GUIA DOCENTE 2008/09 1. DATOS XERAIS DA MATERIA Nome da materia Dereito mercantil Código da materia Centro/ Titulación 303311121 Facultade CC. Económicas e Empresariais Curso Tipo Créditos aula/grupo (A) Créditos laboratorio/grupo (L) Número grupos Aula Número grupos Laboratorio Anual /Cuadrimestral Departamento Área de coñecemento Economía 1º Obrigatoria 11,25 CRÉDITOS ECTS 0 1 0 2º cuadrimestre DEREITO PRIVADO 165 Profesorado da materia Nome do profesor/a Francisco José Torres Pérez Despacho 138 Telefono 986812023 Correo electrónico ftorres@uvigo.es 2. CONTEXTO DA MATERIA 1.- Dereito Mercantil é unha asignatura de caráter cuadrimestral que se imparte no primeiro curso do programa da Licenciatura en Economía. Consta de 11.25 créditos ECTS. 2.- Xunto ca asignatura Introducción ao Dereito, a impartir no primeiro cuadrimestre do primeiro curso, e a asignatura optativa de Contratación Mercantil no terceiro curso da carreira , contempla as ensinanzas das liñas xerais do concepto, función e réxime xurídico das institucións mercantís. 3. OBXECTIVOS 3.1 Obxectivos xerais A finalidade desta asignatura é acadar un coñecemento xeral sobre a regulación dos denominados títulos valores (letra de cambio, cheque e pagaré), os principáis contratos utilizados polos empresarios, e, brevemente unha referencia a normativa que rixe en situacións de crise empresarial. 3.2 Competencias e destrezas teórico prácticas Dependendo do tipo de actividade que se desenvolva as competencias e capacidades requeridas o alumnado diverxen. GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 1 Nas clases teóricas proporcionarase una información xeral sobre a cuestión. O alumnado terá que: - Analizar e sintetizar dita información Aprender a resolver problemas vencellados á aplicación do coñecemento ás prácticas que se poidan propor. Nas clases prácticas intentarase por en práctica un sistema de diálogo entre o docente e o alumnado sobre cuestións relevantes e puntuais da materia: - Será necesario desenvolver unha correcta comunicación oral e escrita E nas actividades de seminario é o alumnado o que ten a palabra para expoñer e traballar sobre temas concretos plantexados polo docente: - Será fundamental o traballo en equipo e a análise global da asignatura. 3.3 Obxetivos interpersoais As habilidades que acadará o alumnado cursando esta asignatura son as seguintes: - Capacidade para buscar e analizar os textos legais vixentes. Capacidade para interpretar ás normas e darlle unha aplicación práctica ás mesmas. Capacidade para opinar xurídicamente sobre cuestións puntuais plantexadas na materia. Capacidade para traballar en grupo. 4. REQUISITOS PREVIOS 4.1 Formais Non é necesario ter aprobada ningunha materia previa para poder cursar esta asignatura. 4.2 Contidos e competencias mínimas Non se precisan coñecementos previos para poder seguir a materia, ainda que o feito de ter cursado a asignatura de Introducción ao Dereito no primeiro cuadrimestre fará que o alumnado comprenda mellor a dinámica de clases e o sistema de avaliación. 