Antigo Réxime e Ilustración

5. O SÉCULO XVIII:
ANTIGO RÉXIME:
Sistema político, social e económico que ten a súa orixe na Idade Media e que chega sen apenas cambios ata ó
século XVIII. En 1794 Luis XVI morre guillotinado. Fórmase a caída definitiva do Antigo Réxime
aristocrático e instálase a Ilustración.
Sistema político: (Antigo Réxime)
Monarquía feudal, os reises tiñan moi pouco poder, os que tiñan poder eran os nobres, porque eran quenes
tiñan as terras, cobraban impostos, etc... O poder do rei era mínimo, e o ter algún problema dirixíanse os
nobres. Tamén tiñan moito poder o clero e os monasterios eran como grandes casas feudais. Este modelo
empeza a cambiar no século XV.
Os reis consiguen impoñer o seu poder ós dos nobres, creando unha monarquía Autoritaria. En España os
primeiros en exercer este poder foron os reis católicos. Fixeron isto gracias a Inquisición e o exércioto real, xa
non acudían os nobres. Sendo estos un exército permanente. Facía falta dispor de recursos económicos para ó
exército. Creando a facenda real, cobrando os seus propios impostos e contratan funcionarios. A
administración de Xustiza, é através de audiencias ou chancinerías, onde hai un xuiz para crear un tribunal. E
crean o estado moderno e establecen comunicación con outros estados centralizándose así moito o poder. En
España créanse con Carlos V e Felipe II.
No século XVII hai un paso máis de poder, controlando as riquezas dos nobres. Había tres poderes:
1º Lexislativo
2º Executivo
3º Xudicial
Dise que o rei era o enviado de Deus, pasan a monarquías absolutistas de orixe divino. Este modelo
implantouno Luis XIV en Francia no século XVI establece o primeiro mandato absolutista. Todo dependía do
rey. Despois desto tódolos estados acaban implantando a monarquía absolutista. Morre Carlos II en 1700, sen
descendencia, e hai unha guerra pola sucesión do trono. Consegue o trono Felipe V, o primer Borbón que
ocupa o trono de España, rematando así a dinastía dos Austria. En 1902 morre Alfonso XII. E foi proclamado
rei o fillo, Alfonso XIII, que era menor de idade. Ó morrer éste, o pai do actual rei renuncia ó trono. E dous
días despois da morte de Franco coronan ó actual rei.
Sistema social:
O sistema social do século XVIII era moi parecida á da Idade Media. Estaba formada por unha sociedade
Estamental. Éste era un grupo social pechado, e que só se podía pertencer a el mediante o nacemento. Mórrese
e nácese nun mesmo estamento.
HAI PRIVILEXIADOS E NON PRIVILEXIADOS.
REI \
NOBRES \ Privilexiados
1
CLERO \
(comerciantes ) BURGUESÍA
LABREGOS
1º estamento é a nobreza \
2º estamento é o clero \ Fórmase na Idade Media
3º estamento son os labregos \
Estes estamentos chegan sen cambios ó século XVIII.
Esquema da sociedade estamental:
REI
NOBRES
CLERO
BURGUESÍA
LABREGOS
Teñen esta forma debido á cantidade de persoas que hai en cada grupo estamental.
PRIVILEXIOS DOS PRIVILEXIADOS:
• Ocupan os cargos importantes
• Non pagan impostos, se non que os cobran
• Administran á xustiza (Á xustiza era sempre favorable a e eles)
• Cobraban impostos para todo
• Pola protección que os nobres lle daban ó pobo, éstes tiñan que facer todo o que o rei quixese.
No século XVIII pénsase se ésta maneira é a mellor de gobernar.
O sistema económico:
A maior parte dos labregos son agricultores, que non traballan as súas terras, se non que traballaban nas terras
do clero. Colbert (asesor de Luis XIII) instalou un novo sistema económico en Francia que se vai chamar o
colbertismo ou mercantilismo. Que consistía en que o estado que máis ouro e plata tivese era o máis poderoso.
Éstes intentaban vender o maior posible fóra e comprar no interior, moito máis varato. As tasas que hai que
pagar na duana polo transporte de material chámanse advaneiras e consiste en que é un 30% máis caro polo
dereito de importación. A partor de finais do século XVIIIcoménzanse a crea−las reales fábricas.
A ILUSTRACIÓN:
A ilustración é un movemento filosófico que se rexían nos seguintes conceptos:
• Só se debe aceptar aquilo que a razón pode demostrar.
2
• A razón chegárona a eloxiar como a deusa razón
• Só aquilo que resista á razón poderánser considerados válidos
NATURALEZA−RAZÓN−PROGRESO−FELICIDADE
¿ Por qué estes 4 conceptos?
Porque a natureza debe de controlala a razón ( os homes)
A razón e a natureza leva ó progreso
O progreso tiña como finalidade a felicidade
Carácter político:
No século XVIII os poderes de monarquía absoluta e a concentración é a orixe divina. Monte Esquiev,
cuestiona a validez do poder absolutista. Que pensaba que o rei non pode ter todo o poder porque benefíciase
deles, eles e os seus coñecidos. Opina que o poder ten que estar dividido. A esto chamóuselle a División de
poderes.
Dividíronse en:
− Lexislativo
− Xudicial
− Executivo
O poder lexislativo pertencíalle ó parlamento
O poder xudicial pertencíalle ós xuices
O poder executivo pertencíalle ós gobernantes
Outro francés chamado Rousseau escribe unha obra titulada o contrato social, e pensa que o home é bó (tende
a portarse ben). Pero a sociedade corrómpeo, e a convivencia con outros home crea a competencia, e aparecen
os conflictos sociais. Correspóndelle mandar ó pobo, a ésto chámaselle soberanía nacional ou do pobo. O
pobo elixe a unha persoa que os sustituta, mediante o voto electoral. O elixido ten que responder ante o pobo
que os elixiu. E cada pouco tempo elexían un novo ou o mesmo gobernante no nome do pobo.
Con esto comeza a democracia.
O esquema cambia totalmente, comparado ó esquema so século XVIII.
Esquema da sociedade absolutista:
Pobo
Gobernantes
As teorías de Adam Smith deu pé as súas teorías. Pensaba que a economía se tiña que facer con absoluta
liberdade económica sen que se entrometa o estado.
3
A lei da oferta e alei da demanda é a única lei pola que se rexía o comercio.
4
4