Slotconcert Música Temprana Francisco Guerrero El Viaje de Jerusalem · 1588 zondag 20 september · 20.00 - 21.15 uur onze lieve vrouwebasiliek I.El camino a Jerusalem V.La salida de Jerusalem Francisco Guerrero 1528-1599 Cristóbal de Morales Urbs Jerusalem beata (a 4 et 5) Lamentatione Sabbato Sancto lectio prima II.Jerusalem y las Estaciones de la muerte de Cristo VI.Vuelta en España Francisco Guerrero Ego flos campi Francisco Guerrero O Domine Jesu Christe (a 4) Cristóbal de Morales ca.1500-1553 Vigitale et orate (a 4) Francisco Guerrero Quis vestrum / Pater Noster (a 5) Venite Domine et noli tardare (a 5) Música Temprana o.l.v. Adrián Rodríguez Van der Spoel m.m.v. Haytham Safia ud Olalla Alemán sopraan III. Belén Victoria Cassano mezzosopraan Francisco Guerrero Jan Van Elsacker tenor Los Reyes siguen la estrella (a 4) Francisco Fernández-Rueda tenor O Virgen, cuando os miro (a 3) Adrián Rodríguez Van der Spoel tenor Prado ameno, graçioso (a 4) Luciana Cueto mezzosopraan en vihuela de mano Nuria Sanromá Gabás cornetto IV.La Iglesia del Calvario y el Santo Sepulcro Adam Woolf trombone Cristóbal de Morales Manuel Vilas Rodríguez harp Lamentatione Sabbato Sancto lectio prima Jorge López Escribano orgel Simen Van Mechelen trombone François de Rudder dulciaan 1 zondag t 20.00 Francisco Guerrero zoals opgenomen in El libro de descripción de verdaderos retratos, ilustres y memorables varones (Sevilla, 1599) geportretteerd door Francisco Pacheco (1564-1644) 2 El Viaje de Jerusalem · 1588 De reis naar Jeruzalem huids terug, hoewel hij op de terugweg in Frankrijk niet één, maar drie keer werd beroofd en hij voor zijn leven moest vrezen. Zestig jaar oud was Francisco Guerrero, kapelmeester van de Kathedraal van Sevilla, toen hij op reis ging Duizend liederen en gezangen naar Jeruzalem. Omdat hij vanaf Venetië met de boot Een van de meest interessante aspecten van het ging, maakte hij van de gelegenheid gebruik om zijn boek zijn de uitingen van ontroering bij het bezoek Motecta en Canciones y Villanescas espirituales bij de aan heilige plaatsen. Hij schrijft dan: ‘Als musicus had uitgever Vincentio in deze Adriatische stad te laten ik daar hartstochtelijk graag de beste musici van de bezorgen. Niemand minder dan de beroemde Gioseffo hele wereld willen hebben, zowel op vocaal als op Zarlino zou daar de muziekcorrecties doen. De bundel instrumentaal gebied. Dan hadden we voor het kindje Canciones y Villanescas espirituales is een verzameling Jezus, zijn Allerheiligste Moeder en de heilige Jozef van zestig liederen die Guerrero tijdens zijn loopbaan duizend liederen en gezangen kunnen aanheffen, in had gecomponeerd. Misschien was elke compositie aanwezigheid van de Engelen, de Koningen en de een devoot gebaar van dank voor elk jaar van zijn leven. Herders die er toen bij waren. Want ook al zag die De van oorsprong wereldlijke teksten ondergingen plaats er armoedig uit, hij overtrof in werkelijkheid een metamorfose en werden vertaald naar iets alle denkbare rijkdommen.’ hemels, ‘a lo divino’. Toen Guerrero en zijn medereizigers de stad Jeruzalem De vijf maanden durende reis was duur, maar bovenal in de verte zagen liggen, konden ze het niet laten om gevaarlijk. Van Sevilla reisde hij via Madrid en Genua de hymne Urbs beata Jeruzalem te zingen. Dit program- naar Venetië, en vandaar via Zakynthos en Cyprus ma ‘De reis naar Jeruzalem’ vertrekt vanuit Guerrero’s naar Jaffa. Daar arriveerde hij samen met een groep belevenis, het probeert weer te geven wat er in zijn pelgrims, en op 22 september 1588 kwamen ze in hoofd omging gedurende deze ongetwijfeld indruk- Jeruzalem aan. wekkende ervaring, en wat hij met eigen ogen en oren heeft aanschouwd en gehoord. Dagboek en toeristische gids Dit en veel meer lezen we in El Viaje de Jerusalem, het dagboek dat Guerrero schreef, een soort toeristische gids die nieuwe reizigers moest aanmoedigen tot deze avontuurlijke reis. Hij schrijft daarin niet alleen over de heilige plaatsen die hij bezocht, maar ook ‘Als musicus had ik daar hartstochtelijk graag de beste musici van de hele wereld willen hebben.’ Francisco Guerrero over zijn kinderjaren, zijn studies, zijn spirituele leven, en natuurlijk over muziek. Hij vertelt over zijn broer De ‘ud-speler uit Galilea, Haytham Safia, improviseert Pedro, van wie hij de eerste muzieklessen kreeg en op verschillende ‘maqqams’ en gaat in dialoog met de over zijn grote meester en voorbeeld Cristóbal de diverse ‘modi’ waarop de composities van Guerrero en Morales. Het boek staat vol sappige verhalen en be- zijn meester Morales zijn gebaseerd. Op deze manier schrijvingen van eerste indrukken. Hij vertelt bijvoor- probeert Música Temprana het ‘klanklandschap’ van beeld dat men op Zakynthos het gregoriaans op een de reis van Guerrero in kaart te brengen: niet alleen simpele manier zingt, zonder kennis van zaken: waar- wat hij onderweg gezien en gehoord heeft, maar ook schijnlijk vond hij het saai. wat hij zelf in opperste devotie heeft ervaren bij de Tijdens de hele reis moest hij het hoofd bieden aan plaats waar Jezus is geboren, waar hij heeft gelopen Moren en Turken, toen vijanden van Spanje. Passan- en ten hemel is gevaren. t ten bekogelden hem zonder duidelijke reden met stenen of hij kreeg, zoals in Damascus gebeurde, toelichting · Adrián Rodríguez Van der Spoel zonder enige reden stokslagen. Toch kwam hij heel- redactie · Sylvester Beelaert 3 Teksten El viaje de Jerusalem que hizo Francisco Guerrero, De reis naar Jeruzalem van Francisco Guerrero, racionero y maestro de capilla de la Santa Iglesia als geestelijke en kapelmeester verbonden aan de de Sevilla. kathedrale kerk van Sevilla. Entre el lugar del Nacimiento y del Pesebre esta un Tussen de Geboorteplaats en de Kerstkribbe staat altar de mármol, que señala el lugar donde ofrecie- een marmeren altaar, dat de plaats aangeeft waar de ron los Reyes sus dones. Yo como músico tuve mil Drie Koningen hun geschenken aanboden. Als ansias y deseos de tener alli todos los mejores musicus had ik daar hartstochtelijk graag de beste músicos del mundo, así de voces como de instru- musici van de hele wereld willen hebben, zowel op mentos, para decir y cantar mil canciones y chanzo- vocaal als op instrumentaal gebied. Dan hadden we netas al Niño Jesús y a su Madre Santísima y al voor het Kindje Jezus, zijn Allerheiligste Moeder en bendito Joseph en compañía de los Ángeles, Reyes y de heilige Jozef duizend liederen en gezangen Pastores que en aquel momento se hallaron que kunnen aanheffen, in aanwezigheid van de Engelen, aunque era al parecer tan pobre, excedía a todas las de Koningen en de Herders die er toen bij waren. riquezas que se pueden imaginar. Want ook al zag die plaats er armoedig uit, hij overtrof in werkelijkheid alle denkbare rijkdommen. I. El camino a Jerusalem I. De weg naar Jeruzalem Pasado este valle y río, comenzamos a subir una gran Eenmaal uit dit rivierdal voerde de weg ons een heel cuesta que duró una legua, llana en la altura, eind omhoog, zeker een mijl. Boven werd het vlak, aunque pedregosa, y acercándonos a Jerusalem, la maar het lag er vol stenen. En die weg bracht ons in cual está toda rodeada de montes [...]