5. CONTIDOS A estructura do programa é a seguinte: Módulo I do temario que fai referencia aos Títulos Valores (Temas 1 a 5) Módulo II onde se estudarán os contratos mercantís (Temas 6 a 13) Módulo III cunha breve remisión ao dereito concursal (Tema 14) 6. PLAN DE TRABALLO PARA O ALUMNADO GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 2 Tendo en conta que a asignatura consta de 11.25 créditos ECTS o que equivale a 112 horas de traballo adicado á asignatura, o reparto que se fai é o seguinte: CONCEPTO 1. Asistencia ás clases teóricas 2. Estudio clases 4. Asistencia a clases prácticas 5. Preparación clases prácticas 6. Estudio e preparación examen 7. Realización examen final 8. Asistencia actividades de seminario 9. Realización actividades de seminario 10. Tutorización CÁLCULO 16 sem x 1 horas 16 sem x 2 hora 6 sem x 1 hora 6 sem x 2 horas 14 temas x 2 horas tema 1 actividade HORAS/CRÉDITOS TOTALES 16 horas 32 horas 6 horas 12 horas 28 horas 1 hora 2 horas 1 actividade x 14 horas 14 horas 1 hora TOTAL 1 hora 112 horas =11,2 créditos ECTS HORAS PRESENCIAIS HORAS NON PRESENCIAIS 26 HORAS 86 HORAS 7. BIBLIOGRAFIA 7.1 BIBLIOGRAFIA BASICA Sánchez Calero, Fernando. Principios de Derecho Mercantil. Madrid: McGraw-Hill, última edición. Jiménez Sánchez, Guillermo (coord.), Lecciones de Derecho Mercantil, Madrid: Editorial Tecnos, última edición. Código de Comercio e lexislación mercantil complementaria, última edición. 7.2 BIBLIOGRAFIA COMPLEMENTARIA Uría, R., - Menéndez, A., Curso de Derecho Mercantil, Tomo II, Cizur Menor (Navarra), Thomson-Civitas, última edición. *NOTA: A efectos de poder resolver e realizar as actividades de seminario, o docente proporcionará un dossier fotocopiado aos diferentes grupos, que conterá bibliografía e documentación específica (artículos de revistas, resumes de sentenzas...). GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 3 8. METODOLOXIA 8.1.- ACLARACIÓN PREVIA SOBRE O TIPO DE DOCENCIA PRESENCIAL TIPO DE CLASE/HORARIO ASISTENCIA ALUMNADO DURACIÓN E LUGAR DE CELEBRACIÓN METODOLOXÍA DOCENTE TEÓRICA PRESENCIAL TODOS 1 SESIÓN DE 1 HORA CADA SEMANA EN AULA - Esquema e documentación en fotocopiadora: o día anterior á clase. Conterá os obxectivos e bibliografía. - Explicación dos epígrafes seguindo un esquema de presentación - Conclusións - Presentación de dúbidas - Presentación e reparto da clase práctica cando proceda 3 GRUPOS 1 SESIÓN DE 1 HORA CADA 2 SEMANAS EN AULA - Presentación de liñas básicas do tema a estudar polo docente - Intervención dos alumnos - Dúbidas e debate - Conclusións e recollida das prácticas. - Entrega de actividade de seminario cando proceda 6 GRUPOS 1 SESIÓN DE 1 HORA EN AULA - Presentación de conclusións e informe polo alumanado - Recepción de infome e valoración polo docente INDIVIDUAL EN DESPACHO OU VÍA CORREO ELECTRÓNICO - Ao longo do cuadrimestre e aproximadamente cada 4 temas o docente comunicarase con cada alumno para observar a súa progresión e dúbidas na asignatura. TODOS 1 HORA - Reparto de preguntas relativas os temas obxecto de exame. - Recepción dos controis e valoración polo docente MARTES DE 10.00 A 11.00 PRÁCTICA PRESENCIAL XOVES INDICADOS GRUPO 2: DE 10.00 A 11.00 GRUPO 1: DE 12.00 A 13.00 GRUPO 3: DE 11.00 A 12.00 ACTIVIDADE DE SEMINARIO XOVES DA SEMÁN Nº 15 SEGUNDO HORARIO QUE SE INDICARÁ NA CLASE DE TEORÍA TUTORIZACIÓN XOVES SEMÁNS 6 E 14 SEGUNDO HORARIO QUE SE INDICARÁ NA CLASE DE TEORÍA EXAMEN FINAL GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 4 8. 2.