg. anon. SGAE eg. oh. egkide. EG e.z. eg. Laburtzapenen Hiztegia Egoitza Santu egokitu egokitzaile egokitzapen sozialeko teknikari egun eguneko ospitale eguneratu eguneroko batez besteko irabazi egunik gabe Ehiza ehuneko zati guztizko Ehungintza einstenio ekain ekialde ekialde hego-ekialde ekialde ipar-ekialde Ekialdeko Timor ekinodermatu ekintza Ekintza Demokratiko Guyanarra ekintzetarako talde bereziak eklesiologia Ekologia Ekonomia ekonomia eremu esklusibo Ekonomia eta Diru Batasuna Ekonomia eta Gizarte Kontseilua ekonomia eta gizarte lantalde Ekonomia Intereseko Europako Taldea Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea ekonomia-jardueren sailkapen nazional Ekuador Ekuatore Ginea ekwele El Salvador Elektrizitate Elektroakustika Elektrobiologia Elektrologia elektromagnetismo Elektrometria Elektronika elektronvolt Elektrorradiologia Elektrostatika Elektroteknia Elikagaien Segurtasuneko Europar Agintaritza eliza elizbarruti elkargo elkarrekiko berme-baltzu elkarren laguntza ekonomikorako kontseilu elkarte Elkarte Zientifikoen Nazioarteko Kontseilua emakumezko Emakumezko Tenislari Profesionalen Elkartea emakumezkoa Enbriologia Endokrinologia Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Energia Atomikoaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna Energia Atomikorako Ordezkaritza 176 E.S. egok. egokle. EST e. EO egun. EBI e.g. Ehiz. %/guzt. Ehung. Es eka. E ESE; EH ENE; EIE TP ekinod. ek. ADG COE ekl. Ekol. Ekon. EEES EDB EGK EGL EIET ELGA EJSN EC GQ GQE SV Elek. Elektroak. Elektrobiol. Elektrol. elektromag. Elektrom. Elektron. eV Elektrorradiol. Elektrost. Elektrotek. EFSA el. elizb. elkg. EBB ELEK elk. EZNK emak. WTA E Enbriol. Endokr. EAEE; Euratom EAEEI CEA Laburtzapenen Hiztegia energia-plan nazional Energiaren Euskal Erakundea Enologia enparantza enperadore Enpleguko Institutu Nazionala enpresa Enpresa Publikoen Europako Zentroa enpresa txiki eta ertainak enpresa-trafikoaren gaineko zerga orokor enpresa-zuzendaritzako master entitate Entomologia entziklika entzumena eta hizkuntza Epaileak epemuga epilogo Epistemologia Equuleus erabil erabiltzailearen laguntza-zentro eragozpen fiskaleko asanblada eraikin Eraikuntza eraikuntza eta herri-lanak erakunde erakusle eranskin eratorri erbio erdi; erdiko erdialde Erdialdeko Amerika Erdialdeko eta Ekialdeko Europako Herrialdeak Eremu Urriko eta Eskualdeko Hizkuntzetan Argitaratzen diren Egunkarien Europako Elkartea ergatibo Eridanus Eritrea erizaintzako unibertsitate-diplomadun erkidego erkidegoko laguntza-esparru Erlezaintza Erlijioa Erlojugintza ermita ermitau Erradiologia Erradioterapia errealitate birtuala modelatzeko lengoaia errebal erredaktore Erredentziokoak erreferentzia Errefuxiatu eta Presoen Sostengu Komitea errege Errege Dekretu Errege Lege Dekretua Erregeak bigarren Liburua Erregeak lehen Liburua erregina erregistro gordineko tona 177 EPN EEE Enol. enp. enp. EIN enpr. CEEP ETE ETZO MBA ent. Entom. entz. EHI Ep epem. ep. Epistem. Equ e. CAU EFA eraik. Eraik. BTP erak. erak. eransk.; er. erat. Er erd. ea. EAm. EEEH MIDAS erg. Eri ER EUD erk. ELE Erlzz. Erl. Erloj. erm. erm. Erradiol. Erradiot. VRML erreb. erred. CSSR erref. EPSK erg. ED ELD 2 Erg 1 Erg ergi. EGT Laburtzapenen Hiztegia erregistro gordineko tonak Erregistroen eta Notariotzaren Zuzendaritza Nagusia erreka errekasto erreklamatu errektore errepide errepide nagusi errepide zahar errepublika erresonantzia magnetiko nuklear errestaurazio Erresuma Batua erretore Erretorika erretorromaniera erretratu erribera errolda arteko hazkunde-tasa Erromatarrei Gutuna Erronkariera errublo errublo bielorrusiar errublo tajikistandar Errugbi Errumania errumaniera errupia indiar errupia indonesiar errupia mauriziar errupia nepaldar errupia pakistandar errupia seychelletar errupia srilankar Errusia errusiera ertzain Ertzainen Nazional Elkartasuna ertzaintza esaera zahar Esaera Zaharrak esate baterako Esdras Esgrima eskailera eskaini eskandio eskari agregatu eskatologia esklamazio Eskolapioak Eskolastika eskolaz kanpoko ekintzak Eskritura Santu eskualde Eskualde Garapeneko Europako Funtsa Eskualdeen Europako Zentroa Eskualdeetako Lantaldea eskualdeko errepide Eskubaloi eskudo caboverdetar eskudo portuges eskudo timortar 178 e.g.t. ENZN err. errto. E errekt. erp. erp. nag. erp. zah. errep. EMN errest. GB erret. Erret. rm erretr. errib. EHT Erm Erronk. RUR BYR TJR Errg. RO ro INR IDR MUR NPR PKR SCR LKR RU ru ertz. ERNE ertzz. esr. zah. Es e.b. Esd Esgr. eskra. esk. Sc E/A eskat. eskl. SP Eskol. EKE Esk. S. eskde. EGEF EEZ EL eskde. erp. Eskub. CVE PTE TPE Laburtzapenen Hiztegia eskuin; eskuinalde eskuizkribu Eskularrugintza Eskultura eskuordetzaren bidez Eskuzko Pilota Enpresen Liga Eslovakia eslovakiera Eslovenia esloveniera Espainia Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa Espainiako Alderdi Komunista Espainiako Alderdi Sozialista Langilea Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioa Espainiako Bankuen Elkartea Espainiako Gorteetako Aldizkari Ofiziala Espainiako Irrati Telebista Espainiako Itsuen Erakundea Espainiako Merkataritza Elektronikoko Elkartea Espainiako Normalizazio Erakundea Espainiako Probintzien eta Udalerrien Federazioa Espainiako Trenbide Sarea Espainiako Trenbideen Enpresa Publikoa Espazio Agentzia espediente esperanto Espetxeen Lege Organiko Orokorra espezie espezieak espiritismo espiritu esponentzial Esportaziorako Kreditu Aseguruen Espainiako Konpainia Estandarizaziorako Nazioarteko Erakundea Estatistika Estatistikako Institutu Nazionala estatistikako lurralde-unitateen nomenklatura Estatu Burujabe Berriak Estatuko Administrazio Zibileko Funtzionarioen Mutualitatea Estatuko Aldizkari Ofiziala Estatuko Industria Partaidetzarako Sozietatea Estatuko interes orokorreko sare Estatuko Lege Organikoa Ester Ester Grekoa estereorradian Estetika Estilistika estimagarri Estonia estoniera Estrasburgoko aireportua Estratigrafia estrontzio et alii eta abar eta hurrengoak etcetera etengabeko prestakuntza kudeatzeko erakunde paritario Etika Etimologia Etiopia 179 esk. eskbu. Eskular. Esk. E.B. EPEL SK sk SI sl ES AENA PCE PSOE CECA AEB BOCE RTVE ONCE AECE AENOR FEMP RENFE FEVE NASA esp. eo ELOO sp. spp. espirit. esp. exp CESCE ISO Estat. EIN; INE NUTS EBB MUFACE BOE SEPI EIOS ELO Est Est gr sr Est. Estil. estim. EE et SXB Estrat. Sr et. al. e.a.; etab. t. hur. etc. FORCEM Etik. Etim. ET Laburtzapenen Hiztegia Etnografia Etnologia Etologia etorbide etxaguntza etxalde etxarte etxe etxe-multzo etxebizitza etxeko bideo-sistema etxeko lan eukaristia euro Europa Europa barneko sareak Europako Agiri Bakuna Europako Banku Zentrala Europako Diru Akordioa Europako Diru Funtsa Europako Diru Institutua Europako Diru Sistema Europako Ekonomia Erkidegoa Europako Ekonomia Erkidegoa Eratzeko Ituna Europako Erabilera Urriko Hizkuntzen Informazio Sarea Europako Erkidegoa Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegia Europako Erkidegoetako Lehen Auzialdiko Auzitegia Europako Erkidegoko Bulego Humanitarioa Europako Erkidegoko ekonomia-jardueren nomenklatura orokor Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoa Europako Erkidegoko Gaietan Espezializatutako Organoen Biltzarra Europako Erkidegoko Industrien Batasuna Europako esparru ekonomiko Europako Espazio Agentzia Europako Futbol Elkarteen Batasuna Europako Garapen Funtsa Europako Gizarte Funtsa Europako hezkuntza-proiektu Europako Ikasle Elkarteen Batasuna Europako ikerketa-esparru Europako Inbertsio Bankua Europako Inbertsio Funtsa Europako Ingurumen Agentzia Europako Kontseilua Europako Merkataritza Askeko Elkartea Europako Normalizazio Batzordea Europako Parlamentua Europako Politika Lankidetza Europako sare judizial Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea Europako Sindikatuen Konfederazioa Europako Terminologia Dokumentazio eta Informazioko Zentroen Sarea Europako Terminologia Elkartea Europar Batasuna Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala Europar Batasunaren Ituna Europar Batasuneko Estatu Nagusi Militarra Europar Batasuneko Lantalde Militarra Europar Batasuneko Organoen Itzulpen Zentroa europio 180 Etnogr. Etnol. Etol. etorb. etxag. etxde. etxte. e. e.