. De aquí de buurt van Jeruzalem, dat helemaal door bergen descubrimos un pedazo del muro de la ciudad y las omringd is [...]. Vanhier ontwaarden we een stuk van torres del Castillo Al-Qastal. Luego que los vimos, fue de stadsmuur en de torens van de burcht Al-Qastal. tan alegre su vista, y muy extraordinario el contento Zodra we ze zagen, waren wij Pelgrims van West en de todos los Peregrinos Latinos y Griegos, que nos Oost zo geweldig opgetogen over die aanblik dat we apeamos besando muchas veces la tierra, dando op onze knieën vielen en herhaaldelijk de grond muchos alabanzas a Dios, y mil suspiros devotísimos, kusten. We prezen God uitbundig, slaakten talloze diciendo cada uno su devoción a la Santa Ciudad, vrome kreten en ieder getuigde van zijn verering reiterando muchas veces Urbs beata Jerusalem. voor de Heilige Stad, en vaak hieven we het Urbs beata Ierusalem aan. Francisco Guerrero Urbs Jerusalem beata (a 4 et 5) - Liber Vesperarum (Rome, 1584) 1. Urbs Jerusalem beata, Jeruzalem, gelukkige stad, Dicta pacis visio, beeld van de vrede, Que construitur in celis in de hemel gebouwd Vivis ex lapidibus, van levende stenen Et Angelis coronata, en door engelen omgeven Ut sponsata comite. als haar bruidsstoet. 4 2. Nova veniens e caelo, Nieuw daalt zij uit de hemel neer, Nuptiali thalamo klaar voor haar huwelijksfeest Praeparata, ut sponsata om zich te verenigen Copuletur Domino: met de Heer. Plateae et muri eius Haar straten en muren Ex auro purissimo. zijn van het zuiverste goud. 3. Portae nitent margaritis Helder stralen uw paarlen poorten, Aditis patentibus: ze staan voor altijd open. Et virtute meritorium Vanwege de deugd van hun verdiensten Illuc introducitur stijgen trouwe zielen daarheen op, Omnis qui ob Christi nomen zij die om Christus’ naam in deze wereld Hic in mundo premitur. pijn en rampspoed droegen. 4. Tunsionibus, pressuris Menig slag en stevig bouwwerk, Expoliti lapides, polijstte deze uitverkoren stenen, Suis coaptantur locis die nu op hun plaats zijn samengesmeed Per manus artificis, door de hemelse architect, Disponuntur permansuri die wilde dat dit paleis, Sacris aedificiis. daarmee voor altijd getooid zou zijn. 5. Gloria et honor Deo Roem en eer aan God, Usquequo altissimo, voor altijd de allerhoogste, Una Patri, Filioque, aan de Vader en de Zoon, Inclito Paraclito, en aan de Heilige Geest, Cui laus est et potestas van wie lof en heerschappij Per aeterna saecula. Amen. duren tot in eeuwigheid. Amen. II. Jerusalem y las Estaciones de la muerte de Cristo II. Jeruzalem en de Kruisweg van Christus Otro día comenzamos las Estaciones. Fuimos por la Een andere keer ondernamen we de Kruisweg. We via dolorosa, que son las calles por donde Cristo fue liepen de weg van smarten af, dat wil zeggen de straten a morir, llevando la cruz a cuestas desde la casa de waarlangs Christus met het kruis op de rug zijn dood Pilatos hasta el Calvario. También vimos el lugar en tegemoet ging, vanaf het huis van Pilatus tot de Cal- donde Cyrineo tomó la Cruz a Cristo para ayudarle a varieberg. We zagen ook de plaats waar Simon uit llevarla. Hay muchos santuarios destruidos. Uno de Cyrene het Kruis van Christus overnam om het Hem te ellos se edificó en memoria del sentimiento y dolor helpen dragen. Heel wat heiligdommen verkeren in que Nuestra Señora tuvo cuando vió a Cristo con la verval. Een ervan werd opgericht in herinnering aan Cruz a cuestas. de smartelijke gevoelens van Onze Lieve Vrouw toen zij Christus met het Kruis op zijn rug zag lopen. 