- TEMARIO E CRONOGRAMA DA MATERIA CORRESPONDENCIA TEMA TEÓRICO SEMANA LECTIVA PLAN DE TRABALLO CLASES TEÓRICAS PRESENCIAIS CLASE PRÁCTICA PRESENCIAL ACTIVIDADE DE SEMINARIO ETUTORIZACIÓN PRESENTACIÓN SEM 1 SEM 2 SEM 3 SEM 4 SEM 5 SEM 6 SEM 7 1.TEORIA XERAL DOS TITULOS VALORES.Concepto. O Derecho incorporado o título: Caracteres deste Dereito. Exercicio do dereito: Lexitimación. A declaración contenida no título e a Relación fundamental. Clases de títulos valores. Títulos valores anotados en conta 2. A LETRA DE CAMBIO. Concepto e caracteres. Función económica. A forma da Letra de Cambio. Requisitos esenciais e non esenciais: Consecuencias xurídicas do seu incumprimento. Cláusulas potestativas. A letra en branco e letra incompleta. AS DECLARACIONS CAMBIARIAS. O LIBRAMENTO DA LETRA E AS RELACIONS EXTRACAMBIARIAS 3. ACEPTACION, ENDOSO E AVAL DA LETRA DE CAMBIO. ACEPTACION. Concepto. Requisitos. Efectos. EL ENDOSO. Concepto. Requisitos. Clases de Endoso. Efectos. O AVAL. Concepto. Requisitos formais. Responsabilidade cambiaria do avalista. Posición xuridica do avalista que paga a letra. 4. CUMPRIMENTO DAS OBRIGACIONS CAMBIARIAS. O VENCIMIENTO DA LETRA: Modalidades. O PAGO DA LETRA. Presentación ó pago. Efectos do pago. AS ACCIONS CAMBIARIAS. A acción directa. A acción de regreso. As excepcións cambiarias.. CLASE PRESENCIAL: 1 HORA 5. O CHEQUE. Concepto e Función económica. Emisión do Cheque: Requisitos. Relaciòns xurídicas propias do cheque: Librador, Librado e tenedor do cheque. Transmisión do cheque. Pago do cheque. Presentación ó pago. Efectos do pago. Accións que tutelan o pago do Cheque. O PAGARE. 6. AS OBRIGACIÓNS E OS CONTRATOS MERCANTIS. Especialidades do Réximen xuridico das obrigacións e contratos mercantís. Normas xerais dos Contratos Mercantís. Os contratos sometidos a Condiciós xerais. Os contratos celebrados fora do establecimento mercantil. 7. CONTRATOS DE COLABORACION, OS PUBLICITARIOS E OS DE DISTRIBUCIÓN. O CONTRATO DE COMISION. Concepto. Modalidades de Comisión. Formación do Contrato. Contido e efectos do CLASE PRESENCIAL: 1 HORA CLASE PRESENCIAL: 1 HORA PRÁCTICA 1: REQUISITOS FORMAIS DA LETRA DE CAMBIO CLASE PRESENCIAL: 1 HORA CLASE PRESENCIAL: 1 HORA PRÁCTICA 2: DECLARACIÓNS E ACCIÓNS CAMBIARIAS (I) PRÁCTICA 2: DECLARACIÓNS E ACCIÓNS CAMBIARIAS (II) CLASE PRESENCIAL: 1 HORA CLASE PRESENCIAL: 1 HORA TUTORIZACIÓN PRACTICA 3: CONTRATOS DE COMISIÓN E AXENCIA GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 5 SEM 8 SEM 9 SEM 10 SEM 11 SEM 12 Contrato: Dereitos e Obrigas do Comitente. Dereitos e Obrigas do Comisionista: Especial referencia á Autoentrada. Responsabilidade do Comisionista e a cláusula de garantía. A Comisión de Transporte. Extinción do Contrato. O CONTRATO DE AXENCIA. Concepto e Caracteres. Contido e Efectos. Obrigas do Axente. Obrigas do Empresario Principal. Extinción do Contrato. O CONTRATO DE MEDIACION OU CORRETAXE. O CONTRATO DE FACTORING. OS CONTRATOS PUBLICITARIOS. O CONTRATO DE CONCESIÓN MERCANTIL. O CONTRATO DE FRANQUICIA. 8. CONTRATO DE COMPRAVENDA MERCANTIL E OUTROS CONTRATOS DE PRESTACIÓN DE COSAS. Concepto. Delimitación. Perfección do Contrato. Obxecto da Compravenda Mercantil. Efectos e Contido do Contrato. Obrigas do Vendedor: A garantia dos vicios. Obrigas do comprador. A Transmisión dos riscos. AS COMPRAVENDAS ESPECIAIS.. O CONTRATO DE SUMINISTRO. O CONTRATO ESTIMATORIO. O CONTRATO DE ARRENDAMENTO FINANCIEIRO (Leasing). CONTINUACIÓN MÓDULO 8 9. CONTRATOS DE DEPÓSITO, AFIANZAMENTO, CONTA CORRENTE E PRÉSTAMO. O CONTRATO DE DEPOSITO MERCANTIL. Concepto e rasgos xerais. Obrigas das partes. Normas sobre algunhas clases de depósito: A) Depósito irrregular. B) Depósito administrado. C) Depósito en “Almacéns Xerais”. O CONTRATO DE AFIANZAMIENTO MERCANTIL. O CONTRATO DE CONTA CORRENTE. O CONTRATO DE PRESTAMO. 