-m. etxeb. VHS e.l. euk. EUR Eur. EBS EAB EBZ EDA EDF EDI EDS EEE EEEI MELIN EE EEI EEJA EELAA ECHO NACE Eurostat EGEOBI UNICE EEE ESA UEFA EGAF EGIF EHP ESIB EIE EIB EIF EIA EK EFTA ENB EP EPL ESJ ESLA ESK TDCnet ETE EB EBAO EBI EBEN EBLM CDT Eu Laburtzapenen Hiztegia Euskadi Euskadi ta Askatasuna Euskadiko Alderdi Sozialista Euskadiko Enpresaburuen Bilgunea Euskadiko Ezkerra Euskadiko Gazteriaren Kontseilua Euskadiko Irakaskuntzako Langileen Sindikatua Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseilua Euskadiko Lan Sozietateen Taldea Euskadiko Mugimendu Komunista Euskadiko Orkestra Sinfonikoa Euskadiko Partidu Komunista Euskadiko Traumatismo Kraneo-entzefalikoen eta Hartutako Kalte Zerebralaren Elkarteen Federazioa Euskadiko Udalen Elkartea Euskal Autonomia Erkidegoa Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusia Euskal Batasuna Euskal Dantzarien Biltzarra Euskal Estatistika Erakundea Euskal Gramatika, Lehen Urratsak Euskal Herria Euskal Herriak Bere Eskola Euskal Herriak Euskal Unibertsitatea Euskal Herrian Euskaraz Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria Euskal Herriko Bertsozaleen Elkartea Euskal Herriko Gay eta Lesbianen Askapenerako Mugimendua Euskal Herriko Hizkuntz Atlasa Euskal Herriko Ikastolen Elkartea; Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa Euskal Herriko Karlista Alderdia Euskal Herriko Kontsumitzaileen Batasuna Euskal Herriko Mendizaleen Elkartea Euskal Herriko Naziotasun Aitormena Euskal Herriko Nekazarien Elkartea Euskal Herriko Surf Federazioa Euskal Herriko Unibertsitatea Euskal Irrati Telebista Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkartea Euskal Kultur Erakundea Euskal Kulturaren Kontseilu Orokorra Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua euskal nortasun-agiri Euskal Pilotaren Nazioarteko Federazioa Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea Euskal Sozialista Biltzarrea euskal teknologia-sare Euskal Udalerri Intsumituen Mankomunitatea Euskal Uritarren Egitekoak Euskal Zuzenbide euskaldun Euskalerriaren Adiskideen Elkartea euskalki euskara euskararen gaitasun-agiri Euskararen Normalizazio Legea Eusko Abertzale Ekintza Eusko Alkartasuna Eusko Ikaskuntza Eusko Jaurlaritza Eusko Jaurlaritzaren Informatika Elkartea Eusko Legebiltzarra 181 EUS ETA PSE CEV EE EGK STEE-EILAS EKGK ASLE EMK EOS EPK FEATECE EUDEL EAE EAEAN EB EDB EUSTAT EGLU EH EHBE EHEU EHE EHAA EHBE EHGAM EHHA EHIK EKA EHKB EHME EHNA EHNE EHSF EHU EITB EIZIE EKE EKKO ENAM ENA EPNF ESAIT ESB ETS EUDIMA ICV Eusk. Zuz. eusk. RSBAP eusk. eu EGA ENL EAE/ANV EA EI EJ EJIE ELB Laburtzapenen Hiztegia Eusko Teknologi Ikertegien Elkartea Eusko Trenbideak Euzkadi Buru Batzarra Euzko Alderdi Jeltzalea Euzko Gaztedia Euzko Langilleen Alkartasuna exaexegesi existentzialismo Exodoa ez dagoelako Ezekiel ezezko; ezeztaile Ezker Batua Ezker Sindikalaren Konbergentzia ezker; ezkerralde Ezkerraren Alderdi Demokratikoa ezkondua ezkongabea ezkutuko kopia eztainu 182 EITE ET EBB EAJ EGI ELA E exg. exist. Ex e.d. Ez ez. EB ESK ezk. PDS EZ EG Bcc Sn F fabrika Fabrikatik Irteeran Fahrenheit gradu faksimile faktura Falkland Uharteak; Malvinak familia familia ugariaren txartel familia; familiarki fanerogamo farad Farmakologia Faroe Uharteak faroera fase txandakatzeko linea faszikulu femenino femtofenilanina Fenologia Fenomenologia fermio fibratus Fiji Filatelia Filemoni Gutuna Filipinak Filipotarrei Gutuna Filologia Filosofia filum; phylum Finantza Zuzenbide Finantzak finka Finlandia finlandiera; suomiera firmware fk. F.I. °F faks. fra. FK fam. FUT fam. fanerog. F Farmakol. FO fo PAL fasz. fem. f Phe Fenol. Fenomenol. Fm fib FJ Filat. Flm PH Flp Filol. Fil. fil. Fin. Zuz. Finantz. f. FI fi FW Laburtzapenen Hiztegia Fisika Fisika atomiko Fisika nuklear Fisiologia Fisiopatologia Fitogeografia Fitologia Fitopatologia Fitosoziologia fitxategiak transferitzeko protokolo flabin mononukleotido floccus florin antillatar florin arubar florin nederlandar florin surinamdar fluor folio folklore Fonetika Fonologia Fontes Linguae Vasconum forint Fornax forte forte-piano fortissimo Foru Zuzenbide foru-agindu foru-aldundi foru-arau foru-dekretu foru-diputatu fosforo fot fractus frai Frankfurt nazioarteko aireportua franko belgikar franko burundiar franko djibutiar franko ginear franko komoretar franko luxenburgotar franko madagaskartar franko ruandar franko suitzar frantses Frantzia Frantziako Alderdi Komunista Frantziako Aseguru Orokorrak Frantziako Bankuen Elkartea Frantziako Elektrizitate Konpainia Frantziako Ikerkuntza Agronomikorako Institutua Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa Frantziako Normalizazio Erakundea Frantziaren Aldeko Batasuna frantzio Frantziskotarrak Fronte Nazionala fula Futbol 183 Fis. Fis. atom. Fis. nukl. Fisiol. Fisiopat. Fitogeog. Fitol. Fitopatol. Fitosoz. FTP FMN flo ANG AWG NLG SRG F fol. folk. Fonet. Fonol. FLV HUF For f. f.p. fff.; ff. F. Zuz. F. Ag. FA F. Ar. F. D. f.-diptu. P ph fra fr. FRA BEF BIF DJF GNS KMF LUF MGF RWF CHF fr FR PCF AGF AFB EDF INRA CFDT AFNOR UPF Fr OFM FN ff Fut. Laburtzapenen Hiztegia 184 G Gabon gadolinio gaelera; gaeliko gaelera; gaeliko gaitzesgarri gako Galaziarrei Gutuna galdetzaile galego; galiziera galeria gales galio galtzada Gambia Garagardogintza garaiera garapen berezirako eremu Garapen Eremuen Kudeaketa SA garapenaren nahaste orokorrak Garapeneko Nazioarteko Elkartea garapenerako alde Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea garraio garren Gasteizko aireportua gastropodo gastu gaur egun Gaur Egungo Artearen Galiziako Zentroa gaur gutxi erabilia gauss gaztelania; espainiera gehigarri Gelditu eta Lagundu geltoki Gemini Genealogia Genesia Genetika genetikoki eraldatutako organismo (transgeniko) genitibo Geobotanika Geodesia Geofisika Geognosia Geografia Geologia Geometria Geomorfologia George Bush kontinente arteko aireportua Georgia georgiera; kartveliera geraleku GA Gd ga gd gaitz. gk. Ga gald. gl gal. cy Ga galtz. GM Garag. gar. GBE SAGAZDE GNO GNE GA GGKE garr. gn. VIT gastrop. gtu. g.e. CGAC g.g.er. G es gehig. DYA gelt. Gem Geneal. Gn Genet. GEO gen. Geobot. Geod. Geofis. Geogn. Geogr. Geol. Geom. Geomorfol. IAH GE ka geral. Laburtzapenen Hiztegia germanio gerrillari gerundio geruza fineko transistore Ghana Gibraltar gigagigabyte gigaelektronvolt gilbert Gimnastika Ginea Ginea Bissau Ginekologia Gipuzkera Gipuzko Buru Batzarra Gipuzkoa Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala Gipuzkoako Ikastolen Elkartea Gipuzkoako Irakaskuntzako Langileen Elkartea Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketak Giza Eskubideen Europako Auzitegia Giza Eskubideen Europako Hitzarmena giza immunoeskasiaren birus gizaki Gizarte Ekonomia Sustatzeko Institutu Nazionala Gizarte Laguntzako Institutu Nazionala Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorra Gizarte Segurantzaren Lege Orokorra gizarte-ekintza gizarte-ikasketetarako talde eragile gizarte-larrialdietarako laguntzak gizarte-segurantza gizarteratzeko gutxieneko diru-sarrera gizonezko gizonezkoa Glaziologia glizina; glikokola Gliziologia globuluen jalkiera-abiadura Glotodidaktika glutamina gobernu Gobernuen Arteko Biltzarra gobernuz kanpoko erakunde goi-fidelitate goi-mailako goi-mailako gaitasunak goian bego; goian beude Goikoak gorde zaitzala luzaro gordailu-ziurtagiri goren Gorputz Hezkuntzarako Institutu Nazionala gorputz-hezkuntza gotorleku gotzain gourde Gozogintza grabatzaile grafiko Gramatika gramo 185 Ge gerr. ger. TFT GH GI G GB GeV Gb Gimn. GN GW Ginek. Gip. GBB GIP GAO GIE GILE EUTG GEEA GEEH GIB gzk. GESIN GLIN GSIN GSDO GSLO GE GITE GLL GS GGD giz. G Glaziol. Gly Gliziol. GJA Glotod. Gln gob. GAB GKE hi-fi goi. GMGA g.b. G.g.z.l. gz gn. GHIN g.