5 Francisco Guerrero O Domine Jesu Christe (a 4) - Motetta (Venetië, 1570) toegeschreven aan Gregorius de Grote O Domine Jesu Christe O Heer Jezus Christus, Adoro te in cruce vulneratum ik aanbid u, gewond aan het kruis, felle et aceto potatum: gelaafd met gal en edik. deprecor te ut vulnera tua Ik smeek u: laat uw wonden sint remedium animæ meæ. de genezing van mijn ziel zijn. Salimos de una cueva que fue oratorio de Cristo Nuestro Señor y a 40 pasos más o menos, se nos mostró el lugar donde los tres discípulos, San Pedro, San Juan y Santiago estaban durmiendo, y Cristo les despertó y reprendió por no estar velando y orando. We verlieten een grot waarin Onze Heer Jezus Christus gebeden had en stuitten zo’n veertig stappen verder op de plaats waar de apostelen Petrus, Johannes en Jacobus in slaap waren gevallen, waar Christus hen wakker maakte en hun verweet dat ze niet waakten en baden. Ierusalem, et suburbia eius, sicut tempore Christi floruit, cum locis in quibus Christus passus est [...] plattegrond van Jeruzalem door Christiaan van Adrichem (1533-1585), uitgegeven in 1588 door Braun & Hogenberg 6 Cristóbal de Morales Vigitale et orate (a 4) Vigilate, et orate Waakt en bidt, ut non intretis in tentationem. opdat gij niet op de bekoring ingaat. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. De geest is wel gewillig, maar het vlees zwak. Matteüs 26,41 Un poco más arriba es el lugar donde le dijeron a Wat hogerop is de plaats waar de apostelen Christus Cristo los Apostoles, los enseñase a orar, y les dió la verzochten om hun te leren bidden en Hij hun het oración del Pater Noster, allí hay una iglasia caída. Onze Vader gaf. Er staat een vervallen kerk. Francisco Guerrero Quis vestrum / Pater Noster (a 5) - Motetta (Venetië, 1570) Pater noster, qui es in caelis: Onze Vader, die in de hemel zijt, sanctificetur nomen tuum; Uw naam worde geheiligd, adveniat regnum tuum; Uw rijk kome, fiat voluntas tua, Uw wil geschiede sicut in caelo, et in terra. op aarde zoals in de Hemel. Panem nostrum cotidianum da nobis hodie; Geef ons heden ons dagelijks brood et dimitte nobis debita nostra, en vergeef ons onze schuld, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris; zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven et ne nos inducas in tentationem; en leid ons niet in bekoring sed libera nos a malo. maar verlos ons van het kwade. Matteüs 6,9-13 En la cumbre de este Santo Monte vimos una iglesia Op de top van deze Heilige Berg zagen we een grote grande, y la mayor parte caída. En medio de ella una kerk, grotendeels vervallen. In het midden een kapel capilla redonda de bóveda entera y en medio está met een rond gewelf met in het midden een steen una piedra de poco más de dos palmos, donde está ter grootte van iets meer dan twee palm. Daarop is señalado un pie, que dicen que Nuestro Redentor de afdruk van een voet zichtbaar, die naar men zegt dejó estampado cuando de aquí subió a los cielos. door Onze Heiland achtergelaten is toen hij van hier El otro pie, dice que lo llevó un príncipe Cristiano, naar de hemel opsteeg. De andere voet is naar men no sabré decir quien fue. Este pie besamos muchas zegt door een Christelijke prins meegenomen, maar veces con mucha devoción. Este es el lugar de ik zou niet kunnen zeggen wie dat is geweest. Deze grande alegría para todos los cristianos que lo ven, steen vereerden we met vele