10. O CONTRATO DE TRANSPORTE. NOCIONS XERAIS. TRANSPORTE TERRESTRE DE COSAS. Delimitación e normas aplicables. Elementos persoais.. Elementos formais:. Contido do Contrato: Obrigas do cargador. Obrigas do porteador. Responsabilidade do Porteador. O Transporte Combinado. TRANSPORTE DE PERSOAS. 11. A CONTRATACION NO MERCADO DE VALORES. CONCEPTO E ORGANIZACION DO MERCADO DE VALORES. CONTRATACIÓN NO MERCADO PRIMARIO. Referencia os CLASE PRESENCIAL 2 HORAS CLASE PRESENCIAL: 1 HORA PRACTICA 4: CONTRATO DE COMPRAVENDA ENTREGA DOCUMENTACIÓN PARA ACTIVIDADE DE SEMINARIO CLASE PRESENCIAL: 1 HORA CLASE PRESENCIAL: 1 HORA PRACTICA 5: CONTRATO DE TRANSPORTE GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 6 SEM 13 SEM 14 SEM 15 SEM 16 negocios no mercado primario. Ofertas públicas de venda. CONTRATACIÓN NO MERCADO SECUNDARIO. Delimitación e clases das chamadas operacións do mercado secundario. Órdenes de execución de operacións do mercado secundario. Contratos bursátiles.. As Ofertas Publicas de Adquisición de valores 12. OS CONTRATOS BANCARIOS. AS ENTIDADES DE CRÉDITO. OS ESTABLECIMENTOS FINANCIEIROS DE CRÉDITO. CONTRATOS BANCARIOS: CARACTERÍSTICAS E ELEMENTOS. AS CONTAS BANCARIAS. OS DEPÓSITOS BANCARIOS DE DIÑEIRO. OPERACIÓNS BANCARIAS ACTIVAS. O préstamo bancario. A apertura de crédito. O desconto bancario. Os avais ou garantías bancarias. OS CRÉDITOS DOCUMENTARIOS. OUTRAS OPERACIONES BANCARIAS. 13. O CONTRATO DE SEGURO. NOCIONS XERAIS. Concepto, Caracteres e Clases. Elementos persoais. Perfección e Documentación do Contrato.. Duración do contrato e prescripción. O risco. OBRIGAS DAS PARTES. Obrigas do asegurador. Obrigas e deberes do contratante. SEGURO CONTRA DANOS: Consideraciones xerais. Valor do interese e suma asegurada. Determinación da indemnización. Suibrogación do asegurador. Clases. SEGUROS DE PERSOAS. Consideraciones xerais. Seguros de vida. Seguros de accidentes. Seguros de enfermedade e asistencia sanitaria. CONTINUACIÓN MODULO 13 14. DEREITO CONCURSAL MERCANTIL. Consideraciones xerais. A declaración de concurso e os seus efectos. Determinación das masas activa e pasiva. Solucións do concurso e terminación do procedimiento. CLASE PRESENCIAL: 1 HORA CLASE PRESENCIAL: 2 HORAS TUTORIZACIÓN PRACTICA 6: CONTRATO DE SEGURO PRESENTACIÓN ACTIVIDADE SEMINARIO CLASE PRESENCIAL: 1 HORA GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 7 9. SISTEMA DE AVALIACION A nota máxima final da asignatura será de 10. Para acadala os criterios de avaliación serán os seguintes: 1º) Realizaránse ó longo do cuadrimestre 6 actividades nas clases prácticas a razón de 0.25 puntos por cada actividade. A puntuación máxima pola súa realización será de 1.50 puntos. 2º) Realizaráse 1 actividade de seminario a razón de 2 puntos. 3º) A participación activa tanto nas clases prácticas como nas actividades de tutorización valorarase polo docente a razón de 0.50 puntos. 4º) O examen final da asignatura terá: - Un valor de 4 puntos na convocatoria do mes de xuño. - Un valor de 10 puntos en convocatorias posteriores. GUÍA DOCENTE: DEREITO MERCANTIL. 1º ECONÓMICAS. SEGUNDO CUADRIMESTRE. 2008/2009. 8