-hezk. got. gotz. HTG Gozog. grab. graf. Gram. g Laburtzapenen Hiztegia gray Greenwich-ko meridianoaren ordu greko zahar greko; greziera Grenada Grezia Groenlandia groenlandiera Grus Guadalupe Guadalupeko Alderdi Komunista Guadalupeko Alderdi Progresista Demokratikoa Guam guanina guarani guaraniera Guatemala gujaratera Guraso Elkarteen Federazioa guraso-elkarte gure aipamen gure eskutitz gure faktura gure gutun gure igorpen gure kontu gure kontu korronte gure letra gure onarpen gure ordainduko gure taloi gure txeke gure; geure Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea gutxi erabilia gutxi gorabehera gutxieneko datu-multzo Guyana Guyana Frantsesa guztira guztiz agurgarri 186 Gy GMT grc el GD GR GL kl Gru GP PCG PPDG GU G PYG gn GT gu GEF GE g. aip. g.e. g. fra. g.g. g.i. g.k. g.k.k. g.l. g. on. g.o. g.t. g. tx. g. GGNB g.er. g.g.b. GDM GY GF guzt. gz. ag. H Habakuk hafnio hagiografia Haiti halaber Halterofilia Hamarreko Taldea handi handitu Hargintza harresiz kanpoko Harri-jasotze Hartsfield - Jackson Atlanta nazioarteko aireportua hartua dut hartutako immunoeskasiaren sindrome hartutako kalte zerebral hartzeko Hab Hf hagiog. HT hal. Halt. G-10 hd. hand. Harg. harr. kanp. Har.-jas. ATL h.d. HIES HKZ H Laburtzapenen Hiztegia Hasiera hasierako irakaskuntza hau da haur-hezkuntza haur-hizkera Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsa hausa hausnarkari hautaketa hazbete Hebertarrei Gutuna hebreera hedaduraz hegazti Hegazti Hazkuntza Hegaztizaintza Hego Amerika hego-ekialde Hego-Ekialdeko Asiako Tratatuaren Erakundea hego-mendebalde Hegoafrika hegoalde hegoalde hego-ekialde hegoalde hego-mendebalde Hegoaldea Hegoaldeko Georgiak hektarea hektohektogramo hektolitro hektometro helduarora bideratzeko programa Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea helduen hezkuntza helio Helmintologia Hematologia hemoglobina henry Heraldika Herbehereak Hercules Hermeneutika herri Herri Administrazioaren Europako Institutua Herri Administrazioen Kontratuen Legea Herri Aliantza Iraultzaile Amerikarra Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea Herri Batasuna Herri Kirol Herri Kontuen Euskal Epaitegia herri-mailako herri-ogasun herri-zerbitzu herri-zor; zor publiko herribide Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea herrikoi herririk eta datarik gabe herririk eta egunik gabe herririk eta urterik gabe herririk gabe herritar 187 Has HAS h.d. HH haur. UNICEF ha hausn. haut. in Heb he hed. hegt. Hegt. Hazk. Hegtzz. HAm. SE; HE ASEAN SW; HM ZA S; H SSE; HHE SSW; HHM Heg. GS ha h hg hL; hl hm HBP HABE HH He Helmint. Hematol. Hb H Herald. NL Her Herm. her. HAEI HAKL APRA HAEE HB Her. Kir. HKEE herr. HO HZ ZP; HZ herb. HASI herk. h.e.d.g. h.e.e.g. h.e.u.g. h.g. hert. Laburtzapenen Hiztegia Herritarren Zerrenda herrixka hertz Heziketa Teknikoko Elkartea; Gizarte Ekimenezko Lanbide Heziketako Ikastetxeen Elkartea Hezkuntza hezkuntza bereziko langileen euskara maila Hezkuntza eta Gizarte Ekintzetarako Funtsa Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrerako Legea Hezkuntza Zientzien Institutua Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea Hidraulika Hidrodinamika hidrogeno hidrogeno-potentzial Hidrografia Hidrologia Hidrostatika Hidroterapia Higiene Higrometria hilkortasun-tasa gordin hilondoko argitaraldi hilondoko edizio hindi hinduismo hipertestua markatzeko lengoaia hipertestua transferitzeko protokolo seguru Hipoteka Erregelamendua Hipoteka Legea hipoteka-mailegu Hiri Errentamenduen Legea hiri-antolamendurako plan nagusi hiribide hiriburu Hirigintza Hirugarrendar Erregeladunak Hirugarrendar Frantziskotarren ordena Hirugarrendar Kaputxinoak hirukoiztu histidina Histologia Historia Historiaurre hitz berri hitz elkartu hitz tekniko hitzaurre hitzaurregile hitzez hitz hizkuntza hizkuntza naturalaren prozesamendu Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza hizkuntza-eskakizun hizkuntza-eskola ofizial hizkuntza-normalizazioko teknikari Hizkuntzalaritza hiztegi hobe hobetu beharra Hockey holmio Homeopatia 188 HZ herx. Hz HETEL Hezk. HBLEM HEGEFU LOGSE HEZI UNESCO Hidraul. Hidrodin. H pH Hidrogr. Hidrol. Hidrost. Hidrot. Hig. Higrom. HTGd hil. argit. hil. ed. hi hind. HTML S-HTTP HE HL HM HEL HAPN hirib. hbru. Hirgz. TOR HFO HK hiruk. His Histol. Hist. Histaur. h.b. h.e. tekn. hitz. hitzgile. h.h. hizk. HNP HPS HE HEO HNT Hizkl. hizt. h. HB Hock. Ho Homeop. Laburtzapenen Hiztegia hondartza Honduras Hong Kong Hong Kong nazioarteko aireportua hormona adrenokortikotrofiko hormona antidiuretiko Horologium humilis Hungaria hungariera; magyarrera hurbiltze-adlatibo hurrenez hurren hurrengo; hurrengoak Hydra Hydrus 189 hond. HN HK HKG ACTH ADH Hor hum HU hu h.-adl. hr. hr. hur. Hya Hyi I ibai ibidem ibilbide ibilbide labur; mendiko ibilbide labur ibilbide luze; mendiko ibilbide luze ibilgailu berezi ibilgailu historiko ibilgailuen azterketa tekniko ibiltoki idazkari idem identifikazio fiskaleko kode identifikazio fiskaleko zenbaki identifikazio-kode identifikazio-zenbaki identifikazio-zenbaki orokor ifrentzu igande igarobide igboera; jorubera Igeltserotza Igeriketa igobide igorpen telegrafiko Ikas eta Ari ikasgaitasunen garapen Ikasketen Onarpenari buruzko Informazio Zentro Nazionala Ikasle Abertzaleak ikaslearen erregistro pertsonalaren azalpen ikastetxe ikastetxearen curriculum-proiektu ikastetxearen heziketa-proiektu Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa Eratzeko Ituna Ikerketa Bulego Federala ikerketa eta garapena Ikerketa eta Garapeneko Europako Erkidegoko Informazio Zerbitzua Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseilua Ikerketa, Zientzia eta Teknologiako Zuzendaritza Nagusia ikerketa-zentro bateratu Ikerkuntzarako Euskal Institutua Ikonografia ib. ibid. ibde. PR GR IB IH IAT ibki. idazk. id. IFK IFZ IK IZ IZO ifr. ig. igarob. ig Igelts. Iger. igob. IT IKA IG NARIC IA IEPA ikxe. ICP IHP IAEE IAEEI FBI I+G CORDIS CERN DGICYT IZB IKEI Ikon. Laburtzapenen Hiztegia Iktiologia ikus ikus gainera ikus gainera ikusi eta egunetara Ikuskizun ilustrazio immunoglobulina in vitro ernalketa inbertsio estrategikoetarako funts inbertsioari laguntzeko plan incus India indio Indonesia indonesiera Indus industria Industria Institutu Nazionala industria-sorkuntzarako zentro industrialde Industriaren Sustapen eta Eraldaketarako Baltzua inesibo inferentzia motor infinitibo Informatika Informatika Zerbitzuen Foru Elkartea Informazio Eleaniztuneko Gizartea informazio geografikoko sistema Informazio Gizarteko Proiektuen Bulegoa informazio-trukerako Amerikako kode estandar Informazioa eta Laguntza Teknikoa Trukatzeko Bulegoa informazioaren eta komunikazioaren teknologiak infraklase ingeles Ingeniaritza ingurabide ingurualde Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa inizial inprimaketa inprimaki inprimategi inprimategirik gabe instrumental Inteligentzia Agentzia Zentrala interbentzio-gune partehartzaileak interes interes-ehuneko interjekzio Interneko mezuak jasotzeko protokolo Internet postako xede anitzeko hedapenak Internet protokolo Internet sozietate Interneteko informazio-zerbitzari interprete inti intortus intsektu iodo Ipar Amerika Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea Ipar Atlantikoko Lankidetza Kontseilua 190 Iktiol. ik. ik. g. ik. g. i.e. Ikus. ilustr. Ig FIV FIE ILP inc IN In ID id Ind ind. INI ISZ indal. SPRI