kussen. Dit is een plaats porque nos parece que vemos a Cristo Nuestro die alle christenen die hem zien, grote vreugde bezorgt Redentor, ir subiendo por las nubes y a la Virgen want het komt ons voor dat we Onze Heiland Jezus Nuestra Señora, su bendita Madre, y a los Apostoles, Christus zien terwijl Hij in de wolken opstijgt, en ook tener los ojos y corazón suspensos mirando el Zijn Moeder de Heilige Maagd en de Apostelen terwijl camino del Cielo que Cristo hacía para si, y para sus ze vol verrukking naar de Hemelvaart kijken die fieles. Christus voor zichzelf en zijn gelovigen voltrok. 7 Francisco Guerrero Venite Domine et noli tardare (a 5) - Sacræ Cantiones (Sevilla, 1555) Venite Domine et noli tardare. Kom Heer, talm niet. III. Belén III. Bethlehem Vimos una cisterna de mucha y buena agua, adonde We zagen een put met veel goed water, waar de los Santos Reyes Magos se recrearon, y alegraron en Heilige Drie Koningen verpoosden en waar tot hun gran manera, porque allí les tornó a aparecer la grote vreugde zich de Ster weer vertoonde. Die had Estrella, que se les había escondido antes que zich voor hen verborgen voor ze Jeruzalem binnen- entrasen en Jerusalem y desde allí los guió hasta el gingen en leidde hen vandaar naar de plaats waar lugar donde estaba el Niño Dios en el Portal de het Goddelijk Kind zich in de Kerststal van Bethlehem Bethleen. bevond. Francisco Guerrero Los Reyes siguen la estrella (a 4) - Canciones y Villanescas espirituales (Venetië, 1589) Los Reyes siguen la estrella, De Koningen volgen de ster, la strella sigue al Señor, de ster volgt de Heer, y el Señor dellos y della en de Heer van Koningen en ster sigue y busca’l pecador. volgt en zoekt de zondaar. Teniendo de Dios notiçia, Nu ze een teken hebben van God, buscan con divino zelo, zoeken ze met goddelijke ijver, la strella, al Sol de Justicia, de ster zoekt de Zon der Gerechtigheid, los Reyes, al Rey del cielo. de Koningen de Koning van de hemel. Guiados son d’una strella, Geleid worden ze door een ster, la strella de su Señor, de ster van hun Heer, y el Señor dellos y della en de Heer van Koningen en ster sigue y busca’l pecador. volgt en zoekt de zondaar. Buscan al Rey soberano De hoogste Koning zoeken los Reyes, para adorarle, de Koningen, om hem te vereren, y el Rey traydor y tyrano en de Koning, valse tiran, le busca para matalle. zoekt hem om hem te doden. Siguen los tres a la strella, De drie volgen de ster, la strella sigue al Señor de ster volgt de Heer, y el Señor dellos y della en de Heer van Koningen en ster sigue y busca’l pecador. volgt en zoekt de zondaar. 8 Cuando vimos la ciudad de Belén, todos los Peregrinos Toen we de stad Bethlehem zagen, brachten wij, alle y frailes que con nosotros iban de rodillas en tierra Pelgrims en de monniken die zich met ons op de cantanto himnos y oraciones, dimos muchas gracias knieën voortbewogen onder het zingen van hymnen a Dios. Fuimos cantando hasta llegar a la ciudad y en gebeden, overvloedig dank aan God. Zingend puerta de la iglesia, la cual está fuera de las casas de trokken we verder naar de stad zelf, die nu iets meer la ciudad, que ahora tendrá poco más de 60 vecinos. dan zestig inwoners zal tellen, en naar deur van de kerk, die buiten de bebouwde kom staat. Francisco Guerrero O Virgen, cuando os miro (a 3) - Canciones y Villanescas espirituales (Venetië, 1589) O Virgen, quand’os miro, Maagd Maria, wanneer ik naar u kijk, no cabe’n si mi alma de gozosa, loopt mijn ziel over van blijdschap y en mi pecho tan triste no reposa, en vindt ze geen rust in mijn bedrukte borst, y por esto, suspiro, en daarom zucht ik buscando mi alegría en zoek ik mijn vreugde que sola vos la dáis al alma mía. die alleen gij aan mijn ziel kunt schenken. El guardián nos subió por los terrados de la casa y de De opzichter bracht ons naar de dakterrassen van het la iglesia y de allí vimos el lugar y prado donde huis en de kerk. We hadden er uitzicht op de weide estaban los pastores cuando el ángel les dijo como waar zich de herders bevonden toen ze van de engel Cristo Nuestro Salvador era nacido y adonde la hoorden dat Onze Heiland Jezus Christus geboren multitud de ángeles cantaron: Gloria in excelsis Deo. was, de plek die door een menigte engelen werd toegezongen met Gloria in excelsis Deo. Francisco Guerrero Prado ameno, graçioso (a 4) - Canciones y Villanescas espirituales (Venetië, 1589) Prado ameno, graçioso, Weide lieflijk en bevallig, enbidiosos tenéis a mil pastores. met afgunst vervult gij duizend herders. Campo adornado de hermosas flores, Veld getooid met fraaie bloemen, ¡Quién en vos recogiese mocht ik onder uw tedere lijsterbessen con amorosos sylvos, su ganado! maar uw vee hoeden! Quiçá por este prado In deze weide podría ser alguna vez yo viese zou ik ooit misschien mogen aanschouwen los ángeles cantando hoe de engelen Gloria a Dios y al hombre paz anunciando. Ere aan God zingen en vrede op aarde aankondigen. 9 IV. La Iglesia del Calvario y el Santo Sepulcro IV. De Kerk van de Calvarie en het Heilig Graf Esta estancia del Monte Calvario es tan agradable y Het verblijf op de Calvarieberg is een zo aangename devota para el alma y cuerpo, que no se cansa estar weldaad voor lichaam en ziel dat het nooit verveelt uno en ella, que parece estamos en el Paraíso. om er te zijn, want het is of we ons in het Paradijs Muy bien parecieran aquí cantando algunos diestros bevinden. Hoe prachtig zou het zijn als een paar Músicos las Lamentaciones de Jeremías, mirando y bekwame Musici hier de Klaagliederen van Jeremia considerando el Calvario y Santo Sepulcro, porque zouden zingen, met hun ogen en gedachten op de ambas cosas se pueden ver juntas. Calvarie en het Heilig Graf gericht, want ze bevinden zich beide in het blikveld. Cristóbal de Morales Lamentatione Sabbato Sancto lectio prima - Lamentationi di Morales (Venetië, 1564) Zai. Zai. Candidiores Nazaræi eius nive, Ooit waren Sions vorsten smettelozer dan sneeuw, nitidiores lacte glanzender dan melk, rubicundiores ebore antiquo, roder dan koraal was hun lichaam, saphiro pulchriores. als saffier hun verschijningen. Heth. Heth. Denigrata est super carbones facies eorum Maar nu zijn ze donkerder dan roet, et non sunt cogniti in plateis: ze worden op straat niet herkend: adhæsit cutis eorum ossibus: ze zijn vel over been, aruit et facta est quasi lignum. hun huid is droog en dor als hout. Klaagliederen 4,7-8 V. La salida de Jerusalem V. Het vertrek uit Jeruzalem Salidos todos de Jerusalem, comenzamos a caminar Toen we Jeruzalem verlieten en aan de terugtocht volviendo a cada paso los ojos atrás, mirando la Santa begonnen, keken we bij elke stap achterom naar de Ciudad y aquellos benditos Montes Sion y Olivete, Heilige Stad met de eerbiedwaardige Berg Sion en nos íbamos despidiendo de ellos con harta tristeza, de Hof van Olijven, en zo namen we afscheid, diep por apartarnos de tan santos lugares. Caminando bedroefd dat we die heilige plaatsen moesten como media legua vimos una Iglesia, que es el lugar verlaten. Zo’n halve mijl verderop zagen we een kerk, donde Jeremias mirando desde allí la ciudad y op de plaats waar Jeremia onder tranen op de stad llorando, compuso las lamentaciones. keek en zijn klaagzangen schreef. 