ins. IM inf. Inform. IZFE MLIS GIS IGPB ASCII TAIEX IKT infrakl. en Ingen. ingb. ingal. IHOBE iniz. inpk. inpr. inp. i.g. instr. CIA IGP int. int. % interj. IMAP MIME IP ISOC IIS interp. PEI in ints. I IAm. NATO IALK Laburtzapenen Hiztegia Ipar Euskal Herriko Garraio Kolektiboko Elkartea Ipar Euskal Herriko Ikasleen Elkartea ipar-ekialde ipar-mendebalde iparralde iparralde ipar-ekialde iparralde ipar-mendebalde Iparraldea Iparretarrak iragan iraganbide iragangaitz iragankor irail Irak irakaskuntza irakaskuntza bateratuen ikastetxe Irakaskuntza Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundea irakaskuntzarako gaitasun agiri irakaskuntzarako gaitasun ikastaro irakasle irakasle aholkulari Irakasleen Alfabetatze Euskalduntzea Iran irarlan IRC berriketa-zerbitzu iridio irla Irlanda; Eire Irlandar Armada Errepublikanoa Irrati Irratiteknia irregular Irteera Iruñeko aireportua irudi irudi-erabiltzailearen interfaze irudi-trukerako formatu irudigile irudizko iruzkingile Iruzurraren aurka Borrokatzeko Europako Bulegoa Isaias islamismo Islandia islandiera isoleuzina Israel Italia Italiako Alderdi Popularra italiera iterbio itrio Itsas zientzia Itsasgintza Itsasoa Ikertzeko Zientzialarien Kontseilua Itsasoko Gizarte Institutua itsasoz haraindiko herrialde eta lurraldeak Itun Berri Itun Zahar iturburu iturri itzulpen 191 ATCRB IEHIE NE; IE NW; IM N; I NNE; IIE NNW; IIM Ipar. IK irag. iragb. igaitz. ikor. ira. IQ irakask. IBI ISEI IGA IGI irak. AHO IRALE IR irl. IRC Ir i. IE IRA Irr. Irrtek. irreg. Ir PNA ird. GUI GIF irdle. irdz. iruzkg. OLAF Is isl. IS is Ile IL IT PPI it Yb Y Itsas Zi. Itsas. ICES IGI IHHL I.B. I.Z. itb. it. itz. Laburtzapenen Hiztegia itzultzaile itzultzaile-zerbitzu ofizial itzultzailearen ohar izaro izen izen arrunt izen ofizial izen propio izen-konplementu izenburu izengoiti izenlagun izenondo izenordain izenpetua izenpetzaile izkina izozte-puntuko tenperatura termodinamiko 192 itzle. IZO itzle. oh. iz. iz. iz. arr. iz. of. iz. pr. iz.-konpl. izenb. izg. izlag. izond. izord. izpta. izptz. izk. Tf J Jabetza Horizontalaren Legea jainismo Jainkoak gorde zaitzala luzaro jaio jaiotegun jaiotza-data jaiotza-probintzia jaitsiera Jakinduria Jakintza Jakueren gutuna Jamaika Jantzigintza Japonia japoniera jarduera gogaikarri, osasun-galgarri, kaltegarri eta arriskutsuak jarraipen jasoa jatorri-deitura kontrolatu jatorri; jatorrizko jatorrizko argitaraldi jatorrizko benetako izen jatorrizko bertsio jatorrizko bertsioa azpitituluekin jatorrizko deitura jatorrizko edizio jatorrizko izen jatorrizko izenburu jaun jaun errege hori jaun errege txit garai jaun hori jaun lehendakari hori jaun ministro hori jaun presidente hori jaun txit argi jaun txit prestu jaun txit prestu hori Jaun-goikoa eta Lagi-Zarra jaun/andre JHL jain. J.g.z.l. j. j.e. j.-d. j.-prob. jaits. Jkd Jak. Jak JM Jantzig. JP ja JGOKA jar. jas. JDK jat. jat. argit. j.b.i. JB JBA j. di. jat. ed. j.i. jat. izenb. jn. jn. erg. h. jn. erg. t. g. jn. h. jn. lehend. h. jn. min. h. jn. pres. h. jn. t. a. jn. t. ptu. jn. t. ptu. h. JEL jn./and. Laburtzapenen Hiztegia jeneral Jeremias Jeremiasen Gutuna Jesukristo Jesusen Lagundia; Jesuitak; Josulagunak Joanen bigarren Gutuna Joanen Ebanjelioa Joanen hirugarren Gutuna Joanen lehen Gutuna Job Joel John F. Kennedy nazioarteko aireportua Jokoak Jonas Jordania Jostuntza Josue joule judaismo Judasen Gutuna Judit Judo Jugoslavia junior juntagailu juridiko Jurisprudentzia justizia eta barne-arazoak Justizia Lankidetzako Europako Unitatea justizia-auzitegi nagusi 193 jen. Jr Jr gt J.K. SI; SJ 2 Jn Jn 3 Jn 1 Jn Jb Jl JFK Jok. Jon JO Jost. Jos J jud. Ju Jdt Jd. YU jr. junt. jur. Jurispr. JBA Eurojust JAN K kadmio kale nagusi kale; karrika Kaledonia Berria kalexka kalifornio kaligrafia Kalitatearen Kudeaketarako Europako Fundazioa kalonje kaloria kaltzio Kamerun Kanada Kanariar Koalizioa Kanbodia kandela kannada kanon Kantarik Ederrena kantitate kantoi kantonamendu kapitain kapital kapital finkoaren kontsumo kapitulu Kaputxinoak karbonavets Cd k. nag. k. NC kx. Cf kalig. EFQM kal. cal Ca CM CA CC KH cd kn kan. Kt kant. kant. ktdu. kap. kap. kfk kap. OFM.Cap. UAK Laburtzapenen Hiztegia karbono kardinal Kardiologia kargu Karmeldar Oinutsak Karmeldarrak Kartografia kartoi Kartusiarrak Kartzinologia katalan katalogo katalogo monografiko katalogo sistematiko Kataluniako Alderdi Sozialista Batua Kataluniako Ezker Errepublikanoa Kataluniako Komunisten Alderdia Kataluniako Konbergentzia Demokratikoa katolizismo kaxmirera kazakhera Kazakhstan Kazetaritza kelvin Kenya ketzal khmerera kilokiloampere kilobit kilobitak segundoko kilobyte kiloelektronvolt kilogauss kilogrametro kilogramo kilohertz kilojoule kilokaloria kilolitro kilometro kilometro-puntu kilomol kilonewton kiloohm kilopond; kilogramo-indar kilovolt kilovoltampere kilowatt Kimika Kimika Huts eta Aplikaturako Nazioarteko Batasuna kina kinyaruanda kip kirgizera Kirgizistan Kiribati Kirol kirundi Kirurgia kitxua Klaretarrak klase 194 C kard. Kardiol. kgu. OCD O. Carm.; OC Kartogr. kart. O. Cart. Kartzinol. ca kat. kat. mon. kat. sist. PSUC ERC PCC CDC kat. ks kk KZ Kazet. K KE GTQ km k kA kb kbps kB keV kG kgm kg kHz kJ kcal kL; kl km KP kmol kN kΩ kp kV kVA kW Kim. IUPAC PGK rw LAK ky KG KI Kirol. rn Kirg. qu CMF kl. Laburtzapenen Hiztegia klasiko Klimatologia kloro koaderno koadrupedo Koalizio Galiziarra kobalto kobre kode Kode Zibil Kohelet kokapen-kode kokatze-sistema orokor kolegio kologaritmo kolon costarrikar Kolonbia Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak kolonia kolore Kolosarrei gutuna komanditazko sozietate Komentualak Komoreak konbergentzi zona intertropikal konfuzianismo Kongoko Errepublika Kongoko Errepublika Demokratikoa konkretu konpainia konpositore konstituzio konstituzio-auzitegi Kontabilitate kontrakontu kontseilari kontseilu Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Elkartea kontsumitzaileen informaziorako udal bulego kontsumoko prezioen indize kontu kontu arrunt kontu korronte kontu korrontearen zenbaki kontu-unitate kontu-zenbaki kontura kontzientzia-eragozpen mugimendu kontzilio kooperatiba Kooperatiba arteko Elkartasun Funtsa Kooperatiba Sozietate Koordinakunde Abertzale Sozialista koordinatzaile kopia kopia kopuru Koreako Errepublika Koreako Herri Errepublika Demokratikoa koreera Koreografia Korintoarrei bigarren Gutuna Korintoarrei lehen Gutuna 195 klas. Klimat. Cl koad. koadr. CG Co Cu kd. KZ; Kd. Zib. Koh k.-k. GPS kol. colog CRC CO FARC kol. kol. Kol KS OFM.Conv. KM KZIT konfuz. CG CD konkr. kia.; ko. konp. konst. KA Kont. kktu. kontsri. konts. ADECU KIUB KPI ktu. ktu. arr. k/k; ktu. kte. ktu. kte. zk. KU ktu.-zk. kra. KEM kontz. koop. KEFU Koop. S. KAS koor. Cc kop. kop. KR KP ko Koreogr. 2 Ko 1 Ko Laburtzapenen Hiztegia koroa koroa danimarkar koroa eslovakiar koroa islandiar koroa norvegiar koroa suediar koroa txekiar korridore korritu Korsikako Nazio Askapen Frontea Korsikako Nazio Batasuna kosekante kosekante hiperboliko kosinu kosinu hiperboliko Kosmetologia Kosmologia kotangente kotangente hiperboliko kreditu kreditu-erakunde ofizial kreditu-kontu kreolera kreolera Kriminologia Kriptografia kripton kristal likidozko pantaila Kristalografia Kristau Eskoletako Anaiak kristau-izen kristautasun Kristo Kristo aurreko; Kristo aurretik Kristo ondoko; Kristo ondoren kristologia Kroazia kroaziera kromo Kronikak bigarren Liburua Kronikak lehen Liburua kronologia krustazeo kruzeiro kruzeiro real Kuba Kultur eta Turismo Ekintzetxea kuna Kurdistango Langileen Alderdia kurduera kurio Kuwait kwacha kwacha kwanza berri kyat 196 EEK DKK SKK ISK NOK SEK CZK korr. kor. FLNC ANC cosec cosech cos cosh Kosmetol. Kosm. cot coth kred. KEO kred.-ktu. ht cpf; cpe Kriminol. Kriptogr. Kr LCD Kristalogr. FSC k.i. krist. K.; Xto. K.a. K.o. kristol. HR hr Cr 2 Kro 1 Kro kronol. krust. BRC BRR CU KTE HRK PKK ku Cm KW ZMK MWK AON MMK L Laborari Gazteen Konfederazio Nazionala laburdura CNJA lab. Laburtzapenen Hiztegia laburtu Lacerta lacunosus lagun lagunarteko laguntza teknikoak laguntza teknikoko bulego laguntza teknikoko zerbitzu laguntzaile laku lamina Lan Harremanei buruzko Lege Dekretua Lan Harremanen Kontseilua lan pertsonalaren etekinaren gaineko zerga Lan Prozedurari buruzko Legea Lan Zuzenbide lan-istripu Lanaren Konfederazio Nazionala Lanaren Konfederazio Orokorra Lanaren Mundu Konfederazioa Lanaren Nazioarteko Erakundea lanbide lanbide arteko gutxieneko soldata Lanbide Heziketa eta Prestakuntzarako Agentzia Lanbide Heziketa Garatzeko Europako Zentroa lanbide teknikoetarako prestakuntza lanbide-gaitasunaren ziurtagiri lanbide-heziketarako ikastetxe lanbideen Estatuko sailkapen Landa Errentamenduen Legea landare Landare Barietateen Erkidegoko Bulegoa laneko gaixotasun Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentzia lanerako ezintasun iragankor lanerako ezintasun iraunkor lanerako prestakuntza eta orientabideak Langile Abertzaleen Batzordeak langile autonomoen araubide berezi Langile Batzordeak; Langile Komisioak Langileen Batasun Orokorra lankide lanpostu-zerrenda Lanpostuetarako Agentzia Nazionala lantano Laos laosera Lapurdi Lapurtera lari Larrugintza larunbat Las Palmaseko aireportua Las Vegas McCarran nazioarteko aireportua lasterbide lat latin Latinoamerikako Merkataritza Askearen Elkarte Latinoamerikako Merkatu Batua Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoa lawrentzio Lebitarrena 197 lab. Lac la lag. lgart. LT LTB LTZ lagtz. l. lam. LHLD LHK LPEZ LPL Lan Zuz. LI CNT CGT LMK LANE lanb. LGS LHPA CEDEFOP LTP LGZ LHI LES LEL land. LBEB LG LSHIN LSOEA LEIg LEI LPO LAB LAAB LK; CCOO UGT lank. LPZ ANPE La LA lo LAP Lap. GEL Larrug. lr. LPA LAS lastb. LVL la LAMAE LMB CEPAL Lr Lb Laburtzapenen Hiztegia lege lege organiko Lege Soziologiako Nazioarteko Erakundea lege-dekretu lege-gordailu legegintzako errege-dekretu legelari lehen auzialdiko auzitegi lehen hezkuntza lehen hezkuntzako ikastetxe lehendakari lek leku-genitibo lekurik gabe lempira lenticularis Leo Minor leone Lepus lerrokada Lesotho Letonia letoniera letra leu leu moldaviar leuzina lev Libano libera libera egiptoar libera esterlina libera falklandar libera gibraltardar libera irlandar libera libanoar libera santahelenar libera siriar libera sudandar libera zipretar Liberia Libia libra Libra libreta arrunt liburu liburu santu liburuen nazioarteko zenbaki normalizatu liburuki liburutegi liburuxka Liechtenstein Liga Komunista Iraultzailea lilangeni lingala Linguistika lira italiar lira maltar lira turkiar lisina litas Literatura litio 198 leg.; L. LO LSNE LD L.G. LegED leg. LAA LH LHI lehend. ALL l.-gen. l.g. HNL len LMi SLL Lep ler. LS LV lv l. ROL MDL Leu BGL LB FRF EGP GBP FKP GIP IEP LBP SHP SYP SDP CYP LR LY lb Lib l.a. lib. lib.s. ISBN libk. libteg. libx. LI LKI SZL ln Ling. ITL MTL TRL Lys LTL Liter. Li Laburtzapenen Hiztegia Litografia litro Lituania lituaniera liturgia lizentziadun logaritmo logaritmo nepertar Logika Logistika lokailu London Gatwick aireportua London Heathrow aireportua lorategi Lorezaintza Los Angeles nazioarteko aireportua loti Lukasen Ebanjelioa lumen Lupus lurmutur lurralde historiko Lurralde Historikoen Legea Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea lurralde-ordezkaritza lurraldearen antolamendurako artezpideak lurraldeko garapen-funts Lurreko Garraioen Antolamenduari buruzko Legea lurrun-tentsio; lurrun-presio lursail Lurzoruaren Ekipamendu eta Sustapeneko Estatu Sozietatea Lurzoruaren Legea lurzoruko hezetasun absolutu lutezio lux luxenburgera Luxenburgo luzabide luzapen luzera Lynx Lyongo aireportua Lyra; Bandera 199 Litogr. L; l LT lt litg. liz. log ln Log. Logist. lok. LGW LHR lorat. Lorezz. LAX LSL Lk lm Lup lurm. LH LHL LPEE LO LAA LGF LGAL e' lurs. LESES LL Ha Lu lx lb LU luzab. luzp. luz. Lyn LYS Lyr M Macau Mach-en zenbaki Madagaskar Madrid - Barajas nazioarteko aireportua magnesio magnetismo mahaiburu Mahastizaintza maiatz mailadi mailegu pertsonal maiuskula Makabearrak bigarren Liburua Makabearrak lehen Liburua makina-tresnaren biurteko MO Ma MG MAD Mg magnet. mbru. Mahastzz. mai. mail. m.p. maiusk. 2M 1M BIMH Laburtzapenen Hiztegia Malakias Malakologia Malawi Malaysia malaysiera Maldivak maldivera malgaxe Mali maloti Malta maltera Mamalogia mamma manat manat turkmenistandar manganeso mantenu oso mantenu-erdi maoriera mapa marathera margolari Maria Sortzez Garbiaren Alabak (Marianistak) Maria Sortzez Garbiaren Semeak Mariana Uharteak Marianistak Maristak: Mariaren Lagunartea markatzeko lengoaia orokor estandar marko aleman marko finlandiar markoak segundoko Markosen Ebanjelioa Maroko Marrazketa marrazki marrazkilari Marseillako aireportua Marshall Uharteak marshallera Martinika Martinikako Alderdi Komunista martiri martxo maskulino Matematika Mateoren Ebanjelioa Mauritania Maurizio maximo maxwell Mazedonia mazedoniera Meatzaritza Medikuntza mediocris megamegabyte megaelektronvolt megahertz megaohm megavolt megawatt 200 Ml Malakol. MW MY ms MV dv mg ML LSM MT mt Mam. mam AZM TMM Mn MO ME mi map. mr margri. FMI FMI MP SM SM SGML DEM FIM fps Mk MA Mar. mar. markri. MRS MH mh MQ PCM mart. mar. mask. Mat. Mt MR MU max. Mx MK mk Meatz. Med. med M MB MeV MHz MΩ MV MW Laburtzapenen Hiztegia 201 Mekanika Mek. mekanografiatu mekan. memoria hil birprogramagarri REPROM memoriadun kolore sekuentzial SECAM mendate mte. mende m. mendebalde W; M mendebalde hego-mendebalde WSW; MHM mendebalde ipar-mendebalde WNW; MIM Mendebaldeko Europako Armamentu Taldea MEAT Mendebaldeko Europar Batasuna MEB Mendebaldeko Sahara EH mendelebio Md menderagailu mend. mendi m. mendi-adar m.-ad. mendigune mgn. mendikate mkat. mendiko bizikleta; lur orotako bizikleta BTT mendilerro mler. Mensa Men Merkataritza Merkat. Merkataritza Zuzenbide Merkat. Zuz. merkataritza-kode merkat.-kd. merkataritza-politika bateratu MPB merkataritzarekin lotutako jabetza intelektualaren eskubideei buruzko alderdiak TRIPS merkataritzari eta aduanako tarifei buruzko akordio nagusi GATT Merkatu Antolakunde Bateratua MAB Merkatu Tasa Adierazgarria MTA merkatuko prezio MP merkurio Hg Metafisika Metaf. metal-oxidozko erdieroale MOS Metalografia Metalogr. Metalurgia Metal. Meteorologia Meteorol. metical MZM metionina Met Metodologia Metod. Metrika Metr. metro m Metrologia Metrol. Mexiko MX mezu laburren zerbitzu SMS mezza voce m.v. mezzo forte m.f. mezzo piano m.p. Miami nazioarteko aireportua MIA Miarritzeko nazioarteko aireportua BIQ Microscopium Mic Migrazio eta Gizarte Zerbitzuen Institutua IMSERSO Mikeas Mi Mikologia Mikol. mikroµ mikroanpere µA Mikrobiologia Mikrob. Mikroekonomia Mikroek. mikrofarad µF Mikrografia Mikrogr. mikrogramo µg mikrometro; mikra; mikroi µm; µ Mikronesia FM mikrosegundo µs Laburtzapenen Hiztegia milimiliampere milibar milicurie milifarad miligramo milihenry mililitro milimetro milisegundo militar milivolt miliwatt Mineralogia minimo ministerio ministro ministro jeneral ministro-agindu Minneapolis - Saint Paul nazioarteko aireportua minuskula minutu Misionistak: Jesusen Bihotz Guztiz Santuaren Misionistak mistika Mitologia moila moldatzaile Moldavia moldaviera molibdeno Monako Mondragon Korporazio Kooperatiboa Mondragon Unibertsitatea moneta Mongolia mongoliera Monoceros monofoniko monoteismo monsignore Moral morendo Morfologia motibatibo motu Mozambike mozkin muga-adlatibo muga-egun mugagabe Mugarik Gabeko Albaitariak Mugarik Gabeko Medikuak mugarte mugatu mugatu plural mugatu singular mugatzaile multigrafiatu multiplo komunetako txikien multzokari mundu zabaleko amaraun Munduko Bankua Munduko Federazio Sindikala 202 m mA mb mCi mF mg mH mL; ml mm ms mil. mV mW Miner. min. min. min. min. jen. MA MSP minusk. min MSC mist. Mit. moi. mold. MD mo Mo MC MCC MU mon. MN mn Mon mono. monot. mons. Mor. mor. Morfol. mot. ho MZ mk. m.