10 Cristóbal de Morales Lamentatione Sabbato Sancto lectio prima - Lamentationi di Morales (Venetië, 1564) Teth. Teth. Melius fuit occisis gladio Beter te vallen door het zwaard quam interfectis fame, dan te sterven door de honger: quoniam isti extabuerunt verstoken van alles wat het land voortbrengt, consumpti a sterilitate terræ. kwijnt men weg en bezwijkt. Ierusalem, Ierusalem, Jeruzalem, Jeruzalem, convertere ad Dominum Deum tuum. Keer terug naar de Heer uw God Klaagliederen 4,9 VI. Vuelta en España VI. Terug in Spanje De aquí fuimos a Nuestra Señora de Monserrate, Vanhier gingen we naar Onze Lieve Vrouw van Mont- a darle gracias de tantas mercedes. serrat om haar voor zo veel gunsten te bedanken. Francisco Guerrero Ego flos campi - Mottecta (Venetië, 1589) (Shulamith) (Sulamith) Ego flos campi Ik ben de veldbloem et lilium convallium. en een lelietje van dalen. (Hij) (Hij) Sicut lilium inter spinas Als de lelie tussen de distels, sic amica mea inter filias. zo is mijn vriendin tussen de dochters. (Shulamith) (Sulamith) Sicut malus inter ligna silvarum, Als een appelboom tussen de bomen des wouds, sic dilectus meus inter filios. zo is mijn geliefde tussen de zonen. Sub umbra illius In zijn schaduw quem desideraveram sedi, zat ik zoals ik verlangde, et fructus eius dulcis gutturi meo. en zijn vrucht was zoet in mijn keel. Introduxit me Rex in cellam vinariam De koning heeft mij binnengevoerd in de wijnkelders, ordinavit in me charitatem. hij ordende de liefde in mij. Fulcite me floribus, Ondersteunt mij met bloemen stipate me malis sterkt mij met appels quia amore langueo. want ik bezwijm van liefde. Hooglied 2, 2-5 Vertaling Spaanse teksten: vereniging Circulo Cervantes Maastricht (www.circulocervantes.nl). De bijbelteksten zijn ontleend aan de Nieuwe Bijbelvertaling, Nederlands Bijbelgenootschap 2004. 11 Música Temprana Adrián Rodríguez Van der Spoel Música Temprana verkent repertoire uit de Renaissance Adrián Rodríguez Van der Spoel, geboren in Rosario, en de Barok uit bronnen van het toenmalige Spaanse Argentinië, kwam daar in aanraking met traditionele wereldrijk, met een accent op Latijns-Amerika. Het muziek en volksmuziek. Na verloop van tijd richtte hij ensemble wil de muziekontwikkeling van Latijns- zich in zijn studies meer op de vroege westerse muziek Amerika in kaart brengen vanaf het moment dat de en de historische interpretatie daarvan. Hij verhuisde eerste conquistadores voet aan wal zetten in de Nieuwe naar Nederland en studeerde compositie en koor- Wereld tot en met de volwassenwording van de eigen directie bij Daniel Reuss, Daan Manneke, Paul Van barokmuziek op Latijns-Amerikaanse bodem. Nevel en Jos van Veldhoven aan het Conservatorium Het repertoire van het ensemble is veelal het resultaat van Amsterdam. van onderzoek door dirigent en oprichter Adrián In 2001 richtte hij Música Temprana op, dat zich voor- Rodríguez Van der Spoel. namelijk toelegt op de interpretatie van muziek uit Sinds het eerste concert in 2001 heeft het ensemble de koloniale periode van Latijns-Amerika en Spanje. zes cd’s uitgebracht en heeft het optredens verzorgd Hij heeft veel onderzoek gedaan op dit gebied en is op belangrijke festivals, zoals het Festival Oude Muziek auteur van Bailes, Tonadas & cachuas. La música del Utrecht, de Trigonale in Oostenrijk, Laus Polyphoniae Códice