-adl. mgun. mugg. MGA MGM mug. mug. mug. pl. mug. sg. mugtz. multigr. m.k.t. multz. WWW MB MFS Laburtzapenen Hiztegia Munduko Merkataritza Antolakundea Munduko Meteorologia Erakundea Musca Musika mutur 203 MMA MME Mus Mus. mt. N Nabigazio Nafar Demokraten Elkargunea Nafarrera; Goi-nafarrera Nafarroa Nafarroa Beherea Nafarroako Alderdi Sozialista Nafarroako Aldizkari Ofiziala Nafarroako Aurrezki Kutxa Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusia Nafarroako Parlamentuko Aldizkari Ofiziala Nafarroako Unibertsitate Publikoa nafka nagusi nahaste-arrazoi nahitaezko gastu nahitaezkoa ez den gastu Nahum naira Namibia nanonanofarad nanometro; milimikra; milimikroi Napar Buru Batzarra narrasti Naturarentzako Mundu Funtsa Nauru nauruera Nautika Nazio Askapenerako Armada Nazio Askapenerako Fronte Sandinista Nazio Askapenerako Frontea Nazio Batuen Erakundea Nazio Batuen Ingurumen Programa nazioarteko nazioarteko alfabeto fonetiko Nazioarteko Batzorde Olinpiarra Nazioarteko Diru Funtsa Nazioarteko Energi Agentzia nazioarteko errepide-garraio Nazioarteko Errugbi Amateurraren Federazioa; Europako Errugbi Elkartea Nazioarteko Estatistika Institutua Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria nazioarteko finantza-korporazio Nazioarteko Igeriketa Federazioa Nazioarteko Itsas Erakundea Nazioarteko Justizia Auzitegi Iraunkorra Nazioarteko Kooperatiba Aliantza Nazioarteko Merkataritza Ganbera Nazioarteko Saskibaloi Federazioa Nazioarteko Zuzenbide nazional ndebelera Nab. CDN Naf. NA NAB PSN NAO CAN TSJN NPAO NUP ERN nag. r NG NEG Na NGN NA n nF nm; mµ NBB narr. WWF NR na Naut. ELN FSLN FLN NBE NBIP nart. NAF NBO NDF NEA TIR FIRA-AER; FIRA NEI RIEV CFI FINA IMO NJAI NAK NMG FIBA Nart. Zuz. nal. nr Laburtzapenen Hiztegia nebulosus nederlandera Negar Kantak negatibo Nehemias Nekazaritza Nekazaritza Bideratzeko eta Bermatzeko Europako Funtsa Nekazaritza Ekologikoa Arautzeko Kontseilua Nekazaritza Ikerketa eta Hobekuntzarako Zentroa nekazaritzako bihurketa-tasa nekazaritzako politika bateratu neodimio neologismo neon Nepal nepalera neper neptunio nerbio-sistema zentral Neurofisiologia Neurologia Neurri Newark Liberty nazioarteko aireportua newton ngultrum Niger Nigeria Nikaragua nikel nimbostratus; ninbostratu niobio nire faktura nire igorpen nire kontu nire kontu korronte nire letra nire onarpen nire ordainduko nire taloi nire; neure nitrogeno nobelio nominatibo norbera babesteko ekipamendu norberaren erregistro-zenbaki Norma normalizazio-legearen garapen nortasun-agiri nazional Norvegia norvegiera nota bene Numismatika 204 neb nl Nk neg. Ne Nekaz. NBBEF NEAK NIHZ NBT NPB Nd neol. Ne NP ne Np Np NSZ Neurofis. Neurol. Neur. EWR N BTN NE NG NI Ni Ns Nb n. fra. n.i. n.k. n.k.k. n.l. n. on. n. or. n.t. n. N No nom. NBE NEZ Nor NOLEGA NAN NO no N.B. Numism. O objektu objektu hegalari ezezagun Oblatuak: Maria Sortzez Garbiaren Oblatuak Obstetrizia Octans Odontologia obj. OHE OMI Obst. Oct Odont. Laburtzapenen Hiztegia Oftalmologia ohar ohea eta gosaria ohiko ohm ohoragarri Oihanlantza oinarri juridiko oinarri zergapegarri oinarrizko curriculum-diseinu oinarte Oinetakogintza oker edo hutsik ezean okultismo Oman onomatopeia ontzat emana opacus Opera Lagunen Bilboko Elkartea operazio aurreko batez besteko egonaldi Operazio Berezietarako Taldeak Ophiuchus Optika opus opuskulu Opustarrak oraingoz besterik ez ordaindu gabeko onarpenen erregistro ordainduko(a) ordainketa-agindu ordena ordenagailu bidezko tomografia axial Ordezkari Iraunkorren Lantaldea ordezko gizarte-zerbitzu; ordezko zerbitzu sozial ordinal ordu Orion oriya orkestra Orlando nazioarteko aireportua Ornitologia ornodun ornogabe orokor orri Orotariko Euskal Hiztegia orrialde Ortografia osagabe osagarri osasun mentaleko zentro osasun-egoitza osasun-erregistro industrial osasun-laguntzaile tekniko osasun-laguntzako zentro osasun-txartel indibidual Osasunaren Mundu Erakundea Osasuneko Institutu Nazionala Oseas osmio oso pribatutasun on ostegun ostiral 205 Oftalmol. oh. OG ohi. Ω oh. Oihanlz. OJ o.z. OCD oinrt. Oinet. o. edo h. e. okult. OM onomat. O. E. op OLBE OBE GEO Oph Opt. op. opusk. Op. D. o.b.e. OOE or. OA ord. OTA OIL; Coreper OZS; OGZ ord. h Ori or ork. MCO Ornitol. ornd. orng. orok. o. OEH or. Ortogr. osagb. osagar. OMZ os.-eg. OEI OLT OLZ OTI OME OIN Os Os PGP og. or. Laburtzapenen Hiztegia Otargintza Otorrinolaringologia otsail ottava ouguiya oxigeno Ozeania Ozeanografia 206 Otarg. ORL ots. ott. MRO O Oz. Ozeanogr. P pa'anga pabiloi pakete bidezko irrati-zerbitzu orokor Pakistan paladio Palau palauera Paleobotanika Paleografia Paleontologia Paleozoologia Palestina Askatzeko Erakundea Palestina Askatzeko Herri Fronte Demokratikoa Palestina Askatzeko Herri Frontea Palestinar Aginte Nazionala Palma de Mallorca - Son Sant Joan aireportua Panama pannus Papergintza Papua Ginea Berria paradore nazional Paraguai paraje Parapsikologia Paris Charles de Gaulle nazioarteko aireportua Paris Orly aireportua parke parke nazional parlamentari parroko parteak milioika partikula partikular partitibo partitura partizipio pasabide pascal paseabide; pasealeku pasibo Pasiotarrak pataka Patologia patriarka patristika Pauldarrak Pavo paxtuera pazientearen eta erabiltzailearen arreta-zerbitzu Pedagogia TOP pab. GPRS PK Pd PW pau Paleobot. Paleogr. Paleont. Paleoz. PAE FPDLP FPLP PAN PMI PA pan Paperg. PG par. nal. PY prje. Parapsikol. CDG ORY park. park. nal. parlri. parr. p.m.; p/m partik. part. part. part. partiz. pasab. Pa pas. pas. CP MOP Patol. patr. patrist. RSV Pav ps PEAZ Pedag. Laburtzapenen Hiztegia pedagogia terapeutiko Pediatria Pedroren bigarren Gutuna Pedroren lehen Gutuna Pegasus; Lau Kantoiak peioratibo pentabyte perfektu pergamino perlucidus perpaus Perseus; Marmaloa persiera pertsona pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga pertsonal ez irakasle Pertsonen Autonomiaren eta Laguntza Teknikoen Estatuko Zentroa Peru peso peso argentinar berri peso berri peso boliviar peso dominikar peso filipinar peso gineabissautar peso kolonbiar peso kubatar peso txiletar peso uruguaitar petaPetrografia Petrokimika pezeta pezeta Phoenix Phoenix Sky Harbor nazioarteko aireportua pianissimo piano piano-forte Pictor pikopikofarad pileus Pilota Pintura Piroteknia Pisces Piscis Austrinus pisu pisu garbi pisu gordin plangintza batzorde tekniko planifikatu-egin-egiaztatu-doitu plano plano-posizio indikatzaile platino plaza plegu plural plutonio Pneumologia Poetika 207 PT Pediatr. 2P 1P Peg pei. PB perf. perg. per perp. Per fa perts. PFEZ PEI CEAPAT PE ARP ARS MXN BOP DOP PHP GWP COP CUP CLP UYU P Petrogr. Petrokim. ESA ADP Phe PHX ppp.; pp. p. p.f. Pic p pF pil Pil. Pint. Pirotek. Psc PsA p. p. gb. p. gd. PBT PDCA plan. PPI Pt pl. plg. pl. Pu Pneumol. Poet. Laburtzapenen Hiztegia poise polibinil kloruro poligono polimerasaren kate-erreakzio Politika Politika eta Segurtasun Lantaldea polizia militar Poliziako Sindikatu Profesionala Poliziaren Europako Bulegoa Polonia poloniera polonio portu Portugal portuges; portugalera posdata; Post Data positibo post meridiem Post Scriptum posta posta bidezko igorpen posta-barruti posta-batasun unibertsal posta-kode posta-kutxa postposizio potasio praecipitatio praseodimio predikatu presidente Prestakuntzako Europako Fundazioa prestu preziatu pribilegio primate probintzia probintzial Profesionalen Futbol Liga profesionalen gaitasun-agiri Profesionalen Txirrindularitzako Nazioarteko Federazioa programatzeko dokumentu bakar prokuradore prolina prometio Prosodia protaktinio protestantismo Prozedura Kriminalaren Legea Prozedura Zibilaren Legea prozesatzeko unitate zentral Psikiatria Psikologia publikoarentzako salmenta-prezio publizitate Puerto Rico pula punjabera puntuak hazbeteko Puppis putzu Pyxis 208 P PVC pol. PCR Pol. PSL PM SPP Europol PL pl Po ptu. PT pt P.D. pos. p.m. P.S. p. PI PB UPU PK P. Ku. postpos. K pra Pr pred. pres. PEF ptu. prez. prib. prim. prob. prob. PFL CAP FICP PDB prok. Pro Pm Pros. Pa protest. PKL PZL PUZ Psikiatr. Psikol. PSP publ. PR BWP pa dpi Pup p. Pyx Laburtzapenen Hiztegia 209 Q Qatar quick time film QA MOV R röntgen radian radiatus radio radon rand rand real Reaumur gradu renio Renneseko aireportua Reticulum Reunion Reuniongo Alderdi Komunista rial irandar rial omandar riel rinforzando ringgit ritardando ritenuto riyal qatartar riyal saudiarabiar riyal yemendar rodio Ruanda Ruandako Fronte Patriotikoa rubidio rufiyaa Rut rutenio R rad ra Ra Rn ZAR ZAL BRL °R Re RNS Ret RE PCR IRR OMR KHR rinf. MYR ritard. riten.; rit. QAR SAR YER Rh RW FPR Rb MVR Rt Ru S Saggitarius Sagitta saihesbide sail sailburu sailburuorde sailkapen hamartar unibertsal Saint Kitts eta Nevis Saint Louis Lambert nazioarteko aireportua Saint Vincent eta Grenadinak Saint-Pierre eta Mikelune sakabanatu sakan sakelako telefono-deien banagune Sgr Sge saihb. sl. sb. sbo. SHU KN STL VC PM sakab. sak. BTS Laburtzapenen Hiztegia Sakramentinoak Salestarrak salgai arriskutsuak errepidez garraiatzeko erregelamendu nazional salmenta Salmoak Salomon Uharteak samario Samoa samoera Samuelen bigarren Liburua Samuelen lehen Liburua San San Francisco nazioarteko aireportua San Joan Jainkoarenaren anaiak San Marino San Pauloren Jaierazko Elkarte sango sanskrito santa Santa Helena Santa Luzia Santa Maria Santander Central Hispano Bankua Santiagoren Gutuna santu santutegi Sao Tome eta Principe sare lokal sarjentu Saskibaloi Saskibaloi Kluben Elkartea Saskigintza saturazioko nahaste-arrazoia urarekiko Saudi Arabia Schengengo informazio-sistema Scorpius Sculptor Scutum Seattle-Tacoma nazioarteko aireportua segundo Segurtasun Konpainia Errepublikanoak Segurtasun Nuklearreko Kontseilua segurtasunerako eta defentsarako Europako politika sekante selenio Semantika Semiologia Semiotika senatari Sendagaiak Aztertzeko Europako Agentzia Senegal senza tempo separata serbiera serie serina Serologia serora Serpens Sevillako aireportua Sextans sexu-transmisiozko gaixotasun Seychelleak 210 SSS SDB SAEGEN sal. Sal SB Sm WS sm 2 Sm 1 Sm S. SFO OH SM SSP sg sa sta. SH LC Sta. M. BSCH St stu. sant. ST LAN sarj. Saskib. ACB Saskig. rw SA SIS Sco Scl Sct SEA s CRS CSN SDEP sec Se Sem. Semiol. Semiot. sen. EMEA SN s.t. sep. sr ser. Ser Serol. ser. Ser SVQ Sex STG SC Laburtzapenen Hiztegia sforzando shekel Siderometalurgia siemens Sierra Leona signatura silizio sinatua sinatzaile sindhi Sindikatu Askatasunaren Lege Organikoa sine anno sine loco sine nomine Singapur singular sinhala sinonimo Sintaxi sintetiko sinu sinu hiperboliko Siraken Jakinduria Siria sistema smorzando sodio Sofonias Soin Hezkuntzako Euskal Erakundea soinu eta bideo tartekatuak sol berria solairu solairuarteko som Somalia somaliera sostenuto sothoera sottovoce Sozialista Abertzaleak soziatibo sozietate anonimo sozietate kolektibo sozietate mugatu Soziologia spissatus Sri Lanka staccato stokes stratiformis stratocumulus; estratokumulu stratus; estratu subdibisio subespezie subfamilia subfilum subgenero subjektu subklase subordena substantibo Sudan Suedia 211 sf. ILS Sideromet. S SL sign. Si stua. sle. sd SALO s.a. s.l. s.n. SG sing. si sin. Sint. sint. sin sinh Si SY sist. smorz. Na So SHEE AVI PEN sol. solarte. KGS SO so sos. st sot. voc. SA soz. SA SK SM Soziol. spi LK stacc. St str Sc St subdib. ssp.; subsp. subfam. subfil. subg. subj. subkl. subord. subst. SD SE Laburtzapenen Hiztegia suediera sufre Suitza Sukaldaritza sukre sum suntsipen handiko armak super bideo disko trinko superfamilia superklase superordena Surinam Svalbard eta Jan Mayen Uharteak swahili swaziera Swazilandia 212 sv S CH Sukald. ECS UZS SHA SVCD superfam. superkl. superord. SR SJ sw ss SZ T tagalo Taiwan tajikera Tajikistan taka tala talde talde multiprofesional talio taloi taloi-kopuru tamilera tangente tangente hiperboliko tantalo Tanzania taoismo tarifa tarifa berezi tarifa orokor Tauromakia Taurus Teatinoak teknezio Teknologia Teknologia Hezkuntzako Eskualdeko Zentroa Telebista telefono Telegrafia telegrama Telekomunikazio Telescopium telex telugu telurio tenge Tenislari Profesionalen Elkartea tenuto Teologia teraterabyte Terapeutika tl TW tg TJ BDT WST tld. TMP Tl t. t.-kop. ta tan tanh Ta TZ tao. tf. tf. bez. tf. orok. Taurom. Tau CR Tc Teknol. CERET Tb. tel. Telegr. teleg. Telekom. Tel tex. te Te KZT ATP ten. Teol. T TB Terap. Laburtzapenen Hiztegia Teratologia terbio termia Termika Terminologiari buruzko Europako Zerbitzaria Termodinamika Termometria termometro bustiaren tenperatura termodinamiko termometro izoztuaren tenperatura termodinamiko Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala Terrorismoaren Biktimen Elkartea Tesalonikarrei bigarren Gutuna Tesalonikarrei lehen Gutuna tesla Testamentu Berri Testamentu Zahar testu aberastuko formatu tetrapodo Thailandia thailandiera tibetera timina Timoteori bigarren Gutuna Timoteori lehen Gutuna tipografia tipologia tirosina titanio Titori Gutuna titular erkide titulu Tobit Togo tok pisin Toki Administrazioaren Aurreikuspeneko Mutualitate Nazionala Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legea Tokyo Haneda nazioarteko aireportua Tokyo Narita nazioarteko aireportua tolar tolestu tomo tona Tonga tongera tontor Topografia Toponimia torio Toronto Pearson nazioarteko aireportua Torturaren Aurkako Taldea Toxikologia trafiko eta aparkamenduaren ordenamendu Trafikoko Zuzendaritza Nagusia Traineru Kluben Elkartea transaminasa glutamiko-oxalazetiko transaminasa glutamiko-pirubiko transferentzia transistore transistore logika transkribatzaile translucidus transmititzeko modu asinkrono Trapakoak; Trapa trenbide 213 Teratol. Tb th Term. ETIS Termodin. Termom. Tw Ti DNAT AVT 2 Ts 1 Ts T T.B. T.Z. RTF tetrap. TH th bo T 2 Tm 1 Tm tipogr. tipol. Tyr Ti Tt tit. erk. tit. Tb TG tpi MUNPAL TAOL HND NRT SIT tol. t. t TO to t. Topog. Topon. Th YYZ TAT Toxik. TAO DGT TKE GOT GPT transf. TTL transle. tr ATM OCR; OCSO trenb. Laburtzapenen Hiztegia treonina Triangulum Australe Trigonometria Trinidad eta Tobago trinitrotolueno triptofano troka truke-tasen mekanismo tsongera tswanera tuba Tucana tugrik tulio Tunisia Turismorako Nazioarteko Aliantza Turkia turkiera turkmenera Turkmenistan Tuvalu txabola Txad Txekia txekiera txelin austriar txelin kenyar txelin somaliar txelin tanzaniar txelin ugandar txikigarri Txile Txina txinera Txirrindularitza Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna txit txit agurgarri txit argi txit bikain txit dohatsu txit garai txit prestu txit santu 214 Thr TrA Trig. TT TNT Trp tr. TTM ts tn tub Tuc MNT Tm TN TNA TR tr tk TM TV txab. TD CZ cs ATS KES SOS TZS UGS txik. CL CN zh Txirrind. UCI t. t. ag. t. a. t. bik. t. doh. t. g. t. ptu. t. s. U ubide Udako Euskal Unibertsitatea udalerri Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea udalerri-muga udaletako euskara-teknikarien sare udaletxe Uganda Ukraina ub. UEU udal. UEMA UM UETS udtx. UG UA Laburtzapenen Hiztegia ukrainera Ulsterko Alderdi Unionista Ulsterko Alderdi Unionista Demokratikoa Ulsterko Boluntarioen Indarra umetoki barneko gailu uncinus undulatus Unión del Pueblo Navarro unibertsitate unibertsitateko irakasleria-batzorde Unidad Alavesa unitate unitate termiko britainiar ur-laster ur-lurrunaren frakzio molar uranio urdu Urologia urre Urregintza urri Urriaren Leheneko Erresistentzia