Trujillo del Perú en el siglo XVIII. in België, het Mozart Festival in Rovereto (Italië) en Adrián Rodríguez Van der Spoel werkte als gastdirigent Musica Sacra Maastricht. Verder heeft Música Tem- met ensembles als Anthonello en Contraponto uit prana tournees gemaakt door Latijns-Amerika, met Japan en met Conjunto Promúsica in Argentinië. name in Bolivia, Costa Rica, Argentinië en Ecuador. Als gastdocent werd hij gevraagd door de conserva- Tot de bijzondere projecten van het ensemble behoren toria van Tilburg, Utrecht en Den Haag, en door de de integrale opname van de Codex Trujillo del Perú, Argentijnse Katholieke Universiteit, het Conservato- de reconstructie van barokviolen uit de Chiquitos in rium Manuel de Falla in Buenos Aires en de Escuela Bolivia (inclusief concerten) en de geënsceneerde Universitaria de Música in zijn geboortestad. Daar- versies van de Ensaladas van Mateo Flecha en van de naast doceert hij koordirectie bij de jaarlijkse Kurt madrigaalkomedie Il festino van Adriano Banchieri. Thomas Cursus in Utrecht. Dit concert wordt door Omroep MAX live uitgezonden op NPO Radio 4. U kunt de opname beluisteren via www.radio4.nl/luister-concerten. Stichting Musica Sacra, Theater aan het Vrijthof Maastricht en Omroep MAX Radio 4. festivaldirectie Hugo Haeghens bestuur Jean Jacobs, Eddy Klomp, Bas Huijser en Michel Cobben programma­commissie Jacques Giesen (voorzitter), Jos Leussink (adviseur), Sylvester Beelaert (Musica Sacra Maastricht), Hugo Haeghens en Fons Dejong (Theater a/h Vrijthof), Russell Postema (Omroep MAX) projectleiding en fondsenwerving Fons Dejong marketing en publiciteit Nicole de Boer productiebureau Peter Noten, Raf Meijers en Joyce Limpens-Paquay redactie Philip Leussink en Jacinta Wetzer vormgeving Philip Leussink uitbalie Daan Grol, Judith Bruijnzeels, Kirstin Görtz, Diederik Honing, Elsbeth Willems en Jules Indemans techniek Remco van der Giessen facilitair Claire Dullens en Nandi Nijsten financiën Jos Spauwen, Marc Berkmans en Willy Spronck festivalbeeld GOTRA | Maïté Guérin © David Peskens samenwerkingspartners Theater aan het Vrijthof, Omroep MAX, NPO Radio 4, RKK, Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Conservatorium Maastricht, Koninklijk Conservatorium Den Haag, Intro in situ, Lumière Cinema Maastricht, Philharmonie Zuidnederland, Stichting Maastrichtse Componisten, Studium musica sacra maastricht is een coproductie van 12 Chorale, Toneelacademie Maastricht, VVV Maastricht, Boekhandel Dominicanen, Universiteit Tilburg (School of Humanities, Department of Culture Studies), dr. Fons Kurris, ds. Joen Drost en alle deelnemende locaties en podia. mediapartners Omroep MAX, L1, Media Groep Limburg, RTV Maastricht. Omroep MAX maakt ­opnamen voor (live) uitzending op NPO Radio 4. met dank aan Fonds Podiumkunsten, Provincie Limburg, Gemeente Maastricht, Stichting Elisabeth Strouven, VSBfonds, Fonds 21, Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg, Stichting Kanunnik Salden Nieuwenhof, Limburgs Festival Platform en VVV Maastricht. De activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door de Vrienden van Musica Sacra Maastricht en door anonieme giften van particulieren. word vriend van het festival Steun ons met een bijdrage vanaf € 40 en geniet als Vriend van het festival vele voordelen. Zie voor meer informatie en aanmelding www.musicasacramaastricht.nl/vriend. stichting musica sacra Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht info@musicasacramaastricht.nl • www.musicasacramaastricht.nl