Talde Antifaxistak Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala Urrutiko Oinarrizko Hezkuntzarako Euskal Ikastegia Ursa Major; Hartz handia Ursa Minor; Hartz txikia urtarril urte urte anitzeko bideratze-programa urtegi urteko harrapaketa-kopuru urteko tasa baliokide urterik gabe Uruguai uzbekera Uzbekistan uztail 215 uk UUP DUP UVF DIU; UBG unc un UPN unib. UIB UA unit. Btu ur-l. Nv U ur Urol. Au Urreg. urr. GRAPO UHUN; UNED UOHEI UMa UMi urt. u. UABP urt. TAC UTB u.g. UY uz UZ uzt. V Valentziako aireportua valina Vanuatu Vatikanoa vatu vel simile Vela velum vendera Venezuela verbi gratia versus vertebratus vide Vietnam vietnamera virga Virgo Virtual Hire System Volans VLC Val VU VA VUV vel sim. Vel vel ve VE v. gr. vs ve vid.; v. VN vi vir Vir VHS Vol Laburtzapenen Hiztegia volt voltampere erreaktibo voltanpere volti subito Vulpes 216 V VAr VA v.s. Vul W watt web-orrialde pertsonalak weber wolfram; tungsteno wolofera won won W PHP Wb W wo KPW KRW X Xabiertarrak xafla xedapen xedapen gehigarri xedapen indargabetzaile xedapen iragankor xede berezietarako hizkuntzak xenon xhosera xilografia xintoismo SX x. xp. XG XIg XI LSP Xe xh xil. xint. Y yarda Yemen yen yoktoyottayuan yd YE JPY y Y CNY Z Z objektuak argitaratzeko inguru zabaldu zabalera zabaletara zabalgune zabalkundea neurtzeko bulego zaharkitu zainketa aringarrietako unitate zainketa intentsiboetako unitate zaire berria Zakarias zaldi-potentzia zaldibide Zambia ZOPE zab. zab. zabal. zab. ZNB zah. ZAU ZIU CDZ Za HP; ZP zald. ZM Laburtzapenen Hiztegia Zaraitzuera zatitzaile komunetako handien Zazpiko Taldea Zeelanda Berria zefalopodo zeharbide zeharkako zeharkale zehaztu zehaztugabe zelai zena zenbaketa zenbaki Zenbakiak zenbakidun zenbakirik gabe zenbakizko faktore zenbakizko kontrol zenbakizko kontrol konputerizatu zenbateko zenbatzaile zenbatzaile zehaztu zenbatzaile zehaztugabe zentizentiarea zentigramo zentilitro zentimetro zentimo Zentro Demokratiko eta Soziala zeptoZeramika zerbitzu integratuetarako sare digital zerbitzu publiko zerbitzuen merkataritzari buruzko akordio nagusi zereginen ikaskuntzarako gela Zerga Zuzenbide zerga-oinarri zerga-oinarri kotizagarri zerga-oinarri negatibo zerio Zeruak gorde zaitzala luzaro zesio Zeta-hazkuntza zetazeo zettaZezenketa Zibernetika zidor Zientzia Zigor Kode Zigor Zuzenbide zilar Zimbabwe Zinegetika Zinema Zinemaren Batzorde Nazionala zink Zipre zirkonio Zirku Zirkulazio 217 Zar. z.k.h. G-7 NZ zefalop. zhb. zh. zhk. zehazt. zehaztgb. zel. z. zenbk. zk.; zenb. Zen zk.dun. z.g. n faktore ZK; CN ZKK; CNC zbko. zenbtz. zenbtz. zehazt. zenbtz. zehaztg. c ca cg cL; cl cm zm. CDS z Zeram. ISDN z.p. GATS ZIG Zerga Zuz. ZO ZOK ZON Ce Z.g.z.l. Cs Zeta-hazk. zet. Z Zez. Ziber. zid. Zientz. ZK; Zig. Kd. Zig. Zuz. Ag ZW Zineg. Zin. CNEC Zn CY Zr Zirk. Zirkl. Laburtzapenen Hiztegia zisteina Zistertarrak Cist. Zitologia zitosina ziurtagiri ziurtatua zloty Zoologia Zooteknia zor zor publiko zordun-zenbaki zoroastrismo Zuberera Zuberoa zubi zubibide Zuhaizlantza zuluera zumardi zure zure aipamen zure esaneko zure faktura zure gutun zure igorpen zure kontu zure kontu korronte zure letra zure onarpen zure ordainduko zure taloi Zurgintza zutabe Zuzenbide Zuzenbide Erromatar Zuzenbide Historiko; Zuzenbidearen Historia Zuzenbide Kanoniko Zuzenbide Orokor Zuzenbide Politiko Zuzenbide Prozesal Zuzenbide Zibil zuzendari zuzendaritza nagusi zuzeneko adiera 218 Cys O. Cist.; S. O. Zit. C ziurtg. ztua. PLN Zool. Zootek. Z zp zord.-zk. zoroastr. Zub. ZU z. zub. Zuhaizl. zu zum. z. z. aip. z. es. z. fra. z.g. z.i. z.k. z.k.k. z.l. z. on. z. or. z.t. Zurg. zut. Zuz. Zuz. Err. Zuz. Hist. Zuz. Kan. Zuz. Orok. Zuz. Pol. Zuz. Proz. Zuz. Zib. zuz. DG z.a. Laburtzapenen Hiztegia 219 ERREFERENTZIA BIBLIOGRAFIKOAK APRAIZ de ELORZA, J. Hezkuntza Bereziko siglak (argitaratu gabea). 2000 (IVAPek helarazia). ARMENDARIZ, X. "Laburtzapenak", in: Administrazioa Euskaraz, 2 zk., 1993ko urria. ARNTZ, R.; PICHT, H. Introducción a la terminología. Madril: Fundación Germán Sánchez Ruipérez; Pirámide. 1995. ARRIZABALAGA, E. eta beste. "Laburdurak", in: Merkatal Korrespondentzia. Elhuyar/Elkar, 1986. AZZARETTI, M. Dictionnaire international d'abréviations scientifiques et techniques. Paris: Maison du Dictionnaire. 1978. BANDRES, L.M. eta beste. "Ikur eta laburdurak", in: Termodinamika klasikoaren oinarriak. Elhuyar/UEU, 1982. EGIA, G. “Sigla eta izen berezi batzuen deklinabidea”, in: Senez (1986,5 zk.), 93-97 or. - "Laburtzapena euskaraz" in: Senez (1985,3) 73-83 or.; (1986,1) 93-96 or. EHU, Euskara institutua. Lan-zuzenbideko Hiztegia. 1999 (Azken eguneratzea: 1999-2000; IVAPek helarazia). ELHUYAR KULTUR ELKARTEA. Hiztegi entziklopedikoa. Usurbil: Elhuyar. 1993. ENSUNZA, M.; ETXEBARRIA, J.R.; ITURBE, J. Zientzia eta Teknikarako euskara. Zenbait hizkuntzabaliabide. Bilbo: UEU. 2002. EUSKALTZAINDIA. Euskaltzaindiaren arauak, in: www.euskaltzaindia.net Euskera. Hiztegi Batua, www.euskaltzaindia.net). XLV, 2, 45. liburukia. Bilbo, 2000 (Azken eguneratzea: EUSKO JAURLARITZA. Terminologia-lanaren Metodologiako eskuliburua. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza. 2002. HAEE/IVAP. "Hizkera argiaren bidetik", in: Administrazioa euskaraz, 1994 (Azken eguneratzea: 19992000; IVAPek helarazia). Kooperatiba Hiztegia. HAEE/IVAP, Gasteiz, 1997 (Azken eguneratzea: 1999-2000; IVAPek helarazia). Zirkulazioko Hiztegia. HAEE/IVAP, Gasteiz, 1998 (Azken eguneratzea: 1999-2000; IVAPek helarazia). ISO [International Organization for Standardization]. ISO 4217. World Currencies. Listed by ISO 4217 Currency Abbreviation. (Azken eguneratzea: 2003-11-18). - ISO 639. Code for the representation of names of languages = Code pour la représentation des norms de langue. Geneva, ISO, 1988. - ISO 639-2. Code for the representation of names of languages = Code pour la représentation des norms de langue. Geneva: ISO, (Azken eguneratzea: 2003-11-21). KLAUDIO HARLUXET FUNDAZIOA. Euskal Hiztegi Entziklopedikoa. Donostia: K.Harluxet Fundazioa. 1995. KOCOUREK, R. La langue française de la technique et de la science. Paris: La Documentation Française. 1982. LOZANO, J. "Nola idatzi helbideak euskaraz", in: Administrazioa euskaraz. Gasteiz: HAEE/IVAP MARTINEZ de SOUSA, J. Diccionario Internacional de Siglas. Madril: Pirámide. 1978. ODRIOZOLA, J.K. [Zuz.]. Euskara gaurkotzeko bideak. Bilbo: EHUko Argitalpen-Zerbitzua,. 1987. PALAZIO, G.J. "Laburkindegi orokor baten berezitasunak eta ekarri lexikoa kazetaritza-terminologiaren alorrean", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra. Donostia: UZEI-IVAP. 1997. - "Laburkinen itzulpena kazetagintzan", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra. Donostia: UZEIIVAP. 1997. - Laburzki, laburtzapen eta akronimoen bilduma, www.palazio.org - "Sigla eta akronimoen erabilera eta agertze-maiztasuna euskarazko prentsaren praxian", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra, Donostia: UZEI-IVAP. 1997. PAVEL, S.; NOLET, D. Leonhardt, Ch. [Itz.] Handbook of terminology. Canada: Terminology and Standardization. Translation Bureau. 2001. TERMCAT. Metodologia del treball terminològic. Bartzelona: Generalitat de Catalunya. Departament de Cultura. 1990. Laburtzapenen Hiztegia 220 TOWELL, J.E.; SHEPPARD, H.E. Reverse International Acronyms, Initialisms and Abbreviations Dictionary, Detroit: 1987. UGARTEBURU, I., IRAZUSTA, J. "Osasun Zientzietako laburtzapenak", in: Euskera XXXIX, 1994. UGARTEBURU, I. "Akronimoen lexikalizazioa: HIESetik hiesera", in: Nazioarteko Terminologia Biltzarra, Donostia: UZEI-IVAP. 1997. UZEI. Laburtzapenen gidaliburua. Siglak-ikurrak-laburdurak. Erizpideak eta zerrendak. Donostia: Elkar. 1988. - Euskalterm datu-banku terminologikoa, www1.euskadi.net/euskalterm/